Beschrijvingsopdracht: Titel: Hajar en Daan
Auteur: Robert Anker
Uitgave: querido’s uitgevery bv
Eerste druk: 2004 *Samenvatting *Biografie /Bibliografie *Persoonlijke reactie *Evaluatie Samenvatting: Het boek gaat over een geschiedenis leraar Daan Hollander. Daan werkt op het Datacare college en geeft les aan 5 VWO. In die klas zit het Marokkaanse moslimmeisje Hajar Nait Sibaha. Daan en Hajar leren elkaar steeds beter kennen en worden verliefd op elkaar. Hajar is een ijverige leerling en is ook bezig om een aantal Moslim vrouwen Nederlands te leren. Er komen steeds meer vrouwen bij, daarom besluit ze een stichting op te richten, Moeder Marokko Vadertje Holland. Om steun bij van de imam te krijgen moet ze zich meer als een moslim gaan gedragen. Ze gaat een hijab en een djellaba gebruiken. Hajar verdiept zich steeds meer in MMVH en het contact tussen Daan en Hajar neemt steeds meer af. Daan heeft het daar erg moeilijk mee en wanneer hij met de eeuwwisseling een brief van Hajar ontvangt, weet hij al wat er in staat. Hajar zal altijd van Daan blijven houden maar de verschillen zijn te groot, ze passen niet bij elkaar. Daan is er kapot van en weet niet wat hij moet doen. Het enige wat hij doet is zuipen, slapen, janken en zich zelf aftrekken. Na de vakantie meldt Daan zich een week ziek. Maar dan wil hij weer naar school, want school is de enige plek waar hij Hajar kan zien. Maar er verandert niets tussen hen. In de zomervakantie gaat Daan met zijn vriend Jim Pretzel mee naar Venetië. In Venetië verandert Daan, hij probeert zich te concentreren op de cultuur daar en hij wordt serieuzer. Het lukt hem zelf om minder aan Hajar te denken. Terug in Nederland zet hij zijn aandacht voor de geschiedenis voort en besteedt hij veel aandacht aan de stad Amsterdam. Ook gaat hij meer lezen. Wanneer de school weer begint wordt hij ook steeds serieuzer in zijn werk. Hij doet actief mee aan de PV en wordt MR. Ook koopt hij een nieuw huis en hij krijgt een nieuwe vriendin Maaike. Daan heeft haar verteld over Hajar, maar het gaat redelijk goed tussen hen. Hij denkt niet meer zoveel aan Hajar tot hij een interview en foto van haar in het Parool ziet. Hij valt weer terug in zijn oude patroon, meldt zich weer ziek en begint weer met zuipen, slapen, janken en zich zelf aftrekken. Op een middag in de zomervakantie is Daan aan het shoppen en herkent hij Hajar die op dat moment op de universiteit zit. Ze praten wat en vertellen elkaar hoe erg ze elkaar gemist hebben. Hajar is getrouwd met een Marokkaanse man maar Hajar wil niet verder met deze man. Ze besluit te gaan scheiden. Hajar vertrekt naar Marokko om aan haar man te vragen of hij haar wil verstoten. Maar dat wil hij niet, dus de scheiding zal nog lang duren. Hajar besluit dan ook nog even naar haar opa te gaan, maar die is helemaal niet blij met Hajars besluit om te scheiden. Hij sluit Hajar op, maar een buurjongen helpt haar te ontsnappen. Hajar vertrekt weer naar Nederland en Daan en Hajar hebben de tijd van hun leven. Alles lijkt goed te gaan tot Daan op 5 december thuis komt en Hajar verdwenen is. Daan voelt meteen dat er iets niet klopt. Hij weet zich geen raad dus hij belt de ambassade in Rabat, hij doet aangifte en hij zoekt contact met Hajar’s zus in Brussel. Maar niets helpt. Daan besluit zich weer ziek te melden van school want hij is er helemaal kapot van. Met Kerst loopt Daan op straat en voelt hij zich erg eenzaam. Bij een kerk stopt hij even en luistert naar de kerstliederen die uit de kerk komen. Op dat moment wordt hij geslagen en belandt hij op de grond. Hij wordt in elkaar geslagen door Khalid, de broer van Hajar omdat hij van zijn zus een slet heeft gemaakt. Daan komt in het ziekenhuis terecht. Als hij ontslagen is, gaat hij zolang bij zijn moeder wonen. Tijdens zijn herstel maakt hij plannen om naar Marokko te gaan om Hajar te zoeken. Hij vertrekt in de Krokusvakantie voor een week naar Marokko. Hij bezoekt een aantal adressen waar familie van Hajar woont, maar hij komt niets te weten. Maar hij voelt dat Hajar daar wel ergens moet zijn. Daan moet terug naar Nederland en pakt zijn werk en leventje weer een beetje op. Maar hij kan zich niet concentreren op zijn werk en hij vergeet alles. Dat gevoel heeft hij in die week in Marokko niet gehad. Hij meldt zich weer ziek. Na een paar weken ziek thuis te zijn, weet hij wat hij wil. Hij neemt ontslag en verkoopt zijn huis en vertrekt naar Fès om daar te gaan wonen. Hij gaat een djellaba dragen en laat zich Daniil noemen. Daar droomt hij dat hij Hajar ziet. Op het zelfde moment komen er op Daan’s oude adres in Nederland brieven aan van Hajar. Biografie/ Bibliografie: Robert Anker is de schrijver van het boek. Hij is geboren in 1946 in een West -Fries dorpje. Twintig jaar heeft hij in Friesland gewoond, uiteindelijk is hij naar Amsterdam verhuisd. Sindsdien woont en werkt hij daar. Hij heeft Nederlands gestudeerd aan de UVA. Van 1988 tot 1995 was hij redacteur van een literair tijdschrift. Hij had vaak bepaalde thema;s waarover hij schreef, dat varieert van

het inzicht in de zin en samenhang van de werkelijkheid’ tot ‘Het moderne leven in de grote stad’. De werken die Robert Anker publiceerde: Waar ik nog ben (1979) Van het balkon (1983) >> Jan Campertprijs 1983
Trap op (1984) Ze zegt: ’s avonds huilde ik mezelf in slaap (1984) Op de halte (1986) Nieuwe veters (1987) >> Herman Gorterprijs 1989
Goede manieren: een episodisch gedicht (1989) Sealed with a kiss (1989) Aan de jeugd (1990) De broekbewapperde mens: gedichten (2002) >> Genomineerd voor VSB poëzieprijs 2003
De thuiskomst van de jagers (2003) Persoonlijke reactie: Wat vond ik van de opdracht? Het was zeker een lastige opdracht om te maken. Je moest het boek goed kennen en goed je aandacht bij de film houden als je een goede boek- filmvergelijking wilde maken. Maar uiteindelijk is het wel gelukt. Door deze opdracht te maken, is alles ook duidelijker naar voren gekomen. Je wordt echt aan het denken gezet over de situatie van de joden in de oorlog. Het was wel lastig om in het boek je draai te vinden, want ik begreep eerst niet helemaal waar we nou zaten. De film was wel heel duidelijk. Maar door die twee dingen weer te combineren, kreeg je een heel duidelijk beeld van het verhaal. Dat was wel weer een voordeel! Verdiepingsopdracht: Relatie met de politieke achtergronden: In het verhaal komen de onderwerpen discriminatie, allochtonen en islam erg aan bod. Het verhaal gaat over een relatie tussen een leerling en een leraar, wat al moeilijk is, maar in dit geval zijn ze allebei ook nog eens van verschillende afkomst. Daan is een Nederlander en Hajar een moslima. Tijdens de Tweede Wereldoorlog had je ook een duidelijke scheiding tussen verschillende soorten. Je ras was heel belangrijk, en het maakte uit wie je later werd. Ariërs werden als de juiste soort mensen gezien, en de rest was absoluut niet de moeite waard. Dit komt ook naar voren in het boek. De kloof tussen moslims en niet-moslims wordt erg benadrukt in dit verhaal. Daan is helemaal stapel op Hajar, maar omdat ze een verschillende achtergrond hebben, wordt het hem heel moeilijk gemaakt. Relatie met de sociaal- economische achtergronden: Na de Tweede Wereldoorlog was er een duidelijke angst voor een nieuwe oorlog. De kloof tussen de verschillende mensen bleef een tijdje bestaan, en na een tijdje zag je die kloof verminderen. Iedereen begon elkaar als waardevol te zien, maar de laatste jaren neemt dat ook weer af. In dit geval niet met joden, maar met moslims. De maatschappij veranderde snel in de jaren. Steeds meer mensen kwamen voor zichzelf op, jongeren, vrouwen, noem het maar op. In dit boek komt dat ook duidelijk naar voren. Hajar ziet steeds vaker dat islamitische vrouwen op de achtergrond belanden, en wil dit probleem gaan aanpakken. Daarom richt ze een vereniging op voor Marokkaanse vrouwen. Deze vrouwen krijgen de kans om de Nederlandse taal goed onder de knie te krijgen, en dat met hulp van begeleiders. Ze krijgen het gevoel dat ze meetellen in de samenleving. Hier is een verband te trekken met het feminisme dat in de jaren ’60 opkwam. Vrouwen streden voor hun rechten. De samenstelling van de bevolking veranderde ook, Nederland werd een multiculturele maatschappij. Dat zie je ook weer in dit boek, waarin er multiculturele relaties ontstaan.
Relatie met de culturele achtergronden: Het existentialisme is een belangrijke stroming geweest. De situatie na de Tweede Wereldoorlog werd door vele mensen als onzeker en bedreigend beschouwd. Existentialistische filosofen meenden dat de mens in een absurde wereld leefde. De wereld van Hajar en Daan is zeker absurd. Ze hebben gevoelens voor elkaar, maar hebben allebei te maken met angst. Ze willen niets liever dan altijd bij elkaar zijn, maar het kan niet. Velen nemen relaties als iets vanzelfsprekends, maar hier komt duidelijk naar voren dat een relatie alles kan zijn behalve vanzelfsprekend. Hajar wil graag een goede moslima zijn, maar tegelijkertijd met een Nederlandse jongen een relatie beginnen. Dat botst, Op de school waar het verhaal zich grotendeels rond afspeelt, zitten ook veel allochtone leerlingen. De discussies die ook in de huidige maatschappij vaak worden gehouden, zoals over het dragen van hoofddoekjes, integratie en respect voor de andere cultuur, worden in het verhaal ook gehouden. Relatie met literaire stromingen en genres: Het doorbreken van taboes, dat is een heel belangrijk punt! In de jaren ’50, ’60 is dit een nieuwe vorm van schrijven. Er wordt geschreven over dingen waar anders nooit over geschreven zou worden. In deze jaren werd het als schokkend gezien, inmiddels zijn we er aan gewend. Toch is dit boek wel heel taboedoorbrekend. Uitgebreide vrijpartijen worden beschreven, terwijl het meisje een moslima is. In verhalen met Islamitische personen worden dit soort dingen vaak achterwege gelaten, hoewel we allemaal weten dat dit soort dingen ook gebeuren. Robert Anker heeft dit dan ook met opzet gedaan, om te laten zien dat we nu in de 21e eeuw zitten. Er is wel goed over nagedacht, want het verhaal van Hajar en Daan is absoluut niet voorspelbaar. Wat we dus in de jaren ’50,’60 meemaakten in Nederland als het gaat om taboes, maken we nu weer mee, alleen dan met invloed van een andere cultuur. Relatie met de literatuuropvatting van de auteur: Opschudding, ontwikkeling, morele kwesties, al deze dingen spelen een belangrijke rol als het gaat om de literatuuropvatting van de auteur. Hij weet taboes in te spelen, wat natuurlijk voor opschudding zorgt en hij gebruikt verschillende taalregisters door elkaar heen. Robert Anker wordt dan ook gezien als een groeiende schrijver, en met dit boek heeft hij waarschijnlijk zijn grote doorbraak gemaakt. Het verhaal is ook heel erg in spreektaal geschreven, waardoor je als lezer je goed kunt inleven in de personen, en vooral hun emoties weet te waarderen. De auteur heeft over dit alles goed nagedacht, en het boek is zeker niet bedoeld als een leuk verhaal om even je tijd door te komen, maar als een verhaal dat je bijblijft, en waar je over gaat nadenken. Plaats van het gelezen werk in het oeuvre van de auteur: Robert Anker is de schrijver van het verhaal. Deze schrijver is zijn hele leven al met schrijven bezig geweest. Robert anker heeft altijd al gedichten en verhalen geschreven, die niet vanzelfsprekend zijn. De volgende thema’s zijn eerder in zijn werken aangetroffen: *‘Hoe te leven in een wereld waarvoor je niet werd opgeleid’, *‘Het inzicht in de zin en samenhang van de werkelijkheid’ *‘Het moderne leven in de grote stad’. Deze thema’s zijn geen alledaagse onderwerpen die je overal aantreft. Op dat punt wil de schrijver Anker dan ook ander zijn. Met dit boek: ‘hajar en daan’ is dat zeker gelukt. Thematiek van het werk: Hajar en Daan worden verliefd op elkaar. Deze liefde wordt tegengehouden door culturele verschillen die ze hebben. Dat is het hoofdthema van dit boek. Dit thema heeft allerlei onderwerpen die naar voren worden gebracht. Deze onderwerpen: angst, radeloosheid, verdriet, steun in geloof, diepe hartstochtelijke gevoelens en haat, maken het verhaal tot een geheel. Je ziet heel goed in dit verhaal hoe moeilijk het is om een relatie te hebben met iemand van een andere cultuur, maar vooral van een ander geloof. Hajar is een moslima, en zoekt steun in haar geloof. Maar dat kan Daan natuurlijk niet, die voelt zich alleen maar radeloos. Hajar is ook bang, omdat ze door mensen in de gaten gehouden wordt. Op een gegeven moment komt haar broer Khalid er ook achter, en dan is het helemaal einde verhaal. Daan wordt in elkaar geslagen door haar broer, maar de hartstochtelijke gevoelens gaan niet weg. Deze relatie zorgt dus ook voor veel verdriet, beide personen weten niet meer wat ze moeten doen, Hajar trouwt zelfs met een Marokkaanse man. Daan begint ook een relatie met een ander, maar kan haar niet vergeten. Dit geldt ook voor Hajar. Oftewel, een zeer moeilijke situatie waar zij zich gedurende een lange tijd in bevinden.