Franklin door Tomas Lieske

Beoordeling 7.6
Foto van een scholier
Boekcover Franklin
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • 5e klas vwo | 2687 woorden
  • 1 juni 2015
  • 15 keer beoordeeld
Cijfer 7.6
15 keer beoordeeld

Boekcover Franklin
Shadow
Franklin door Tomas Lieske
Shadow
ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

1 Primaire gegevens

Auteur

Tomas Lieske

Titel + verklaring

De titel van het boek is Franklin. Het boek heet zo omdat de hoofdpersoon Franklin heet. Op bladzijde 37 wordt Franklin voor het eerst genoemd.

Uitgever, plaats, jaartal van eerste druk

Em. Querido’s Uitgeverij BV, Amsterdam, 2000

Genre

Ontwikkelingsroman en psychologische roman. Omdat Franklin zich ontwikkeld gedurende het boek is het een ontwikkelingsroman. Het is ook een psychologische roman omdat er veel nadruk wordt gelegd op de karakters en de gedachten.

 

2 Gebeurtenissen

Charles Kinzensberg liep toen hij nog geen 18 was, weg van zijn huis en familie in Den Haag. Hij koos de verkeerde kant en melde zich in de oorlog aan bij de SS. Na de oorlog werd hij naar een steenkolenmijn in Siberië vervoerd, waar hij als straf voor zijn daden moest gaan werken. Op de kolentrein was Niel. Al sinds zijn geboorte leefde hij samen met een varken op de trein, hij wist niet anders. Wist niet wie zijn familie was, en hoe hij op de trein terechtkwam. Ook ontmoet Charles Walter Schweke, een jonge Duitser. Samen met Niel besluiten ze te vluchten. Ze gaan op de trein, maar slaan een andere afslag af. Door een harde schok valt Walter en breekt zijn been. Omdat ze een lastpak niet kunnen gebruiken, dood Niel Walter. Charles neemt de spullen van Walter mee, en samen met Niel verlaat hij de trein. Ze gaan naar Charles ouderlijk huis. Zijn ouders en zus reageren nog al geschokt, nooit verwacht hem nog eens terug te zien. Ze vinden het maar niks dat hij zo’n barbaarse vreemdeling meegenomen heeft. Vooral zijn zusje Christine (17) vindt hem eng. Niel heeft nog nooit een mooie vrouw als Christine gezien, en staart dus veel naar haar, zonder wat te zeggen. Eén keer ziet hij haar zelfs naakt. Christine vindt hem een viezerik. Maar ondanks alles wordt Niel opgenomen in de familie.

Christine trouwde nog geen twee jaar later met Bernard Lowendaal, en samen kregen ze een zoon, Franklin. Hij wordt vaak naar oppassen gestuurd, en is daarom vaak alleen. Hierdoor gaat hij soms wat rare dingen doen. Er ontstond een soort machtsstrijd tussen Christine en haar zoontje Franklin. Als hij weer eens wat uitgespookt heeft, slaat ze hem vaak, ze kan hem niet erg aan. Op een gegeven moment verhuizen ze van Afrika naar Nederland, met tegenzin van Franklin. Beide ouders van Christine zijn dood, en daarom gaan ze wonen in hun ouderlijk huis. Christine wil Franklin naar een internaat sturen, maar Franklin wil niet. De verhouding tussen moeder en zoon verslechter. Als Franklin op een dag kattenkwaad heeft uitgehaald, slaat zij Franklin met een ijzeren stang op zijn rug, zodat hij in het ziekenhuis belandt. Daar wordt haar schuld verzwegen, en iedereen gelooft haar. Franklin zal altijd last van zijn rug houden. Een poosje later werd hij uit huis gedaan, en naar het Casimir instituut gestuurd. Hier worstelt hij zich op tot een persoon waar velen bang voor zijn. Hij wil zijn ouders vergeten. Op een gegeven moment leest hij de twee brieven van zijn vader, waaruit hij opmaakt dat hij een zusje gekregen heeft en dat hij wordt overgeplaatst naar een tehuis in Den Haag. Ook staat er een adres van zijn oom Charles, die zijn financiën maar moet gaan regelen. Charles heeft zich door chantage rijk gemaakt, en wordt een soort suikeroom voor Franklin. Hij komt in het tweede tehuis terecht, waar hij Angela leert kennen. Samen brengen ze veel tijd door, hij voelt zich aangetrokken door haar lichaam. Maar op een dag verdwijnt zij en hij ziet haar nooit meer terug.

Niel koopt bij Pommer, een oude kleermaker, een rode jas die hij altijd aan zou hebben. Hij woont samen met Charles en ze hebben een visrestaurant. Franklin wordt vrienden met Niel. In het hoofd van Niel raast de trein waar hij eens op reed nog steeds door. Daarom heeft hij een oude vrachtwagen gekocht, die het zelfde soort geluid maakt.

 Na zijn examen begint voor Franklin een periode van niks doen. Op een gegeven moment verhuist hij van het tehuis naar een eigen huis. Hij gaat veel drinken en zijn huis wordt een zootje. Op zijn 21e gaat hij zijn oom weer eens om geld vragen. Hij ontmoet Michelle, de dochter van Charles’ kok, die een kamer huurt bij Charles, en ze gaan samen een relatie aan.

Niel vertelt Franklin over de vele experimenten waaraan hij onderworpen is. Franklin’s gedrag is nog steeds niet normaal. Zo gaat hij samen met Michelle in een duur restaurant eten, terwijl hij helemaal geen geld heeft. Om zijn vele schulden af te lossen gaat Franklin werken in een dierentuin.

 Franklins twaalfjarige zusje Isabelle komt hem bezoeken. Ze is erg dik en verwends, en wil Franklin alleen voor haar zelf. Charles stelt iel aan als haar verzorger. Als later blijkt dat ze langer blijft dan afgesproken, moet ze maar voor zichzelf zorgen. Ze wil proberen de relatie tussen Michelle en Franklin te beëindigen, zodat zij Franklin voor zichzelf heeft. Daarom steelt ze de agenda van Michelle en beplakt hem met plaatjes van Charles. Zo wil ze het laten lijken alsof Michelle in het geheim een relatie heeft met Charles. Als Franklin de beplakte agenda in handen krijgt, vat hij het anders op. Hij denkt dat Charles Michelle aanbidt en dat zij allemaal dure dingen van hem krijgt. Dit maakt Franklin zo woedend op Charles, dat hij wraak wil nemen. Samen met een hond gaat hij op de vroege ochtend naar het restaurant van Charles, vernielt alles, haalt de waardevolle papieren van Charles eruit, en steekt het in brand. Per ongeluk wordt de hond in het pand opgesloten, zodat ook deze in vlammen opgaat. De politie staat in eerste instantie voor een raadsel, alleen Michelle weet dat hij het gedaan heeft. Franklins kamer wordt een steeds grotere puinhoop, en zijn gedrag vreemder.

Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Leraar worden

Alles wat je moet weten over leraar worden

 Het onderzoek naar de brand zat muurvast en de brand leek verleden tijd. De andere werkers van de dierentuin besluiten een poets met Franklin uit te halen. Omdat hij altijd brood van een ander vraagt, besluiten ze een broodje te besmeren met poep. Niel moet voor de poep zorgen, en komt met de uitwerpselen van colobusaap, wat vol met bacteriën zit. Hij zegt dat het varkenspoep is. Franklin eet een deel van het brood, maar lijkt het op te vatten als een grapje.

De waardevolle papieren van Charles komen boven water waardoor het onderzoek naar de brand nieuw leven in geblazen wordt. Franklin krijgt last van zijn benen en het blijkt dat er grote zweren op zitten. Om een hotelkamer voor Michelle en hem te huren, gaat hij naar het hotel waar ze al eerder een kamer gehuurd hebben. Daar valt hij flauw en rolt hij van de trap. Hij wordt naar het ziekenhuis gebracht, waar geconstateerd wordt dat hij last heeft van filaria, dat betekent dat er wormen in zijn lichaam zitten. Het is waarschijnlijk veroorzaakt door de poep van de colobusaap, maar dat weten ze niet. Charles komt erachter dat Michelle de vriendin van Franklin is, en reageert woedend. Michelle bezoekt hem in het ziekenhuis, en Franklin wordt aan allerlei experimenten onderworpen.

 Niel zegt tegen Charles dat hij weet wie de brand gesticht heeft. Hij vertelt dat het Franklin geweest is.

 Niel gaat naar het ziekenhuis om Franklin te bezoeken. Hij vraagt Franklin om in de rolstoel te gaan zitten, en ze gaan naar de dakverdieping. Niel gooit de rode jas over het hoofd van Franklin, zodat hij niets kan zien, en laat hem met rolstoel en al naar beneden vallen. Niel zelf wordt door een vlaag wind weggezogen.

Michelle treft een leeg ziekenhuisbed aan, en leest de brief die onder het kussen ligt.

 

3 Verhaaltechniek

Thema en motieven

Het thema van het boek is wraak. Als wraak op zijn ouders wil Franklin geen contact meer met ze. Isabelle wil wraak nemen op Michelle omdat ze de vriendin van Franklin is, maar haar actie met de agenda pakt anders uit dan verwacht en daardoor denkt Franklin dat Charles Michelle aanbidt. Dus Franklin neemt dan wraak op Charles door zijn restaurant in de fik te steken. Niel komt erachter dat Franklin de brand heeft aangestoken en dat hij weet over Walter en hij neemt wraak op Franklin door hem een een broodje met besmette poep te laten eten. Later neemt Niel nog een keer wraak op Franklin door hem van het dak te gooien.

 

Motieven

Ontsnappen

Alle personages moeten wel ergens aan ontsnappen, de oorlog, de liefde, ouders en hun milieu.

Aanpassen

De personages moeten zich constant aanpassen, zo moet Niel zich bijvoorbeeld aanpassen aan het leven in Nederland.

Tederheid/geweld

De ene keer in Franklin heel aardig maar hij kan ook heel gewelddadig zijn.

De scheermesjes van Franklin

De scheermesjes komen in verschillende delen van het boek terug. Ik denk dat ze symbool staan voor het feit dat Franklin heel aardig en zacht kan zijn maar dat hij ook een scherpe kant heeft.

Personen

Franklin is de hoofdpersoon van het boek. Hij is de zoon van Christine en Bernard Lowendaal. Hij heeft geen goede jeugd gehad. Zijn moeder sloeg hem een keer zo hard dat hij voor altijd last van zijn rug had. Hij heeft op verschillende internaten gezeten en hij hield zich niet echt aan de regels. Hij is een verschoppeling, en heeft vaak de neiging om alles kapot te maken. Maar door zijn grote fantasie, onaangepastheid en onverbeterlijke en vrolijke optimisme weet hij steeds weer de moed erin te houden. Hij heeft een heel triest en eenzaam leven. Op een tehuis in Den Haag leert hij Angela kennen, ze voelen zich erg aangetrokken tot elkaar maar als Angela opeens verdwijnt, vernielt Franklin een huis. Franklin houdt niet van werken en zijn kamer is een bende. Michelle is zijn vriendin. Franklin is een beetje een raar persoon, hij zegt soms hele vage dingen en hij is best wel gewelddadig.

Charles Kinzenberg heeft in de oorlog de kant van de SS gekozen en hij is door chantage rijk geworden. Hij is gewelddadig en heeft een goed geheugen. Hij heeft een visrestaurant.

Niel is in het noorden aan verschillende experimenten onderworpen en is nu nogal raar. Zijn zelfgekozen achternaam is Lowendaal. Hij is erg lang, dun en licht. Hij draagt altijd een lange rode jas. Hij is erg ingetogen en denkt veel terug aan zijn verleden. Hij is in staat tot dingen die je niet verwacht.

Isabelle is het zusje van Franklin. Ze is dik en draagt veel roze. Ze is een verwend en eet veel snoep.

Michelle is de vriendin van Franklin, ze lijkt wel het enige normale persoon in het boek, ze is aardig en wil Franklin graag helpen. Ze is 17 jaar en de dochter van de kok van Charles. . Ze is een lang meisje en kent haar recht op vrijheid. Ze heeft geen haast met de dingen en wil overal de tijd voor nemen.

Christine is het jongere zusje van Charles, en de moeder van Franklin. Ze is een mooie vrouw. Ze kan Franklin niet aan en slaat hem.

Ruimte en tijd

Het verhaal is geschreven in de verleden tijd. Het verhaal is chronologisch, wel hebben de personages soms herinneringen aan vroeger en de laatste twee hoofdstukken spelen zich tegelijk af. Er zitten tijdsprongen in het boek. De vertelde tijd is ongeveer 40 jaar. De verteltijd is 335 bladzijden. Er spelen een paar ruimtes een rol in het verhaal:

  • De steenkolenmijn

  • De trein

  • Het ouderlijk huis van Charles

  • De kamer van Franklin

  • Het restaurant van Charles

Het restaurant van Charles

  • Het huis van Charles en Niel

  • Het ziekenhuis

  • Er zijn niet echt belangenruimtes in het verhaal, wel is de kamer van Franklin altijd een bende wat ook wel bij zijn karakter past.

     

    Schrijfstijl

    Er zijn veel bijvoeglijke naamwoorden in het boek, er wordt veel beschreven en er zijn veel dialogen. Er is ook veel beeldend taalgebruik. Er zit redelijk veel humor in het boek. De woorden zijn niet echt moeilijk en ook niet ouderwets. Hier volgt een citaat van bladzijde 215:

    “Isabelle had zo’n ontevreden trek op haar pafferig gezicht dat Charles alle gezellige-oom-ideeën meteen liet varen. Niel kreeg carte blanche. Het twaalfjarige lijf was te dik en te vormloos. De vreselijke jurk plakte aan het lichaam vast waardoor onnatuurlijke plooien ontstonden. Oom Charles, die alles wist van dikke lijven maar niets van onelegante kleding, lachte het kind gewoon uit. De kleine had een eau-de-toilette-fles over haar jurk leeggeklokt waardoor ze naar fijn geschilderde witte trosbloemetjes rook. Daniël van Muysvelt,achttiende eeuw, of diens tijdgenoot Jacob Gardenier.”

     

    Ik vind de schrijfstijl wel mooi, al hadden er iets minder beschrijvingen in gemogen en ook minder beeldend taalgebruik.

    Perspectief

    Het verhaal is geschreven in een personaal perspectief. Dit kun je zien aan dit citaat op bladzijde 24: “Zij wilde haar verjaardag niet vieren.”

    Structuur

    Het boek bestaat uit 2 delen. Het eerste deel gaat niet over Franklin, het tweede deel wel. De 2 delen zijn verdeeld in verschillende hoofdstukken en er worden veel witregels gebruikt.

    Spanning

    Er zit in zekere zin wel spanning in het verhaal. Als lezer weet je soms al meer dan bijvoorbeeld Franklin. Zo wist je als lezers al dat de poep die Franklin at van een zieke aap was. De spanning is dan het feit dat je niet weet of hij er ziek van wordt.

    Plaats in de literatuurgeschiedenis

    Tomas Lieske is een pseudoniem voor Ton van Drunen. Voordat hij romans ging schrijven, had hij al een aantal poëzie- en toneelwerken geschreven. Voor zijn roman “Franklin” ontving hij de Libris Literatuur Prijs. In 2007 ontving hij de VSB Poëzieprijs voor “Hoe je geliefde te herkennen.”

    Lieske zei: 'De dichtkunst lijkt mij bij uitstek niet bedoeld om het de lezer makkelijk te maken', en dat demonstreert hij met historische en mythologische verwijzingen en onlogische plotwendingen. In zijn poëzie zijn fantasie en werkelijkheid vaak in botsing en ontstaan er wrede situaties, met bijvoorbeeld een 'agressief vadsig' lichaam en een man die het resultaat is van 'zijn moeders geilheid voor een rund'. Maar ook 'hangt' er soms een woord 'in de stilte tot het volledig oplost'.

    Naastvrmenging van fantasie en werkelijkheid, is een terugkerend thema in het werk van Lieske het overschrijden van grenzen (van tijd, ruimte, et cetera).

    Ik denk dat dit boek wel typerend voor Tomas Lieske is, omdat er veel fantasie en werkelijkheid in zit. Ook is het plot heel anders dan dat je zou verwachten.

    Beoordeling

    Ik vond Franklin een leuk boek. Het duurde wel even voordat ik er helemaal in zat, omdat ik het in het begin niet helemaal begreep. Maar toen in na de zomervakantie weer verder ging lezen, zat ik zo weer in het verhaal. Ik vond het boek wel een beetje raar en ik denk ook niet dat dit echt kan gebeuren. De personages vond ik ook goed. Ik vond het ook leuk dat er een beetje humor in zat en dat er gewoon veel gebeurde. Dat er veel dingen gebeuren komt vooral omdat er veel over Franklin geschreven wordt en hij er gewoon alles uit flapt wat hij denkt, dat vond ik wel leuk. Kortom, ik moest er even inkomen maar het was wel een leuk boek.

    Bronnen

    Ik heb gebruik gemaakt van de volgende bronnen:

    REACTIES

    Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

    Andere verslagen van "Franklin door Tomas Lieske"