Het leven is vurrukkulluk Remco Campert
Amsterdam 2001 Samenvatting: Op een zondag lopen Mees en Boelie in het park met Panda, een meisje dat ze ontmoet hebben, ze lopen een beetje rond en kopen dan een ijsje. Dan gaan ze naar een uitspanning om een drankje te pakken. Panda gaat dan naar de dame (Rosa Overbeek) die daar toezicht houdt. Terwijl Mees en Boelie een drankje nuttigen komt er een oude grijsaard bij hen zitten, zij praten wat. Als Panda zich dan weer bij hen voegt, besluiten ze naar het huis van Mees en Boelie aan de rand van het park te gaan. De grijsaard volgt hen en de drie raken van hem geïrriteerd en slaan hem neer. Ze pikken de 200 gulden die de oude man bij zich had. Eenmaal in het huis aangekomen probeert Mees Panda te versieren en het bed mee in te krijgen. Daarvoor moet Boelie natuurlijk weg en Mees verzint dus allerlei smoezen voor hem. Het blijkt even later dat Boelie een afspraak had met de journalist Ernst-Jan Zoon om te praten over het leven van een dichter (Boelie is dichter). Boelie vertrekt en een paar momenten later ligt Mees met Panda in bed. Na de seks vertelt Mees uitgebreid over jeugd en zijn leven als jazzpianist in slechte kroegen. Ondertussen wordt Boelie dus geïnterviewd door Ernst-Jan Zoon. De twee kennen elkaar al redelijk en na afloop van het interview, wat één groot fantasieverhaal is geworden, vertelt Ernst-Jan aan Boelie dat hij zijn vrouw Etta ervan verdenkt vreemd te gaan. Ernst-Jan vraagt Boelie de zaak te onderzoeken en Boelie besluit met Ernst-Jan mee te gaan. Bij Ernst-Jan’s huis aangekomen gaat Ernst-Jan naar een voetbalwedstrijd luisteren terwijl Boelie Etta, die zich in de tuin bevindt, gezelschap gaat houden. Na een tijd probeert Boelie Etta te versieren, maar dan stelt Etta voor om naar het huis van de buren te gaan, die op dat moment weg zijn. Boelie gaat mee en bijna gaan ze met elkaar naar bed. Plotseling komen echter de buren thuis en Boelie verzint een smoes en uiteindelijk komen ze er mee weg. De grijsaard is inmiddels weer bij bewustzijn gekomen en merkt dat zijn geld weg is. Tjeerd Overbeek, die al een tijdje stond toe te kijken, stelt de grijsaard voor om er voor te zorgen dat hij zijn geld terugkrijgt. Daarvoor gaan ze naar Rosa Overbeek om advies. Rosa, Tjeerd’s tante, blijkt echter een oude klasgenoot van de grijsaard (die Kees heet) te zijn. Ze gaan dus oude herinneringen ophalen en Tjeerd merkt dat hij overbodig is geworden. Mees en Panda besluiten om van de tweehonderd gulden van Kees een feest te geven. Ze gaan daarvoor naar Jens om drank in te slaan. ’s Avonds als het feest van Mees en Panda in volle gang is, komt Tjeerd aan de deur. Hij weet niet precies wat hij moet doen, maar dan komt een dronken feestganger die hem mee naar binnen sleurt. Binnen is er Etta die ruzie heeft met Ernst-Jan die daaropvolgend met Boelie naar een bed op zolder gaat. Panda die bij Jens in de auto zit om de drank af te leveren, heeft geen zin meer in het feest en vraagt Jens haar thuis te brengen. Op het feest ziet Mees een jongen met een paraplu uit het zolderraam springen en veilig landen. Op dat moment voelt Mees zich voor het eerst in zijn leven echt gelukkig. Persoonlijke mening: Dit is een van de weinige boeken die in bijna in één keer uit heb kunnen lezen. Dat houdt meestal in dat het een lekker makkelijk te lezen boek is, iets wat ik best belangrijk best. Het stuk dat ik het eerst las (tot hoofdstuk 8) was nog overzichtelijk, het was een chronologisch verhaal. Maar vanaf hoofdstuk 8 begonnen er per hoofdstuk verschillende verhalen beschreven te worden (eerst bijvoorbeeld Mees met Panda in bed, en het volgende hoofdstuk Boelie die door Ernst-Jan geïnterviewd wordt). Dat vind ik iets lastiger, omdat ik dan soms in de war raak over wie het gaat en waar iedereen mee bezig is. Maar gelukkig viel het bij dit boek mee, er stond duidelijk beschreven over wie het ging. Campert maakt gebruik van lange zinnen. Dit vind ik meestal ook verwarrend maar ik vind dat hij er heel erg goed de situatie mee beschreef, zonder dat die lange zinnen irriteerden. Ook schrijft hij veel woorden zoals je ze zegt, dit is op het eerste gezicht raar om te lezen maar als je het doorhebt is het eigenlijk best grappig (bijvoorbeeld: vurrukkulluk, teerst, Marry-you-Anna giegullen, sunnyle). En ik kon me het verhaal goed voorstellen, alsof het zich als een film afspeelde. Als het lijkt alsof het zich afspeelt als een film betekend dat het een goed boek is, en zo leest het ook lekkerder weg want je zit helemaal in het verhaal en je leeft ook echt mee. Ik vind het echt een goed boek, want ondanks dat er dingen inzaten waar ik normaal niet van houd, was het niet vervelend in dit boek.
Interpretatie en thematiek [Interpretatie] Volgens mij gaat het boek over hoe mooi het leven is, de titel “Het leven is vurrukkulluk” zegt dit al en dit blijkt ook veel uit de tekst. Mees heeft Panda ontmoet en vermaakt zich een dag met haar, Boelie krijgt een verhouding met Etta, Kees komt zijn oude jeugdliefde Rosa weer tegen. Dat zijn gewone simpele dingen die toch het leven leuker kunnen maken, vooral op het moment dat het gebeurt. De meeste hoofdpersonen in het boek hebben allemaal op een bepaald moment een gelukzalig gevoel: Kees en Rosa als ze elkaar weer ontmoeten “Ze kwamen niet van hun plaats, bleven elkaar aankijken, terwijl tranen van geluk en ook verdriet over de onherroepelijk voorbijgegane jaren, hun over de wangen stromen” (blz. 131), Mees aan het eind van dit boek “Een gevoel van geluk, zo hevig als hij het nog nooit had gekend, stroomde door hem heen en verzoende hem met alles” (blz. 144), Boelie als hij eindelijk met Etta in bed ligt, Panda als ze door Jens naar huis gebracht wordt, de jongen die met zijn paraplu van het dak springt en Tjeerd als hij mensen kan helpen. En het verhaal speelt zich af op een mooie zomerse zondag, op mooie vrije dagen lijkt het leven een stuk mooier; je hoeft dag niet aan je werk te denken, je hebt een dagje rust, je kan doen wat je wilt en het is nog mooi weer ook. Er staan ook vroegere gebeurtenissen in beschreven waaruit blijkt dat niet alles is zoals het lijkt, bijvoorbeeld het huwelijk van Ernst-Jan en Etta “(Boelie)’Ik weet het wel. Zal ik je zeggen wat er met je is? Je bent niet zo gelukkig getrouwd en je verveelt je. Je voelt je beetgenomen en verveelt je.’ (Etta) ‘Ik verveel me niet. Ik ben ongelukkig.’” [Thematiek] De verhaallaag bestaat uit het vertellen van de relaties tussen de personen, de ontmoetingen met elkaar, hoe ze elkaar kennen, wat ze met elkaar gaan doen. Het thema is het leven van jonge mensen in de jaren ’50. Er wordt ook in beschreven dat het om na de oorlog gaat, en er komt het woord ‘nozem’ in voor. Nozems zijn een bepaalde groep jongeren uit die tijd, zoals wij bijvoorbeeld nu skaters hebben. Er wordt vooral het leven van de jongeren (Panda, Boelie, Mees en Tjeerd) beschreven. Panda is een erg losbandige jongedame van 15 die zich het liefst met mannen vermaakt, Mees die niet graag alleen is en daarom meisjes oppikt voor de lust, Boelie die eigenlijk wil hebben wat Mees heeft maar ook toch wel liefde wilt. Er wordt een beeld van de jeugd van toen geschetst dat de meeste alleen maar interesse hebben in feesten en seks. Er heerst een soort ‘Carpe Diem’-sfeer. Alle gebeurtenissen in het boek lijken mooi, maar ze zijn allemaal van korte duur (een verhouding hebben, een dagje met iemand zijn, een herontmoeting als je oud bent). [Motieven] De motieven van het verhaal zijn vriendschap, liefde en overspel. Iedereen in het boek is op zoek naar een bepaalde vriendschap of liefde. En overspel kan erin meespelen (Ernst-Jan die is vreemd gegaan in Venetië en nu Etta die met Boelie een verhouding krijgt, Boelie zegt van haar te houden). En ze voelen zich op de momenten dat ze het gevonden hebben gelukkig. Vooral bij Rosa en Kees is dit het geval, bij hen is de cirkel rond als ze een oude liefde hebben teruggevonden. [Titel, ondertitel/motto en de relatie met de thematiek] De titel “Het leven is vurrukkulluk” geeft meteen de thematiek weer. “Het leven is vurrukkulluk” is ook de eerste zin van het verhaal, door Panda gezegd. Voor haar is het leven ‘vurrukkulluk’ wanneer ze samen met een man is en kan doen wat ze wilt. Het gaat in het verhaal om het genieten van het leven: feesten, seks, geld stelen, flirten, drinken, noem het maar op. De ‘ondertitel’ is een gedicht van M. Nijhoff, Het tuinfeest: Zij zingen, nijgen naar elkaar en kussen, Geenszins om liefde, maar om de sublieme
Momenten en het sentiment daartussen. Dit gedicht is ook meteen het motto van het verhaal. Het gedicht beschrijft in drie zinnen eigenlijk waar het in het hele verhaal om draait; het moment om lief te hebben, niet om de liefde maar om het gevoel. Het geeft ook heel mooi de sfeer van het verhaal weer. De relaties die de hoofdpersonen hebben zijn allemaal geen echte relaties, ze hebben geen verkering, zijn niet getrouwd of verloofd. Ze hebben een relatie voor het moment, als je een meisje oppikt weet je dat dit geen serieuze verkering wordt en wanneer je een buitenechtelijke verhouding hebt met iemand weet je ook al dat dit maar voor kort is: uiteindelijk gaan ze weer terug naar de echtgenoot of er volgt een scheiding en dan is de verhouding meestal ook meteen over.