Algemene gegevens
Godfried Bomans
Erik of het klein insectenboek
Uitgeverij De Boekerij
1940 Amsterdam
(54e druk, 1941)
Gegevens over de schrijver
Godfried Bomans was een Nederlands schrijver en columnist. Hij was geboren op 2 maart 1913 in Den Haag.
Hij begon al met schrijven op de middelbare school, als redacteur van de schoolkrant. In de vijfde klas schreef hij een toneelstuk waarin al zijn klasgenoten een rol hadden. Hij begon serieus te gaan schrijven toen hij poëzie en proza schreef voor ‘Het venster’.
Na het studeren van rechten vond hij schrijven toch belangijker en heeft hij in 1936 zijn eerste boek gepubliceerd: ‘Pieter Bas’. Dit was het werk waarmee Bomans bekend werd. Tijdens het schrijven heeft hij ook nog psychologie gestudeerd.
In zijn hele leven heeft hij in totaal 62 boeken geschreven. Zijn inspiratie haalde hij van Charles Dickens en onder zijn bekendste werken vallen: ‘Erik of het klein insectenboek’, ‘Pieter Bas’ en ‘Sprookjes’.
Samenvatting
Erik zit te leren voor de toets die hij de volgende dag gaat krijgen. Hij leert uit het boek ‘Solms beknopte natuurlijke historie’. Erik krijgt het gevoel dat er iets bijzonders gaat geburen en besluit op te blijven. Eriks vermoeden klopt wanneer de schilderijen ineens tot leven komen. De schilderijen van zijn overgrootvader- en moeder praten tegen hem. Erik is verwonderd en vraagt zich af of dit echt gebeurt. Eriks overgrootvader legt uit dat alle schilderijen leven. Erik vraagt of dit ook geldt voor het schilderij boven zijn bed. Hij heeft dat schilderij ‘Wollewei’ genoemd en is nieuwsgierig hoe het daar zou zijn.
Opeens wordt Erik kleiner. Erik stapt het schilderij in en belandt in het weiland van ‘Wollewei’. Hij komt een wesp tegen. De wesp is heel netjes en nodigt hem uit om bij hem op bezoek te komen. Erik stemt hiermee in en de wesp brengt hem naar het huis. Erik wordt door de wespenfamilie ondervraagt. Het is bijvoorbeeld heel belangrijk dat je een angel hebt, want die laat zien dat je van adel bent.
Wanneer Erik met de familie mee-eet, wordt hem gevraagd om iets te zingen. Erik gaat de fout in wanneer hij besluit te zingen over ‘de nijvere bij’. De wespen kijken blijkbaar neer op de bijen en dat zorgt voor ongemak in de eetkamer. Wanneer de sfeer hersteld is wordt Erik uitgenodigd voor een muziekuurtje dat de wespen iedere avond houden. Maar wanneer Erik zo heftig op een bromvlieg speelt dat hij overlijdt, hebben de wespen het liever dat hij gaat. Erik vertrekt op een hommel en neemt de honingklomp die hij tijdens het avondeten heeft gekregen mee.
Erik en de hommel bereiken een bestemming en Erik betaalt de hommel met de honingklomp. Erik zou niet weten waar hij zou kunnen verblijven. Op dat moment komt hij een slak tegen die hem hiermee kan helpen. De slak blijkt eigenaar van een hotel te zijn en regelt een kamer. De slak brengt Erik naar het hotel toe, die opmerkelijk nog geen naam heeft ondanks dat het hotel er al zo lang is gevestigd. Het hotel wordt later ‘Het Slakkenhuis’ genoemd op verzoek van Erik. In het hotel maakt Erik veel indruk op de insecten door de kennis die bij opdoet van Solms. Dit loopt alleen uit de hand wanneer de insecten onzeker beginnen te raken over of ze het wel of niet goed doen. Erik vertelt de insecten dat ze gewoon moeten doen wat ze altijd al hebben gedaan en hun instinct moeten volgen.
Op een gegeven moment merken de insecten op dat de rups al heel lang niet uit zijn kamer is gekomen. Ze kijken in zijn kamer en Erik kondigt aan dat hij in een vlinder zal veranderen. Na een tijdje gebeurt dit ook en loopt de vlinder de eetzaal binnen. Alle insecten zijn onder de indruk van zowel de vlinder als Eriks voorspelling. Dit pakt echter verkeerd uit omdat de insecten Erik maar blijven vragen om advies over wat ze zouden moeten doen. Erik vertelt iedere insect dat ze gewoon moeten doen wat ze altijd al hebben gedaan en hun instinct moeten volgen.
Erik besluit na een tijdje het hotel te verlaten en vertrekt op de rug van de vlinder, die later een vrouwtjesvlinder ontmoet en, met behulp van Erik, met haar trouwt. Erik blijft alleen achter en moet daarbij zien te overleven. Met een dennennaald als wapen verdedigt hij zichzelf tegen andere insecten en vermoordt hij uiteindelijk een zwarte weduwe.
Wanneer Erik de volgende ochtend wakker wordt ontmoet hij doodgravers. Ze zijn bezig de spin te begraven en stellen zich voor aan Erik. De doodgravers zijn ervan overtuigd dat zij de belangrijkste wezens op de wereld zijn. Tijdens het eten, waar Erik voor was uitgenodigd, leggen ze uit dat de reden hiervoor is dat uiteindelijk iedereen doodgaat. Dus iedereen dient uiteindelijk als de doodgraver zijn voer.
Dan komt ‘den dam’ aan bod. De lijst waardoor Erik ‘Wollewei’ binnen was getreden. De doodgravers weten kennelijk waar deze te vinden is. Echter voordat Erik kan weten waar de lijst zich bevindt, wordt het huis van de doodgravers verwoest door een mol en Erik belandt onder grond.
Erik moet proberen zijn weg terug naar boven te vinden en na het lopen door meerdere gangen komt hij een worm tegen. De worm blijkt blind te zijn. Hij vertelt Erik dat dat helemaal niet erg is. Hij kan alles doen zonder er zicht voor nodig te hebben. Ondanks dat komt de worm in de knoop te zitten en heeft hij iemand nodig die wél kan zien. Het lukt Erik niet om de worm te helpen en hij zoekt hulp. Hij komt een mier tegen die wel wil helpen en hij neemt Erik mee naar de rest van de mieren. Het blijkt dat heel veel mieren geen raad weten met wat ze moeten doen. Erik kondigt nogmaals aan dat ze gewoon hun instinct moeten volgen en brengt het huidige probleem aan bod. Maar wanneer de mieren terugkomen, is de worm verdeeld in stukken. De worm sterft tot Eriks verdriet.
Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden