Titel Heren van de thee Auteur Hella S. Haase Samenvatting Dit verhaal gaat over het leven ,van een Nederlandse jongen, eind vorige eeuw op Java. Rudolf Kerkhoven vertrekt in 1871 naar Indië, als afgestudeerd chemisch technoloog. Daarmee treedt hij in de voetsporen van de rest van zijn familie, waarvan de meeste al naar Java zijn vertrokken. Ze stichten daar vele plantages en zorgen voor een beter systeem van landbouw en een goede economische welvaart in Java. Rudolf ontmoet bij zijn zus Cateau zijn toekomstige vrouw Jenny Roosegaarde Bisschop. Ze worden al snel verliefd op elkaar en besluiten dan ook al gauw , dat ze gaan trouwen. Het boek beschrijft heel nauwkeurig hoe hun onderlinge band is. In het begin zijn ze erg verliefd op elkaar, maar Jenny’s houding wordt steeds verbitterder. Rudolf is een aristocratische en conservatieve man, terwijl Jenny er juist op uit wil en haar grenzen wil verleggen. Ze was bezig op politiek terrein en probeerde ook te gaan werken. Rudolf hield haar niet tegen, maar ze was niet gelukkig. Op die manier groeiden ze uit elkaar. Op een gegeven moment werd ze depressief en na een paar maanden heeft ze in stilte zelfmoord gepleegd. In het boek wordt ook heel mooi beschreven hoe Rudolf zich helemaal omhoog werkt en een paar belangrijke plantages sticht. In het begin mislukken zijn oogsten een paar keer en heeft hij nog maar weinig geld. Toch heeft hij zich daar helemaal overheen gezet en is hij een evenwichtige man met goed draaiende plantages geworden. De onderlinge familiebanden zijn ook een belangrijk onderwerp in het boek. Zo lees je hoe de band tussen Rudolf en zijn zus Cateau verslechteren, vanwege haar man. Ook zijn de ouders van Rudolf nooit een echte steun voor hem geweest. Hij heeft niet veel vertrouwen van ze gekregen en ook geen complimenten over het goede werk dat hij o.a. voor zijn vader verrichtte. Wanneer het leven van Rudolf bijna aan zijn einde is, zorgen zijn kinderen nog steeds goed voor hem. Titelverklaring De heren van de thee zijn de mannen, zoals Rudolf, die plantages runnen. Rudolf komt uit een familie waar veel mannen een plantage bezitten. Vandaar deze naam.
Soort boek Dit boek behoort tot de Nederlandse literatuur en is een roman. Personages De hoofdpersonages zijn Rudolf Kerkhoven en Jenny Roosegaarde Bisschop. Het hele boek draait om het leven van Rudolf. Je leert hem kennen als student en wanneer het boek eindigt is hij een man van een jaar of zestig /zeventig. Hij is een erg aardige en sociale man. Een beetje conservatief en aristocratisch. Voor zijn vrouw Jenny en zijn vier kinderen zorgt hij erg goed. Toch voelt hij zich soms een beetje onbegrepen en in de steek gelaten. Hij is opgegroeid in Nederland bij een pleeggezin. Wanneer hij is afgestudeerd verhuisd hij naar Java om een plantage op te zetten. Hij is erg intelligent en probeert op gebied van landbouw ook nieuwe technologische toepassingen uit. Maar hij heeft wel een ander idee over het leven dan Jenny. Jenny is zijn vrouw. Ze is een paar jaar jonger dan Rudolf. Ze is een erg zorgzame vrouw en voedt haar kinderen goed op. Zelf komt ze uit een nogal chaotisch gezin. Haar vader is al vroeg overleden en haar moeder moest in haar eentje(en met enkele verzorgsters) de kinderen opvoeden. Haar broertjes zijn bijzonder wild en willen nooit gehoorzamen. De twee zusters van Jenny zijn een beetje verwaand. Jenny is eigenlijk het enige normale kind, dat uit dat gezin is voortgekomen. Toch wil ze op een zekere leeftijd een ander leven gaan leiden. Alleen Rudolf past niet echt meer in dat plaatje, want hij blijft gewoon hetzelfde. Ze wil wat maken van haar leven en veel uit gaan. Naar andere steden en naar andere landen. Doordat ze weet dat het ook anders kan, wordt ze depressief. Na een paar maanden wordt die depressie zo hevig, dat ze zelfmoord pleegt. Rudolf is hier zeer verdrietig over en houdt nog steedds van Jenny, ondanks het feit dat ze de laatste paar maanden depressief was. Tijd Het verhaal speelt zich af tussen1869 tot 1918. Er verloopt dus 49 jaar van het leven van Rudolf Kerkhoven. Het verhaal is niet helemaal chronologisch verteld. Er is een hoofdstuk, dat een flashback is. Het verhaal begint namelijk met de eerste dag van Rudolf op Java. Daarna komt er een hoofdstuk over zijn bestaan als student in Delft. Er zijn aardig veel sprongen in de tijd. Vertelsituatie Sommige stukken beleef je door de ogen van Rudolf(ik-vertelsituatie). In andere delen van het verhaal geldt er een alwetende vertelsituatie. Ruimte Het grootste gedeelte van het verhaal speelt zich af in West-Java op de plantage Gamboeng in het gebied de Preanger. Een klein deel speelt zich af in Nederland in het centrum van Delft. Opbouw Het verhaal begint wel met een soort inleiding. Het eerste hoofdstuk beschrijft de eerste dag op Gamboeng. Het tweede hoofdstuk is een flash-back naar Delft. Thema en motieven Het thema van het verhaal is het leven van Rudolf Kerkhoven. Enkele motieven: De steeds terugkerende conflicten met zijn familie. Maar ook de vriendschappelijke banden met zijn familie, de relatie tussen Jenny en Rudolf en de problemen op West-Java en zijn inwoners en natuurlijk het wel en wee van de plantages.
Bedoeling De schrijfster heeft waarschijnlijk geen achterliggende gedachte gehad bij dit boek. Het is gewoon een fijn boek om te lezen. Wel is het zo dat dit boek gebaseerd is op echte personages. Ze heeft veel brieven gelezen van mensen die in die tijd in West-Java woonden. Informatie over de schrijfster Enkele andere werken van de schrijfster: -Oeroeg (novelle, 1948) -Het woud der verwachting (roman,1949) -De verborgen Bron (roman, 1950) -De scharlaken stad (roman, 1952) -De ingewijden (roman, 1957) -Cider voor arme mensen (roman, 1960) -Een nieuwer testament (roman, 1966) -De tuinen van Bomarzo (essay,1968) -Huurders en onderhuurders (roman, 1971) -De meester van de neerdaling (verhalen, 1973) -Een gevaarlijke verhouding /Daal-en Bergse brieven (roman, 1976) -Mevrouw Bentinck , Onverenigbaarheid van karakter, De groten der Aarde (geschiedverhaal, 1978, 1982, 1990) -De wegen der verbeelding (roman, 1983) -Bladspiegel (een keuze uit de essays, 1985) -Berichten van het blauwe huis (roman, 1986) -Schaduwbeeld/ Het geheim van Appeltern (biografische roman, 1989) -Heren van de thee (roman, 1992) -Een handvol achtergrond,’Parang Sawat’ (autobiografische teksten,1993) Hella S. Haase heeft de Constantijn Huygensprijs gewonnen in 1981. Drie jaar later won ze de P.C. Hooftprijs. In 1993 won ze de Publieksprijs voor het Nederlandse Boek. Taal Het taalgebruik was precies goed. Niet te moeilijk en niet te makkelijk. Het verhaal bevat weinig dialoog. Mening Ik vond het een heel mooi boek om te lezen. In het hele boek gebeurt er eigenlijk helemaal niets bijzonders, maar toch houdt het boek je heel erg bezig. Juist het feit dat het allemaal zo ‘’normaal’’ is, zorgt er voor, dat je je goed in kan leven in het verhaal. In het boek komen alleen maar hele normale mensen voor. Niet van die vastgelegde typetjes, maar mensen die je zo tegenkomt in het dagelijks leven. Ook het onderwerp is goed gekozen. Hella Haase beschrijft het leven van Rudolf op een hele boeiende manier. Ik heb geen enkel moment gehad, dat het boek me niet meer boeide. Alleen het begin van het verhaal vond ik niet zo sterk. Des te verder je bent, des te beter het boek wordt. Het taalgebruik was goed en de woorden waren goed gekozen. Wat ik ook erg mooi vond, was de beschrijving van de relatie tussen Jenny en Rudolf. Je voelt met allebei mee. Je begrijpt wat ze dwars zit, maar je snapt ook dat er geen goede maatregelen zijn om hun problemen op te lossen. Al met al was het boek zeker de moeite waard.