Gala door Ronald Giphart

Beoordeling 7.7
Foto van een scholier
Boekcover Gala
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • 5e klas vwo | 3476 woorden
  • 29 oktober 2008
  • 22 keer beoordeeld
Cijfer 7.7
22 keer beoordeeld

Boekcover Gala
Shadow
Gala door Ronald Giphart
Shadow
Titel: Gala
Auteur: Ronald Giphart
Jaar van uitgave: 2003
Druk: 2003
Jaar van gelezen druk: 2003
Uitgeverij: Podium
Plaats van uitgave: Amsterdam
Aantal bladzijden: 89 bladzijden

Samenvatting
Meija, een jonge actrice, heeft een soort lat-relatie met Fraser, maar ook een geheime relatie met haar baas, Panc. Vanwege het 15-jarig bestaan van de acteergroep waarvan Panc agent was, wordt er een Gala georganiseerd. Dan komt Panc plotseling te overlijden door een kankergezwel in zijn hersenen. Meija kan dit niet echt verwerken omdat hun relatie geheim was en dat hij getrouwd was. Hun afscheid is ook over de telefoon. Meija kan haar verdriet niet kwijt aan haar vriend Fraser, omdat hij niets van deze relatie afweet. Uiteindelijk vertelt ze alles aan haar vader, die adviseert haar om een brief aan Panc te schrijven, waarin ze haar gedachten opschrijft.
Voor zijn dood heeft Panc gezegd dat hij hoe dan ook wilde dat het gala door gaat, dus in plaats van een echt feest wordt het meer een soort herdenkingsgala.

Op het feest condoleert iedereen eerst Elaine, met de dood van haar man. Meija wil dit ook gaan doen, maar dan begint Elaine hard te schelden. Panc heeft haar, vlak voor zijn dood, verteld over zijn geheime relatie met Meija. Ze probeert zich er niets van aan te trekken en blijft gewoon op het feest. Nadat iedereen is gearriveerd, begint Elaine een toespraak te houden. Ze zegt dat ze samen met Panc voor iedereen een passend cadeautje heeft uitgezocht. Ze begint deze cadeautjes uit te delen, met voor ieder cadeautje de passende verklaring. Meija, die met Fraser op het feest is, vreest al dat ze niets zal krijgen. Als dit aan het einde van alle cadeautjes ook het geval is, staat de zatte Fraser op en loopt naar het podium om Elaine te vertellen dat ze Meija heeft overgeslagen. Dan zegt Elaine tegen het hele publiek, dat Meija wel weet waarom ze niets krijgt, en vertelt ze iedereen over de relatie van Meija en Panc.
Hierdoor wordt Meija erg boos, en vertelt zij iets wat de gasten eigenlijk niet hadden mogen weten: Elaine is zwanger, maar niet van Panc. De vader van het kindje is Denis, een collega van Panc. Elaine weet niet wat ze uit moet brengen. Veel mensen kijken Meija boos aan om wat ze heeft aangericht. Fraser, die niets van de affaire afwist, wordt in zijn dronken bui erg boos op Meija. Hij noemt haar een slet en verteld haar dat hij dit echt niet van haar had verwacht.
Meija sleept de zatte Fraser mee naar het huis van haar vader, waar ze later ook met haar vader de gebeurtenissen bespreekt.
Meija komt er dan ook achter dat ze, als Panc nog wel geleefd had, toch voor Fraser had gekozen en de relatie tussen haar en Panc achteraf toch heel dom vindt.

Thema en motieven
Thema
Als je een geheime relatie hebt, dan komt daar later narigheid van.

Toelichting
Met iets achter houden bedoel ik verschillende dingen. Ten eerste kan het een geheim zijn. Een geheim hoort geheim te blijven en wanneer dit uitkomt, kunnen daar problemen van komen. Ook wanneer je de waarheid achterhoudt heeft het nare gevolgen wanneer de ander achter de waarheid komt. En zoals het spreekwoord zegt: de waarheid komt altijd boven water.

Motieven
- De geheimhouding voor Elaine. Elaine en Meija konden het eerst aardig vinden, maar wanneer Elaine achter de affaire van haar man komt onstaat er een fikse ruzie die waarschijnlijk nooit meer goed zal komen.
- De geheimhouding voor Fraser. Fraser doet net alsof het hem niks uitmaakt wat Meija doet, maar dat is wel zo. Wanneer Meija dit meteen had gezegd had het niet veel uitgemaakt, maar hij wordt wel boos omdat ze het een tijd voor hem had verzwegen en dit zorgt voor ruzie.

- De zwangerschap van Elaine. Meija komt er via via achter dat Elaine zwanger is, maar niet van haar overleden man Panc. Meija had dit nooit uit zichzelf gezegd, wanneer Elaine haar geheime relatie verklapt, verklapt Meija de zwangerschap. Dit zorgt voor boosheid bij de collega’s, omdat ze nu al verder gaat met Denis terwijl haar man net dood is.
- De ruzie met al haar collega’s. Bijna alle mensen op het gala worden boos. Ten eerste, omdat ze het heeft gedaan met de man van Elaine. Ook worden ze boos omdat ze vertellen over de geheime zwangerschap van Elaine. Verder vinden ze het niet goed dat ze de relatie tussen de turkse Naousa en Denis voor iedereen bekendmaakt. De narigheid die volgt is dat bijna niemand haar meer mag.
- De geheime relatie tussen Naousa en Denis. Naousa en Denis hebben al een half jaar een relatie. Ze houden dit geheim, maar Meija komt er achter. Op het moment dat Meija ruzie maakt met Naousa vertelt Meija dit als wraakactie tegen de brutale Naousa.

Genuanceerd commentaar op het thema
Een geheime relatie: liever niet
Ik ben het eens met het thema. Een geheim achterhouden voor iemand is al erg, maar als je een geheime relatie hebt dan kan dit helemaal tot grote narigheid leiden. Als je gewoon eerlijk bent tegen je partner en op de een of andere reden niet meer verder wilt met die persoon, dan getuigt het van respect als je dat gewoon zegt i.p.v een geheime relatie met een andere persoon aan te gaan. Vaak heeft de partner hier dan meer begrip voor en zal er dus veel minder narigheid van komen.

Maar voor sommige mensen is een geheime relatie gewoon iets wat ze tijdelijk hebben voor de spanning. Ze houden nog heel veel van hun eigen partner en willen ook met die persoon verder en dan is het begrijpelijker dat het geheim wordt gehouden, hoewel ik toch vind dat liefde onvoorwaardelijk is. En vaak komt de partner er toch wel achter en dan is er flinke ruzie of erger.

Ik vind dat je een geheime relatie beter niet kunt hebben, want soms draait de partner door als die er achter komt. Jaarlijks worden er wel een aantal moorden gepleegd om deze reden, omdat de partner het bedrog niet kan accepteren. Zelf heb ik geen ervaring met geheime relaties of geheime relaties in mijn omgeving.

Identificatie
In mindere mate
Het boek “Gala” draait om de jonge succesvolle actrice Meija. Ze werkt voor het theathergezelschap: Mijn Mensen. Daar wordt ze verliefd op de baas: Panc en ze krijgen een geheime relatie. Na een tijdje hoort ze opeens dat hij een tumor in zijn hoofd heeft en na drie weken overlijdt hij. Ik ga vergelijken op welk vlak ik op haar lijk en of ik op dezelfde manier zou handelen. De hoofdvraag luidt: In hoeverre lijk ik op Meija?

De belangrijkste eigenschap is dat ze heel direct is. Ze denkt wel na over wat ze zegt maar dat komt nogal direct over bij mensen. Wanneer ik iets zeg denk ik er ook wel over na wat ik zeg, maar bij mij komt het zeker niet direct over. Eerder zijn mijn opmerkingen sarcastisch en kwets ik eigenlijk nooit mensen door dingen zo direct te zeggen als Meija.


Verder staat ze heel stevig in haar schoenen. Ze weet dat ze een goede actrice is en ze heeft ook wel durf. Een handeling die ze doet, die ik nooit zou doen, is dat ze de partner van Panc (haar geheime minnaar) gaat condoleren op het Gala. Ikzelf zou die persoon niet onder ogen kunnen zien als je van alles met de partner van die persoon hebt gedaan. Daarin is ze veel zelfverzekerder dan ik.

Een andere eigenschap, die ik zelf ook heb, is dat ik heel beschermend ben. Meija maakt som wel directe opmerkingen maar bedoelt het nooit slecht en heeft ook niet de intentie om iemand te kwetsen. In het boek is ze ook beschermend tegenover haar partner Fraser. Hij wordt gecastreerd en de hele avond loopt Meija te vragen of het wel goed gaat. Ook wanneer Fraser zich belachelijk op het podium maakt probeert zij te zorgen dat hij stopt.

In hoeverre lijk ik op Meija? Ze is heel erg direct en dat ben ik in een veel mindere mate dan zij, wel zijn we beiden beschermend en hebben we beiden niet zo snel de intentie om iemand te kwetsen. Verder is haar zelfverzekerdheid een belangrijke karaktertrek, die ik in veel mindere mate heb.

Waardering
Een spannend Gala?
Het boek “Gala” gaat over de dood, bedrog en liefde. Een aantal heel goede thema’s om een spannend boek mee te schrijven, want er kan van alles in de liefde gebeuren. Of heb ik het helemaal mis en zit er geen spanning in. Mijn stelling is: Het boek “Gala” is geen spannend boek.

Ten eerste zijn de personages niet erg uitgebreid beschreven. Bijna alle personages in het boek zijn gesloten figuren en alleen Meija en voor een deel Fraser zijn open figuren. Over alle andere personages kom je eigenlijk niks te weten en dit maakt het minder spannend, omdat je niet weet wat voor types het zijn en hoe de relaties onderling liggen tussen alle personages liggen.

Ten tweede is er in dit boek geen sprake van een echte opbouw van spanning. Het hele verhaal gaat eigenlijk alleen maar over de affaire tussen Panc en Meija. Er zit geen dreiging in het verhaal en er is ook geen geheim dat langzaam wordt ontrafeld. Maar dan opeens is er een confrontatie met Elaine (de vrouw van Panc) is dan stijgt de spanning. Jammer is dat de spanning tussen deze twee figuren tot dat moment er eigenlijk niet is, want dan wordt de vraag opgeroepen: Wat zal er tussen deze twee personen gebeuren en dit zorgt voor spanning.

Ook is het stijlfiguur: tijd, niet goed gebruikt om de spanning op te bouwen. Er wordt voornamelijk in dezelfde tijd verteld met tussendoor flashbacks. Maar in deze flashbacks gebeurt eigenlijk niets spannend of de spannende dingen, zoals stiekem van hotelkamer verwisselen, worden zo vluchtig vertelt dat het niet meer spannend is te noemen.


Dit staat in verband met het perspectief. Als je het boek leest lijkt het net alsof je een soort van dagboek van haar leest, omdat ze alles heel beschouwend vertelt. Het verhaal wordt meer verteld vanuit de vertellende ik dan uit de belevende ik. En juist die belevende ik zorgt voor spanning. Want een letterlijke vertelling van een gebeurtenis is natuurlijk wel spannend.

Verder is de lengte van het boek tekort om een goede en spannende opbouw te maken. Het boek is een liefdesverhaal dat eindigt met een ruzie op een gala. Op het gala krijgt Fraser ruzie met Meija, maar deze ruzie wordt binnen een enkele bladzijde alweer goed gepraat. Ook met de ruzie met haar andere vrienden, gebeurt verder niks.

Kotrom, het boek “Gala” is geen spannend boek, omdat de figuren niet uitgebreid genoeg beschreven worden om spanningen en verhoudingen tussen personen duidelijk te krijgen. Verder is er geen goede opbouw van de spanning en is het boek eigenlijk gewoon te kort. Ook worden de flashbacks niet goed gebruikt. En een ander belangrijk punt: het perspectief, is heel beschouwend en niet belevend waardoor er eigenlijk geen spanning is.

Titelverklaring uitgebreid
Een spetterend afscheid
De titel van het boek is: Gala. Een gala is een deftig feest waarbij speciale kleding (gala kleding) wordt gedragen. In het boek is er ook een gala. De gala was bedoeld als een vrolijk feest voor het 25 jarig bestaan van het bedrijf van Panc, maar uiteindelijk wordt het gala en herdenking aan de overleden Panc. De letterlijke betekenis van de titel is dus dat er in het boek ook een gala is.

De figuurlijke betekenis staat in verband met de letterlijke betekenis. De figuurlijke betekenis is dat het gala een gedachtenis is aan de overleden Panc. En daar draait eigenlijk ook het hele boek om: de gedachten aan Panc. Meija vertelt in het boek over alle ervaringen die ze samen met Panc heeft meegemaakt: het eerste contact, de eerste kus en de eerste vrijpartij. Zoals een foto van een overledene voor de ene persoon dient als herinnering, dient het gala als gedachtenis voor alle vrienden van Panc.

De titel wordt vooral duidelijk in dit citaat:
(blz. 17) “Het Gala zag je als een spetterend afscheid van de buitenwereld. Met warme (of eigenlijk lauwe) hand wilde je al je vrienden en relaties fêteren op een wilde en uitbundige uitlui, een vaarwel dat we ons nog lang zouden heugen. ”

Op zich vind ik het een goede titel, omdat het gala de hoofdgebeurtenis is in het boek en de titel meerdere betekenissen heeft. Maar aan de andere kant vind ik het een niet heel aantrekkelijke titel. Wanneer je het boek zelf ziet denk je dat het alleen over een soort feest gaat, en niet over alle relaties tussen mensen.

Daarom zou ik zelf de titel “Mijn Mensen” hebben gekozen. De titel is de naam voor het theatergezelschap van Panc. Verder staat “Mijn mensen” ook voor de verhoudingen tussen de verschillende personen. Je hoort wel eens mensen zeggen: Dat zijn niet mijn soort mensen. Dit betekent dat iemand die personen niet mag of er geen band mee heeft. Mijn Mensen staat dus eigenlijk voor alle vrienden en familie. Op het gala wordt duidelijk dat Meija niet behoort tot “Zijn Mensen” (de vrienden van Panc) en dat ze niet zo veel voor hem betekende als ze dacht.


Structuurelementen
Spanning
De spanning wordt bij het pakken van dat boek al meteen opgewekt. Ik vroeg mij meteen af wie die vrouw was op de kaft, want de schrijver heeft niet voor niks een vrouw op de kaft gedaan. De titel van het boek: Gala, maakte mij niet zo heel erg nieuwsgierig en bouwde voor mij ook niet echt spanning op. De spanning wordt ook niet opgebouwd door meteen te vertellen wie Meije is en wie Panc is. Als de schrijver dit voor een langere tijd geheim had gehouden dan zou er veel meer spanning zijn opgebouwd. Het verhaal is daarom ook gedurende een hele lange tijd niet spannend.

Meija vertelt over haar geheime relatie met Panc, maar dit wordt niet op een erg spannende verhaal vertelt. Wat wel voor spanning zorgt is: Wanneer komt de waarheid naar boven. Je weet dat de waarheid er ooit aan zit te komen, want Meija vraagt zich steeds af of ze haar relatie zal opbiechten of niet en verder vraagt ze zich af wie allemaal weten van hun relatie. Dit is eigenlijk het enige dat voor spanning in het boek zorgt.

Pas bij einde van het boek, bij het gala begint de spanning wel wat meer in het boek te komen. Want wanneer Meija aankomt op het feest, zegt de vrouw van Panc (haar geheime aanbidder): Go fuck yourself. Dit verwacht je helemaal niet omdat het verhaal de hele tijd heel rustig was. Door de gedachtes van Meija bouwt de spanning op. Ze wil eigenlijk weg en voelt zich bedrukt. Toch blijft ze en dan komt de ontknoping. De vrouw van Panc vertelt iedereen, ook de vriend van Meija, dat zij het deed met haar man. Hierbij ontstaat een ruzie die eindigt doordat Fraser halfdronken neervalt. Nu is de spanning over en de dag na het gala is het weer goed tussen Meija en Fraser.

Tijd
Het (hoofd)verhaal wordt chronologisch verteld. Tussendoor komen er flashbacks van de relatie met Panc voordat hij overleed. Flash-forwards zijn er in dit boek niet. De vertelde tijd van het (hoofd)verhaal (dus zonder flashbacks) is ongeveer twee weken. Met alle flashbacks meegerekend is de vertelde tijd van het hele boek ongeveer een jaar. Het hoofdverhaal begint drie weken na de dood van Panc:

(blz 7) “Je bent nu drie weken dood. Zes weken geleden voelde je ‘een tik’in je hoofd. De pijn was niet eens zo ondraaglijk, ik bedoel de pijn die werd veroorzaakt door een tumor die in een schrikbarend tempo zo’n beetje alles probeerde te vernietigen wat er te vernietigen viel: je lekkere lichaam, je lekkere leven, je lekkere liefde”

Het verhaal gaat verder met de voorbereidingen voor het gala en eindigt uiteindelijk de dag na het gala, de dag na de grote ruzie. De verteltijd van dit boek is 89 bladzijdes.

Perspectief
In dit boek is er een subjectief perspectief. Alles gebeurt vanuit de ogen van Meija. Zij is de ik-verteller in dit boek. Je merkt al vanaf de eerste bladzijde dat dit perspectief er is. Dit komt voornamelijk door de woorden ik en mij, maar ook door haar gedachtes en meningen over verschillende dingen. Verder kom je ook haar geheimen te weten en die kun je alleen weten als het perspectief vanuit die persoon zelf is.


Er is zowel sprake van een belevende ik en een vertellende ik. De vertellende is Meija, vanaf de dood van haar baas: De belevende ik is de Meija voor de dood van Panc. De vertellende vertelt namelijk over haar relatie met Panc en alle gebeurtenissen die ze samen hebben gedeeld. De belevende ik beleeft al die gebeurtenissen. De belangrijkste gebeurtenis van de belevende ik is:

(Blz. 76) “I thought I told that bitch to go fuck herself,’ verbreekt Elaine haar zwijgen. Ze zegt dit zonder handmicrofoon en onmiddellijk komt ze een stuk minder charmant over. Ik weet nu waarom ze dit bij mijn binnenkomst zei. Het was het afbakenden van haar territorium. Ze liet me grommend weten dat ik hier vanavond niet gewenst was, want ze wist dat ze me geen cadeau ging geven. Ze hoopte dat ik de eer aan mezelf zou houden.”

De belevende ik uit het citaat hierboven kenmerkt zich door de waarnemingen die zij doet. Wanneer je iets beleeft neem je dingen waar. In de voorbeelden hieronder verwijst Meija naar het verleden. Hier is dus sprake van de vertellende ik. Die vertellende ik kom je meerdere keren in het boek tegen.

(blz. 12) “Nu, achteraf, denk ik dat het het beste geweest zou zijn om zo’n verschrikkelijk belangrijk en verschrikkelijk groot moment gezamenlijk te beleven, maar het personeel van Mijn Mensen droop uiteen.”

(blz. 13) “Fräser moest me een paar jaar geleden interviewen voor een filmblad. Ik was tegen mijn gewoonte bijna op tijd.”
Het effect van het ik-perspectief in dit verhaal is dat het een heel realistisch verhaal wordt. Je krijgt namelijk alle gedachten van Meija te zien. Je merkt echt goed hoe ze in elkaar zit en hoe ze over het leven denkt. Dit zorgt dat het echt lijkt. Ook raak je door dit perspectief meer betrokken bij de persoon.

Figuren

Meija:
Zij is de hoofdpersoon uit het boek. Een jonge succesvolle actrice die een relatie heeft met Fraser. Ze is een open figuur, omdat ze vele karaktertrekken heeft en tijdens het boek veranderd. Ze is erg direct en duidelijk tegen mensen en dat is ook de reden dat mensen haar als een krachtige vrouw zien. Toch is ze onzeker over de relatie die ze had met Panc en de relatie die ze heeft met Fraser. Ze weet niet of ze haar affaire moet vertellen en vraagt zich af of ze spijt heeft over wat ze heeft gedaan. Verder vraagt ze zich af of Fraser wel de ware is voor haar. Dit veranderd gedurende het verhaal en de dag na het gala weet ze alles zeker. Ze wil oud worden met Fraser en de affaire met Panc is verleden tijd.

Panc:
Hij is al overleden voor het echte verhaal begint. Hij is een gesloten figuur omdat hij enkel wordt gekenmerkt als de getrouwde man die vreemd gaat en ver niets.


Edgar Fraser:
De vriend van Meija. Hij is een echte praatjesmaker en zegt alles wat hij denkt. De relatie met Meija neemt hij niet heel erg serieus en hij zegt dat ze mag doen wat ze wil met andere mannen. Maar wanneer hij hoort dat Meija een affaire heeft gehad met Panc wordt hij toch wel geraakt van binnen. Het is moeilijk te zeggen of dit echt een verandering in zijn karakter is of dat hij zich altijd maar stoerder voordoet dan hij werkelijk is. Toch is hij een open figuur omdat hij niet gekenmerkt wordt door een enkele karaktertrek.

Elaine:
De vrouw van Panc. Ze geeft Meija de schuld dat ze is vreemdgegaan maar zelf is ze ook vreemdgegaan en is ze zwanger van een andere man. Dit is wel een beetje dubbel. In het boek wordt ze afgebeeld als de rivale van Meija en door deze karatertrek is ze een gesloten figuur.

Pappa:
De vader van Meija. Hij is een hele nuchtere man die in het boek alleen maar naar voren wordt gebracht als de wijze man. Hij is dan ook een gesloten figuur. Andere karaktereigenschappen zie je niet in het boek terug.

Ruimte
Het verhaal speelt zich voor het grootste gedeelte af op het gala. Er zijn verschillende andere locaties waar Meija zich bevindt maar die zijn niet erg belangrijk. Het gala is een heel belangrijk punt, omdat de titel er zelfs naar vernoemt is. Ook is het gala de plek waar de echte actie plaatsvindt. Het gala is niet een symbolisch motief.

REACTIES

P.

P.

Wat een supergoed uittreksel zeg. Ik heb het boek net uit en moet een verslag schrijven. Nou hier kom ik ver mee!!

10 jaar geleden

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "Gala door Ronald Giphart"