Feest van het Begin
Verhaallijnen
Vier personages wonen allen in een grote stad in een roerige tijd. Ze proberen geluk te vinden en ondanks de vele tegenslagen hebben ze allemaal een instelling die hen aanmoedigt tot knokken en doorgaan.
Catho (de vondelinge) wordt opgenomen in een weeshuis waar ze het verschrikkelijk vindt. Dan ontmoet ze Berthe, die er liever ook niet wilt zijn, en zij leer Catho lezen en schrijven. Ze worden heel hecht; bijna als zusjes. Uiteindelijk worden ze tegen elkaar opgezet door de andere nonnen in het klooster omdat Berthe volgens hen een te wereldse invloed had op Catho, en besluiten ze allebei om het weeshuis te verlaten en ieder hun eigen weg te gaan.
Daarnaast is er nog een verhaallijn van Tobias, een instrumentenmaker met een passie voor muziek. Deze passie blijkt hij te delen met Charles, de beul van de stad. Tobias komt voor een dilemma te staan als Charles hem vraagt om te helpen met het ontwerp van de guillotine, want het geld kan hij hard gebruiken voor instrumenten, maar zijn vrouw vreest voor de reputatie van de klavierzaak.

Tenslotte is er nog de verhaallijn van Gustaphe, een kunstschilder die vastberaden is om de schilderkunst te vernieuwen. Catho ontmoet hem nadat ze uit het weeshuis is gevlucht maar hij behandelt haar niet goed en heeft regelmatig seks met haar en maakt naaktschilderijen van haar.
De roman wordt vanuit verschillende perspectieven geschreven en de verhalen staan compleet los van elkaar, totdat de ex-non Berthe besluit een piano te kopen bij de instrumentenmaker Tobias, en dan worden alle personages en dus ook verhaallijnen met elkaar verbonden.
Tijd
Alhoewel van Leeuwen het nergens expliciet noemt, is het overduidelijk dat het verhaal zich afspeelt in Parijs, rond de tijd van Franse Revolutie. Dit is te zien aan meerdere aspecten in het verhaal, bijvoorbeeld het kopen van een baguette en het gaat telkens over ‘de hoofdstad’. In de proloog wordt een beeld geschetst waarbij je ook gelijk aan Parijs moet denken. Het verhaal is chronologisch verteld. Het boek telt 208 pagina’s.
Intertekstualiteit
Het verhaal is gebaseerd op de memoires van Charles-Henry Sanson; de beul die van 1739 tot 1806 duizenden mensen heeft vermoord. In die memoires wordt ook het Duitse personage Tobias Schmidt vermeld, een klavierbouwer. Deze Tobias bouwt ook piano’s. Hij trouwt met de lieftallige Gisèle. Aan het eind van het verhaal is hij door zijn vriendschap met de beul Charles gecompromiteerd en bouwt het prototype voor een nieuw moordwapen; waarschijnlijk de guillotine. De grootste gruwelen moeten dan nog beginnen. Ook personificeert hij de maatschappijkritiek op de collectieve schuld van de beulen. De beul is Charles; een bemiddeld, erudiet en muzikaal mens. In zijn gewone doen een zachtaardige man. De schilder Gustaphe speelt als kunstschilder een belangrijke rol in de zich veranderende modernere maatschappij.
Motto
‘Weest gelukkig, want jullie zijn niet schuldig.’ Dit betekent dat de personages alle reden hebben om gelukkig te zijn, omdat ze niet verantwoordelijk kunnen worden gehouden van de politieke omstandigheden.
Titelverklaring
De titel ‘Feest van het Begin’ houdt in dat het elke keer weer een klein feest is om opnieuw te kunnen beginnen. De hoofdpersonages ervaren dit allemaal; er wordt in de roman dan ook gefocust op de kleine dingen zoals regen en broodkruimels, en niet op de historische achtergrond.
Spanning

In het verhaal is sprake van zowel inhoudelijke als emotionele spanning; de lezer wordt nieuwsgierig gemaakt naar de afloop van zaken maar krijgt ook de neiging om de hoofdpersonen te waarschuwen. Zeker als Catho als kwetsbaar meisje de grote stad in trekt om haar eigen geluk te vinden waar het gevaar continu op de loer ligt, komen deze gevoelens naar boven. Het boek heeft een open einde, wat redelijk onbevredigend is, omdat letterlijk alles nog open ligt; de inhoudelijke spanning wordt niet beantwoord.
Personages
Catho (hoofdpersoon): Catho is een vijftienjarig meisje dat te vondeling is gelegd voor een kerk, en daarom denkt ze dat ze van de wolken is gevallen. Ze wordt in een weeshuis opgenomen waar ze Bijbelteksten uit haar hoofd moet leren en wordt verzorgd door strenge nonnen. Ze is een eigenwijs meisje dat zich niet thuis voelt in het weeshuis. Daarom leert ze zichzelf op haar handen te staan; ze wilt de wereld graag op een andere manier bekijken. Ze heeft veel weg van de hoofdpersonen uit de jeugdboeken van van Leeuwen. Catho is een antiheldin omdat haar karakter wordt bepaald door haar omgeving. Omdat ze niet kan schrijven of lezen en niemand heeft behalve Berthe is haar wereld erg klein en dat maakt haar ook heel kwetsbaar. Zoals Joke van Leeuwen het zelf omschrijft: ‘Cato is iemand zonder geschiedenis in een tijd dat men de geschiedenis opnieuw wilt gaan schrijven.’
Berthe (hoofdpersoon): Berthe is een jonge vrouw van rijke afkomst. Ze werd naar het weeshuis gestuurd omdat ze thuis niet gehoorzaamde; ’s nachts sloop ze het huis uit en ze flirtte met jongens. Ze is erg zorgzaam en behandelt Catho als de zus die ze nooit heeft gehad. Als ze vlucht uit het weeshuis keert ze terug naar haar ouderlijk huis, waar de knecht Leon op past, maar hij eigent zich steeds meer het huis toe en laat allemaal onbekenden er logeren. Berthe’s ouders waren naar het buitenland vertrokken vanwege de onrustige politieke situatie in het land. Uiteindelijk wordt Berthe uit haar eigen huis verdreven.
Tobias (hoofdpersoon): Tobias is een instrumentenmaker die niets liever doet dan muziek maken. Hij heeft een goed hart en blijft optimistisch in zware tijden, maar komt voor een eerder omschreven moeilijke keuze te staan.
Gustaphe (hoofdpersoon): Gustaphe is een kunstschilder die graag wilt doorbreken met nieuwe schilderkunst. Hij heeft nog een blauwe maandag voor Tobias gewerkt, want hij beschilderde de instrumenten. Later ontmoet hij Catho en hij maakt zowel artistiek als seksueel gebruik van haar.
Charles (bijpersoon): Het boek wordt niet geschreven vanuit het perspectief van Charles en daarom is het een bijpersoon. Charles speelt alsnog een redelijk grote rol in het verhaal; hij is de beul van de stad. Het is een beroep dat wordt doorgegeven van vader tot zoon, dus hij heeft het niet voor het kiezen – iemand moet het doen! Toch vindt bijna niemand in de stad hem aardig omdat ze hem veroordelen op het beroep dat hij beoefent. Uiteindelijk raakt hij toch bevriend met Tobias (mede door hun gedeelde passie voor muziek) en hij schakelt zijn hulp in om de guillotine te bouwen, wat het doden een stuk sneller laat gaan.
Leon (bijpersoon): Leon is de knecht in het ouderlijk huis van Berthe. Als de ouders van Berthe het huis hebben verlaten, doet hij net alsof het huis van hemzelf is en hij jaagt Berthe als het ware haar eigen huis uit.
Perspectief
Het verhaal wordt verteld vanuit de derde persoon (personale verteller), maar elke keer vanuit een ander perspectief. De lezer bouwt hierdoor niet een band op met één specifiek karakter, maar leeft met meerdere tegelijk mee.
 

Ruimte
Het verhaal speelt zich af in de stad Parijs, maar in meerdere ruimtes, zoals het weeshuis, het huis van Gustaphe, Berthe, Tobias en Charles, maar ook op straat. Het is noodzakelijk dat alle personages in dezelfde stad wonen, want hun wegen kruisen elkaar later weer, ook al lopen ze elkaar de hele tijd mis. De ruimte speelt een grote rol in de roman. In de proloog regent het bijvoorbeeld, en dit is als een teken van het begin van roerige tijden.
Thematiek/motieven
Het thema is het zoeken naar geluk. Dit wordt mede duidelijk door de titel, maar ook door de handelingen van de personages. Ze denken anders dan de menigte en zijn niet bang om die mening te laten horen. Toch zijn ze tegelijkertijd heel kwetsbaar en onzeker. Een motief is dat Catho op haar handen kan staan, iets dat in de proloog al wordt genoemd en later nog vaker terugkomt. Dit staat symbool voor haar verlangen om de wereld op een andere manier te kunnen zien.