Een warme rug door Vonne van der Meer

Inhoud 1. Titel
2. Informatie over de auteur
3. Samenvatting
4. Personen
5. Tijd
6. Plaats
7. Thema
8. Adolescent / literatuur
9. Citaat
10. Open / gesloten eind
11. Eigen mening Titel Het is heel lang niet te begrijpen waar de titel “Een warme rug” op duidt. Pas in het laatste hoofdstuk, dat de titel “een warme rug” heeft, wordt duidelijk dat de rug van Helen is. Terwijl Prikkebeen haar moeder uitlegt wat er van Gilles is geworden in zijn verdere leven, een verhaal dat zij verzint, herinnert zij zich de avond, een jaar eerder, toen haar ouders voor het eerst sinds haar vaders ziekte naar een feest zouden gaan. Haar moeder droeg een jurk met een diep uitgesneden rug en had de hele dag in de zon gezeten. Ze zegt hier het volgende over: “Ik had neergekeken op die sterrenhemel van sproeten en gedacht: mijn moeder. Hoe ik ook oordeel, hier zal ieder verwijt uiteindelijk verdwaald raken. Zij is een warme rug die mij passeert.” Ik denk dat Prikkebeen hiermee duidelijk wil maken dat zij, ondanks alle worstelingen met haar moeders karakter, zij deze vrouw toch moet respecteren voor wie ze is en dat haar moeder het altijd goed bedoelde maar dat zij samen nooit een hechte band hebben gehad of zullen hebben. Ik vind het prettig wanneer een titel niet meteen het hele boek verklaart. Dat deed deze titel niet en zo bleef het verhaal spannend tot het einde. Informatie over schrijver Geboren: 1952

Debuut: Het limonadegevoel en andere verhalen
Genre: romans, verhalen, toneel
Bijzonderheid: Vonne van der Meer verleidt de lezer graag tot doorlezen. "het is prima als een lezer tussendoor stopt omdat de emotie hem te machtig wordt of omdat hij na wil denken. Maar ik wil niet dat iemand stopt omdat het verhaal verveelt. Beter leest iemand ergens overheen, dan dat iets er te dik bovenop ligt." Interview door Gerda van de Haar. "Dat lees je maar zelden, die kleine bewegingen en overwegingen, die mini-avonturen die maken dat iemand voelt dat hij leeft. Diep ademhalen. Zingen op de fiets. Een spekpannenkoek lekker vinden. Dwars tegen de wind in lopen. Kunnen zeggen en denken dat het wel goed is, zelfs al had je het graag anders gewild." Marjoleine de Vos NRC Handelsblad
Citaat: "Ik ben me door het geloof scherp bewust geworden van wie ik zou willen zijn maar elke keer niet ben." Interview door Gerda van de Haar. Bibliografie: 1985 Het limonadegevoel en andere verhalen Bekroond met de Geertjan Lubberhuizenprijs
1987 Een warme rug (roman) 1989 De reis naar het kind (roman) Genomineerd voor de Europese Minerva Prijs voor het boek van het jaar
1991 Zo is hij (roman) 1993 Nachtgoed (verhalen) 1995 Spookliefde (novelle) 1996 Weiger nooit een dans (toneelstuk, gespeeld door het RO-theater) 1997 De verhalen (een keuze uit eigen werk) 1999 Eilandgasten (roman) 2001 De avondboot (roman) Samenvatting Het verhaal begint wanneer de hoofdpersoon Prikkebeen, een meisje van dertien jaar, met haar rolschaatsen valt en in een tuin terechtkomt. Zij wordt naar huis gedragen door Gilles. Hij past tijdelijk op het huis waar Prikkebeen in de tuin belandde. Prikkebeen is op slag verliefd op deze oudere man en ze is dan ook in de wolken wanneer Gilles steeds vaker langskomt en een echte huisvriend wordt. Ze heeft totaal niet door dat hij niet voor haar komt, maar een geheime affaire met haar moeder heeft. Helen, zoals haar moeder heet, is oorspronkelijk Duits maar heeft er alles aan gedaan om deze afkomst te verbergen vanwege pijnlijke herinneringen aan haar jeugd. Zij is een kille huisvrouw die leeft in eenzaamheid totdat ze Gilles ontmoet. Er is wel iemand die van de affaire afweet. Marita, de vijf jaar oudere zus van Prikkebeen heeft zelf een relatie met een veel oudere, getrouwde man. Haar moeder keurt dit af maar Marita chanteert haar door te zeggen dat ze de affaire met Gilles aan haar vader zal doorvertellen. Prikkebeen gelooft dat Gilles en haar moeder zo vaak alleen willen zijn omdat ze haar zullen verrassen met haar verjaardag. Marita raakt ongewenst zwanger en zonder dat Prikkebeen of haar vader het te weten komen, zorgt haar moeder ervoor dat ze snel abortus kan plegen. Wanneer Prikkebeen jarig is, komt ze van een koude kermis thuis. Ze dacht dat ze een paard zou krijgen van Gilles en haar moeder. Ze schenken haar een hockeystickklem. Ze is vreselijk teleurgesteld maar ziet nog steeds niet in wat er aan de hand is. Ze besluit Gilles te verleiden met de tips die ze ooit van Marita had gekregen. Ze trekt een bontjas aan met niets eronder maar Gilles begrijpt het verkeerd. Hij denkt dat ze verkleed is voor een toneelstuk. Gilles kan geen werk krijgen. Helen zorgt ervoor dat hij kan solliciteren bij het bedrijf van haar man maar hij kan het niet. Hij vindt een ander huis om op te passen en vertrekt uit het leven van Prikkebeen en haar moeder. Prikkebeen geeft haarzelf de schuld omdat ze denkt dat Gilles haar ‘hoerig’ vond maar de werkelijke reden is dat Gilles de affaire met Helen niet langer aankan. Het verhaal vervolgt ongeveer twintig jaar later. Marita heeft inmiddels twee kinderen bij een Amerikaanse man maar de relatie gaat niet goed en ze komt weer een poosje naar Nederland. Lex, de vader van Prikkebeen, heeft een beroerte gehad en kan nauwelijks nog praten of bewegen. Prikkebeen zelf woont alweer een half jaar bij haar ouders om haar moeder te helpen met haar vader. De herinneringen aan hun jeugd wordt door gesprekken en video’s weer opgerakeld en het wordt duidelijk dat Prikkebeen haar naïviteit van twintig jaar geleden kwijt is en dat Lex nooit achter de affaire is gekomen. Personen Prikkebeen is het belangrijkste. Haar echte naam weet ik niet. De personen worden namelijk altijd genoemd als: de moeder, de vader, het zusje of Marita, Prikkebeen of ze en Gilles. Ze is achteraan de 20. Nog steeds vrij smal en donker haar denk ik. Ze is ook niet echt knap. De moeder is ook wel een belangrijk persoon. Ze komt uit Duitsland en heeft een onprettige jeugd gehad. Ze heet eigenlijk Helga, maar ze heeft haar naam veranderd in Helen. Ze is een beetje raar, wat misschien wel komt door haar jeugd. Ze ziet steeds haar vader weer die zegt: Gehe, bitte gehe. En ook haar broer ziet ze steeds doodgevroren aan het front liggen. Ze had nogal een goede band met hem, waarschijnlijk is ze ook met hem naar bed geweest en keek haar vader haar daarom niet meer aan. Ze is heel knap voor haar leeftijd. Dat wil ze dan ook laten merken. Elk vriendje van Marita dat niet laat zien dat ze aantrekkelijk is komt niet meer binnen. Marita is de paar jaar oudere zus van Prikkebeen. Ze heeft altijd wel iets om haar moeder mee te chanteren en krijgt daarom altijd haar zin. Ze is heel erg met jongens bezig. Ze heeft geen geheimen voor haar moeder. Moeder en dochter gaan met elkaar om alsof ze elkaars beste vriendinnen zijn en delen alles. Marita is nu rond de 35. Ze is geëmigreerd naar Canada, omdat haar man daar woont. Ze wil nu van haar man scheiden en terug komen naar Nederland. Ze heeft ook 2 kinderen. Ondanks alle vriendjes die ze heeft gehad, is ze nooit gelukkig geweest in de liefde. Haar moeder is nooit echt verliefd geweest op haar vader en heeft haar leven lang spijt gehad dat ze thuis is gebleven om voor de kinderen te zorgen. Helen voelt zich veel jonger dan dat ze in werkelijkheid is en ze is beste vriendinnen met Marita. Ze heeft zelf een hele moeilijke jeugd gehad. Ze krijgt een geheime affaire met Gilles. Gilles is de geheime liefde van Helen. Hij heeft zwart, sluik haar wat kastanjerood lijkt als het in de zon komt, hoge jukbeenderen en een brede mond. Fijne wenkbrauwen die ver doorlopen tot aan zijn slapen. Hij heeft geen werk, maar om toch iets te doen past hij op huizen van mensen die lang op vakantie gaan. Hij is jonger dan de moeder van Helen, maar hoe oud precies wordt in het verhaal niet genoemd. Ze hebben het steeds over ‘een jongeman’. De vader van Prikkebeen en Marita en de man van Helen. Hij werkt heel erg hard en is ‘s avonds altijd heel laat thuis daardoor heeft hij niet veel tijd voor zijn vrouw en kinderen. Hij is zeer naïef omdat hij niet doorheeft of het niet door wil hebben, dat zijn vrouw een ander heeft.
Tijd Het verhaal begint gewoon in deze tijd. Dan gaat Prikkebeen vertellen over vroeger. Dat is een flashback. Die flashback duurt een paar maanden. Dat is dus de vertelde tijd van de flashback. Aan het einde van het boek ga je weer terug naar nu. De ‘Nu’ duurt maar een dag. Prikkebeen haalt Marita op van het vliegveld. Ze gaan naar het huis van hun ouders, praten en eten. ´s Avonds kijken ze een film. Dan is het boek afgelopen. In het boek denkt Prikkebeen ook aan later. Dat ze met Gilles gaat trouwen en gelukkig zal zijn. Dit kun je dan een vooruitwijzing noemen. Plaats Het verhaal speelt zich af in Nederland want het begint met “In alle vroegte red ik naar Schiphol”. Daaruit neem ik waar dat het verhaal zich in Nederland afspeelt. Thema Het thema van het boek is: familie. In dit boek wordt uitgebreid behandelt hoe het er in de familie van Prikkebeen aan toe gaat. Hoe iedereen met elkaar omgaat en ook hoe dat nu gaat, nu ze allemaal ouder zijn. Hoe men terugkijkt op de opvoeding. Adolescent / literatuur Het is een volwassenenliteratuur. Ik vind dat het ook best moeilijk te begrijpen is soms wordt soms heel ingewikkeld vertelt en dat maakte het soms saai want dan snapte ik het niet. Citaat Blz. 7/8 “Het kind bij haar vorige bezoek nog binnen in haar zat, hangt nu in een buidel voor haar buik. Het andere kind dat ze toen op haar arm droeg staat nu naast haar. Ik maak me zo lang mogelijk en zwaai. Niet hoofs als vanuit een koets, maar in een grote bogen, alsof ik een ruit wis. Dat moment---wanneer ze haar blik eindelijk als een lasso naar me toe werpt, en haar arm de lucht in schiet --- wilde ik vol ongeduld kunnen afwachten: wij staan daar, gescheiden door een dikke glazen wand, en hand in de lucht, dirigent van elkaars emoties” Dit vond ik wel het leukste ook vreemd hoe ze het in elkaar flanst zo verhaal met mooie en grappig taalgebruik hoe ze dit ooit verzint heel mooi bedacht. Open / gesloten eind Het boek heeft een gesloten einde. Je weet hoe het is afgelopen met Gilles en Helen. Ook weet je hoe het na de jeugdjaren met Marita en Prikkebeen is gegaan. Ze hebben hun verleden afgesloten.
Eigen mening “Een warme rug” is een vlot en open verhaal waar je snel doorheen leestmaar af en toe lastig is vanwege het soms moeilijk wordt uit gelegd. Ik vond het een prettig boek omdat de personen van de verschillende personages langzaam duidelijk worden. Prikkebeen beschrijft haar moeder met respect maar ze laat toch zien hoe ze zich niet persoonlijk betrokken voelt. Ik vond dit heel mooi gedaan. Vonne van der Meer laat Prikkebeen het verhaal vertellen het vanuit een later deel in haar leven dan het verhaal zelf. Hierbij ziet zij haar naïviteit in en ook dit wordt mooi beschreven. Ik vond dit boek over het geheel erg goed en samenhangend en heb ervan genoten om het te lezen. Ik zou het boek ook zeker aan anderen aanraden.