Eigen rechter door Jan Terlouw

Titel: Eigen rechter
Auteur: Jan Terlouw
Pagina's: 245
Uitgever: Lenniscaat
Druk: tweede druk 2002
Genre: avontuur
Jaar van uitgave: 1999

Samenvatting
Justus zit aan tafel met zijn ouders. Zijn vader moet vandaag voor de rechter komen. Hij wordt beschuldigd van oplichting. Als ze die middag naar de rechtbank gaan word zijn vader vrijgesproken. De hele familie is blij, ook zijn zus van 23 komt thuis mee vieren. Zij studeert rechten en is extra geïnteresseerd in het procesverslag. Volgens de media is Justus`s vader vrij gesproken door een vormfout.
Die avond ging Justus nog even langs bij een vriend Stijn. Als hij ‘s avonds thuis komt ziet hij vanuit zijn kamer dat zijn vader met een onbekende man praat. De volgende dag vroeg hij wie het was, een oude vriend van me zei vader.

Twee dagen later gingen zijn vader en moeder op vakantie. Hij was alleen thuis, het was laat. Hij lag net een half uurtje in bed toen hij iets hoorden vanuit de werkkamer van zijn vader. Hij besloot te gaan kijken, hij pakte een baseballknuppel die hij nog in zijn kamer had liggen voor de zekerheid mee, toen hij in de kamer keek zag hij een man. Uit reflex haalde Justus uit en sloeg de man tegen zijn been. De man kreunde en kon nog net het woord ambulance uitspreken. Justus belde gauw het noodnummer en vertelde wat er aan de hand was. De man werd met een ambulance mee genomen en Justus moest uitleg geven op het bureau. De politie ontdekte helemaal geen gebroken ruiten of geforceerde deuren. Justus wist niet hoe de man binnen gekomen was. Zijn ouders waren die middag weer terug gekomen van vakantie. De volgende dag mag Justus de man opzoeken.
De man vertelt dat hij de 2 dagen geleden om een bewijs kwam vragen, met dat bewijs zou hij schuldig kunnen worden verklaard aan oplichting in plaats van zijn vader. Hij vertelde dat hij zijn vader geheime informatie had doorgegeven waardoor zijn vader heel goedkoop grond kon kopen en later weer voor duur verkopen. Nu zijn vader was vrij gesproken, kon hij niet weer opnieuw worden aangeklaagd. Maar hij wel, dus hij wilde dat bewijs. Maar toen hij 2 dagen later bij Justus’ vader langskwam zei zijn vader dat hij het kwijt was. De man geloofde het niet en zag zijn vader de sleutel aan een boom hangen. Toen besloot hij het zelf te gaan halen. In de onderstelling dat ze op vakantie waren. Justus was er zo kwaad op zijn vader dat hij op zichzelf ging wonen.
2 maanden later werd hij op een ochtend wakker in zijn tent, hij had niet veel geld meer. Hij zag dat een auto bijna een rivier in gleed. Hij hield de auto tegen en als dank kreeg hij van de eigenaar een baantje in een autosloperij.
Even later ontdekt hij dat zijn fiets gestolen is. Een week later ziet hij zijn fiets staan bij een fietsenwinkel. Hij besluit zijn fiets mee te nemen, het is immers zijn fiets.
Bij het autosloop bedrijf leerde hij Bashir kennen. Hij wist niet of hij in Nederland mocht blijven. Bashir had een vriendin Jolande. Ook blijkt Bashir aanleg voor kunst te hebben. Als Justus hoort dat Bashir waarschijnlijk uitgezet gaat worden, gaat hij naar zijn zus om te vragen hoe hij hem kan helpen niet uitgezet te worden, samen met zijn zus bedenkt hij een plan, dat als Bashir officieel kunstenaar is hij niet uitgezet kan worden. Door vervalste papieren regelen ze dat Bashir in Nederland kan blijven. Maar daardoor verliezen zowel Bashir en Justus zijn baan.
3 weken zoek Justus naar een baan. Bashir heeft ondertussen werk bij een ander sloopbedrijf. Hij gaat naar Stijn, misschien weet hij nog werk. Via hem komt hij bij een apotheek. Daar moet hij medicijnen bezorgen.
Met Annette Nachtegaal kon hij goed opschieten. Als hij een middeltje voor haar naar een man moet brengen, overlijdt de man een dag later. Als de politie uiteindelijk bij Annette uitkomt vertelt ze dat ze de man kende en dat hij pijn leed. Hij wilde zelf dat hij dood ging, zij bracht hem alleen morfine tegen de pijn. De man heeft toen een overdosis genomen.
Justus vroeg of ze werd vervolgd. Waarschijnlijk wel omdat wat ze gedaan heeft verboden is.
Omdat Justus’ baan tijdelijk was tot iemand terug was van ziekte, verloor hij 2 dagen later ook zijn baan. Hij ging langs bij mevrouw Nachtegaal die samen met meneer Nachtegaal muziek maakten. Annette op piano en meneer op viool.
Drie dagen later vond hij een baan bij het arbeidsbureau. “licht administratieve werkzaamheden” het was een kleding verzamel bedrijf voor rampen
Hij ging langs bij de eigenaar van het bedrijf, de heer Kozijnse. Justus moest elke ochtend aanwezig zijn maar er was weinig te doen. Een keer per week kwam meneer Kozijnse zelf langs. Op een dag ziet hij dat een meisje een grote kras maakt op de auto van meneer Kozijnse. Als hij haar later tegen komt in de supermarkt, vraagt hij waarom ze dat heeft gedaan. Hij spreekt met haar af in een café.

Het meisje heet Noortje. Ze vertelt dat meneer Kozijnse haar vader een keer had opgelicht. Haar vader verkocht tuinstoelen. Meneer Kozijnse woonde naast zijn winkel. Hij had haar vader aangeraden een grote partij plastic tuinstoelen te kopen terwijl hij wist dat iedereen tegenwoordig houten tuinstoelen kocht. Hierdoor was de winkel failliet gegaan en moesten de ouders van Noortje hun huis verkopen. Meneer Kozijnse heeft hun huis gekocht. Dat is het pand waar Justus werkt. Justus nodigt Noortje uit om een keertje te komen kijken in haar oude huis.
Ze komen op het idee om net te doen alsof er een dure viool op zolder ligt in het huis wat meneer Kozijnse van meneer van der Molen heeft afgepakt. Ze moeten zorgen dat Kozijnse denkt dat een oude viool heel veel waard is en er het huis voor wil ruilen.
Bashir en meneer en mevrouw Nachtegaal en Noortje en Stijn wilde wel helpen.
Zo begonnen ze met fase een, een viool die niks waard is, op zolder verstoppen.
Dat kon Justus mooi doen als hij er werkte. Via meneer Nachtegaal, die veel van violen af wist, konden ze een oude viool krijgen. Annette zou hem dan via een zak oude kleren meenemen. Omdat het op zou vallen als Justus hem mee nam. Later toen Kozijnse kwam deed hij net of hij hem vond, Kozijnse interesseerde het niet zo en gaf hem aan Justus. Die middag vroeg hij zijn moeder een eigendom bewijs na temaken.
De volgende week kwam meneer Nachtegaal als zogenaamde expert van violen de viool bekijken. En hij concludeerde dat het een hele bijzondere en kostbare viool was. Maar meneer van der Molen had een eigendom bewijs toegestuurd waar in stond dat hij de viool nog in het huis had achtergelaten en dat de viool van hem was.
‘s Avonds bespraken Justus en de familie Nachtegaal de dag. Omdat Kozijnse het nog niet helemaal vertrouwt gaan ze inbreken. Niet de viool echt stelen maar wel net doen alsof er werd geprobeerd de viool te stelen. Dan zou Kozijnse overtuigt zijn dat de viool veel waard is. Na wat overleg met alle anderen, besluiten ze dat Noortje samen met Stijn gaan inbreken. Ze zouden dan de kast waar de viool normaal in lag openbreken, maar Justus zou die viool de dag ervoor ergens anders hebben opgeborgen voor de zekerheid. Die nacht gingen ze inbreken. Dus waren genoodzaakt de ruit in te gooien want ze konden hem niet openen met de glassnijder. Ze maakten de kast open waar -uiteraard- de viool niet in lag.
Om het echter te laten lijken zetten ze nog alle kast deuren open en gingen ze weer weg.
Een paar dagen later ging meneer Nachtegaal weer als viool expert bij Kozijnse langs. Met een koffer vol boeken, waarmee hij de viool uitgebreid bestudeerde.
Kozijnse was erg nieuwsgierig naar de waarde van de viool en ergerde zich dan ook aan dat Nachtegaal niks zei. Hij was er van overtuigd dat het een hele dure viool was. Maar Kozijnse vertrouwde Nachtegaal niet helemaal. Maar daar hadden ze in het plan al rekening mee gehouden. Ze hadden een adres van een broer van Nachtegaal in Amsterdam die een violen zaak had. Daar reed hij naar toe. En Kozijnse volgende hem. Toen hij zag dat hij inderdaad naar zijn violen zaak ging, ging hij weer terug. Justus schrok toen hij hoorde dat Kozijnse een andere taxateur had gevraagd ook naar de viool te kijken. Als die er achterkwam dat de viool nep was loopt het hele plan mis.
Die avond komen ze weer bij elkaar. Ze bedenken dat iemand anders de taxateur moet spelen en dat ze moeten zorgen dat de man niet bij Kozijnse aankomt. De heer van der Molen schreef die avond nog een brief dat hij de viool opeiste.

Ze besloten dat Bashir de taxateur moest spelen en dat de heer en mevrouw Nachtegaal de echte taxateur moesten opvangen. Bashir kwam langs op kantoor en taxeerde de viool. Langzaam zag Justus alles goed lopen en durfde hij eindelijk het idee te opperen waar het allemaal om ging. “Waarom ruilt u die viool niet tegen dit huis? Het was toch eerst van de familie Van der Molen?” Gelukkig kwam Bashir geloofwaardig over en geloofde Kozijnse dat het echt een dure viool is. En Kozijnse stemde wel in met het idee. Hij stuurde een brief naar Van der Molen met het voorstel en van der Molen ging er mee akkoord.
Zodoende kreeg de familie Van der Molen hun huis terug en moest het bedrijf waar Justus werkte uit het pand. Daarmee kondigde Justus gelijk aan dat hij stopte met de baan. Ook ging Justus weer bij zijn ouders wonen.
Toen hij Kozijnse een maand later tegen kwam was die niet boos, hij vond hem een slim joch en vroeg of hij later bij hem kwam komen werken. “ik hoop het niet” antwoordde Justus.

Bespreking

Titel: eigen rechter
Met de titel “eigen rechter” wordt naar Justuss’ gedrag gelinkt.
Hij veroordeelt zijn vader en heeft een eigen mening over rechtvaardigheid en onrechtvaardigheid. En meestal is dat juist niet met de wet gelijk.
Later in het verhaal komt Justus er steeds meer achter dat de wet, in zijn ogen, niet altijd rechtvaardig is.

Tijd
Het boek speelt zich af in ongeveer 1 jaar. Het speelt zich niet duidelijk in een tijd af. Maar het is niet speciaal vroeger, dus rond deze tijd. In het boek wordt Justus 17 jaar.

Ruimte
Het speelt zich af in Stoutendam. En ook heel even in Amsterdam, maar dat heeft geen belangrijke invloed. Verder is de stad een verzonnen stad, die niet echt bestaat. Justus komt bij verschillende bedrijven.

Personen
Justus: in het verhaal 16, 17 jaar. Hij gaat in het verhaal op zich zelf wonen omdat hij zijn vader onrechtvaardig vond.

Kozijnse: de baas van het kleding bedrijf. En de man die Van der Molen opgelicht had.
Van der Molen: vader van Noortje, hun huis wordt afgepakt door Kozijnse.
Stijn: vriend van Justus
Noortje: vriendin van Justus en dochter van, Van der Molen.
Bashir: een vriend van Justus die hij voor het eerst ontmoet bij het sloopbedrijf.
Meneer en mevrouw Nachtegaal: vrienden van Justus, ontmoet hij voor het eerst bij de apotheek.

Verslag leeservaring

Onderwerp
Het onderwerp is recht en rechtvaardigheid.
Het onderwerp was niet zozeer uit de titel te halen, maar via sites kon ik redelijk goed zien waar het over ging. Het leek me een leuk en interessant boek waarbij een onderwerp besproken werd waar je niet zo gauw over na denkt als je gewoon een gemiddeld boek leest.
Het verhaal is boeiend en blijft lang spannend.

Het hele boek blijft over het onderwerp gaan. En is er duidelijk in verwerkt.
In de loop van het verhaal leer je steeds meer hoe de hoofdpersoon over rechtvaardigheid denkt en wat hij er onder verstaat. Niet zozeer de wet maar wat rechtvaardig is vindt hij eerlijk. Zijn zus is student rechten en kan Justus helpen met wat kan en wat niet. Zij werkt in het boek als informatie bron over de rechten die in de wet staan.

Gebeurtenissen
Er gebeuren ongeveer 4 grote gebeurtenissen
1: de rechtzaak van Justus’ vader waarna Justus uit huis vertrekt
2: de baan bij de autosloop waar hij Basir ontmoet.
3: de baan bij de apotheek waar hij de familie Nachtegaal leert kennen.
4: de baan bij de kleding inzameling, waar het uiteindelijke plot zich afspeelt.
Het duidelijke is dat hij eerst mensen ontmoet en vrienden maakt.
En daarna samen met zijn vrienden een probleem probeert op te lossen.
Hij leert samen met die vrienden zijn mening over recht op bouwen en leert dat niet alles wat volgens de wet fout is, fout is en wat volgens de wet goed is, goed is.
Ik vind dat het een beetje te duidelijk is hoe het boek is opgebouwd. Je herkent het systeem: eerst mensen leren kennen die later helpen.

Eigen mening
Ik vind dat het boek een speciaal thema heeft. Normaal denk je er niet over dat de wet niet altijd eerlijk is. Het is een leuk en origineel boek.

Over het hele boek is het wel spannend, je blijft er in geboeid. Je herkent ook wel een herhaling in wat hij meemaakt en dat er dan iets is waardoor hij er weer weg moet. De oplossing is wel weer origineel bedacht. De opbouw is wel herkenbaar, eerst maakt hij vrienden die hem later weer helpen bij de oplossing voor zijn probleem.
Kortom, geen volmaakt boek, maar wel origineel en leuk om te lezen

Over de schrijver
De schrijver van dit boek is Jan Terlouw. Hij is geboren in 1931 te Kamperveen. Zijn vader was dominee en het gezin verhuisde vaak.
Hij maakte een paar oorlogsjaren mee en verschillende ervaringen zie je terug in zijn boeken. In 1948 ging Jan Terlouw wis- en natuurkunde studeren.
Later deed hij een dertien jarig durend onderzoek in Nederland, de Verenigde Staten en in Zweden. Later heeft hij ook nog in de politiek gewerkt.
Zijn 1e boek is ontstaan door de verhalen die hij aan zijn kinderen vertelde, op aandringen van zijn vrouw is het Oom ‘Willibrord’ tot stand. Het eerste boek dat verscheen was een ander boek namelijk ‘Pjotr’. Dat kwam omdat de uitgever liever geen boek wou uitbrengen met losse verhalen.
Later verschenen deze boeken: Koning van Katoren , Oorlogswinter , Briefgeheim , Oosterschelde windkracht 10 , De kloof , gevangenis met open deur en De kunstrijder. Het boek Oorlogswinter is verfilmd.
Studie: Wis- en natuurkunde, gepromoveerd in kernfysica.
Politieke carrière: was gemeenteraadslid, fractievoorzitter D'66, Lid van Tweede Kamer, Minister van Economische Zaken, Secretaris-generaal, Commissaris der Koningin in Gelderland en sinds 1999 Senator van de Eerste Kamer.
Debuut: De avonturen van Oom Willibrord (1970)