Esmoreit door Onbekend

Esmoreit - Onbekend

Bibliografische gegevens

Titel: Esmoreit

Auteur: Onbekend

Jaar van uitgave: Middeleeuwen

Bladzijden: 22

Uitgever: De Zonnebloem te Apeldoorn

Korte inhoud / samenvatting Esmoreit

De oude koning van Sicilië is getrouwd met een jongere vrouw, de dochter van de koning van Hongarije. Onverwachts heeft hij bij haar een troonopvolger gekregen: Esmoreit. Robbrecht, de neef van de koning, ziet hierdoor zijn nalatenschap verloren gaan. Omdat hij koning van Sicilië wil worden, bedenkt hij een plan om Esmoreit te laten verdwijnen en om de koningin te schande te maken, zodat de koning haar op zal sluiten.

De hofastroloog Meester Platus vertelt de koning van Damascus dat de planeten voorspellen dat er op Sicilië een koninklijk christenkind geboren is. Dit kind zal de koning doden en zijn dochter trouwen. Dit bericht ontstemt de koning, maar gelukkig weet Platus raad: ze moeten het kind bemachtigen (door het te kopen of door het te ontvoeren). Hij zal dan niet op het idee komen zijn vader te vermoorden en zijn zus te trouwen. De koning vindt dit een prima plan en laat een expeditie samenstellen om naar Sicilië te vertrekken.

Ondertussen heeft Robbrecht Esmoreit ontvoerd en hij wil hem in een put gooien. Net op tijd ontdekt Meester Platus het kind en hij biedt Robbrecht duizend pond. Platus vertelt Robbrecht dat hij Esmoreit naar de stad Balderijs zal meenemen. Robbrecht is tevreden en gaat akkoord.

De koning van Damascus bepaalt bij thuiskomst van de expeditie dat zijn dochter Damiët
Esmoreit zal opvoeden. Iedereen krijgt bovendien zwijgplicht over de afkomst van Esmoreit. Op Sicilië maakt Robbrecht de koning wijs dat zijn vrouw schuldig is aan de verdwijning van zijn zoon en dat zij het plan heeft om de koning te vergiftigen en daarna met een andere man te trouwen. De koning roept zijn vrouw bij zich, hij laat haar vastzetten.

Achttien jaar later bekent Damiët aan Esmoreit dat ze verliefd op hem geworden is. Esmoreit is verbaasd: zij is tenslotte zijn zus. Dan vertelt ze hem dat hij een vondeling is. Esmoreit besluit zijn ouders te zoeken en als hij terugkeert, zal hij Damiët trouwen. Damiët geeft hem de doek mee, waarin hij gewikkeld was toen hij in Damascus aankwam.

Na twee jaar zoeken komt Esmoreit op Sicilië terecht. Hij loopt langs de gevangenis en roept daar de goden aan voor hulp. De koningin in de kerker hoort hem en kijkt door het venster naar buiten. Zij herkent de doek die de jongeman op zijn hoofd gebonden heeft: op deze doek is het wapenschild van het koninkrijk Hongarije geborduurd. Ze roept hem en vertelt haar verhaal. Esmoreit gaat naar de koning. Deze gelooft hem nadat hij Esmoreit herkend heeft, en hij laat zijn vrouw door Robbrecht uit de gevangenis halen. Robbrecht zegt woedend dat hij degene die de koninklijke familie dit aangedaan heeft wel zou kunnen doden. Esmoreit bekeert zich tot het christendom.

Esmoreit is al lang weg uit Damascus en Damiët is bezorgd geworden. Ze besluit Esmoreit samen met Meester Platus te gaan zoeken. Damiët en Platus komen aan op Sicilië. Als ze op audiëntie aan het koninklijk hof verschijnen, ziet Esmoreit Damiët. De koning geeft hen toestemming met elkaar te trouwen. Platus herkent Robbrecht als degene die hem twintig jaar eerder Esmoreit verkocht heeft. Robbrecht ontkent, maar het ivoren kistje waar het geld in zat heeft hij nog in zijn bezit. Robbrecht wordt opgehangen en Esmoreit en Damiët worden koning en koningin van Sicilië.

Typisch middeleeuws

Esmoreit is een typisch middeleeuws boekje omdat het geschreven is in het Middelnederlands, en omdat de schrijver onbekend is. In de middeleeuwen waren de schrijvers vaak anoniem, pas in de renaissance beginnen schrijvers met het noemen van hun naam. Dit deden ze omdat ze aan de wereld wilden laten zien wat ze konden.

Mijn waardering

Ik vind het wel grappig om te lezen, het is heel dramatisch geschreven. Wat ik ook weer een beetje vervelend vind om te lezen. Het is dat we het moesten lezen met school, anders had ik het zelf nooit gelezen. Het is wel weer leuk om een keertje te lezen.

Het thema van het boek is hetzelfde als de moraal. Esmoreit zegt zelf welke dat is:

“Quade werken comen te quaden loene,

Maer reine herten spannen croene.”

“Kwaad wordt met kwaad vergolden,

maar zuivere harten vol deugd en trouw staan het hoogst in aanzien

Men moet zich toeleggen op deugdzaamheid, zodat men uiteindelijk in de hemel komt.

Esmoreit is onderdeel van de abele spelen, vier Middelnederlandse toneelstukken die bewaard zijn gebleven in het kostbare Hulthemse handschrift. Het zijn de oudst bekende Nederlandstalige toneelstukken van wereldlijke (niet-geestelijke) aard. Ze dateren van omstreeks 1350 en behoren daarmee ook tot het oudst bekende West-Europese wereldlijke toneel. Esmoreit behandelt zoals de andere drie stukken een liefdesthema in de stijl van de hoofse liefde.