Pieter Nouwen, Het negende uur. Bussum, 1997; 1997
Motivatie:
Ik heb dit boek gekozen omdat ik het al eerder had gelezen en ik het zo ontzettend goed verhaal vond. Ik heb er daarna nog met familie leden over gepraat maar toen bleek zelfs dat ik ondanks dat toch heel veel nog niet had begrepen van de diepere betekenis die erin zit. Daarom besloot ik het nog een keer te lezen, en voor mijn boekverslag, en om het verhaal helemaal te snappen. Ik heb dat gedaan en ik zie hoeveel zoiets uitmaakt.
Het boek vertelt eigenlijk drie verhalen door elkaar. Het verhaal van de tenor Edward Schneider die met de Christuspartij in de Matteüspassie eindelijk doorbrak maar die op goede vrijdag op het negende uur stierf. Daar wordt een onderzoek ingesteld om te kijken of er moord in het spel was. In dat onderzoek ondervraagt een rechercheur bepaalde personen die veel met Edward Schneider omgingen en zo ontrafelt hij het doen en laten van de hoofdpersoon. In het boek word de moordzaak niet opgelost maar in feite kan de lezer zelf zijn conclusies trekken.
En het tweede verhaal erdoorheen is van Bach, waarneer hij de Matteüspassie schrijft en voor de eerste keer opvoert. Je ziet hoeveel dingen hij heeft gebruikt met bijvoorbeeld bijbelteksten omgezet in noten en hoe ontzettend groot zijn werk is. Maar hij wil alleen maar God de eer geven van zijn talent.
Het derde verhaal is de diepere bodem van het boek; Edward Schneider is in alles het tegenovergestelde van Jezus. Hij heeft óók twaalf vrienden waarvan namen en karakters vergelijkbaar zijn met de discipelen. Hij verwerpt en bespot alles wat met het christendom te maken heeft. Maar uiteindelijk moet hij erkennen, als hij min of meer dood is, dat Jezus en God bestonden en ziet hij dat hij het offer van Jezus nodig had maar dat het te laat is om dat toe te geven. Aan het eind van het boek komen de drie verhalen samen op een aparte manier.
Edward zit dan, als het ware na zijn dood, bij de eerste uitvoering van de Matteüspassie in de kerk en Bach ziet hem en hij ziet Bach. Edward begrijpt zijn fouten maar kan niet meer terug!
A1 Noteer en verklaar de titel/ motto/ opdracht
De titel: Het negende uur. Dit slaat denk ik op het negende uur waarop Edward Schneider gestorven is. Want dat is ook de aanleiding van een onderzoek naar moord. Maar het slaat ook op het negende uur waarop Jezus stierf. Voor de mensen was dat een uur van verlossing. De straf was volbracht. Maar voor Edward was dat een uur van de waarheid waarin hij en niet meer om kon lachen of het kon bespotten. Hij was verloren omdat hij niet in die volbrenging van de straf had gelooft. In feite is dat dus een goede titel van het boek. Want het draait uiteindelijk om de waarheid die op dat negende uur bekend word in beide opzichten.
Het Motto: er zijn drie motto’s
Ø Ivo de wijs zong ‘Eli, Eli, Eli Sabbatani’ op de wijs van ‘jajaja wij willen willen willen’
Ø Ik sta in de Matteüspassie een verhaal te vertellen. Het is een goed verhaal, dramatisch en zorgvuldig opgebouwd. Maar ik weet niet of het zo belangrijk is dat het de heilsboodschap is. Het vertellen van het lijdensverhaal is op zichzelf geen religieuze daad. Oneerbiedig gezegd: het lied van Louis Davids over het hondje van Dirkie, waarbij het noodlot ook onafwendbaar is, veroorzaakt dezelfde ontroering.
Ø … Und Soll wie aller Music, also auch des General basses Finis und End Ursache anders nicht, als nur zu Gottes Ehre und Recreation des Gemüths seyn. Wo dieses nicht in Acht genommen wird da ists keine eigentliche Music sondern ein Teuflisches Geplerr und Geleyer.
In feite spreken deze motto’s al voor zich, het verklaart ongeveer het doel van het boek. Waarschijnlijk heeft de schrijver naar aanleiding van de eerste twee die beide uit een blad komen het boek geschreven. Wat de eerste twee motto’s zeggen, namelijk dat het niet nodig is te geloven als je de Matteüspassie hoort of zingt en dat het zelfs niet nodig is te begrijpen, haalt Bach in het laatste stuk helemaal onderuit. Hij zegt en laat zien dat als je de boodschap en de verlossing van het evangelie niet ziet, als je de Matteüspassie dus niet tot Gods eer kan zingen het een duivelse aangelegenheid wordt. Bach maakte het stuk bijvoorbeeld met veelvuldig gebruik van cijfercombinaties door psalmen en mooie stukken uit de bijbel in de noten uit te tellen door het in cijfers om te zetten. Op deze manier wilde hij God en Zijn woord groot maken. Hij had ontzag voor de heiligheid van God. Als je dat niet begrijpt mis je de essentie van het stuk.
Maar zo is het ook met het boekje zelf, heeft de schrijver gezegd. “Wie de bodem van het boekje niet snapt, voor hem is het een waardeloze detective zonder inhoud.
Als je de essentie echter wel begrijpt, dan is het een heel bijzonder boekje!”
En zo ook met de bijbel; voor wie niet de essentie van de bijbel begrijpt, is het een waardeloos sprookjesboek, en is Jezus een mens.
En wie niet begrijpt dat God een plan heeft met elk mensenleven, diens leven is zonder waarde, zonder doel, dood!
De Opdracht:
“Voor Hans Nobel, in warme vriendschap, wegens raad der ziel.”
B1 Wat is het thema? Leg het thema in eigen woorden uit.
Het thema is; de betekenis van Christus’ kruisdood voor gelovigen en ongelovigen.
Je ziet wat de betekenis is voor Edward, je ziet wat de betekenis is voor Bach.
Maar je ziet ook door het derde (diepere) verhaal wat de betekenis voor iedereen zou moeten zijn. En wat de gevolgen zijn als je er niet zo zwaar aan tilt of er zelfs niks mee te maken wilt hebben. Dat thema doorkruist het hele boek.
B2 Noteer een literair-historisch motief dat in het boek voorkomt.
Er zijn meerdere motieven aan te wijzen maar ik wil er eentje noemen.
Namelijk een duidelijk motief in dat in het verhaal voorkomt; het verradersmotief (judasmotief). Je hebt ziet het vooral in het feit dat er ook een echte judas onder de ‘discipelen’ van Edward Schneider zit; Julius Beyelvelt (let op de voornaam). Hij is degene die Edward verraad door diens spot met de Matteüspassie te vertellen aan een verslaggever wat heel gevaarlijk kon zijn voor de carrière van Edward. Je ziet in hem echt de judas uit de bijbel alleen dan in de omgekeerde vorm.
Maar je hebt ook natuurlijk het verraad van Edward ten opzichte van zijn vrienden.
Zij denken allemaal dat hun vriendschap goed is maar hij gebruikt ze gewoon.
En je hebt ook nog de vorm dat Edward God verraad door eerste vol emotie de Matteüspassie te zingen en daarna de spot ermee te drijven!
Hij zingt dus zonder geloof…zonder het stuk te begrijpen, hij maak het tot een duivels stuk met zijn instelling.
C1 Geef een waardeoordeel over het boek. Motiveer je antwoord.
Ik vind het een erg goed boek. De schrijver heeft de drie verhalen zo door elkaar heen geweven dat het op het eind tot een explosief slot komt. Het onderzoek wordt niet afgerond, maar voor de lezer is dat niet erg als je de diepere bodem hebt begrepen. Dan wordt het boek namelijk zo afgerond dat het aan de ene kant heel duidelijk is en aan de andere kant heel erg om over na te denken. In de laatste twee hoofdstukken komen de verhalen bijeen. Edward Schneider zit tussen dood en leven in (is niet helemaal duidelijk) en heeft dan een kwartier voordat hij sterft een droom. Hij zit bij Bach in de kerk, als die de eerste Matteüspassie uitvoert nadat hij hem geschreven heeft. Hij krijgt dan door dat hij niet zijn eigen verlosser kan zijn en als hij dat wel wil, hij er ook voor zal moeten betalen. Hij ziet, onderwijl dat Bach speelt, de gebeurtenis van Golgotha en op een gegeven moment is hij het zelf die daar op het kruis gespijkerd wordt. Hij ervaart wat Jezus heeft moeten doormaken. Maar het bijzondere van die soort droom is dat Bach hem ook ziet. Bach ziet een man in witte kleding in de kerk zitten tussen alle mensen met rouwkleding aan. Ze kijken elkaar aan. Ik vond dat een heel bijzonder stuk omdat het dan tot je doordringt dat hij zelfs dan, hoewel hij weet hoe het eigenlijk zit, toch te hoogmoedig is om toe te geven. Mijns inziens ook vandaar die witte kleding; de andere mensen rouwen om Jezus en zien Hem als hun Verlosser. Edward Schneider vond zichzelf niet schuldig, hij was wit in eigen ogen.
Dan het laatste hoofdstuk. Hij beseft wat er fout was aan zijn leven en vraagt zich af of hij wel heeft mogen bestaan…. Een vraag die eerder al in het boek voorkwam.
Daarvoor leest hij zes keer de Matteüspassie door maar elke keer stokt hij op blz. 26.
Terwijl hij weet dat blz. 27 het antwoord geeft, kan hij de bladzijde niet omslaan. Hij komt er niet toe om het ook de zevende keer te proberen, hij moet sterven zonder antwoord.
En als Epiloog daarna is het stuk uit Openbaring; Wie is waardig de boekrol te openen. Dat sluit zo ontzettend goed op elkaar aan dat je zelfs de neiging hebt om voor de ikpersoon, in de bijbel is dat Johannes, Edward Schneider in te vullen.
Ik ben erg onder de indruk van het boek! Dat er zoveel in zou zitten had ik niet verwacht en vind ik ontzettend goed!!
Ik ben blij dat ik het gelezen heb en zal het boekje zeker aanraden aan anderen, maar ook zelf zal ik het graag nog eens pakken in de toekomst.
Het negende uur door Pieter Nouwen
7.2
ADVERTENTIE
Zeker slagen in 50 dagen! 🎓
Examenleerlingen opgelet: over 50 dagen is het zo ver! Wil jij ook slim leren, zeker slagen? Ontdek alle tips, tests, trucs en tools van Examenbundel en sleep dat diploma binnen. Wil je zeker weten dat je niks mist? Meld je dan snel aan en ontvang alle tips in je mail!
Ik wil slagen!
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden