Giph door Ronald Giphart

TITELBESCHRIJVING: Schrijver: Ronald Giphart
Titel: Giph
Uitgever: Nijgh & Van Ditmar
Jaar van uitgave: 1998 te Amsterdam
Eerste druk: 1993 SAMENVATTING: Het boek is verdeeld in 11 hoofdstukken. In ieder hoofdstuk verteld Giph, de hoofdpersoon, een stukje van zijn leven. In het eerste hoofdstuk vertelt Giph waarom hij schrijver wilde worden. Hij komt tot de conclusie dat de mens eigenlijk maar een kinderachtig wezen is. Hij heeft twee goede vrienden: Thijm en Monk. Deze twee zijn, net als hij, gek zijn van Jeroen Brouwers. Het is zelfs een soort van ziekte. Hij leert ook Asja (zijn 'Gymna-meisje') kennen die serveerster is bij zijn stamcafé "De Wingerd". Met haar brengt hij de nacht door, waarna ze weer vertrekt. In het volgende hoofdstuk maakt hij een studentenorgie mee, tijdens de jaarwisseling (verhaal speelt van begin 1991 tot in de zomer van dat jaar). Hier gebeurt ook het voorval met de vloerenlegger. Hij spreekt met Andrea (een vriendin) over zijn lul (dit brengt weer rare situaties met zich mee) en daarna is er een borstenfeest (een feest waar iedereen met de buik bloot danst, meisjes en jongens) Daarna doen ze een gevaarlijke vragenspelletje doen waarbij Giph een beschouwing over aftrekken geeft. Het derde hoofdstuk gaat over een skivakantie in Veysonnaz waar hij met vrienden van eethuis naar eethuis skiet en verteld over zijn liefde voor Noëlle en de discoavonden (waar hij niets aan vond, en waarbij er bijna een gevecht ontstond tussen zijn vrienden en een andere groep). Tijdens deze vakantie bestudeert hij ook weer nauwlettend het groepsgedrag. Op een terras denkt hij dat iemand zijn idool Jeroen Brouwers citeert, wat een misverstand blijkt te zijn. Ook raakt hij kort verliefd op een skilerares. Ze heet Constance. Helaas: tijdens zijn versierpogingen wordt hij opeens zeer chagrijnig, waardoor het mislukt. In het hoofdstuk daarna leest hij brieven, nadat hij is thuisgekomen van zijn vakantie. De eerste is van een niet nader genoemd persoon. Hij noemt die persoon jou, zodat het lijkt of ze van de lezer zijn. De tweede brief blijkt van Asja te zijn, die er vandoor is gegaan met een ander tijdens Giph's vakantie. De laatste is van Freanne. Freanne is de moeder van Noëlle, maar ziet er, ondanks haar leeftijd, nog goed uit. Zij is uitgeefster. Noëlle is een meisje op wie Giph al geruimte tijd verliefd is. Zij werkte, net zoals Asja ook bij De Wingerd. Freanne laat in de brief doorschemeren dat ze verliefd is op Giph. Ze geeft hem een kaartje voor het boekenbal. Giph verteld over de mislukte poging van twee jaar geleden om binnen te komen. Het jaar daarop lukte het echter wel. Als ze naar het boekenbal zijn geweest gaat Giph met Freanne mee naar huis in Utrecht. Daar brengt Giph de nacht door met Freanne. In hoofdstuk 5 staat een stukje filosofie over blije mensen. Daarna komt een stuk over een mislukte vrijpartij met Andrea in de V&D. Dan denkt Giph overspel te plegen, vanwege Freanne, maar hij heeft eigenlijk alleen maar een seks-relatie met Freanne, want die schijnt nog veel meer minnaars te hebben. Noëlle negeert Giph inmiddels. Volgens Freanne komt dat omdat ze jaloers is. De rest van de mensen begrijpt niet wat Giph aan het doen is, waar hij boos om is. Om vervolgens in hoofdstuk 6 weer te beginnen over seks en de seksuele gevoelens die je krijgt bij het lezen van boeken. Giph grijpt dan terug naar zijn jeugd, toen hij nog las uit geilzucht. Dan vertelt hij over het huis van Freanne, een grote villa, waarna hij terugkomt op de ochtend nadat hij daar had geslapen. Nic, Freanne's man, was onverwacht met Noëlle teruggekomen uit Tussendoor. Nic en Freanne peren hem daarna naar Utrecht, waardoor Giph met Noëlle achterblijft. 's Nachts gaan Giph en Noëlle luilakken, dat is een boers/christelijk gebruik. Dit is echter verboden en ze worden dan ook gepakt door de politie, vlak na het moment dat Noëlle bekend heeft dat ze verliefd is op Giph. Door de politie worden ze in een jachthaven aan het Eemmeer gedumpt. Ze breken in een bootje en daar blijven ze de hele nacht zitten. Wat er daarna gebeurt kun je zelf wel raden. In het achtervolgende hoofdstuk is Giph ziek. Na een uitgebreid ziekenboek denkt hij na over een boek dat hij vroeger eens heeft gelezen, waarin een jongetje doodverklaart wordt. Dit slaat eigenlijk op Fritsjof, een man van in de dertig die ook in het studentenhuis woont. Ook denkt hij over boekhandelaren die volgens hem veel te veel geld verdienen in verhouding met de schrijver, en de boekhandelaren houden ook niet eens van literatuur. Om in hoofdstuk 8 weer aan zelfmoord te denken (quasi-hypothetisch en depressief). Hij spreekt hier de jij-figuur weer aan ('Misschien zeg ik jou naam wel, dat zou misschien wel het mooiste zijn. Jouw naam op mijn lippen, terwijl ik langzaam wegzak in het eeuwige asfalt van de gelukzalige vergetelheid.'). De rest van dit hoofdstuk wordt besteed aan het vergelijken van zijn tijd bij Freanne en zijn tijd bij Noëlle.hij weet ook niet voor wie hij zou kiezen als hem dat ooit zou worden gevraagd. In dit hoofdstuk beschrijft Giph het laatste feest van de zomer, een feest op een boot. Er was wat met dat feest. Volgens Giph kwam dat doordat hij niet officieel was uitgenodigd en omdat hij niet genoeg aandacht kreeg. Ergert zich aan de gasten en aan de organisatie, beledigt hier en daar wat mensen, komt Asja tegen die niet meer in hem geïnteresseerd is, wordt ontiegelijk dronken, geeft over en komt in een intiem gesprek met een zwerver. Ook in het begin van dit hoofdstuk denkt Giph aan zelfmoord. Daarna lopen twee verhaallijnen door elkaar heen. Ten eerste vertelt hij over hoe hij de liefde bedrijft met Freanne en Noëlle tegelijk. Ten tweede vertelt hij over de vakantie in de Ardennen, samen met Thijm en Monk. Ze willen Fritsjof vermoorden, want ze denken dat dit een uitgelezen mogelijkheid is, omdat niemand ze zal verdenken, omdat ze op vakantie zijn. Ze proberen Daan en Floor, die ook op de camping staan, te versieren. Ze houden als het ware een wedstrijd omdat ze met z'n drieën zijn. Giph verliest. In het laatste hoofdstuk ontmoet Giph voor de tweede keer zijn idool Jeroen Brouwers. Dit keer op een feest van de uitgeverij van Freanne en Nic. Eerst vertelt Giph nog een keer hoe hij, Thijm en Monk probeerden gelijk met hem te worden en daarna over hoe Jeroen Brouwers van zijn voetstuk valt, als hij dronken wordt, emoties toont (gaat zitten huilen en zielig doen of kwaad wordt en gaat bazelen) en bij het afscheid zegt dat "Giph het van hem over moet nemen." "Wie is deze Jeroen Brouwers dan in Godsnaam om in mijn bijzijn een beetje dronken te gaan zitten worden, het op een ongelooflijk zuipen te zetten en te veranderen in een verdwaasde volkomen paranoïde megalomaan, wie de hel is deze man die het waagde wat bedoeld was als een van de mooiste avonden van mijn leven te verpesten met een laveloze huilbui?" (blz. 219) Giph eindigt het boek met zichzelf aftrekken en daarna in de spiegel kijken, zichzelf als lelijk zien en niet meer weten hoe het nou met hem verder moet. THEMA: Het thema van het boek zit hem vooral in de seks en de literatuur. Seks is het enige waar Giph zich mee bezig kan houden en daarnaast ook met de literatuur, want hij is een schrijver. Giph schrijft omdat hij dat plezierig vindt. Gewoon voor de lol is hij daar 24 uur per dag mee bezig. Dat zal voor seks ook wel gelden. IDEE: De schrijver betrekt het hoofdthema steeds op overspel. Overspel geldt als cultureel incorrect, stelt hij, en iedereen zegt dan ook dat het absoluut uit den boze is, maar iedereen doet het en verbergt het achter een waas van deugdzaamheid.
TITELVERKLARING: Eindelijk weer eens een onderdeel wat makkelijk te maken is. De titel van het boek is “Giph”. Dit om de doodeenvoudige redenen dat de hoofdpersoon uit dit boek ook heel supertoevallig “Giph” heet. Ik kan ook wel bedenken waarom de schrijver de hoofdpersoon “Giph” genoemd heeft. Zijn achternaam is namelijk “Giphart” dus hij heeft gewoon het eerste gedeelte van zijn achternaam als voornaam gebruikt voor de hoofdpersoon in het boek. (tijds)OPBOUW: Dit boek heeft de heeft een chronologische volgorde. Hij (Giph) begint gewoon te vertellen over zijn eigen leven. Als er nieuwe personen komen stelt hij ze wel even voor maar pas later in het verhaal kom je het echte karakter van die persoon te weten. Je kunt zien dat dit verhaal chronologisch is doordat er aan ieder hoofdstukbegin de datum staat. Het boek begint op nieuwjaarsavond van 1990 en het loopt tot het begin van de nazomer in 1991. Typisch is, is dat de eerste 8 hoofdstukken ieder een maand bestrijken en dat de 3 laatste hoofdstukken een korte periode hebben van ongeveer 1 maand: de maand augustus. PERSPECTIEF: Zoals veel boeken heeft dit boek ook het personale perspectief. Je ziet alles door de ogen van Giph, de hoofdpersoon van dit verhaal. Alle situaties die hij meemaakt, maakt de lezer ook mee. Hij denkt mee, voelt mee, lacht mee maar huilt ook mee. Het is alsof het een soort dagboek is waar Giph telkens weer wat in schrijft. Je ziet het ook als een brief die Giph schrijft maar waar de zender onbekend is. De gebeurtenissen worden achteraf verteld en regelmatig voegt hij er dan nog commentaar aan toe. In het boek komt het ook regelmatig voor dat hij aan het schrijven is maar dat wordt nooit benadrukt. Alleen wat hij beleefd wordt benadrukt. RUIMTE: Giph woont in Utrecht (De schrijver overigens ook, dat is ook geen toeval want uit het boek blijkt dat hij echt van zijn stad houd). Hij heeft zijn studie verknalt en woont met een paar lui in een studentenhuis. Het hele verhaal speelt zich dan ook meestal in Utrecht af maar ook in Veysonnaz, een wintersport-oort, en in de Ardennen. Er zijn nog wat andere locaties maar die hebben een niet zo bijzondere rol. Wat misschien wel te noemen is, is Amsterdam, waar het boekenbal gehouden wordt, en Baarn, waar Giph met Noëlle op stap gaat (zie hoofdstuk 6) SYMBOLIEK: Het is best moeilijk om in dit boek de symboliek te vinden. Je zou seks als symbool voor het onbevangen studenten leven kunnen zien. Het triootje met Freanne en Noëlle is een bewijs voor iets dat Giph meerdere malen vertelt: dat hij eigenlijk op iedereen verliefd kan zijn. Wat misschien ook een symbool zou kunnen zijn is misschien de relatie tussen literatuur en seks. Het is zelfs zo dat in dit boek alles een eigen relatie heeft. En dat is dan niet alleen Giph. Wat ook apart is, zijn de verschillende buien van Giph. Soms denk je: Doe dat nou niet! Maar soms heeft hij dat soort buien waarbij hij iedereen afkraakt. Hij heeft het op een gegeven moment ook over zijn toekomstige vrouw, en dat dat eigenlijk iedereen kan zijn. Afhankelijk van wie van zijn vriendinnen hem wil. Dat alles wordt bepaald door de medemens en dat hij maar zo’n beetje ‘mee huppelt’.
ORIGINALITEIT: Ik heb nog nooit een boek zoals dit gelezen. Voor mij is dit dus zeker origineel. Wat volgens mij in de hele boekenwereld origineel is, is dat het over de combinatie seks en literatuur gaat. Dit boek is volgens mij zijn eerste of tweede boek. Maar eigenlijk gaan al zijn boeken over dit thema. Dit boek wás dan misschien wel origineel maar is dat nu zeker niet meer. Tevens vind ik wel dat dit zeker wel tot literatuur hoort. Eigenlijk draait dit bijna alleen om literatuur, Giph (niet te verwarren met Ronald Giphart) laat over diverse aspecten zijn mening horen. Over bijvoorbeeld welke schrijvers hij vereerd en welke hij afkraakt. Ook heeft hij een uitsprekende mening over boekenwinkels. Hij is het niet mee eens dat een boekverkoper 10 keer zo veel verdiend als de schrijver zelf, terwijl hij er zelf minder voor doet. RELEVANTIE: Je kunt het verhaal zo rechtstreeks in de hedendaagse werkelijkheid plaatsen, en mensen zijn erg hypocritisch. Het is dus een zeer relevant boek. Volgens mij kent iedere jongen/man die dit leest wel iets van zichzelf erin. Daardoor komt dit verhaal erg echt over en heeft het een bijzondere relevantie. STIJL: Dit boek heeft verschillende stijlen. Wat direct opvalt is bijvoorbeeld de lengte van de zinnen. Ze zijn behoorlijk lang. Maar het leest wel goed. Het is niet zo dat je bijvoorbeeld dat je weer de hele zin nog een keer moet lezen om te begrijpen wat er staat. Giph schaamt zich ook nergens voor. Hij schrijft ironisch, verfrissend, kritisch en gevoelig tegelijkertijd. Ook past hij veel ironie en sarcasme toe. Verder staan er veel moeilijke woorden in dus het is ook erg leerzaam (Nou ja, de seksbeschrijvingen zijn misschien niet echt leerzaam). LITERAIRE KWALITEIT: Dit boek is volgens mij wel literatuur, je bent niet zulke stijl van verhalen gewend en daardoor heeft dit boek een literaire kwaliteit. Ik denk dat de grootste reden dat dit literatuur is dat het boek zelf als onderwerp ook Literatuur heeft. Door dit boek te lezen kom je zelf ook veel meer weten over de Nederlandse literatuur. Je leert schrijvers kennen zoals Jeroen Brouwers en Harry Mulisch. MENING EN ARGUMENTEN: 1. Verwachtingen
Ik had wel bepaalde verwachtingen bij dit boek. En dat is voor het eerst dit jaar. Ik ben geabonneerd op de Kijk. En in dat tijdschrift heeft Ronald Giphart iedere maand een eigen column van 1 A4tje. En de artikels die hij schrijft spreken me wel aan. Mijn verwachting was ook dat die columns nogal aansluiten op de boeken die hij schrijft (of omgekeerd) en ik zat er dan ook helemaal niet ver naast, al is het wel dat die column minder over literatuur gaan. Het gaat wel over seks maar zonder in details te treden. Bijvoorbeeld die onzinweetjes over welk dier de grootste erectie heeft of hoeveel procent van de mannen in Amerika voor hun 18de seks hebben gehad, en dat soort dingen. 2. Gebeurtenissen
In de mate hoezeer de gebeurtenissen mij aanspraken viel nog wel mee. De hoofdzaken zijn seks en literatuur en ik heb niet elke dag met deze 2 zaken te maken. Zeg maar gerust: Zelden. Al verwacht ik wel dat dat in de toekomst gaat veranderen. In welke mate kan ik nog niet zeggen. Maar de algemene gebeurtenissen; het omgaan met vrienden en zo komt mij wel in beperkte mate bekend voor. Ik ga ook wel eens uit. Maar toch denk ik niet dat ik in een situatie verzeilt zal raken die dicht in de werkelijkheid van het boek komt. 3. Personen

Al komen de gebeurtenissen mij niet bekend voor. De personen komen wel menselijk en sympathiek over. Als de schrijver aan mij zou vragen welk persoon hij verzonnen heeft (dus welk persoon niet in het echt kan bestaan) dan zou ik antwoorden: Giph. Niet om hoe hij doet en is. Maar meer om welke dingen hij meemaakt. Dan vraag ik me wel eens af: Hoe verzin je zoiets. Niet dat de schrijver een grote fantasie heeft maar meer in de richting van: Dit zal mij nóóit overkomen. Maar Giph is zeker niet de enige die het daartoe maakt. Het zijn vooral de vrouwen in dit verhaal. Over hoe Giph verleiden, of juist hoe ze ruzie maakten. Op een gegeven moment is het zelfs zo dat Giph een meisje in een disco moet beschermen voor een aangeschoten kerel. Terwijl de volgende dag het meisje naar bed is geweest met die inmiddels dronken kerel. 4. Opbouw
Het hele boek wordt chronologisch verteld met af en toe een flashback. Desondanks is het boek goed te lezen. Want telkens wanneer er een flashback plaats vindt wordt er in het kort verteld wanneer, waar en met wie het is. De schrijver heeft goed weten te vertellen, zonder momenten van saaiheid. Eigenlijk is het voortdurend spannend. Maar een ander soort spannend als bij andere boeken (of films). Het is meer van: Hoe reageert hij/zij daarop en wat gebeurt er daarna. Eigenlijk is dat de hele tijd zo in het boek. En als je het eindelijk goed weet is het hoofdstuk voorbij en komt er een nieuwe gebeurtenis. Het hele verhaal wordt telkens van de ikpersoon verteld. Dat is de manier die ook het makkelijkst vindt omdat je je dan helemaal kan in leven in een bepaald persoon. Bij de alwetende verteller moet je telkens bedenken dat de personen verschillend denken en moet je voortdurend overschakelen. Dit verhaal heeft niet echt een einde wat je duidelijk kan beschrijven. Het is geen open einde maar ook zeker geen gesloten einde. Het is meer iets van: Nu is de hoofdpersoon dood. Het is voorbij. Maar omdat hij niet echt dood is, is het geen echt gesloten einde. Maar omdat je je niet afvraagt wat er daarna gebeurd is het ook geen open einde. 5. Taalgebruik Dit boek heeft een best moeilijk taalgebruik. Deze woordcombinatie zat er bijvoorbeeld in: Goddamnedfuckin'sonoffabitchheelerggodverdegodvergetenkrijgtochallemaaldgoremerdestinkin'gonnaripyourballsoffuiterstkoleireviezeafgelikteslijmerigehondegoreassholeberoerdevuigondergeschetendebielekarpatensmerigepleuriskankertiefusvinketeringklote
Dan moet je echt wel lezen wat er nou staat. Soms schrijft hij ook best grof en vies: 'In de boekenkast van mijn vader vond ik niet zo bijster veel geilmakende pikken en kutten, en het gevolg was dat ik zo een beetje alle morsige momenten die me wel wat deden uit m'n hoofd kende.’ Verder maakt hij ook best lange zinnen met veel voorbeelden. Tevens past hij ironie toe. Ook maakt hij gebruik van een aparte humor: 'Zou u haar willen loslaten? Een andere agent schoot op mij af en pakte mij beet. 'Moet dat nu met zoveel geweld? '…Ik wens behandeld te worden volgens de regels van de Geneefse Conventie,' piepte ik, maar de man had geen gevoel voor humor. Het taalgebruik vond ik zeker niet moeilijk.