A. Samenvatting Het is de zomer van 1975 als Rex Hofman en Saskia Ehlvest op de Autoroute du Soleil rijden. Het zal nog ongeveer een uur duren voordat ze hun bestemming, Dijon, bereikt hebben. Rex besluit om bij een bezinestation te gaan tanken. Als dit gedaan is, rusten ze wat uit. De twee beginnen ruzie te maken, maar als teken van hun liefde begraven ze twee muntjes. Dan belooft Saskia om te rijden nadat ze wat te drinken gehaald heeft in het winkeltje. Als Saskia wel erg lang weg blijft, wordt Rex ongerust. Rex voelt zich alleen en verlaten. Hij maakt daar een foto van het tankstation en denkt aan de nachtmerrie die Saskia een keer had. Saskia had een keer gedroomd dat ze in een gouden ei zat opgesloten en daarmee door de ruimte vloog. Ze kon in die droom alleen maar doodgaan door tegen een ander gouden ei te vliegen. Rex denkt dat Saskia is ontvoerd en is verkracht. De politie komt niet en Rex blijft de hele nacht in zijn auto zitten. Hij voelde nu de kracht en eenzaamheid van het gouden ei, en het leek of hij nu in gedachten bij Saskia was. Acht jaar later brengt Rex zijn vakantie door in Marina di Camerota met zijn nieuwe vriendin Lieneke. Op een middag liggen Rex en Lieneke op het strand terwijl er achter hun twee Franse mannen badminton aan het spelen zijn. Het meisje dat erbij staat, speelt scheidsrechter. Rex stelt voor om een wedstijdje te spelen; hij en Lieneke tegen de Fransen. Tijdens dit wedstrijdje bedenkt Rex dat hij Lieneke ten huwelijk zal vragen als ze winnen. Ze winnen. Lieneke scheen hetzelfde idee gehad te hebben maar als ze een onvermijdelijke discussie beginnen over Saskia, blijkt zij nog steeds tussen hen in te staan. Rex kan het namelijk nog steeds niet verdragen dat hij niet weet wat er met Saskia gebeurd is. Het is weer 1975. De Fransman Raymond Lemorne is vader van twee kinderen, echtgenoot en scheikundeleraar. Toen hij eens een meisje van de verdrinkingsdood had gered, had hij zich bedacht hoe makkelijk het zou zijn een misdaad te plegen. Hij kon die gedachte niet loslaten dus kocht hij een pistool en een fles chloroform. Hij doet net alsof hij zijn afgelegen vakantiehuisje gaat opknappen. In werkelijkheid maakt hij het vakantiehuisje gereed om er een slachtoffer in te 'ontvangen'. Hij bedenkt het plan om zijn slachtoffer vanaf een benzinestation mee te lokken. Hij zal een vrouw, terwijl hij zijn arm in een mitella houdt, vragen of ze hem wil helpen een aanhangwagen aan zijn auto te koppelen. Deze aanhangwagen staat op het eind van de parkeerplaats. Zijn eerste pogingen mislukken, omdat niemand in zijn auto durft te stappen. Een volgende poging lukt wel: een meisje vraagt hem naar de sleutelhanger die hij bij zich heeft. Hieraan hangt namelijk een grote R. Hij zegt dat hij vertegenwoordiger is en vraagt of zij hem kan helpen. Hij bedwelmt haar met de chloroform en neemt haar mee. Na zijn vakantie start Rex een opsporingscampagne. Hij roept in grote advertenties mensen, die Saskia toentertijd hebben gezien, op om zich te melden. Hij krijgt verschillende reacties maar geen enkele is bruikbaar. De relatie tussen Rex en Lieneke gaat niet zo goed dus schrijft hij haar een brief. Als Rex zijn brief heeft gepost, stapt een Fransman op hem af. Rex herkent deze man: hij was de man met de mitella bij het tankstation, acht jaar geleden. Lemorne wil hem wel vertellen wat er met Saskia is gebeurd, maar alleen als Rex hetzelfde lot ondergaat. Rex stemt toe, terwijl hij weet dat hij dan zal sterven. Lemorne neemt hem mee naar het tankstation en laat hem een slaapmiddel innemen. Dan vertelt hij wat er is gebeurd. Als Rex wakker wordt, ligt hij in een doodskist, op een matras. Lieneke zoekt Rex, maar van hem en Saskia is nooit meer iets vernomen B. De verhaalanalyse
1. De titel Als klein kind had Saskia een nachtmerie over dat ze opgesloten zat in een gouden ei. Ze vloog door een donker heelal, er waren niet eens sterren. Omdat ze onsterfelijk was, kon ze alleen hopen op een tweede gouden ei dat ook door het heelal vloog. Als ze tegen elkaar zouden botsen, waren ze vernietigd en was alles voorbij. Ook Rex krijgt acht jaar na Saskia’s verdwijning deze nachtmerrie. Het verhaal vertelt hetzelfde: Rex moet Saskia vinden. Dit betekent dat ze beiden moeten sterven maar alleen op deze manier kunnen ze samen zijn. Ze worden één, dat is Rex’ liefste wens.
2. Soort boek Het gouden ei behoort tot de literatuur. Het is een thriller en een psychologische roman. 3. Personages - De hoofdpersonages zijn: Rex Hofman en Raymond Lemorne - De bijfiguren zijn: Saskia Ehlvest en Lieneke. - Rex Hofman, Saskia Ehlvest en Raymond Lemorne zijn karakters omdat je veel over hun karakter te weten komt. Lieneke is een type want over haar karakter wordt niet veel geschreven. - De beschrijving van de personen: De hoofdpersonen Rex Hofman: In 1975 is hij 33 jaar en in 1983 is hij 41 jaar. Hij is de vriend van Saskia en Lieneke en werkt als medewerker van een wetenschappelijk jeugdtijdschrift.. Rex kan erg koppig zijn en is niet in staat om het verleden te laten rusten. Hij is verschrikkelijk bang om nooit te weten te komen wat er met Saskia gebeurd is. Hij denkt dat de moordenaar misschien ook dood is en het mysterie dus nooit opgelost zal worden. Hij is volledig geobsedeerd door de hele gebeurtenis. Soms is Rex wat wreed en slecht, maar hij is tegelijk onder de indruk van zijn eigen 'slechtheid'. Zo wordt in het boek beschreven hoe Rex eens een rijksdaalder uit de portemonnee van Saskia had genomen. Dit ervaarde hij als opwindend, het stelen van zijn vriendin’s geld. Hij houdt ontzettend veel van Saskia. Alleen bij haar had hij er werkelijk naar verlangd één te worden. Raymond Lemorne
In 1975 is hij 41 en in 1983 dus 49 jaar. Hij is de vader van twee kinderen en de moordenaar van onder andere Saskia en Rex. Voor de buitenwereld is hij een vriendelijke, goed verzorgde en keurige man. Hij is van mening dat op de gedachte komen van iets, moet leiden tot de eerste stap. Daarom doet hij steeds de stappen van zijn denkbeeldige moordenaar na. Hij raakt geobsedeerd door de gedachte dat hij dingen zou kunnen doen die je normaal niet zou doen: van een flat springen of een misdaad plegen. Hij is volkomen gewetenloos: zonder enige schuldgevoelens schiet hij twee kampeerders dood en bereidt hij z'n perfecte misdaad voor. Er bestaat een psychisch verband tussen Rex en Raymond; ze proberen allebei uit wat hun grenzen zijn en die van anderen. Alleen heeft Rex wèl een geweten en gaat dus niet zo ver als Raymond. De bijfiguren Saskia Ehlvest
Saskia is de negen jaar jongere vriendin van Rex, die haar zoekt. Ze heeft roodgekeurd wriemelhaar en draagt vaak truitjes met laag uitgesneden ruggen. Haar lichaam wordt beschreven als kwetsbaar met veel sproeten. Saskia houdt van gezelligheid en heeft last van claustrofobie. Ze haat autorijden. Ze is erg ijdel. In het begin van het verhaal kibbelt ze vaak met Rex, maar verder is hun verhouding prima. Ze houdt ervan om kleine prulletjes te kopen voor Rex als bewijs van haar liefde. Lieneke: Lieneke is de nieuwe vriendin van Rex. Hij vraagt haar ten huwelijk, maar na de nachtmerrie over het gouden ei blijkt dat Saskia altijd tussen hen in zal blijven staan. Lieneke is eigenlijk alleen belangrijk voor het verhaal vanwege haar relatie met Rex. 4. De tijd Het verhaal speelt zich af rond twee tijden: 1975 en 1983. Er verloopt dus ongeveer 9 jaar maar in die tussentijd gebeurt er niets. Er zijn twee belangrijke flash-backs: - De droom over het gouden ei en over de auto in Italië. Deze verklaren Saskia’s angst om opgesloten te zitten. - Hoofdstuk 3 is in z’n geheel een flash-back. Deze vertelt wat er aan de ontvoering is voorafgegaan en hoe deze is uitgevoerd. Tussen bijna ieder hoofdstuk is er een sprong in de tijd rond 1975 of 1983.
5. De vertelsituatie We beleven het verhaal door de ogen van Rex, Raymond, in hoofdstuk 5 door Lieneke en de alwetende verteller. De vertelsituatie is dus personaal en alwetend. 6. De ruimte Het verhaal speelt zich op verschillende plaatsen af: - hoofdstuk 1 langs de autoroute - hoofdstuk 2 in Marina di Camerota in Zuid Italië - hoofdstuk 3 in de omgeving van Autun - hoofdstuk 4 weer langs de autoroute - hoofdstuk 5 in Amsterdam ? Het vakantiehuisje van Raymond is heel belangrijk omdat hij daar de moord voorbereidt. ? Het gouden ei, want daar hebben Saskia en Rex hun nachtmerrie over ? De doodskist, want daarin worden Rex en Saskia vermoord en worden ze toch nog één. 7. Opbouw Het verhaal begint met een inleiding voor de handeling. Het probleem is de verdwijning van Saskia en het willen weten wat er met haar gebeurd is. Rex lost dit op door hetelfde te ondergaan: hij laat zich door Raymond vermoorden. De belangrijkste gebeurtenis is de verdwijning van Saskia, wat in hoofdstuk 1 gebeurt. Het einde Rex besluit om met Raymond mee te gaan naar Frankrijk. Als ze zijn aangekomen bij het benzinestation waar Saskia vermoord is, stoppen ze. Rex krijgt koffie met een slaapmiddel van Raymond die hij zonder tegenstribbelen opdrinkt. Raymond vertelt over het begin tot en met de ontvoering. Het slaapmiddel werkt nog niet, dus controleert Rex of de muntjes die Saskia en hij acht jaar geleden hadden achtergelaten er nog lagen. Hij ziet ze liggen. Even later valt hij in slaap. Als hij wakker wordt, is alles zwart. Rex wil opstaan maar stoot zijn hoofd. Hij ligt op een éénpersoonsmatras en boven hem is een soort plafond. Opeens wist hij waar hij zich bevond. Om zijn vermoedens te kunnen bevestigen voelde hij om zich heen. Er waren twee houten wanden, één schot voor hem en één schot achter hem. Hij was levend begraven. Nadat Lieneke de brief van Rex ontvagen had, wachtte ze nog even met reageren. Toen ze na een paar dagen contact op wilde nemen, kreeg ze geen reactie. Lieneke wordt ongerust. Ze gaat informeren bij kennissen en familie maar niemand had nog iets van Rex vernomen. Rex en Saskia waren spoorloos verdwenen. 8. Thema en motieven De thematiek van dit boek is liefde en dood. Enkele motieven zijn: - eenzaamheid - de kracht van de liefde leidt tot de dood - claustrofobie - obsessies - hoop - grens overschrijden van goed naar kwaad
9. Bedoeling Ik denk dat Tim Krabbé wilde laten zien hoe moeilijk het is om écht van iemand te houden en één met diegene te worden, wanneer je mag zeggen dat je van elkaar houdt. 10. Taal Het taalgebruik was normaal. De schrijver gebruikt weinig onnodige woorden en beschrijft niet altijd alles tot in de details. Het gouden ei was dus makkelijk te lezen alhoewel het verhaal zelf soms ingewikkeld is. Het verhaal bevat weinig dialoog. D. Informatie over Tim Krabbé Tim Krabbé is op 13 april 1943 geboren in Amsterdam, waar hij nog woont. Hij zat op het Spinoza Lyceum waar hij in 1960 eindexamen deed. Hij is getrouwd geweest met de actrice Liz Snoijink. Hij heeft een zoon Esra genaamd. Zijn vader en grootvader zijn bekende schilders, net als zijn broer Jeroen, die ook acteur en regisseur is. Zijn moeder is filmvertaalster en schrijfster. Hij heeft ook wat geacteerd, en een tijdje psychologie gestudeerd aan de GU in Amsterdam, maar van beroep is hij altijd schrijver geweest. Zijn romans zijn in 12 talen vertaald, en vier ervan zijn verfilmd. 'Spoorloos', naar Het Gouden Ei, waar hij zelf het scenario voor schreef, won het Gouden Kalf 1988 voor de beste Nederlandse film. Deze wordt nog steeds gedraaid in Amerika, en in 1993 werd er daar een remake van gemaakt onder de titel 'The Vanishing.' Naast zijn romans, verhalen en journalistieke werk heeft hij vele artikelen en een paar boeken over schaken geschreven. Van 1967-1972 hoorde hij bij de beste twintig schakers van Nederland, maar nooit bij de beste tien. Zijn werk: De werkelijke moord op Kitty Duisenberg (1967, roman) -- Flanagan of het einde van een beest (1970, roman) -- Fischer (1972, schaak-biografie) -- 15 goede gedichten (1973, gedichten) -- Red Desert Penitentiary (1975, roman) -- De Stad in het Midden (1978, verhalen) -- De Renner (1978, roman) Na ‘De renner’ ging hij trainen en deed als amateur mee aan 800 koersen. Pas in 1984 ging hij weer schrijven en kwamen er twee boeken: -- 43 Wielerverhalen (1984, verhalen) -- Het Gouden Ei (1984, roman) Dit boekje werd niet gezien als literatuur, waartegen hij tevergeefs in beroep ging. Het is wel twee keer verfilmd en kreeg van scholieren de diepzee-prijs in 1993 -- De Man die de Babson Task wilde maken (1986, schaak-essay) -- De Matador (1991, verhalen) -- Vertraging (1994, roman) -- De Paardentekenaar (1995, verhalen) -- De Grot (1997, roman) Ook schreef hij nog over het schaken: -- Schaakkuriosa (1974) -- Nieuwe schaakkuriosa (1977) -- Chess Curiosities (1985, Engels) Bron: Het Gouden ei – uitgeverij: Bert Bakker in 1998 te Amsterdam
Tim Krabbé- Uit een dossier van de bibliotheek en van het Internet