Eilandgasten door Vonne van der Meer

A: samenvatting Auteur: Vonne van der Meer
Titel: eilandgasten
Uitgeverij + jaar van uitgave: uitgeverij Contact Amsterdam/Antwerpen, 1999
Eilandgasten speelt zich af op Vlieland, in een vakantiehuisje. Er komt elk verhaal een ander gezelschap, van wie de hoofdpersoon iets ergs meemaakt of te verwerken heeft. Naarmate de tijd van de vakantie van de hoofdpersoon vordert, kom je erachter wat er aan de hand is. Dit speelde er in de verhalen: - Chiel, Dana en Floris. Een jong gezin, en Chiel is net vreemdgegaan. - Martine en Sanne. Sanne is de dochter van een vriendin van Martine en Sanne is zwanger. Martine heeft ooit abortus gepleegd en Sanne komt daarachter. - Een oude man, die het leven niet meer ziet zitten nadat zijn vrouw Johanna is overleden. Hij probeert zichzelf te verdrinken, maar komt net op tijd tot de ontdekking dat hij teveel om zijn dochters geeft om zomaar een einde aan zijn leven te maken. - Simone, Nils, Roos en Karlien. Nils krijgt niet de promotie die hij wel graag had gewild, maar waarvan hij nooit wat had gezegd. - Walter, Willemijn en Tom. Walter en Willemijn wonen al heel lang samen, maar hebben geen relatie. Tom en Willemijn bekennen verliefd op elkaar te zijn en Walter vertrekt voortijdig. - Marleen. Zij komt al jarenlang op het eiland, maar heeft nu kanker gekregen en gaat voor het eerst alleen naar Vlieland. B: het ervaringsverslag Waar gaat het verhaal over? Het verhaal gaat over mensen die op vakantie zijn in het huisje Duinroos op het eiland Vlieland. Op het eerste gezicht lijken het gewone vakanties, maar dat zijn het niet. In ieder verhaal komt het probleem van de hoofdpersoon voor, en je komt er gaandeweg achter wat er precies aan de hand is. Je kunt je niet oriënteren op het verhaal, omdat je niets weet en gewoon begint te lezen. Dat is een heel verrassende manier van lezen. Waarom heb je dit verhaal gekozen? Ik vraag mijn moeder altijd advies voor een goed boek om te lezen voor mijn literatuurlijst. Toevallig had zij dit boek net gelezen en ze raadde mij dit aan. Ik had er al eens een keer een stukje in gelezen en ik vond het wel een pakkende schrijfstijl, dus ik heb besloten om dit te kiezen. Ik wist niets van de schrijfster, en ook niet van het boek. Ik had alleen de achterkant gelezen, maar daarin werd niet veel verteld. Ik begon dus zonder mij te kunnen orienteren aan dit boek.
Wie zijn de hoofdpersonen? Wat houdt hen bezig? Hoe is hun relatie? Hoe is hun karakter? In ieder verhaal is dat weer anders: 1: Chiel, Dana en Floris. Dana is de hoofdpersoon en haar man Chiel is vreemdgegaan op een zakenreis in Duitsland. Hij vertelde het haar meteen toen hij terugkwam. Ze is erg verward, onzeker en bovendien boos op Chiel. Hun relatie lijdt er erg onder. Ik begrijp heel goed hoe Dana zich voelt, ik zou precies hetzelfde voelen. Ze wil niet weten hoe de vrouw heet, want dan wordt het haar te persoonlijk. Ze wil het liefste zo snel mogelijk afstand van alles nemen, maar dat vindt ze heel moeilijk en dat kan ze niet zomaar. Ik zou niet weten wat ik met zo´n man zou moeten doen. Je weet niet zeker of hij er spijt van heeft en hij kan zo weer vreemdgaan. Maar je houdt ook zoveel van hem, dat je hem niet zomaar wilt laten vallen. Ik heb geen idee hoe ik hierop zou reageren. 2: Martine en Sanne. Sanne is zwanger en weet niet wat ze moet doen. Martine, een vriendin van haar moeder, heeft haar meegenomen naar Vlieland. Martine komt erachter dat Sanne zwanger is en wil haar helpen. Sanne komt erachter dat Martine vroeger een abortus heeft laten plegen. Ze proberen elkaar te accepteren en te begrijpen, maar voor allebei is dat heel moeilijk. Ik zou het heel moeilijk vinden als ik zwanger zou zijn op jonge leeftijd. Aan de ene kant wil je geen kind vermoorden, aan de andere kant wil je ook nog een onbezorgd leven lijden. Dat is een heel moeilijk dilemma. Ik zou absoluut niet weten hoe ik hierop zou reageren. 3: Een oude man. De vrouw van deze oude man, Johanna, is overleden. Hij en zijn twee dochters zijn overgebleven. Hij ziet het leven niet meer zitten en wil zichzelf verdrinken in de zee. Hij probeert zijn dood in scène te zetten, zodat het lijkt alsof hij ging zwemmen en is verdronken. Hij moet zijn dochters echter nog een brief schrijven, maar weet niet waar hij over moet schrijven en probeert dingen mee te maken, zodat hij dat kan vertellen. Uiteindelijk schrijft hij in de brief dat hij alles wat hij meemaakt veel liever zelf vertelt, en besluit toch in leven te blijven en het verdrinkingsplan te vergeten. Ik vind het heel erg voor deze man, dat hij zo eenzaam en verdrietig is nu hij zijn vrouw heeft verloren. Hij ziet de mooie dingen van het leven niet meer. Door zijn vakantie op Vlieland begint hij alle mooie dingen van het leven weer een beetje te waarderen en hij komt erachter dat hij heel veel van zijn twee dochters houdt en nog helemaal niet weg wil van deze wereld. Ik kan wel begrijpen wat deze man voelt. Ik zou alleen nooit zover gaan om zelfmoord proberen te plegen en dan ook nog doen alsof je verdronken bent. Ik zou een brief schrijven waarin ik alles zou uitleggen. Ik ben wel heel blij dat deze man uiteindelijk de zin van het leven nog inzag. 4: Simone, Nils, Roos en Karlien. Simone is de hoofdpersoon. Zij observeert Nils, terwijl hij lijdt onder de beslissingen van zijn baas: deze heeft namelijk zijn jongere collega, die nog maar een jaar in het bedrijf werkt, de baan van commercieel directeur´gegeven. Nils had nooit verteld dat hij die baan eigenlijk ook wel wilde, alleen een paar jaar later. Hij kan het toch niet hebben dat hij die baan niet krijgt. Hij begrijpt zichzelf niet, en Simone begrijpt hem ook niet. Het hele gezin lijdt eronder. Hij bekt de kinderen af en heeft helemaal geen aandacht voor Simone, alleen maar voor zijn eigen probleem. Naarmate hun vakantie vordert, beginnen ze meer begrip voor elkaar te tonen en verwerkt Nils zijn probleem. Het lijkt me heel moeilijk om met dit probleem om te gaan. Nils heeft nooit gezegd dat hij die baan wilde, want hij was er nog niet helemaal aan toe en kan het nu niet hebben dat een jongere collega die nog maar een jaar in het bedrijf zit, die baan krijgt. Hij voelt zich benadeelt, en wil dit niet toegeven. Het is wel zijn eigen schuld, hij had kunnen zeggen dat hij die baan wilde, maar hij heeft dat niet gedaan. Mensen zitten niet totaal zakelijk in elkaar, er zit altijd een emotionele kant aan. Dit soort dingen maakt iedereen mee. Je kunt zeggen: het is zijn eigen schuld dat hij die baan niet krijgt, maar hij had er nog niet zo over nagedacht, hij dacht dat het niet zo’n vaart zou lopen. 5: Walter, Willemijn en Tom. Walter en Willemijn wonen al heel lang samen op een kamer. Veel mensen denken dat ze een relatie met elkaar hebben, maar dat is niet zo. Ze zijn heel close, maar voelen zich seksueel totaal niet tot elkaar aangetrokken, hoezeer ze het ook de kans geven. Tom is samen met hen mee op vakantie. Hij is verliefd op Willemijn, maar durft het eerst niet toe te geven, omdat ook hij denkt dat Walter en Willemijn een relatie hebben. Walter vertelt uiteindelijk dat dat niet zo is en Tom geeft toe dat hij verliefd op Willemijn is. Walter vertelt dit weer aan Willemijn en zijn bekent ook dat ze hem erg leuk vindt. De volgende dag krijgen Tom en Willemijn wat, en Walter vertrekt voortijdig. Hij weet dat deze relatie erg lang zal gaan duren en dat er geen plaats meer voor hem zal zijn… Ik begrijp heel goed dat Walter het heel moeilijk vindt om Willemijn los te laten, hij is al zo lang met haar samen en nu is er opeens iemand die denkt dat hij daar zomaar tussen kan komen. Walter wil het geluk van Willemijn niet verhinderen, maar hij wil ook niet dat hij weggeduwd wordt uit het leven van Willemijn. Ik zou het zelf heel moeilijk vinden, ik denk echter dat ik wel wat ´valser´zou reageren en niet zo snel zou vertellen dat ik helemaal geen relatie zou hebben met de persoon in kwestie. Dat is jaloezie en dat heeft Walter in zich, maar hij heeft er niet aan toe gegeven en dat vind ik heel knap van hem. 6: Marleen. Deze vrouw is al vele jaren op Vlieland geweest, ze heeft er haar kinderen zien opgroeien, maar ook zichzelf. Ze koestert veel wrok voor haar moeder, die haar niet haar dromen liet volgen. De dood van haar moeder laat zijn sporen echter wel achter, want ze denkt veel over haar moeder na. Ze gaat zelf binnenkort ook sterven, want ze heeft kanker. Ze wilde nog een keer voordat ze zou overlijden naar Vlieland. Voordat ze naar Vlieland ging, had ze niet geaccepteerd dat ze ging overlijden, maar als ze haar gevoelens opschrijft in het gastenboek, begrijpt en accepteert ze alles veel beter. Ik zou het zelf heel moeilijk vinden om te accepteren dat je een ongeneeslijke ziekte hebt. Ik zou mijn gevoelens ook opschrijven, dat helpt om erachter te komen hoe het leven in elkaar zit. Ik vind het heel goed van Marleen dat ze nog wat goeds probeert te maken van dat kleine stukje leven wat ze nog heeft. 7: De schoonmaakster. Zij loopt als een rode draad door het verhaal heen, soms is er een klein hoofdstuk aan haar geweid, in het begin, midden en het einde. Ieder gezelschap merkt haar op omdat ze even langs het huisje fietst en oogcontact heeft met iemand. Ze houdt van ´haar huisje´en is erg gehecht aan het gastenboek, ze vindt het erg leuk als iemand er iets in schrijft. Ze is erg boos omdat de laatste bewoonster (Marleen) zeven bladzijden uit het gastenboek heeft gescheurd. Ze begrijpt niet hoe iemand zoiets kan doen. In welke tijd speelt het verhaal zich af? Hoe weet je dat? Is dat belangrijk voor het verhaal? Hoezo? Dit verhaal speelt zich af eind twintigste eeuw, in een zomerhuisje op Vlieland. Ik weet dat door een aantal onderwerpen die aan bod komen: abortus, een baan die niet begin twintigste eeuw voorkwam, het apparaat ´zaktelefoon´, dat bestaat nog niet lang. Je merkt wel dat het op zo´n eiland allemaal wat ouderwetser is, de inrichting van het huisje bijvoorbeeld. Het is belangrijk voor het verhaal dat deze onderwerpen zich in deze tijd afspelen, vroeger waren veel van de dingen waarover verteld wordt, nog een taboe en naarmate de tijd vordert is zelfmoord en abortus steeds beter bespreekbaar. Waar speelt het verhaal zich af? Hoe belangrijk is die plaats van handeling? In wat voor omstandigheden speelt het verhaal zich af? Hoe belangrijk zijn die omstandigheden? Het verhaal speelt zich af op het waddeneiland Vlieland, in het zomerhuisje Duinroos. het is heel belangrijk dat het verhaal zich hier afspeelt. De mensen zijn allemaal op vakantie en gedragen zich dan anders dan ze in het dagelijks leven doen. Gevoelens komen los en mensen willen een beetje genieten (althans, de meesten).Iedere hoofdpersoon van deze verhalenbundel heeft een probleem en wil daarvan af. Het was waarschijnlijk heel anders gegaan als mensen gewoon thuis hadden gezeten Door wiens ogen volg jij het verhaal? Zijn er verschillende vertelstandpunten? In hoeverre wordt jouw beleving van het verhaal beinvloed door de wijze van vertellen? 1) Door Dana's en Chiels ogen, je krijgt zo beide verhalen te horen, zodat je als lezer zelf een oordeel over beide personen kunt vormen. 2) Door Martine. Ze kijkt naar Sanne en vormt een oordeel. Ze heeft hetzelfde vroeger zelf meegemaakt en heeft veel medelijden met haar. 3) Door de oude man. Hij is in zijn eentje en het perspectief ligt bij hem. 4) Door Simone en Niels. Het grootste deel vertelt Simone haar onbegrip maar soms is Niels aan de beurt. Hij vertelt als hij alleen is en vlucht voor zijn problemen. Je krijgt zo zowel voor Simone als voor Niels begrip. In het begin van het verhaal zie je alles door de ogen van Simone en krijg je een vervormd beeld van Niels, maar als Niels begint te vertellen, begin je hem te begrijpen en te waarderen. 5) Door de ogen van Willemijn, Walter en Tom. Je begrijpt zo alle personen goed, wat ze willen, wat ze denken. Je wilt voor iedereen het beste in dit verhaal, maar dat kan niet. 6) Door Marleen. Zij is de enige hoofdpersoon in dit verhaal. Je hoort haar hele levensverhaal, van kind tot nu en dat is erg verdrietig. Eigenlijk zijn er nog meer personen in dit verhaal, maar die komen alleen in haar gedachten voor, zoals haar moeder. Je krijgt nu alleen de mening van Marleen over haar moeder, maar ik denk dat haar moeder zelf andere argumenten voor haar gedrag zou hebben. Wat wil het verhaal de lezer zeggen? Wil de schrijver met het verhaal iets zeggen, een levensvisie overbrengen? Geef aan wat jij van het verhaal hebt geleerd. In deze verhalenbundel komen een heleboel dramatische verhalen voor en degene die het meemaakt vertelt het. Zo word je erg betrokken bij het verhaal. Ik denk dat deze verhalen dit de lezer willen vertellen: probeer je problemen uit de weg te ruimen en ruimte te geven voor de goede dingen in het leven: liefde, vriendschap, vertrouwen, hoop. Een hoge baan is niet het belangrijkste in het leven. Probeer goed te zijn voor andere mensen en begrijp dat je heel veel betekent voor een aantal mensen. Geef daarom niet zomaar het leven op. Ik vind dit een heel bemoedigend boek. Niet alle verhalen lopen goed af, maar aan het einde van elk verhaal zie je wel weer een lichtpuntje in de duisternis. Probeer dat te volgen en je niet blind te staren op je probleem. Geef andere mensen ruimte voor hun geluk en denk niet alleen aan jezelf. Er zitten dus heel veel boodschappen in het boek, naar mijn mening.
Zou je nog eens een verhaal lezen van dezelfde schrijver, over dezelfde tijd, over dezelfde plaats, over hetzelfde onderwerp? Ik vind dat Vonne van der Meer heel mooi schrijft, ze brengt het gevoel goed over en je kunt je goed inleven in de personages. Ik vind haar wel voor herhaling vatbaar. Over dezelfde tijd lees ik al heel veel boeken. Het is een verhaal uit deze tijd, en dat vind ik wel interessant. Je kunt de problemen veel beter begrijpen omdat er een deel uit jouw leefwereld komt. Over dezelfde plaats zou ik op zich nog wel eens een boek willen lezen, maar dan moet iemand het wel overtuigend en mooi kunnen brengen. Ik ben niet zo gek op boeken waarin de omgeving heel gedetailleerd wordt beschreven, er moet tenslotte wel wat actie in zitten, maar ik heb er niets op tegen om nog een keer een boek te lezen dat zich afspeelt op Vlieland. Er komen een heleboel onderwerpen voor in dit boek, en ik vond ze allemaal interessant. Het zijn veelal problemen die ieder mens mee kan maken, en ook al ben ik nog jong, ik kan me veel dingen goed voorstellen. Ik vind het plot heel mooi gekozen: een aantal gezelschappen die in hetzelfde huisje komen, na elkaar, hebben allemaal een probleem en ze proberen het hier op te lossen of tot rust te komen. Ik vind dat heel origineel gekozen.