Zakelijke gegevens a. Auteur: Anne Frank
b. Titel: Het achterhuis, dagboekbrieven
Uitgever: Contact
Plaats van uitgave: Amsterdam
Jaar van uitgave: 1947
Druk: 1e: 1947, 60e: 1981
Aantal bladzijden: 273
Eerste jaar van uitgave: 1947
c. Genre: het is een dagboek wat veel weg heeft van een oorlogsroman. Het bevat ook psychologische aspecten omdat je Anne volgt op haar weg naar volwassenheid. Eerste reactie: a. Ik heb me altijd al geïnteresseerd in de tweede wereldoorlog. Niet zozeer over de ‘droge feiten’ als jaartallen en dergelijke, maar vooral over het harde leven dat mensen hebben geleefd, zowel Joodse als niet-joodse mensen. Toen ik aan het oppassen was zag ik het boek in de boekenkast staan, ben er in begonnen en ben niet meer gestopt. b. Toen ik aan het boek begon kon ik, zoals eerder aangegeven, niet meer stoppen met lezen. Ik zat meteen helemaal ‘in’ het verhaal. Het is heel mooi geschreven en soms ook aandoenlijk om de gedachten van zo’n jong meisje over bijvoorbeeld aandacht van jongens, te lezen. Toch vind ik het ietwat vreemd dat zo’n jong meisje, ze begon in haar dagboek te schrijven op dertien jarige leeftijd, zulke ‘dure’ taal praat en schrijft. Om zomaar een willekeurige zin de citeren: “De teleurstelling was de vreugde al in een uur achtervolgd en had de laatstgenoemde achterhaald”. Ondanks dat ik het boek haast in één adem uitgelezen heb, vond ik het op het einde zo saai worden dat ik ben gestopt. Een tijd later, vlak voordat ik aan mijn verslag ben begonnen, heb ik de laatste acht bladzijden gelezen. Ik vond het teleurstellend dat de laatste brieven zo saai waren, maar ben wel van mening dat dit het risico is dat een dagboek met zich meedraagt en dat dit ook zijn ‘charmes’ heeft. Immers, niet iedereen maakt altijd spannende dingen mee.
Verdieping: a. Samenvatting: Anne Marie Frank, een dertienjarig joods meisje, moet in de Tweede wereldoorlog, samen met haar ouders en zus onderduiken in hun woonplaats Amsterdam. Samen met de familie van Daan trekken zij in het Achterhuis, een woonhuis achter het kantoor van haar vader en zijn medewerkers. Door een draaiende boekenkast wordt het Achterhuis goed verborgen gehouden voor buitenstaanders en natuurlijk de Duitsers. De medewerkers van het kantoor, meneer Koophuis, Miep, Ellie en anderen helpen waar ze kunnen. Later trekt meneer van Dussel bij hen in. In een dagboek wat Anne voor haar dertiende verjaardag, vlak voor hun onderduikperiode, kreeg, schrijft ze de gebeurtenissen in het Achterhuis en haar gevoelens op. Ze vertelt hoe moeilijk het is om de hele dag nuttig bezig te zijn zonder herrie te maken, want overdag werken er mensen op kantoor en in het magazijn. Zij mogen hen niet horen dus de w.c mag niet worden doorgetrokken tijdens kantooruren, er mogen geen kranen lopen enzovoorts. Anne is veel bezig met studies, boeken lezen en het maken van huiswerk. Haar vader, die ze liefkozend Pim noemen, helpt haar bij de dingen die ze niet begrijpt. Later gaat ze ook wat werk doen voor kantoor: brieven typen en administratief werk. Naast het relaas van het dagelijks leven schrijft Anne veel over haar gevoelens en gedachtegang. Het dagboek stopt op dinsdag 1 augustus 1944, in het slotwoord staat dat er op 4 augustus een inval heeft plaatsgevonden in het Achterhuis. Alle onderduikers en ook Kraler en Koophuis werden gearresteerd en naar kampen gevoerd. Vader Frank, Koophuis en Kraler keerden terug, de rest is vermoord in de concentratiekampen. 1. Anne Frank
2. Anne Frank, vader Frank, moeder Frank, Margot, mevrouw Daans, meneer Daans, Peter Daans, Albert Dussel, Miep en Ellie. 3. De brieven zijn van 12 juni 1942 tot 1 augustus 1944, Anne verteld over het dagelijks leven in het Achterhuis, over de, in haar ogen onbenullige, ruzies tussen de onderduikers, haar groeiende en verwarrende liefdesgevoelens voor Peter, haar angst en haar weg naar haar volwassenheid, die veel sneller plaats vind dan goed is. Het dagboek begint in het huis waar ze woonde voordat ze onder moest duiken, verder speelt het zich af in het Achterhuis. 4. Het dagboek heeft geen echt eind. Het stopt gewoon. In het slotwoord wordt verteld dat de Duitsers een inval hebben gepleegd en dat de onderduikers in concentratiekampen zijn geplaatst. 5. Voor mij was de rode draad in het boek de angst van Anne. Angst voor een inval van de Duitsers en wat haar dan te wachten zal staan. Angst voor haar gevoelens; ze werd volwassen maar er was niemand om haar daarbij te begeleiden, iedereen had het druk met zichzelf. b. 1. Schrijfstijl: Anne praat met, voor haar leeftijd, dure taal, maar het is goed te begrijpen. Ze legt haar gevoelens bloot op een wijze die zo onschuldig en eerlijk is dat het mij ontroert. 2. Het wordt in chronologische volgorde verteld van 12 juni 1942 tot 1 augustus 1944. Alle brieven spelen zich af in Amsterdam, eerst in haar ouderlijk huis en later in het Achterhuis. 3. Alle onderduikers en de mensen die hen helpen vormen het verhaal, maar een groot gedeelte van het dagboek gaat over de gevoelens van Anne. 4. Er komen situaties voor van angst, blijheid, verliefdheid en onbegrip. 5. Anne verteld in de ik-vorm over haar leven, ze vertelt met veel details en probeert haar gevoelens en de situaties zo duidelijk mogelijk op te schrijven. Ze deed dit omdat ze erover dacht om haar dagboek uit te laten geven na de oorlog en wild dat iedereen haar zou begrijpen. c. 1. Voor mij is het thema ‘onwetendheid’. In eerste instantie zou ik ‘angst’ hebben gezegd, maar ik denk dat dit eerder een gevolg is van haar onwetendheid. Ze groeit in haar onderduikperiode op van een naïef schoolmeisje, tot een puber. Op zich al een erg verwarrende periode, laat staan als je met veel mensen in een kleine ruimte woont en nooit naar buiten mag. Onwetendheid over haar toekomstige leven, haar verliefdheden, haar angst, de ernst van het onderduiken word haar duidelijk en dit is een schok. Ook onwetendheid over het verloop van de oorlog brengt veel onzekerheden met zich mee. 2. Motieven: - Anne is bang voor de bombardementen, denkt bij iedere knal of schot aan de mensen die het slachtoffer zijn geworden. Wie zal het zijn en zijn het bekenden of misschien zelfs vrienden? - Ze vraagt zich af of de gevoelens die zich ontwikkelen voor Peter verliefdheid is, vriendschap of medelijden? - Waarom maakt iedereen ruzie om van die onbenullige dingen en waarom bemoeid iedereen zich met haar? - Hoe zal de oorlog aflopen? En hoe zal hun leven er dan uitzien? 3. Het verband tussen de titel en het thema is dat al deze onwetendheden zich uiten in het Achterhuis. d. 1. 1947

2. Annelies Marie Frank wordt op 12 juni 1929 geboren in Franfurt am Main, te Duitsland. In 1933 komt Hitler in Duitsland aan de macht en vlucht ze samen met haar joodse familie naar Amsterdam. Haar vader Otto Frank, zet verschillende bedrijven op, maar wanneer Hitler ook in Nederland met de ‘entjudung’ van het bedrijfsleven begint, laat hij in 1941 Frank Kleiman de zaak overnemen. In 1942 besluit het gezin onder te duiken in het kantoorpand waar Otto werkte. Ze leven daar samen met een ander gezin en een tandarts in het Achterhuis. Tijdens deze onderduikperiode schrijft Anne in haar dagboek. In 1944 worden ze ontdekt door de Duitsers en weggevoerd naar concentratiekampen. Anne overleeft dit niet. Ze overlijdt twee maanden voor de bevrijding van Nederland. Van alle onderduikers overleeft alleen Otto Frank de kampen. Hij keert terug naar het Achterhuis en vind daar het dagboek van Anne. Hij past wat dingen aan en door het boek aan enkele mensen te laten lezen word het via via tot een boek gedrukt. Een boek dat zeer goed word ontvangen en nu al meer dan 60 drukken verder is. Ook is het in meer dan 60 talen vertaald. In 1957 word de Anne Frank stichting opgericht die een documentatiecentrum opstart aan de Prinsengracht in Amsterdam: het Achterhuis. 3. Het is een verhaal dat in de oorlog is geschreven. 4. Natuurlijk heeft Anne maar één boek geschreven. Omdat het een dagboek is moet het wel typerend voor haar zijn geweest. Immers, al haar gevoelens staan er in beschreven. 5. Dit verhaal sluit goed aan bij andere boeken over en oorlog. Al deze mensen beleven ongeveer dezelfde angsten. Beoordeling 1. Steeds weer opnieuw vond ik het bij sommige passages aangrijpend te weten dat hun verwachtingen van het einde van de oorlog fout waren. Zij kregen bijvoorbeeld op een dag in 1943 door een bepaalde gebeurtenis of roddel, weer het geloof in een goede afloop op korte termijn en waren zelfs al bezig met planningen voor dingen wanneer ze weer gewoon in hun eigen huis zouden wonen. Wanneer ik dit las wist ik echter dat de oorlog nog 2 jaar zou duren en dat ze zelf het einde van de oorlog niet meer mee zouden maken. Dit was hard om te lezen. 2. Erg bijzonder vond ik het dat Anne haar ‘weg’ naar de volwassenheid zo goed onder woorden kon brengen. Ze vertelde precies wat ze voelde op het moment dat ze het schreef. Soms waren dit harde dingen die ze later, in een betere bui, weer corrigeerde, maar het was allemaal zo oprecht dat je haar zelfs die harde dingen, over bijvoorbeeld haar moeder, niet kwalijk kon nemen. 3. Aan het einde van het boek (natuurlijk kan je het niet echt een einde noemen want er werd geen eind aan gepraat, Anne wist natuurlijk niet dat er al zo snel een einde aan zou komen) werden de verhalen steeds saaier. Steeds weer vertelde ze over het verrotte eten wat ze moesten eten en over haar gevoelens voor Peter. Dit werd saai omdat het al zo vaak was verteld. Even voor de laatste bladzijden was het even heel spannend. Er was een inbraak gepleegd in het kantoor voor het Achterhuis en de politie was gealarmeerd. Vele benauwde momenten volgden en ik merkte dat ik het met hardkloppingen zat te lezen. Erg bijzonder bij een boek, vind ik zelf. 4. Ik denk dat dit boek met meerdere films samen te vergelijken is. In de eerste plaats met een love-story, er kwamen, voor Anne, romantische dingen in voor. Haar eerste echte kus, weliswaar gewoon op haar wang, was een verademing voor haar en ze was zo blij dat ze het gevoel had de hele wereld aan te kunnen, en toch ook weer niet. Want hoe moest ze nu met hem omgaan en kon dit wel, Peter was immers ouder dan zij. In de tweede plaats kan er een thriller in gezien worden, er waren spannende momenten keer op keer. Bombardementen, huiszoekingen, de vele angsten van iedereen. Wanneer ik bij overeenkomende boeken kijk kan ik niet echt een overeenkomstig boek noemen. Ik heb wel het dagboek gelezen dat het onkruid en de bloem is genoemd. Over Alice, een drugsverslaafd meisje. Ik herken de angsten, allen gaan deze over andere dingen. Verder is dit boek, behalve de stijl (dagboekvorm) niet vergelijkbaar. 5. Natuurlijk is het verhaal niet herkenbaar, maar het geeft wel een heel ander, persoonlijk beeld van de oorlog dan de documentatie die je in andere boeken leest of op de televisie ziet. 6. Het taalgebruik vind ik een beetje onwerkelijk als je bedenkt dat het door een meisje van dertien geschreven is. Dure woorden en ingewikkelde zinnen. Maar wel lekker lezen, als je eenmaal begint wil je niet meer stoppen. 7. Een heel mooi aangrijpend boek waar veel gevoel in is gelegd. Het is geschreven door een meisje in de puberteit, met puberale problemen, in een ongewone situatie. Ze kan haar problemen niet kwijt en reageert zich helemaal af op en in haar dagboek. Daar kan ze alles zeggen zonder iemand te kwetsen. Zonder haar dagboek denk ik dat ze gek geworden was. 8. Ik zou dit boek zeker aanraden aan anderen om te lezen. Wel zou ik het eerder aan iemand aanraden die geïnteresseerd is in de Tweede wereldoorlog omdat dit een stukje documentatie is dat je niet mag overslaan. Argumenten: 1. Emotieve argumenten: het verhaal roept medelijden, medeleven en bewondering bij mij op. Bewondering voor de manier waarop ze leven. 2. Esthetische argumenten: mooi, omdat het zo oprecht is. 3. Morele argumenten: Anne neemt haast nooit een echt standpunt in. Een enkele keer gebeurt dit wanneer ze boos is en alles stom vindt. 4. Realistische argumenten: natuurlijk is het verhaal zeer realistisch omdat het echt gebeurd is en een echt dagboek is. 5. Structurele argumenten: het verhaal is chronologisch verteld over de periode 12 juni 1942 tot 1 augustus 1944. 6. Intentionele argumenten; Anne’s bedoeling van het dagboek schrijven was in eerste instantie gewoon om haar gevoelens te kunnen uiten. Toen er een oproep werd gedaan op de radio om dagboeken na de oorlog te gaan publiceren ging ze er steeds meer over na denken om dat te gaan doen.