Titel (+ondertitel) Het mirakel. Episodes van troost en liederlijkheid uit het leven van de heer Tiennoppen.
Naam auteur: Harry Mulisch
Plaats, jaar uitgave: Amsterdam, 1963
Jaar 1e druk: 1955
Soort boek: Pocketboek met daarin episodes van troost en liederlijkheid
Aantal punten: 2
Nu zoek je een aantal gegevens over de auteur op. Denk aan geboortejaar, opleiding, bekroonde en verfilmde boeken, prijzen en persoonlijke gegevens. Je kan allerlei bronnen gebruiken, zoals: de uittrekselboeken of Cd-rom's, internet, het Kritisch Literatuurlexicon, recensies uit de krant, etc.
Naam auteur: Harry Mulisch
Persoonlijke gegevens: Harry Mulisch werd geboren op 29 juli 1927 te Haarlem. Zijn ouders zijn Karl Victor Kurt Mulisch en Alice Schwarz. Frieda Valk zorgde toen voor de huishouding. Op zijn 4e jaar reist hij met Frieda naar Berlijn, waar volgens hem de oorzaak van zijn schrijverschap zou moeten liggen. Op zijn 6e jaar gaat hij voor het eerst naar school en op zijn 17e stopt hij er vroegtijdig mee. In 1935, dus al op zijn 8e jaar, schrijft hij zijn 1e verhaal 'De pottebaker'. Zijn 2e verhaal wordt geweigerd, maar het wordt 28 jaar later ineens wel gepubliceerd. Zijn schrijfstijl wordt over het algemeen beschouwd als expressionistisch. Zijn boeken slaan aan bij een breed publiek. Wat betreft enkele van zijn grote successen: zijn manuscript van 'archibald strohalm' werd bekroond met de Reina Prinsen Geerlings-prijs, voor 'Het zwarte licht' ontving hij de Bijenkorf Literatuur-prijs, in België kreeg hij de cultuurprijs van Vilvorde, de Vijverberg-prijs stond op zijn naam en zijn boek 'De Aanslag' werd verfilmd. Mulisch heeft in zijn loopbaan niet alleen maar boeken geschreven, maar hij heeft ook veel voor kranten geschreven en hij schreef ook toneelstukken, waarvoor hij eens de Visser Neerlandia-prijs heeft gekregen. Mulisch beschouwd zijn levensloop als een bron van inzicht en hij vindt dat iedereen zo tegenover zijn verleden zou moeten staan. Niets is minder waar. De bronnen die ik hiervoor gebruikt heb: 'Het beeld der Nederlandse literatuur', door A. Sivirsky en 'De onderkant van het tapijt van Harry Mulisch en zijn oeuvre 1952-1992', door Mariëtte Haarsma, Erna Staal en Murk Salverda.
S2: oriëntatie: verwachting
Instructie: Dit sheet maak je voordat je het boek gelezen hebt.
Je gaat dit jaar 4 boeken lezen. Je hebt ook een boekenlijst gekregen met titels waaruit je kunt kiezen. Er zijn boeken die 1 of 2 of 3 punten waard zijn. In totaal lees je dit jaar voor 7 punten. Het is het gemakkelijkst te beginnen met een boek van 1 punt.
Je hebt al gezien dat op de boekenlijst waarschijnlijk andere boeken staan dan je gewend bent te lezen. Geef in onderstaand kader aan welke zaken je in een boek aanspreken.
Geef tenminste 5 items.
1. Fantasystijl
2. Verhalen over vriendschap
3. Mooie liefde
4. Goed einde
5. Veel emotie, liefst goed overgebracht op de lezer
Bekijk nu het boek dat je gekozen hebt. Geef een objectieve beschrijving van hoe het eruit ziet. Wat staat er op de voorkant, de achterkant, hoe zijn de kleuren, hoe luidt de tekst? Op de voorkant staat bovenaan in het groot 'Het mirakel'. Daaronder is een plaatje getekend van twee lopende mannen met dwars door hen heen een rood, doorzichtig figuur. Onder het plaatje staat: Harry Mulisch en in de rechter onderhoek staat in het rood ABC met een cirkel er omheen. Op de achterkant staat: Nadat Harry Mulisch eens spottend in een prijzende flaptekst zelf heeft geschreven: Ik ben een groot schrijver, daar helpt geen lieve moedertje aan,' durven wij dat niet te herhalen. Of Harry Mulisch een groot schrijver is laten wij dus in het midden. Dat hij een veelgelezen schrijver is kunnen wij echter veilig zeggen. Zijn boeken spreken een grote lezerskring sterk aan. Vooral ook jonge mensen. Zijn fantasie, zijn humor, zijn denkwijze en levensbeschouwing worden door hen herkend. 'Het mirakel', de episoden van troost en liederlijkheid uit het leven van de heer Tiennoppen, beleefde in andere vorm al zes drukken. En de vraag houdt onverminderd aan. Daarom brengen wij het werkje nu als pocket. Welke beschrijving vind je van dit boek in de bibliotheek, op internet, etc. Als je geen beschrijving kunt vinden, kan je ook te rade gaan bij iemand die het boek gelezen heeft. Je moet in dit geval wel vermelden wie dat was
Beschrijving: Het is een heel mooi boek dat gaat over een man die schizofreen is. Het boek verteld gebeurtenissen uit zijn leven. Bron: mijn vader Gerard Volders
Schrijf nu op wat je van het boek verwacht op grond van hoe het eruit ziet en wat je erover gelezen en/of gehoord hebt. Het leven van een schizofrene man zal uitgebreid verteld worden. Waarschijnlijk zal er in het boek behandeld worden wat zijn verschillende persoonlijkheden zijn en wat hijzelf en zijn naaste omgeving ervan vindt. S3: verwerking: eerste reactie Instructie: Dit sheet maak je direct nadat je het boek gelezen hebt. Opdracht: geef je eerste persoonlijke reactie met behulp van beoordelingswoorden. Zie hiervoor het informatieboek van Laagland, hfst 2.2.3. Kies tenminste 5 van de daar genoemde woorden en licht je keuze uitgebreid toe. Beoordelingswoord: lastig
Motivatie: Ik kon heel lang de hoofdlijn van het verhaal niet te pakken krijgen. Er gebeurden heleboel vreemde dingen die ik niet kon verklaren en ook nauwelijks een verband met elkaar hadden. Het verhaal vond ik om deze redenen lastig, maar dat mag ook wel voor een flinterdun volwassenenliteratuurboek ter waarde van twee punten.
Beoordelingswoord: boeiend
Motivatie: Ik vond het niet te doorgronden karakter van de heer Tiennoppen uitermate boeiend. Hij deed steeds weer vreemde dingen, zoals een brand stichten. Hij was onvoorspelbaar, maar dat komt ook omdat hij steeds weer een enigszins ander persoon was. Beoordelingswoord: mooi
Motivatie: Ik vond de manier van schrijven van Mulisch heel mooi. Heel mooi hoe hij op bepaalde dingen is gekomen en ik vond er ook een aantal mooie wijsheden inzitten, zoals: wat niet gelezen is, is niet geschreven; wat niet gehoord is, is niet gezegd; wat niet gezien is, is niet…? Beoordelingswoord: aan het denken gezet door de tekst
Motivatie: door bepaalde wijsheden in het boek ben ik aan het denken gezet. Denken is fijn, dus ik vond het een fijn boek. De laatste jaren, vooral de laatste 2 jaar, ben ik best wel bezig met mijn spirituele ontwikkeling, zoals dat zo mooi heet. Ik ben nu al een tijdje bezig in een gechanneld boek over het channelen zelf. Hierdoor ben ik wat wijzer geworden over gidsen en de hogere personen in de hogere werelden die zo anders zijn dan het leven dat we hier op aard kennen. Dankzij 'Het mirakel' heb ik een leuk nieuw iets om over na te denken: waar komt de 2e (of 3e of 4e) persoonlijkheid van een schizofreen iemand vandaan? Hé, ik weet het precieze antwoord al!!! Jee, nu heb ik er een nieuw leuke theorie bij… Beoordelingswoord: indrukwekkend
Motivatie: Allerlei losse dingen waren indrukwekkend. Al die vreemde dingen die de heer Tiennoppen deed, maakten aardig wat indruk op me. Dat hij een groot karton met 'IK BEN GEK' op zijn rug plakte, maakte indruk op me, omdat niemand anders ooit het idee om dat te doen ook maar in zijn hoofd haalt. Een uitspraak van zijn vader vond ik indrukwekkend, omdat deze getuigde van het karakter van een sterk man. In hoeverre is de verwachting die je van het boek had uitgekomen? Geef op de onderstaande lijn aan. x--------------------------------------------------------- ----------------------------------------------x (verwachting (verwachting
helemaal helemaal niet
uitgekomen) uitgekomen) Geef in het schema hieronder aan waar je verwachting wel en waar je verwachting niet is uitgekomen. Mijn verwachting kwam wel uit: Er kwamen verschillende persoonlijkheden van de heer Tiennoppen aan bod, die allen duidelijk werden door middel van een bepaalde gebeurtenis. Mijn verwachting kwam niet uit: Er kwamen nauwelijks tot geen reacties op zijn schizofrenie door zijn omgeving aan bod. S4: verwerking: inhoud Instructie: Dit is het eerste boek dat je leest. Het maakt echter ook onderdeel uit van je schoolonderzoek in 6 vwo, daarom is het handig de korte inhoud van je boek op te nemen. Doe dat in onderstaand kader. Uiteraard geef je ook de bron van de korte inhoud weer. Titel: Het Mirakel, Harry Mulisch
Korte inhoud: Meneer Tiennoppen neemt regelmatig verschillende gedaantes aan. In die gedaante beleefd hij dan iets dat bij die persoonlijkheid past. Dat hij schizofreen is, wordt voor het eerst echt duidelijk wanneer een 'ik' en meneer Tiennoppen tijdens een wandeling samen een gesprek voeren. Ook schrijven verschillende persoonlijkheden brieven naar elkaar, waarin ze elkaar als een goede vriend zien. Meneer Tiennoppen maakt vreemde dingen mee. Hij ziet bijvoorbeeld ineens, op een eerst nog lege plek een rottend, al weken dood paard liggen. Op het laatst gehoorzaamd zijn lichaam hem niet meer. Het doet totaal andere dingen dan hij wil, zoals zijn beste vriend in elkaar slaan en zijn vrouw wegsturen. Wanneer hij er weer controle over heeft, herkent iedereen in Tiennoppen iemand van vroeger. Vervolgens wordt hij als oorlogsmisdadiger opgepakt. Zijn vrouw herkent hem niet als de heer Tiennoppen zelf en wanneer hij geslagen gaat worden, berust de heer in het feit dat hij zelf afwezig is. Bron: De tuin der spiegels. Romans en verhalen van Harry Mulisch. Door P. Kralt
Kies een fragment uit het boek dat je het meest aanspreekt. Neem dat hier over: Het was drie uur. Geen beweging, geen geluid - de verre auto's leken niet in aanmerking te komen, onderstreepten slechts de stilte. Ongeweten en ongelezen liggen mijn woorden en zinnen nu de nacht door in het rode monster, dacht de heer Tiennoppen. Wat niet gelezen is, is niet geschreven; wat niet gehoord is, is niet gezegd; wat niet gezien is, is niet… De nacht was stil en groot. De huizen en het harde water, alles stond verzonken in een peilloze verbazing over het eigen bestaan. Sprakeloos welfde de brug zich van kade tot kade. Motiveer waarom je dit fragment gekozen hebt: Alles wordt zo mooi verteld. Er wordt niet zomaar eventjes gezegd dat de nacht stil was, maar er wordt echt gezegd hoe stil hij precies was. Over een heleboel dingen moet je niet te vluchtig heengaan, die moeten gewoon op een mooie manier worden uitgelegd. Dat gebeurt hier prima. Natuurlijk vind ik het ook heerlijk dat er iets in staat waarover ik na kan denken: wat niet gelezen is, is niet geschreven, enz. Ik ben het niet helemaal met de stelling eens. Als iets gezegd is, is het nu eenmaal gezegd. Je kunt er blij om zijn dat het niet gehoord is, omdat de woorden verkeerd waren en je kunt dan vergeten dat je het gezegd hebt, maar het feit ligt er dat de woorden eens uit je mond gerold zijn, dus gezegd en niet gehoord is nog steeds gezegd. Om dit stukje nadenkwerk is voor mij het fragment al gedeeltelijk geslaagd, maar het mooiste vond ik toch echt de woorden. Neem nou de zin 'sprakeloos welfde de brug zich van kade tot kade'. Wauw!! Ik zie de brug meteen voor me. Alles in dit fragment geeft een heel levendig beeld van hetgeen dat er zich afspeelt. Dat bevalt me goed.
S5: verwerking: open plekken
Instructie: In elk boek komen open plekken voor. Lees hiervoor de theorie in het informatieboek van Laagland, hfst 3.2 (A) pagina 27 en verder .Beantwoord daarna de vragen.
Wat is een open plek?
Een stuk relevante informatie dat mist.
Welke soorten open plekken zijn er?
Tegenstrijdige informatie, verwijzing, relevante informatie nauwelijks medegedeeld, titel, handelen van personages, witregels, hoofdstukken.
Hoe kunnen open plekken verwerkt zijn in een verhaal/roman?
Er is een stuk geschreven dat tegenstrijdig, niet helemaal betrouwbaar lijkt, de schrijver kan een verwijzing naar het verleden geven, een verleden dat nog nauwelijks bekend is, de schrijver kan belangrijke informatie weglaten, bijvoorbeeld een veelzeggende gebeurtenis of het karakter van een persoon. De schrijver kan een raadselachtige titel aan een gedicht of verhaal geven, zodat de lezer moet zoeken waarom de titel zo luidt. De schrijver kan een persoon iets laten doen dat de lezers niet verwachten, zodat die gaan uitpuzzelen waarom ze dat deden. De schrijver kan een witregel neerzetten, zodat de lezer moet bepalen hoe bepaalde stukken tekst op elkaar aansluiten. Tot slot kan de schrijver ineens aan een nieuw hoofdstuk met andere omstandigheden beginnen, zodat de lezer moet raden of uitzoeken hoe de hoofdstukken op elkaar aansluiten .
In het boek dat je gelezen hebt, zitten natuurlijk ook open plekken.
Noem er tenminste 4 en beschrijf ook de verwerking.
Eerste open plek: Wat is die heer Tiennoppen voor iemand? Het boek begint gewoon met een situatie waarin de heer Tiennoppen meespeelt, zonder dat je enig idee hebt wat het voor iemand is. Door zijn gedachtegangen en gebeurtenissen te volgen, kom je er enigszins achter, maar dat is erg moeilijk, omdat hij zoveel verschillende persoonlijkheden heeft. Tweede open plek: Aan wie heeft hij de brief geschreven die hij nu post? Een eindje verder in het boek, leest hij een brief van een andere persoonlijkheid en schrijft hij er ook zelf een, dus de brief zal waarschijnlijk aan een andere persoonlijkheid geschreven zijn.
Derde open plek: Hoe is de relatie tussen de heer Tiennoppen en zijn vrouw? Dit wordt langzamerhand wat duidelijker na een paar gesprekken tussen hen en de gedachtegang van Tiennoppen wanneer hij naar zijn vrouw kijkt. Maar gemakkelijk is het niet, want elke persoonlijkheid denkt er weer anders over. Vierde open plek: Wat voor werk doet de heer Tiennoppen? Er wordt gesproken over een collega, maar waar ze beide werken wordt nergens vermeldt.
S6: reflectie: spanning en manipulatie
Instructie: Zie ook de theorie in het informatieboek van Laagland, hfst. 3.3.(A)
Spanning wordt veroorzaakt door onbeantwoorde vragen. Hoe belangrijker de vraag, hoe groter de spanning. Een schrijver verlengt de tijd tussen de vraag en het antwoord.
Om ervoor te zorgen dat de spanning vastgehouden wordt, kan de schrijver manipulatietrucs gebruiken. Noem er 4. Leg uit wat ze inhouden.
Manipulatietechnieken
1.Vooruitwijzingen inlassen: een toekomstige gebeurtenis vertellen. De lezer gaar zich afvragen hoe datgene nou kan gebeuren, wat eraan vooraf ging en wat er in de tussentijd gebeurd is. 2. Handelingen vertragen: een handeling heel uitgebreid neerzetten, ontzettend veel details vertellen, vaak als je ontzettend graag wilt weten wat erna gaat gebeuren, of om een spannende gebeurtenis nog spannender te maken. 3. Verhaal andere wending geven: ineens een gebeurtenis laten voorkomen waardoor het verhaal ineens een heel andere kant opgaat. Vernieuwing brengt spanning. 4. Overschakelen op een andere verhaallijn: ineens weer verder gaan met een andere verhaallijn over vaak hele andere personen op een hele andere plaats, terwijl er op die andere plaats juist net iets spannendst ging gebeuren. Zo blijft de lezer de hele tijd in spanning zitten totdat het verhaal weer overgaat op die bepaalde verhaallijn. Welke van deze technieken worden toegepast in het boek dat je gelezen hebt? Noem er tenminste 3. En licht je antwoord toe. Verhaal andere wending geven: voortdurend ging het verhaal de andere kant op als de heer Tiennoppen weer eens een ander persoon was. Gebeurtenis vertragen: behoorlijk lang wordt er naar de verdwenen vader van Tiennoppen gezocht. Je wilt maar weten waar hij nou is, maar het zoeken duurt voor je gevoel eeuwen. Verhaal andere wending geven: plotseling werd zijn lichaam overgenomen en had hij er geen controle meer over. Spanning alom door deze wending. S7: reflectie: einde en realiteitsgehalte Instructie: Lees eerst het informatieboek Laagland, hfst 3.4 (A ) Het einde van een verhaal kan open of gesloten zijn, of ergens er tussen in. Je weet wel in hoofdlijnen hoe het verhaal eindigt, maar je blijft toch met een aantal vragen zitten. Geef nu aan wat voor einde het boek heeft dat je gelezen hebt, motiveer je antwoorden duidelijk. Het einde is behoorlijk open, omdat ik aan het einde nog met open plekken zat. Ik bleef nog met veel vragen zitten, lang niet alles was uitgelegd en duidelijk. De grootste vraag die ik mijzelf nu nog steeds stel is: is Tiennoppen nou echt ooit al die personen geweest waarin hij wordt herkend? Het zijn er zo ontzettend veel, kan hij zo'n enorm verleden van zoveel verschillende persoonlijkheden hebben? Als een boek een erg gesloten einde heeft, is dat soms niet erg realistisch. Ook komen er nogal eens “toevalligheden” voor. Die maken een boek minder realistisch. Geef een cijfer voor het realiteitsgehalte van je boek: 9
Geef hieronder aan wat je wel en wat je niet realistisch vond. Licht je antwoorden uitgebreid toe. Wel realistisch: de dingen die de heer Tiennoppen doet zijn heel realistisch, omdat iedereen die dingen nu zo na zou kunnen doen. Alles speelt zich af in een heel normale omgeving met heel normale mensen. Alle voorwerpen, alle typen mensen komen in ons dagelijks leven ook voor. Niet realistisch: het feit dat zijn vrouw niks van Tiennoppes schizofrenie merkt. Ze behandelt hem als een en dezelfde persoon, terwijl hij dat echt niet is.
Persoonlijke gegevens: Harry Mulisch werd geboren op 29 juli 1927 te Haarlem. Zijn ouders zijn Karl Victor Kurt Mulisch en Alice Schwarz. Frieda Valk zorgde toen voor de huishouding. Op zijn 4e jaar reist hij met Frieda naar Berlijn, waar volgens hem de oorzaak van zijn schrijverschap zou moeten liggen. Op zijn 6e jaar gaat hij voor het eerst naar school en op zijn 17e stopt hij er vroegtijdig mee. In 1935, dus al op zijn 8e jaar, schrijft hij zijn 1e verhaal 'De pottebaker'. Zijn 2e verhaal wordt geweigerd, maar het wordt 28 jaar later ineens wel gepubliceerd. Zijn schrijfstijl wordt over het algemeen beschouwd als expressionistisch. Zijn boeken slaan aan bij een breed publiek. Wat betreft enkele van zijn grote successen: zijn manuscript van 'archibald strohalm' werd bekroond met de Reina Prinsen Geerlings-prijs, voor 'Het zwarte licht' ontving hij de Bijenkorf Literatuur-prijs, in België kreeg hij de cultuurprijs van Vilvorde, de Vijverberg-prijs stond op zijn naam en zijn boek 'De Aanslag' werd verfilmd. Mulisch heeft in zijn loopbaan niet alleen maar boeken geschreven, maar hij heeft ook veel voor kranten geschreven en hij schreef ook toneelstukken, waarvoor hij eens de Visser Neerlandia-prijs heeft gekregen. Mulisch beschouwd zijn levensloop als een bron van inzicht en hij vindt dat iedereen zo tegenover zijn verleden zou moeten staan. Niets is minder waar. De bronnen die ik hiervoor gebruikt heb: 'Het beeld der Nederlandse literatuur', door A. Sivirsky en 'De onderkant van het tapijt van Harry Mulisch en zijn oeuvre 1952-1992', door Mariëtte Haarsma, Erna Staal en Murk Salverda.
2. Verhalen over vriendschap
3. Mooie liefde
4. Goed einde
5. Veel emotie, liefst goed overgebracht op de lezer
Bekijk nu het boek dat je gekozen hebt. Geef een objectieve beschrijving van hoe het eruit ziet. Wat staat er op de voorkant, de achterkant, hoe zijn de kleuren, hoe luidt de tekst? Op de voorkant staat bovenaan in het groot 'Het mirakel'. Daaronder is een plaatje getekend van twee lopende mannen met dwars door hen heen een rood, doorzichtig figuur. Onder het plaatje staat: Harry Mulisch en in de rechter onderhoek staat in het rood ABC met een cirkel er omheen. Op de achterkant staat: Nadat Harry Mulisch eens spottend in een prijzende flaptekst zelf heeft geschreven: Ik ben een groot schrijver, daar helpt geen lieve moedertje aan,' durven wij dat niet te herhalen. Of Harry Mulisch een groot schrijver is laten wij dus in het midden. Dat hij een veelgelezen schrijver is kunnen wij echter veilig zeggen. Zijn boeken spreken een grote lezerskring sterk aan. Vooral ook jonge mensen. Zijn fantasie, zijn humor, zijn denkwijze en levensbeschouwing worden door hen herkend. 'Het mirakel', de episoden van troost en liederlijkheid uit het leven van de heer Tiennoppen, beleefde in andere vorm al zes drukken. En de vraag houdt onverminderd aan. Daarom brengen wij het werkje nu als pocket. Welke beschrijving vind je van dit boek in de bibliotheek, op internet, etc. Als je geen beschrijving kunt vinden, kan je ook te rade gaan bij iemand die het boek gelezen heeft. Je moet in dit geval wel vermelden wie dat was
Beschrijving: Het is een heel mooi boek dat gaat over een man die schizofreen is. Het boek verteld gebeurtenissen uit zijn leven. Bron: mijn vader Gerard Volders
Schrijf nu op wat je van het boek verwacht op grond van hoe het eruit ziet en wat je erover gelezen en/of gehoord hebt. Het leven van een schizofrene man zal uitgebreid verteld worden. Waarschijnlijk zal er in het boek behandeld worden wat zijn verschillende persoonlijkheden zijn en wat hijzelf en zijn naaste omgeving ervan vindt. S3: verwerking: eerste reactie Instructie: Dit sheet maak je direct nadat je het boek gelezen hebt. Opdracht: geef je eerste persoonlijke reactie met behulp van beoordelingswoorden. Zie hiervoor het informatieboek van Laagland, hfst 2.2.3. Kies tenminste 5 van de daar genoemde woorden en licht je keuze uitgebreid toe. Beoordelingswoord: lastig
Motivatie: Ik vond het niet te doorgronden karakter van de heer Tiennoppen uitermate boeiend. Hij deed steeds weer vreemde dingen, zoals een brand stichten. Hij was onvoorspelbaar, maar dat komt ook omdat hij steeds weer een enigszins ander persoon was. Beoordelingswoord: mooi
Motivatie: Ik vond de manier van schrijven van Mulisch heel mooi. Heel mooi hoe hij op bepaalde dingen is gekomen en ik vond er ook een aantal mooie wijsheden inzitten, zoals: wat niet gelezen is, is niet geschreven; wat niet gehoord is, is niet gezegd; wat niet gezien is, is niet…? Beoordelingswoord: aan het denken gezet door de tekst
Motivatie: door bepaalde wijsheden in het boek ben ik aan het denken gezet. Denken is fijn, dus ik vond het een fijn boek. De laatste jaren, vooral de laatste 2 jaar, ben ik best wel bezig met mijn spirituele ontwikkeling, zoals dat zo mooi heet. Ik ben nu al een tijdje bezig in een gechanneld boek over het channelen zelf. Hierdoor ben ik wat wijzer geworden over gidsen en de hogere personen in de hogere werelden die zo anders zijn dan het leven dat we hier op aard kennen. Dankzij 'Het mirakel' heb ik een leuk nieuw iets om over na te denken: waar komt de 2e (of 3e of 4e) persoonlijkheid van een schizofreen iemand vandaan? Hé, ik weet het precieze antwoord al!!! Jee, nu heb ik er een nieuw leuke theorie bij… Beoordelingswoord: indrukwekkend
Motivatie: Allerlei losse dingen waren indrukwekkend. Al die vreemde dingen die de heer Tiennoppen deed, maakten aardig wat indruk op me. Dat hij een groot karton met 'IK BEN GEK' op zijn rug plakte, maakte indruk op me, omdat niemand anders ooit het idee om dat te doen ook maar in zijn hoofd haalt. Een uitspraak van zijn vader vond ik indrukwekkend, omdat deze getuigde van het karakter van een sterk man. In hoeverre is de verwachting die je van het boek had uitgekomen? Geef op de onderstaande lijn aan. x--------------------------------------------------------- ----------------------------------------------x (verwachting (verwachting
helemaal helemaal niet
uitgekomen) uitgekomen) Geef in het schema hieronder aan waar je verwachting wel en waar je verwachting niet is uitgekomen. Mijn verwachting kwam wel uit: Er kwamen verschillende persoonlijkheden van de heer Tiennoppen aan bod, die allen duidelijk werden door middel van een bepaalde gebeurtenis. Mijn verwachting kwam niet uit: Er kwamen nauwelijks tot geen reacties op zijn schizofrenie door zijn omgeving aan bod. S4: verwerking: inhoud Instructie: Dit is het eerste boek dat je leest. Het maakt echter ook onderdeel uit van je schoolonderzoek in 6 vwo, daarom is het handig de korte inhoud van je boek op te nemen. Doe dat in onderstaand kader. Uiteraard geef je ook de bron van de korte inhoud weer. Titel: Het Mirakel, Harry Mulisch
Korte inhoud: Meneer Tiennoppen neemt regelmatig verschillende gedaantes aan. In die gedaante beleefd hij dan iets dat bij die persoonlijkheid past. Dat hij schizofreen is, wordt voor het eerst echt duidelijk wanneer een 'ik' en meneer Tiennoppen tijdens een wandeling samen een gesprek voeren. Ook schrijven verschillende persoonlijkheden brieven naar elkaar, waarin ze elkaar als een goede vriend zien. Meneer Tiennoppen maakt vreemde dingen mee. Hij ziet bijvoorbeeld ineens, op een eerst nog lege plek een rottend, al weken dood paard liggen. Op het laatst gehoorzaamd zijn lichaam hem niet meer. Het doet totaal andere dingen dan hij wil, zoals zijn beste vriend in elkaar slaan en zijn vrouw wegsturen. Wanneer hij er weer controle over heeft, herkent iedereen in Tiennoppen iemand van vroeger. Vervolgens wordt hij als oorlogsmisdadiger opgepakt. Zijn vrouw herkent hem niet als de heer Tiennoppen zelf en wanneer hij geslagen gaat worden, berust de heer in het feit dat hij zelf afwezig is. Bron: De tuin der spiegels. Romans en verhalen van Harry Mulisch. Door P. Kralt
Kies een fragment uit het boek dat je het meest aanspreekt. Neem dat hier over: Het was drie uur. Geen beweging, geen geluid - de verre auto's leken niet in aanmerking te komen, onderstreepten slechts de stilte. Ongeweten en ongelezen liggen mijn woorden en zinnen nu de nacht door in het rode monster, dacht de heer Tiennoppen. Wat niet gelezen is, is niet geschreven; wat niet gehoord is, is niet gezegd; wat niet gezien is, is niet… De nacht was stil en groot. De huizen en het harde water, alles stond verzonken in een peilloze verbazing over het eigen bestaan. Sprakeloos welfde de brug zich van kade tot kade. Motiveer waarom je dit fragment gekozen hebt: Alles wordt zo mooi verteld. Er wordt niet zomaar eventjes gezegd dat de nacht stil was, maar er wordt echt gezegd hoe stil hij precies was. Over een heleboel dingen moet je niet te vluchtig heengaan, die moeten gewoon op een mooie manier worden uitgelegd. Dat gebeurt hier prima. Natuurlijk vind ik het ook heerlijk dat er iets in staat waarover ik na kan denken: wat niet gelezen is, is niet geschreven, enz. Ik ben het niet helemaal met de stelling eens. Als iets gezegd is, is het nu eenmaal gezegd. Je kunt er blij om zijn dat het niet gehoord is, omdat de woorden verkeerd waren en je kunt dan vergeten dat je het gezegd hebt, maar het feit ligt er dat de woorden eens uit je mond gerold zijn, dus gezegd en niet gehoord is nog steeds gezegd. Om dit stukje nadenkwerk is voor mij het fragment al gedeeltelijk geslaagd, maar het mooiste vond ik toch echt de woorden. Neem nou de zin 'sprakeloos welfde de brug zich van kade tot kade'. Wauw!! Ik zie de brug meteen voor me. Alles in dit fragment geeft een heel levendig beeld van hetgeen dat er zich afspeelt. Dat bevalt me goed.
1.Vooruitwijzingen inlassen: een toekomstige gebeurtenis vertellen. De lezer gaar zich afvragen hoe datgene nou kan gebeuren, wat eraan vooraf ging en wat er in de tussentijd gebeurd is. 2. Handelingen vertragen: een handeling heel uitgebreid neerzetten, ontzettend veel details vertellen, vaak als je ontzettend graag wilt weten wat erna gaat gebeuren, of om een spannende gebeurtenis nog spannender te maken. 3. Verhaal andere wending geven: ineens een gebeurtenis laten voorkomen waardoor het verhaal ineens een heel andere kant opgaat. Vernieuwing brengt spanning. 4. Overschakelen op een andere verhaallijn: ineens weer verder gaan met een andere verhaallijn over vaak hele andere personen op een hele andere plaats, terwijl er op die andere plaats juist net iets spannendst ging gebeuren. Zo blijft de lezer de hele tijd in spanning zitten totdat het verhaal weer overgaat op die bepaalde verhaallijn. Welke van deze technieken worden toegepast in het boek dat je gelezen hebt? Noem er tenminste 3. En licht je antwoord toe. Verhaal andere wending geven: voortdurend ging het verhaal de andere kant op als de heer Tiennoppen weer eens een ander persoon was. Gebeurtenis vertragen: behoorlijk lang wordt er naar de verdwenen vader van Tiennoppen gezocht. Je wilt maar weten waar hij nou is, maar het zoeken duurt voor je gevoel eeuwen. Verhaal andere wending geven: plotseling werd zijn lichaam overgenomen en had hij er geen controle meer over. Spanning alom door deze wending. S7: reflectie: einde en realiteitsgehalte Instructie: Lees eerst het informatieboek Laagland, hfst 3.4 (A ) Het einde van een verhaal kan open of gesloten zijn, of ergens er tussen in. Je weet wel in hoofdlijnen hoe het verhaal eindigt, maar je blijft toch met een aantal vragen zitten. Geef nu aan wat voor einde het boek heeft dat je gelezen hebt, motiveer je antwoorden duidelijk. Het einde is behoorlijk open, omdat ik aan het einde nog met open plekken zat. Ik bleef nog met veel vragen zitten, lang niet alles was uitgelegd en duidelijk. De grootste vraag die ik mijzelf nu nog steeds stel is: is Tiennoppen nou echt ooit al die personen geweest waarin hij wordt herkend? Het zijn er zo ontzettend veel, kan hij zo'n enorm verleden van zoveel verschillende persoonlijkheden hebben? Als een boek een erg gesloten einde heeft, is dat soms niet erg realistisch. Ook komen er nogal eens “toevalligheden” voor. Die maken een boek minder realistisch. Geef een cijfer voor het realiteitsgehalte van je boek: 9
Geef hieronder aan wat je wel en wat je niet realistisch vond. Licht je antwoorden uitgebreid toe. Wel realistisch: de dingen die de heer Tiennoppen doet zijn heel realistisch, omdat iedereen die dingen nu zo na zou kunnen doen. Alles speelt zich af in een heel normale omgeving met heel normale mensen. Alle voorwerpen, alle typen mensen komen in ons dagelijks leven ook voor. Niet realistisch: het feit dat zijn vrouw niks van Tiennoppes schizofrenie merkt. Ze behandelt hem als een en dezelfde persoon, terwijl hij dat echt niet is.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden