1. Zakelijke gegevens
a) A. F. Th. van der Heijden
b) Het leven uit een dag, Querido, Amsterdam, 1988, 2e druk, 196 blz. (eerste druk 1988) c) Roman 2. Eerste reactie a) Bij toeval viel mijn oog op de titel van dit boek. Toen ik de flaptekst had gelezen, leek het me wel een leuk en apart boek, omdat het over onze wereld en ons leven gaat, die in totaal maar uit één dag bestaat. Het leek me dus geen onrealistisch boek, waar ik niet van houd, maar wel een boek dat echt anders dan andere verhalen was. Daarom heb ik dit boek gekozen. b) Het eerste dat bij me opkwam toen ik het boek had uitgelezen, was dat ik het gemeen vond dat de schrijver onze wereld als de hel beschrijft. Er zijn natuurlijk plaatsen in de wereld waar het leven geen pretje is, maar om de hele wereld met al zijn gebeurtenissen nu te bestempelen met de hel, vond ik overdreven. 3. Verdieping a) In de wereld waar Benny in leeft, duurt het hele leven van een mens maar één dag. Alle dingen kun je ook maar één keer beleven: je slaapt maar één keer en je vrijt bijvoorbeeld maar één keer. Benny wordt geboren aan het begin van de ochtend. Rond half 8 loopt hij met zijn moeder naar school. Onderweg naar school wordt hij steeds ouder, net als zijn moeder. In één ochtend leren ze hem alles: lezen, schrijven, rekenen. Benny gaat bij de luchtmacht werken. Als hij uit zijn werk komt, gaat hij aan een bar zitten in een café. In het café is ook een blinde man en een meisje, Gini. Benny gaat naar haar toen en ze worden verliefd. Samen gaan ze naar een dancing. Na het dansen gaan ze naar het park en vervolgens naar het strand, waar ze uit elkaar gaan. Om kwart voor 11 gaat Benny naar Gini’s flat en bedrijven ze de liefde. Ze zijn zo gek op elkaar dat ze verlangen naar de wereld van de herhaling, de hel, waar ze hun liefde nog heel lang kunnen voortzetten. Om in de hel te komen, vermoorden ze samen de blinde man, die Scant blijkt te heten. Ze worden beiden ter dood veroordeeld. Benny krijgt in zijn cel nog een brief van Gini waarin ze vertelt dat ze bevallen is van een zoon, Benny. Nadat Benny is geëlektrocuteerd, daalt hij op aarde neer in een schietstoel. Hij ontmoet Scant, die ook naar de hel gegaan is, omdat hij spion is geweest. Scant brengt Benny naar een hoerenbuurt waar Benny tenslotte gaat werken. Benny bezoekt de plek waar Gini’s kamer geweest zou moeten zijn. Als hij daar is, wordt hij door haar bezocht. Als Scant zegt dat de hel van Gini is, dat ze niet bij Benny is, wordt Benny boos: Scant heeft van tevoren geweten wat er zou gebeuren en heeft de geliefden, door zich te laten doden, expres uit elkaar gedreven. b) Het verhaal is in de hij-vorm geschreven. De tijd waarin het verhaal zich afspeelt is niet precies te zeggen, omdat het een hele andere wereld is. Waarschijnlijk speelt het zich af rond 1990, omdat er toen vliegtuigen met schietstoelen waren en er al hoge gebouwen gemaakt konden worden. Ook omdat het boek rond die tijd is geschreven. De precieze datum van het verhaal in de wereld waarin een leven maar één dag duurt, is 19 augustus. Het verhaal speelt zich daar af in ongeveer één dag. Het tijdsverloop in de hel is onduidelijker. Het kan een maand zijn, maar ook een paar maanden. Het verhaal speelt zich waarschijnlijk af in een gebied dat lijkt op Amerika, omdat er over veel hoogbouw, de doodstraf en over elektrocutie wordt gesproken. De belangrijkste personen in het boek zijn: Benny, Gini en Scant. - Benny Wult wordt ’s ochtends geboren en wordt na zijn school piloot. Hij wordt ter dood veroordeeld voor het vermoorden van een man. - Gini Trades is in het begin een schuchtere puber die veel bloost en lenzen draagt. Als ze ouder wordt, krijgt ze een zoon, Benny. Ze wordt ter dood veroordeeld voor het vermoorden van een man. - Scant is een blinde man die vroeger diplomaat is geweest. Hij blijkt later ook spion te zijn geweest. Hij wordt vermoord door Benny en Gini. c) Het thema van het verhaal is de herhaling. In de ‘normale’ wereld van Benny en Gini is alles onherhaalbaar en in de hel is alles tot in het oneindige herhaalbaar. Het thema loopt als een rode draad door het verhaal heen. De titel van het verhaal duidt op de wereld waar het verhaal zich afspeelt. Je kunt een verband leggen tussen het thema en de titel: in de wereld waar het leven maar één dag duurt, kun je niets herhalen. d) Adrianus Franciscus Theodorus van der Heijden wordt op 15 oktober 1951 geboren in Geldrop. Hij is een zoon van een lakspuiter. Hij begint met schrijven van gedichten op de middelbare school die in de schoolkrant worden gepubliceerd. Door zijn zusje die boeken uit de bibliotheek overschrijft, zodat het lijkt of ze ze zelf heeft geschreven, raakt hij geïnteresseerd in het schrijven. Hij begint jongensboeken over te schrijven. Als zijn zusje vervolgens zelf iets schrijft, doet hij dat ook. Adri gaat naar de HBS, waar hij zijn diploma haalt in 1969. Hier begint hij met het schrijven van een roman, die hij later zou uitwerken in 1972. Hij gaat vervolgens naar Nijmegen om aan daar aan de universiteit eerst psychologie gaat studeren, maar al snel overstapt naar filosofie. Na verhuisd te zijn naar Amsterdam gaat hij zich verdiepen in de ethica. Als hij zijn verhaal in 1972 opstuurt, keurt de uitgever Thomas Rap het af. Hij vormt vervolgens het verhaal om tot zijn grote meesterwerk: ‘De Tandeloze Tijd’ dat hij in 1983 publiceert. Hij maakt zijn debuut met ‘De Gondel in de Herengracht’ in 1978. Hij publiceert dit werk nog onder een pseudoniem Patrizio Canaponi. Hij woont in die periode de ene helft van het jaar in Italië en de andere helft in een kraakpand in Amsterdam. Zijn verhaal ‘De Tandeloze Tijd’ dat in delen wordt gepubliceerd, geeft hij wel uit onder zijn eigen naam. Prijzen die hij krijgt, zijn de Anton Wachterprijs in 1979 voor zijn debuut en voor ‘De gevarendriehoek’ uit 1985 de de F. Bordewijk- en de Multatuliprijs in 1986. ‘Het leven uit een dag’ is voor het eerst gepubliceerd in 1988 en is waarschijnlijk ook rond die tijd geschreven. In de periode na 1980 komt er een nieuwe stroming op gang die ze in de Verenigde Staten ‘dirty realism’ noemen. De schrijvers schrijven proza waarin een subtiel spel wordt gespeeld met verbeelding en werkelijkheid, zodat een makkelijk te lezen, zeer realistisch verhaal ontstond. Van der Heijden heeft dat ook gedaan. Hij speelt ook met de werkelijkheid, hij verzint namelijk een eigen wereld die overeenkomt met die van ons. Het werk is dus typerend voor die tijd.
Bronnen:
- Eldorado Basisboek, blz. 202
- Prisma uittrekselboek: Nederlandse literatuur 1980- 1990
- scholieren.samenvattingen.nl/search/open/2236834/
4. Beoordeling
Zoals ik al vertelde bij vraag 2b, vond ik het niet terecht dat de schrijver onze wereld bestempelde met de titel ‘de hel’. Het vreemde was wel dat de hel die de schrijver beschreef, me vreemd genoeg heel bekend voorkwam. Tijdens het lezen heb je dan een onprettig gevoel, want jij leeft in die hel. Het verhaal laat je dus goed nadenken over onze wereld. Dat je gaat nadenken over een boek, vind ik een positief aspect. Het verhaal heeft je namelijk dan echt geraakt.
Wat ik ook een positief aspect vind, is dat de schrijver geen moeilijke woorden gebruikt. Op die manier kun je het boek gemakkelijker lezen.
Verder vind ik het positief dat de schrijver die andere wereld waar het leven maar uit één dag bestaat goed uitlegt aan het begin van het boek. Ik wil namelijk altijd gelijk alles weten van iets dat ik niet tot in details ken. Ik ga dan zitten nadenken tot ik alles precies beredeneerd heb. Dat hoefde ik eigenlijk niet te doen bij dit boek. Je moet alleen wel wennen aan de snelheid van de tijd daar, want je bent een heel andere snelheid gewend.
Bovendien vind ik positief aan het boek dat het ondanks dat het over een hele andere wereld gaat, toch realistisch is. Van onrealistische boeken houd ik niet, dus dat het boek realistisch is, is een positief aspect.
Het laatste positieve punt vind ik dat de liefde in het verhaal voorkomt. Ik vind het altijd leuk als boeken over de liefde gaan, omdat ik de liefde het mooiste vind op de aarde. De hoofdpersonen vermoorden in het boek iemand en laten zich ter dood veroordelen om zo naar de hel te kunnen en lang bij elkaar te kunnen zijn. Je moet wel heel veel van iemand houden, als je voor hem naar de hel wilt gaan.
Wat ik negatief aan het verhaal vond, is dat de schrijver diep ingaat op seksuele handelingen die een mannelijke prostituee moet doen. Zo vind ik de beschrijving van de orgie in de lucht van allerlei mannen uit de prostitutie niet nodig. Ik vind het vies om te lezen wat die mannen dan allemaal verrichten.
Een ander negatief aspect vind ik dat de schrijver onze wereld bestempelt met ‘de hel’ terwijl dat lang niet altijd zo is.
Ik zou kortom het boek aanraden aan mensen, omdat het je kijk op onze wereld verandert.
b) Het leven uit een dag, Querido, Amsterdam, 1988, 2e druk, 196 blz. (eerste druk 1988) c) Roman 2. Eerste reactie a) Bij toeval viel mijn oog op de titel van dit boek. Toen ik de flaptekst had gelezen, leek het me wel een leuk en apart boek, omdat het over onze wereld en ons leven gaat, die in totaal maar uit één dag bestaat. Het leek me dus geen onrealistisch boek, waar ik niet van houd, maar wel een boek dat echt anders dan andere verhalen was. Daarom heb ik dit boek gekozen. b) Het eerste dat bij me opkwam toen ik het boek had uitgelezen, was dat ik het gemeen vond dat de schrijver onze wereld als de hel beschrijft. Er zijn natuurlijk plaatsen in de wereld waar het leven geen pretje is, maar om de hele wereld met al zijn gebeurtenissen nu te bestempelen met de hel, vond ik overdreven. 3. Verdieping a) In de wereld waar Benny in leeft, duurt het hele leven van een mens maar één dag. Alle dingen kun je ook maar één keer beleven: je slaapt maar één keer en je vrijt bijvoorbeeld maar één keer. Benny wordt geboren aan het begin van de ochtend. Rond half 8 loopt hij met zijn moeder naar school. Onderweg naar school wordt hij steeds ouder, net als zijn moeder. In één ochtend leren ze hem alles: lezen, schrijven, rekenen. Benny gaat bij de luchtmacht werken. Als hij uit zijn werk komt, gaat hij aan een bar zitten in een café. In het café is ook een blinde man en een meisje, Gini. Benny gaat naar haar toen en ze worden verliefd. Samen gaan ze naar een dancing. Na het dansen gaan ze naar het park en vervolgens naar het strand, waar ze uit elkaar gaan. Om kwart voor 11 gaat Benny naar Gini’s flat en bedrijven ze de liefde. Ze zijn zo gek op elkaar dat ze verlangen naar de wereld van de herhaling, de hel, waar ze hun liefde nog heel lang kunnen voortzetten. Om in de hel te komen, vermoorden ze samen de blinde man, die Scant blijkt te heten. Ze worden beiden ter dood veroordeeld. Benny krijgt in zijn cel nog een brief van Gini waarin ze vertelt dat ze bevallen is van een zoon, Benny. Nadat Benny is geëlektrocuteerd, daalt hij op aarde neer in een schietstoel. Hij ontmoet Scant, die ook naar de hel gegaan is, omdat hij spion is geweest. Scant brengt Benny naar een hoerenbuurt waar Benny tenslotte gaat werken. Benny bezoekt de plek waar Gini’s kamer geweest zou moeten zijn. Als hij daar is, wordt hij door haar bezocht. Als Scant zegt dat de hel van Gini is, dat ze niet bij Benny is, wordt Benny boos: Scant heeft van tevoren geweten wat er zou gebeuren en heeft de geliefden, door zich te laten doden, expres uit elkaar gedreven. b) Het verhaal is in de hij-vorm geschreven. De tijd waarin het verhaal zich afspeelt is niet precies te zeggen, omdat het een hele andere wereld is. Waarschijnlijk speelt het zich af rond 1990, omdat er toen vliegtuigen met schietstoelen waren en er al hoge gebouwen gemaakt konden worden. Ook omdat het boek rond die tijd is geschreven. De precieze datum van het verhaal in de wereld waarin een leven maar één dag duurt, is 19 augustus. Het verhaal speelt zich daar af in ongeveer één dag. Het tijdsverloop in de hel is onduidelijker. Het kan een maand zijn, maar ook een paar maanden. Het verhaal speelt zich waarschijnlijk af in een gebied dat lijkt op Amerika, omdat er over veel hoogbouw, de doodstraf en over elektrocutie wordt gesproken. De belangrijkste personen in het boek zijn: Benny, Gini en Scant. - Benny Wult wordt ’s ochtends geboren en wordt na zijn school piloot. Hij wordt ter dood veroordeeld voor het vermoorden van een man. - Gini Trades is in het begin een schuchtere puber die veel bloost en lenzen draagt. Als ze ouder wordt, krijgt ze een zoon, Benny. Ze wordt ter dood veroordeeld voor het vermoorden van een man. - Scant is een blinde man die vroeger diplomaat is geweest. Hij blijkt later ook spion te zijn geweest. Hij wordt vermoord door Benny en Gini. c) Het thema van het verhaal is de herhaling. In de ‘normale’ wereld van Benny en Gini is alles onherhaalbaar en in de hel is alles tot in het oneindige herhaalbaar. Het thema loopt als een rode draad door het verhaal heen. De titel van het verhaal duidt op de wereld waar het verhaal zich afspeelt. Je kunt een verband leggen tussen het thema en de titel: in de wereld waar het leven maar één dag duurt, kun je niets herhalen. d) Adrianus Franciscus Theodorus van der Heijden wordt op 15 oktober 1951 geboren in Geldrop. Hij is een zoon van een lakspuiter. Hij begint met schrijven van gedichten op de middelbare school die in de schoolkrant worden gepubliceerd. Door zijn zusje die boeken uit de bibliotheek overschrijft, zodat het lijkt of ze ze zelf heeft geschreven, raakt hij geïnteresseerd in het schrijven. Hij begint jongensboeken over te schrijven. Als zijn zusje vervolgens zelf iets schrijft, doet hij dat ook. Adri gaat naar de HBS, waar hij zijn diploma haalt in 1969. Hier begint hij met het schrijven van een roman, die hij later zou uitwerken in 1972. Hij gaat vervolgens naar Nijmegen om aan daar aan de universiteit eerst psychologie gaat studeren, maar al snel overstapt naar filosofie. Na verhuisd te zijn naar Amsterdam gaat hij zich verdiepen in de ethica. Als hij zijn verhaal in 1972 opstuurt, keurt de uitgever Thomas Rap het af. Hij vormt vervolgens het verhaal om tot zijn grote meesterwerk: ‘De Tandeloze Tijd’ dat hij in 1983 publiceert. Hij maakt zijn debuut met ‘De Gondel in de Herengracht’ in 1978. Hij publiceert dit werk nog onder een pseudoniem Patrizio Canaponi. Hij woont in die periode de ene helft van het jaar in Italië en de andere helft in een kraakpand in Amsterdam. Zijn verhaal ‘De Tandeloze Tijd’ dat in delen wordt gepubliceerd, geeft hij wel uit onder zijn eigen naam. Prijzen die hij krijgt, zijn de Anton Wachterprijs in 1979 voor zijn debuut en voor ‘De gevarendriehoek’ uit 1985 de de F. Bordewijk- en de Multatuliprijs in 1986. ‘Het leven uit een dag’ is voor het eerst gepubliceerd in 1988 en is waarschijnlijk ook rond die tijd geschreven. In de periode na 1980 komt er een nieuwe stroming op gang die ze in de Verenigde Staten ‘dirty realism’ noemen. De schrijvers schrijven proza waarin een subtiel spel wordt gespeeld met verbeelding en werkelijkheid, zodat een makkelijk te lezen, zeer realistisch verhaal ontstond. Van der Heijden heeft dat ook gedaan. Hij speelt ook met de werkelijkheid, hij verzint namelijk een eigen wereld die overeenkomt met die van ons. Het werk is dus typerend voor die tijd.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden