Bibliografische steekkaart

Auteur : Dimitri Verhulst

Titel : Godverdomse dagen op een godverdomse bol

Uitgever: Uitgeverij Atlas Contact

Druk: 1e  druk

Jaar van uitgave: 2008

Plaats van uitgave: Herendracht (Nederland)

Het ervaringsverslag 

A.    Onderwerp

‘Godverdomse dagen op een godverdomse bol’ is een 186 pagina-tellende roman die de evolutie van de mens met dysfemisme weergeeft. Dimitri Verhulst schijft in een taal die de mens als ondersoort doet overkomen.

Door te spreken over ‘ ‘t’, had ik de eerste twee pagina’s niet door over wat het ging. Ook verder in het boek zal het woord ‘de mens’ niet vindbaar zijn.

De manier waarop de roman is uitgewerkt bevalt me uitermate goed en klopt als geheel ook. Met smerige taal slaagt hij erin de evolutie van een smerig organisme over te brengen. Met exacte cijfers en interessante weetjes slaagt hij erin overtuigend over te komen.  Ondanks het aantal pagina’s komen alle facetten van de geschiedenis van de mens naar voor: de evolutie van de mens als vretend primaat tot atoombom-bouwend genie. Natuurlijk zijn er altijd delen van de geschiedenis die meer aan het licht zouden mogen komen. Maar het toevoegen van allerlei minderwaardige gebeurtenissen zou de leesbaarheid van het verhaal naar benden laten vallen. Het zou moeilijker lezen zijn omdat de gebeurtenissen niet letterlijk worden beschreven met de naamgevingen waaronder ze bij ons bekend staan. Termen als bijvoorbeeld het Romeinse Rijk zijn er niet in te bespeuren, wel dat ’t alles en iedereen onder één vlag en in één rijk wilde verenigen.

B.    Gebeurtenissen

Met een aparte benadering overloopt de auteur de gebeurtenissen die onze geschiedenis het meest inkleurden. Het Romeinse Rijk vernoemt hij zonder de term ‘het Romeinse Rijk’ te gebruiken, de opkomst van het communisme komt voor zonder dat het woord ‘communisme’ in  ‘Godverdomse dagen op een godverdomse bol’ gedrukt staat, etc. Met algemene termen is het soms gokken naar wat de heer Verhulst eigenlijk verwijst, maar daardoor creëert hij ook de zekerheid dat hij zijn boek niet volpropt met futiliteiten die zich ooit tussen de hoofdzaken hebben afgespeeld. De gebeurtenissen volgen zich chronologisch achter elkaar op, wat het lezen aangenaam maakt. Het boek met de godverdomse titel puilt uit van kritiek op de mens, meestal in humoristische zin beschreven ookal is hier vaak een triestige ondertoon te bespeuren die de gemiste kansen op een beter nu verantwoord.

C.     Personages

‘’t’ Of beter gezegd de mens schittert en blundert in de hoofdrol van zijn autobiografie. De mens die hier als monster wordt beschreven, heeft het lastig om zich sympathiek over te laten komen. De mens is zeer herkenbaar op elk moment waarin hij zich laat verschijnen, maar de trots zinkt in de schoenen van de lezer als we deel  blijken uit te maken van een volk die in staat blijkt te zijn zichzelf te vermoorden als’ie een soortgenoot met een verschil in levensvisie, religie of huidskleur tegemoetkomt.

D.    Structuur

Qua structuur is ‘Godverdomse dagen op een godverdomse bol’ een van de eenvoudigste ooit, wat linea recta kan verwijzen naar de eenvoud in gedrag van het schepsel. Het boek begint wanneer  een voorouder van de Homo Sapien het water verlaat en zich op het land begeeft, onwetend wat er hem te komen staat. De laatste pagina is besmeert met de treurige gebeurtenis die zich in Nagasaki en Hiroshima afspeelden. Op die manier is de cirkel rond, het vuile schepsel dat ooit uit de oceaan kroop, is nu meester van én over alles.

E.     Tijd en Ruimte

‘Godverdomse dagen op een godverdomse bol’ heeft een tijdsverloop van zo’n 4 miljoen jaar. Hoe abstract de ‘eerste dag’ ook genoteerd staat, zo concreet  staat het laatste moment genoteerd: 16 na 8 in de ochtend, 6 augustus 1946, het moment waarop de uraniumbom Little Boy de Japanse miljoenenstad van de kaart veegde.

Het grootste deel van de tijd vertoeft de mens op aarde, behalve toen de maanlanding en de ruimtereizen aan bod kwamen. Zowat elk continent, met uitzondering van Oceanië en Antarctica, worden vermeld. 

F. Taalgebruik

Door dysfemisme en alle gebeurtenissen op een kritische en sarcastische manier te benaderen distantieert Dimitri Verhulst zich van zijn eigen soort. Zoals Adolf Hitler trots zijn Duitsers ‘Ubermenschen’ benoemde, ontstaat er bij de lezer een schaamte om het feit dat wij ook deel uitmaken van dit idiote schepsel. Anderzijds tracht de auteur ook de keuzes en de wendingen van de geschiedenis te verklaren, hij biedt een verklaringen aan, de ene al meer bij de werkelijkheid dan de andere.  Ook heb ik de indruk dat de heer Verhulst het ‘kleur’ van de taal aanpast aan de situatie en de omgeving waarin de mens zich op dat ogenblik bevind, iets wat ik als lezer niet vaak tegenkom.

Wat ik ook ten zeerste apprecieerde was de snelheid waarmee het boek leesbaar was. Ik kan me inbeelden dat de verleiding groot was om bepaalde zaken dieper voor te leggen, maar dat zou de schwung er alleen maar uithalen. Indien hij dan toch voor een uitgebreider naslagwerk  zou gegaan zijn, dan verwacht ik dat er minder plaats zou zijn voor de kritische en humoristische kijk. Het gevaar om verantwoordelijk te zijn voor een boek dat opgebouwd is met een opeenhoping van feiten, heeft hij in stijl overwonnen.