ALGEMENE GEGEVENS auteur: Hella Haasse
titel: De heren van de thee
jaar van eerste publicatie: 1992
Het genre is een psychologische roman want je komt veel te weten over de gevoelens van de hoofdpersonen. Er wordt grote nadruk gelegd op de keuzes die de hoofdpersonen willen maken. Zoals in het begin van het boek als Rudolf net in Indië is aangekomen en het liefst zo snel mogelijk naar zijn ouders wil gaan. Verder is het ook een historische roman. Het gaat over Nederlands-Indië, toen het huidige Indonesië nog een Nederlandse kolonie was. Haasse heeft meer in dit genre geschreven zoals Oeroeg, wat zich ook in Indië afspeelt, verder Het woud der verwachtingen, De verborgen bron, De scharlaken en nog veel meer. Het boek is opgedragen aan W.H.J. Haasse, Wim haar broer. Je zegt: die brieven zijn geschiedkundig niet van belang. Misschien niet. Maar het is toch ook een feit dat het nageslacht dikwijls het meeste heeft aan de 'sidelights', die een veel klaarder beeld geven van de toen heersende toestanden, en vooral van de toen gangbare opvattingen, dan bij voorbeeld een serie cijfers. De zaken zijn dood, en kunnen niet herrijzen, maar de personen kunnen voor ons weer leven als we vernemen wat ze dachten en voelden. Fragment uit een brief van Bertha de Rijck van der Gracht-Kerkhoven aan haar broer Karel Kerkhoven, 1959. Dit heeft met het boek te maken omdat de brieven waar hier over geschreven is de brieven zijn die in het boek zijn afgedrukt. En Bertha en Karel zijn kinderen van Rudolf, de hoofdpersoon in het boek. Un ouvrage de fiction mélange à sa guise le vrai et le faux, le vécu, le retranscrit, l'imaginaire, la biographie. vertaling: Een fictief werk combineert naar wens de waarheid, de leugen, de ervaring, het afschrift, het denkbeeldige en de biografie. Philippe Labro Het boek is opgedeeld in zes delen die elk een bepaalde fase in het leven van Rudolf beschrijven. Zoals de overtocht naar Indië en zijn aankomst, het gezin en zijn dood. Deze delen hebben een vaste opbouw het begint aan een nieuw deel van zijn leven en eindigt waar dat 'hoofdstuk' van zijn leven eindigt. Dit is dan weer de plek waar het nieuwe deel begint. Er is geen voorwoord maar wel een verantwoording, een woordenlijst en een lijst met verschillende thee-ondernemingen in Indië.
HANDELING Het thema van het verhaal is het leven van Rudolf Kerkhoven. Het boek beschrijft het leven Rudolf en hoe hij een theeplantage opzet hoe hij oud wordt. Enkele motieven: De steeds terugkerende conflicten met zijn familie. De familie maakt steeds de keuzes voor Rudolf terwijl hij ze zelf wil maken. De relatie tussen Jenny en Rudolf en de problemen op West-Java en zijn inwoners en natuurlijk het wel en wee van de plantages. RUIMTE De gebeurtenissen vinden plaats in Nederlands-Indië op de plantages Gamboeng, Ardjassari en Sinagar. Daarnaast speelt het verhaal zich af in de Nederlandse plaatsen Santpoort en Utrecht. De omgeving is bergachtig en warm. De rimboe speelt een grote rol in het verhaal want er komen wilde dieren in voor waar ze zich tegen moeten wapenen en de rimboe is een stuk land want ontgonnen kan worden voor nieuwe aanplant van thee planten. TIJD Het verhaal begint in 1869 als Rudol 21 jaar is. Het verhaal eindigt in 1918, als hij sterft. De vertelde tijd komt dan dus op ongeveer 50 jaar. Het verhaal wordt chronologisch verteld, alleen het eerste hoofdstuk is afwijkend: daar begint het verhaal op Java, als hij de plek van zijn theeplantage uitzoekt. PERSONAGES Rudolf Kerkhoven: Rudolf is afgestudeerd als chemisch-technoloog. Hij heeft er veel vertrouwen in dat zijn theeplantage Gamboeng een succes wordt. Hij weet op creatieve wijze diverse problemen bij de theeplantage Ardjassari op te lossen. Ondanks zijn inspanningen wordt hij niet bij de beslissingen van zijn vader betrokken. Hierover is hij erg teleurgesteld. Rudolf houdt veel van zijn vrouw en kinderen, maar hij beseft te laat dat hij van hen vervreemdt. Jenny Kerkhoven - Roosegaarde Bisschop: Jenny is nog erg jong als ze met Rudolf trouwt. In het begin is alles rozegeur en maneschijn. Jenny raakt al snel zwanger en ze bevalt van een zoon. De tweede zwangerschap verloopt minder goed. Na zeven maanden wordt een meisje geboren, die al na enkele uren overlijdt. Jenny bevalt nog vier keer, resp. van drie jongens en een meisje. Ze verlangt naar ontspanning, iets wat Rudolf verafschuwt. Jenny kwijnt weg op Gamboeng en wordt depressief. Ze lijdt aan een zenuwziekte en pleegt zelfmoord. PERSPECTIEF
Bijna het hele verhaal is geschreven in de hij-perspectief, het is net alsof je het verhaal doormaakt door de ogen van een derde persoon die geen naam heeft. Alleen de brieven van Rudolf zijn in het ik-perspectief geschreven. TITEL

De naam De heren van de thee heeft betrekking op de eigenaars van de theeplantages. In de familie hebben veel mannen een theeplantage. LITERATUURGESCIEDENIS Dit boek behoort tot de moderne literatuur, in de syllabus vond ik een kopje 'terugkeer van het realisme'. Er wordt beschreven wat het is: de terugkeer naar het gewone verhaal met romantische thema's. Ik denk dat je dit boek er best onder zou kunnen plaatsen want dit boek is gebaseerd op waargebeurde historische feiten. Het beschrijft het 'gewone leven' van een familie op Java. Achter in het boek zegt de verantwoording: 'Heren van de thee is een roman, maar geen fictie. De interpretatie van karakters en gebeurtenissen berust op brieven en andere documenten die mij ter beschikking zijn gesteld door de stichting 'Het Indisch thee- en familie-archief'. EIGEN MENING
Ik vond het een heel mooi boek om te lezen. Ik vind boeken waarin iemands leven wordt beschreven altijd erg interessant om te lezen. Ik vind heb het altijd al interessant om de achterliggende gedachtes van personen te onderzoeken, bijvoorbeeld van vrienden. Het onderwerp Nederlands-Indië vind ik ook erg interessant om te lezen want met geschiedenis zijn we op dit moment ook bezig met het examen onderwerp Nederlands-Indië. De tekst in de boeken zijn vaak droog en vaak alleen maar met droge feiten. Door middel van dit soort literatuur kan ik mij een beter beeld vormen van hoe het echt geweest moet zijn geweest. En ik herken ook wel delen van de geschiedenis terug in de boeken, in dit boek bijvoorbeeld de theecultuur, de nieuwe spoorlijn en de snelle verbinding tussen Nederland en Indië en in de stille kracht bijvoorbeeld de politieke situaties in Nederlands-indië. Ik vond het ook wel grappig dat er ook andere bekende literatuur in dit boek voorkwam, zoals Robinson Crusoë. Het taalgebruik vond ik in vergelijking met de stille kracht vrij eenvoudig. Dit is gewoon Nederlands met Indische woorden, maar de betekenis is vrij makkelijk af te leiden uit de zin. De lengte vond ik ook goed. Omdat het boek is opgedeeld in fases van Rudolfs leven, is het goed te lezen omdat het overzichtelijk blijft. Ik vond het verhaal ook niet langdradig. Ik zou het best nog wel een keer willen lezen om het een keer goed uit te pluizen!