Het verboden pad door Kees van Beijnum

Kees van Beijnum – Het verboden pad ‘Het verboden pad’ is geschreven door Kees van Beijnum in 2004. Het boek is uitgegeven door uitgeverij ‘De bezige bij’ in Amsterdam. Het boek bestaat uit een proloog, gevolgd door drieënvijftig (niet getitelde) hoofdstukken en een epiloog en telt 451 bladzijden. Samenvatting De zesentwintigjarige Philip Soek moet ter afronding van zijn opleiding stage lopen. Dit doet hij bij een tehuis voor moeilijk opvoedbare pubers in Amsterdam; De Helmer. Philips ouders zijn gescheiden toen hij nog een kind was en hij is alleen opgevoed door zijn vader. Zijn vader is een rijke zakenman en Philip is ook nooit iets te kort gekomen. De pubers in De Helmer maken dan ook vrijwel meteen opmerkingen over zijn dure merkkleding en ook de mentoren wantrouwen hem enigszins, want hoe kan iemand van zo’n rijke afkomst nou iets betekenen voor deze kinderen als hij zelf een zorgeloze jeugd heeft gehad? In zijn eerste dagen als stagiair proberen de kinderen hem uit en ontdekken zijn zwakke plekken. Ook krijgt hij ’s nachts anonieme telefoontjes waarbij de beller niets zegt, maar alleen luistert. Vrij vroeg in zijn stage wordt er de jaarlijkse vakantie naar Bretagne geregeld. Philip wordt gevraagd mee te gaan als extra begeleiding. Eenmaal in Frankrijk lijkt de vakantie goed te verlopen. De eerste paar dagen was het mooi weer en is de groep veel naar het strand geweest. Na een week begon dit te vervelen en bedacht Harley, een van de begeleiders, dat het leuk zou zijn om een survivaltocht te maken. Dit liep uit op een tragedie. Een van de kinderen, Djeu, verongelukt als zij een misstap maakt. Ze verdrinkt en haar lichaam wordt pas na twee dagen gevonden. Niemand heeft precies gezien hoe het is gebeurd. Tijdens gesprekken met de politie doet Walter hen echter geloven dat de verantwoordelijkheid bij Philip lag. Gelukkig voor Philip bleek dit een misverstand te zijn. Nu Djeu’s lichaam teruggevonden was, was het tijd om de vakantie af te sluiten. Met z’n allen reden ze terug naar Nederland. De dag erop was Djeu’s begrafenis. Philip heeft Walter en Harley daarna nog maar een paar keer gezien. Hij kreeg een baan bij een ander tehuis voor jongere kinderen. Zaken die opvielen - De naam Gilbert Bécaud komt erg vaak in het boek voor. Ik wist niet wie de man was, dus heb ik zijn naam in Google ingetypt. Bécaud blijkt een Franse zanger te zijn, wat een aantal passages in het boek een stuk duidelijker maakt voor mij. Philip vond zijn vader vroeger erg veel op de man lijken en op de camping in Frankrijk staat een meisje dat naar zijn liedjes luistert, maar de teksten hadden voor mijn part ook gedichten kunnen zijn. Nu ik weet dat hij een zanger is, zijn sommige stukken in het boek iets helderder. - Het meisje Djeu. Bij De Helmer weet men niets van haar. Het is niet eens duidelijk of Djeu wel haar echte naam is. Ook weten ze niets van haar verleden. Ze dook op vanuit het niets en ging onder in het niets, zonder dat iemand haar ook maar enigszins kende. In het hele verhaal kom je niets over haar te weten. Ze is een mysterie dat nooit ontrafeld zal worden. - Vrij vooraan in het boek stond één hele lange zin van ongeveer twaalf regels, maar verder kwam nergens in het boek zo’n zin voor. Deze zin viel me erg op, met name door de vele bijvoeglijke naamwoorden die erin voorkwamen. In die zin wordt het landschap beschreven en staan deelzinnen als ‘…het sappige groen van de aflopende weilanden…’.
Vragen Tijdens het lezen zijn er redelijk wat vragen bij me opgekomen. Na het lezen van de achterkant van het boek, waarop stond dat (en ik quote) “de schuld op de onervaren stagiair afgewenteld dreigt te worden” kwam meteen de vraag bij me op of Philip ook echt voor Djeu’s ongeval zou moeten opdraaien. Dit bleek achteraf niet zo te zijn. Het was een misverstand dat door Walter in de wereld geholpen was. Iets wat me ook een tijdje heeft beziggehouden waren de anonieme, nachtelijke telefoontjes naar Philip. Philip had via zijn nummermelder ontdekt dat de telefoontjes afkomstig waren uit De Helmer, maar hij wist niet wie hem belde. Als ze later op vakantie zijn en Philip een dagje alleen met Freis (de puber met wie Philip het meeste contact heeft) op stap is, bekend Freis dat hij degene was die hem belde. Hij zocht contact, maar wist nooit wat hij moest zeggen. Vandaar dat hij alleen luisterde naar Philips stem en dan wachtte tot Philip zelf ophing. Wat ik me ook afvroeg was waarom Walter het nodig vond Philip verdacht te maken. Philip had niets verkeerd gedaan en dat wist Walter zelf ook. Toch had hij tegen de politie verteld dat het Philips verantwoordelijkheid was om op Djeu te passen. Ook Harley ging hierin mee. Walter vertelt Philip dat het een misverstand was en hij niet goed kon nadenken, omdat hij nog in shock was toen ze hem verhoorden. Dit klinkt acceptabel, maar ik had het idee dat dat niet de hele waarheid was. Ik dacht dat Walter wist dat hij degene was die verantwoordelijk was voor Djeu, maar dit niet wilde toegeven, omdat zijn capaciteiten dan in twijfel getrokken zouden worden. Dit zou hem zijn baan kosten. Later in het boek werd mijn theorie bevestigd. Een van de kinderen, Tom, had alles gezien, maar dit stilgehouden. Walter praat dan met Philip over zijn schuldgevoelens en vertelt dat hij haar had kunnen redden. Een andere vraag die ik mezelf stelde was waarom Philip een joint ging roken (met de kleindochter van de eigenaresse van de camping), terwijl hij eerder tegen de kinderen had gezegd dat hij er niets aan vond. Uit het verhaal kon ik opmaken dat hij het deed, omdat het Franse meisje het lekker vond en omdat hij wilde ontspannen. Maar als hij een joint roken niet lekker vindt, zou hij een andere manier kunnen vinden om te ontspannen. Hij had zich bijvoorbeeld kunnen bezatten. Waarom hij toch voor de joint heeft gekozen, is mij onduidelijk. Evaluatie Ik vind dit boek een van de mooiste literaire werken dat ik heb gelezen. Het wist me te boeien van begin tot eind. Het was erg realistisch geschreven en je kan niet anders dan je identificeren met Philip. Ik heb in ieder geval het hele boek met hem meegeleefd. Bovendien zat er ook nog een goede dosis spanning bij die ervoor zorgde dat je op het puntje van je stoel bleef zitten. Jammer was dat ik het boek niet aan een stuk door kon lezen (tijdens de vakantie moest ik regelmatig het lezen tijdelijk stilleggen), maar dat had geen invloed op het totaalplaatje van dit boek. Visie in 10 woorden Als je gelooft in jezelf bereik je je doel. Verdiepingsopdracht In het boek komen redelijk wat flashbacks voor. Dat begint in de proloog. De proloog vertelt over het ongeluk van Djeu, waar veel later in het boek pas weer over gesproken wordt. Voor het verhaal echt begint weet je al dat een van de kinderen zal verongelukken. Tijdens het lezen keek ik vooruit naar dat moment. Bij iedere kleine aanwijzing dacht ik weer van ‘oh, nu zal het gaan gebeuren’. Op de dag van de survivaltocht staat Philip bijvoorbeeld op met een slecht voorgevoel. Ook regent het en is het mistig. Daardoor is het moeilijk te zien waar ze lopen. Deze kleine aanwijzingen deden mij geloven dat ze op elk moment kon vallen. Ik vond het niet erg dat de gebeurtenis waar het hele boek om draait al in de proloog werd verklapt. Dat gaf me niet het idee dat, nu ik wist hoe het ongeluk zou plaatsvinden, ik het verhaal niet meer interessant zou vinden. Integendeel, het zorgde er juist voor dat ik naar dat moment toekeek. Ik wilde weten of Philip ook echt schuldig was aan haar dood en of ze hem voor het ongeluk zouden laten opdraaien. Philip denkt ook vaak aan zijn broertje en – inmiddels overleden – moeder. Bij de scheiding van zijn ouders werden hij en zijn broertje gescheiden. Hij bleef bij zijn vader in Nederland en Marc ging met hun moeder mee naar Amerika. Vlak nadat hij zijn stage begon bij De Helmer kwam hij weer in contact met zijn broer. Hierdoor denkt hij terug aan o.a. de vakantie die hij in Amerika met zijn moeder en broertje heeft doorgebracht. Dit gaf een leuke draai aan het boek. Het leidde de aandacht ook af van het tragische ongeluk, zodat het boek niet een groot drama was. Bovendien kwam je zo meer te weten over Philip en zijn verleden. Zo bleek dat hij een vroeger een goede band had met zijn broer, die verloren is gegaan toen ze uit elkaar werden gehaald.