Spyeghel der salicheyt van Elckerlijc door Onbekend

Elckerlijc Auteur: niet bekend
Vertaald door: H. Adema Samenvatting Dit boek is een toneelstuk. Het gaat over Elckerlijc. Elckerlijc betekent iedereen en symboli-seert de mensheid. Elckerlijc krijgt een boodschap van de dood dat hij bij God een rekenschap moet afleggen. Hij moet een lange reis maken, maar dat durft hij niet alleen. Daarom vraagt hij aan zijn vrienden of zij met hem mee willen. Tot zijn verbazing laten al zijn (zogenaamde) vrienden hem vallen. Ze hebben allemaal mooie beloftes afgelegd maar als het er op aan komt nemen ze het terug. Alleen zijn vriend Deugd, die hij veel te weinig aandacht heeft gegeven en daardoor heel ziek is, blijft hem trouw. Samen met de zuster van Deugd, Inkeer, gaan ze naar de biecht. Hij moet een boete doen en als hij dat heeft gedaan is Deugd weer helemaal beter. Nu kan hij zijn reis gaan maken, maar voordat hij dat doet moet hij eerst nog drie be-langrijke personen meenemen. Ook de Vijf Zinnen moet hij meenemen. Maar als hij dan echt met ze wil vertrekken laten ook zij hem in de steek. Alleen Deugd en Inkeer blijven hem steunen totdat hij in de hemel is. Thema In slechte tijden leert men zijn echte vrienden kennen.
Motieven Al zijn ‘vrienden’ laten hem in de steek. Alleen degene van wie hij het niet verwacht steunen hem. Alle personages dienen als symbolen:  Elckerlijc – de mensheid  Bezit – de bezittingen van de mensheid  Vriendschap – vrienden  Familie en Verwanten – familieleden  Deugd – het goede in de mens  Inkeer – tot kennis van het ware komen  Kracht – spierkracht, moed  Schoonheid – uiterlijke schoonheid  Wijsheid – verstand  Vijf Zinnen – het menselijk waarnemingsvermogen  Biecht – de biecht die je in de kerk kunt afleggen als je zonden hebt begaan  De Dood – de dood Verklaring van de titel Het verhaal gaat over Elckerlijc die zijn vrienden leert kennen. Elckerlijc betekent ook ieder-een of elk mens. Het verhaal gaat dus over iedereen. Structuur a. Er is geen proloog
b. Het verhaal begint met de gedachte van God. Dat is een inleiding. c. Het verhaal heeft geen open eind en je blijft dus niet met vragen zitten. d. Er zijn geen verschillende verhaallijnen. e. Het is niet in hoofdstukken verdeeld. Het is een toneelstuk dus het is in scènes ver-deeld. f. Er zijn geen hoofdstuktitels Personages  Elckerlijc,  Bezit  Vriendschap  familie en Verwanten  Deugd  Inkeer  Kracht  Schoonheid  Wijsheid  Vijf Zinnen  Biecht  De Dood
Deugd en Inkeer zijn sympathiek, want die zijn de enige die Elckerlijc niet in de steek laten. De rest is onbetrouwbaar en dus niet sympathiek. Ik herken me niet in een van de personages. Maar ik denk dat dat komt omdat alle personages symbolen zijn. Historische Tijd Het boek is geschreven in rond het jaar 1400, dus ik denk dat het in die tijd afspeelt.
Ruimte Het is niet duidelijk waar het verhaal zich afspeelt. Er worden geen plaatsen genoemd. Wel weet je dat Elckerlijc op weg is naar de hemel. Tijdsduur Het verhaal duurt ongeveer 1 etmaal (vertelde tijd). Er zitten geen opvallende versnellingen of vertragingen in het verhaal. Tijdsvolgorde Het verhaal is in chronologische volgorde verteld. Er zitten geen flashbacks of forwards in. Perspectief Het verhaal is als een toneelstuk geschreven. De auteur heeft dus alleen de teksten en de aan-wijzingen opgeschreven. De auteur kruipt dus een beetje in de huid van het personage, maar je krijgt niet te zien hoe de personages zich voelen. Omdat de schrijver alleen teksten van de personages heeft opgeschreven, zijn er meerdere ik-personen. Ik ben niet echt beïnvloed tijdens het lezen. Idee Het boek is wel met een bedoeling geschreven. Het laat zien hoe egoïstisch mensen kunnen zijn en dingen belangrijk vinden die eigenlijk helemaal niet zo belangrijk zijn. Ik vind het een heel goed idee en goed beschreven. Fictie/werkelijkheid Het boek is in figuurlijke zin geschreven, maar het verhaal erachter kan waar zijn. Er zitten geen historische feiten in. En er wordt ook niet verwezen of gebruik gemaakt van literaire teksten.
Evaluatie Ik vind het een goed boek/toneelstuk. Ik vind het echt goed geschreven. Het is figuurlijk maar het verhaal daarachter is zo goed. Het laat zien dat sommige mensen heel egoïstisch zijn en hoe ze dat uiteindelijk inzien en dan alles goed willen maken. Het leest lekker snel en je hebt echt de neiging hem meteen uit te lezen.