Een sterke man door Renate Dorrestein

Gegevens Gegevens over het boek: Titel: Een sterke man
Auteur: Renate Dorrestein
Plaats uitgave: Amsterdam
Jaar uitgave: 1994
Aantal Bladzijden: 294 bladzijden Motivatie Ik heb voor dit boek gekozen omdat ik graag nog een ander boek wilde lezen van Renate Dorrestein. Dit is omdat het boek geen genade me over het algemeen erg goed was bevallen. Ik ben op zoek gegaan in de mediatheek op school naar nog andere boeken van Renate. Hier vond ik dus onder andere een sterke man tussen. Ik had liever ontaarde moeders gelezen maar de mediatheek had dit boek niet of het was uitgeleend. Ik had deze ook graag willen lezen omdat ik op internet zoveel goede reacties heb gelezen en ook werd op een site dit boek speciaal voor de vierde klassen aangeprezen. Vandaar dat het mijn tweede keuze een sterke man is geworden. Persoonlijke reactie Ik vond het een leuk boek om te lezen. Alleen vond ik het vervelend dat de perspectieven echt per deel verschilden. Ik kon het boek wel uitlezen met niet al te veel tegen zin. Er komen onderwerpen zoals ziekte, schuld en zwakheid aan de orde dit zijn wel onderwerpen waardoor mij het boek heeft blijven boeien. Ik vind het overdreven om te zeggen dat het me aan het denken heeft gezegd, maar het bleef gewoon zo leuk om door te lezen. Er werden vele flashbacks beschreven van de hoofdpersonen. Deze waren vaak fijn want je kwam op deze manier weer wat meer te weten over de hoofdpersonen zelf. Soms waren ze niet even realistisch omdat alles soms sterk werd overdreven. De manier van schrijven is fijn vind ik. Ze gebruikt woorden van deze tijd in haar zinnen, die met niet al te veel moeite gelezen konden worden. Soms waren er wel woorden waar ik absoluut de betekenis niet van af wist. Deze heb ik niet opgezocht en dus gewoon verder gelezen. Ik denk dat deze woorden niet echt zo van belang waren anders had ik het stukje tekst wel niet meer kunnen volgen. Ik vond dit dus niet echt hinderlijk.
Plaatsaanduiding en tijd Het verhaal speelt zich af in Ierland. Op het landgoed Kerrigamanagh. Elk deel van het boek wordt er dan wel gewisseld van perspectief maar de plaats en de tijd blijven hetzelfde. De tijd waarin het verhaal zich afspeelt is duidelijk. Namelijk in de jaren negentig. Dit komt doordat men beschrijft dat men er in auto’s rijdt. Er wordt openlijk gesproken over seks en vibrators. En het taalgebruik is gewoon van deze tijd. (neuken, er over heen gaan en dergelijke) Samenvatting (Onderverdeeld aan de hand van de vier delen uit het boek) Deel 1: Hier is Barbara Vrijman aan het woord, een Nederlandse beeldhouwer van 39 jaar. Ze vertelt hoe ze op weg ging naar Kerrimagannagh waar Stephen O’ Shaugenessy woont, omdat ze werd uitgenodigd door hem voor een verblijf van zes weken. Kerrimagannagh is een oord waar kunstenaars rustig kunnen werken en het is erg beroemd in de kunstwereld. Ze snapt alleen niet waarom ze uitgenodigd is, want vlak voordat ze werd uitgenodigd heeft ze veel negatieve kritiek gehad van Sister Nancy, die ook nog eens toonaangevend blijkt te zijn voor de selectie van kunstenaars die Stephen maakt. Nadat ze na een lange reis op het kunstoord aankomt, treft ze alleen de kunstenaars aan: Olympia, Katie, Marcus, Harriet, Felix, Tom, Sarah en de tweeling Helen en Jane. Verder wonen Belle, de vrouw van Stephen en haar zoontje Beryl in het huis. Door de verhalen die ze van de bewoners hoort komt ze erachter dat er ook een huisgeest in het huis leeft, genaamd Bunty. Vooral met Sarah kan Barbara het in het begin goed vinden. Later wordt haar vriendschap met Felix ook beter, die zegt haar volgende minnaar te zijn. Als ze aardig doet tegen Beryl is hij helemaal weg van haar en is hij net meer bij haar weg te slaan. Hij wordt later dan ook stiekem verliefd op haar. Deel 2: Dit deel begint nog voordat Barbara is aangekomen bij Kerrimagannagh. In dit deel is Helen Ryan aan het woord. Ze is, samen met haar tweelingzus Jane, uitgenodigd om hun schilderijen op Kerrimagannagh te komen maken. Alle schilderijen maken ze samen, dus ze werken samen aan één schilderij. Hun moeder is pas overleden en ze hebben haar tot de dood bijgestaan. Hun vader heeft hen in de oorlog “verkocht” aan de IRA. Hij liet ze onder hun dak verkrachten en kneep zelf een oogje dicht. Toen hij later halfdood om hun hulp riep hebben ze hem laten roepen en zijn weggelopen. Ze hebben daarna hun laatste gebeden opgedragen aan hem. De reis naar Kerrimagannagh is de eerste keer dat ze echt van huis zijn. Aan het begin van hun reis hebben ze helemaal geen inspiratie, maar dan beginnen ze na te denken over het leven. Ze komen tot de conclusie dat het lichaam altijd onvolmaakt is. Daarom besluiten ze onvolmaakte lichaamsdelen te gaan schilderen. Dan komt er een nieuwe gast, de Hollandse Barbara Vrijman. Iedereen is voordat ze komt tegen haar, omdat haar kunst vreselijk slecht is, maar als ze er eenmaal is vindt iedereen haar toch wel aardig. Dan komt er nog een nieuwe gaste, de Zuid-Amerikaanse Charlie. Felix is meteen onder de indruk van haar en een tijdje later hebben ze een relatie. Op een dag komt Beryl op bezoek. Hij heeft altijd veel fantasie en hij is ondertussen dikke maatjes geworden met Barbara. Hij wil een club voor B-mensen oprichten(mensen waarvan de voornaam met een b begint) En wil daarom portretten hebben van Barbara, Belle en hijzelf. Hij eist van Helen en Jane dat ze apart schilderen/tekenen. Als Beryl weg is krijgen Helen en Jane ruzie over het feit dat ze al hun hele leven samen zijn. Jane vertrekt naar een ander gedeelte van het huis en het is de eerste keer in Helen’s leven dat ze er helemaal alleen voor staat. Er ontstaat een bepaalde aantrekkingskracht tussen Tom en Barbara en enige tijd later hebben ze ook een relatie. Deel 3
Dit is het verhaal van Katie, een alcoholiste en een pottenbakster. Als dit verslag begint is Stephen net teruggekeerd uit Frankrijk waar hij een congres had. Tijdens een bezoek aan haar atelier stelt Stephen voor Jane te verwijderen uit het oord. Zonder dat Katie dat goedkeurt, voert hij dit uit en later nemen de anderen haar kwalijk dat Jane weg is. Uit de conversatie die Katie heeft tijdens dat bezoek van Stephen komt ze erachter dat Barbara als "pispaaltje" naar het kunstoord is gehaald. Dit deed hij met de bedoeling, dat als niemand haar aardig vond ze hun woede op de kunst gingen uitten en dat zo de kunst beter werd. Dit werkte echter niet: ze was er te aardig voor. Daardoor moet Stephen wel een noodgreep toepassen. Hij introduceert Walter Hyde: een streng protestante man met slechte tafelmanieren en een slechte omgang met anderen. Op Barbara's verjaardag, als iedereen bij elkaar zit, wordt Walter overal buiten gehouden. Als "grapje" zet hij Barbara's raam open, waardoor haar spullen wegwaaien of kapot vallen. Beryl is heel boos en wil Barbara beschermen, daarom spant hij een touwtje bovenaan de trap, waar overheen gestapt moet worden om bij de kamer van de Nederlandse te komen. Op dat moment is het al duidelijk dat de noodgreep van Stephen werkt. Walter wordt echt overal buiten gehouden. Op een gegeven moment is dit zo erg, dat Katie medelijden krijgt. Mr. Hyde gelooft niet in Bunty, de huisgeest. Hij wil bewijzen dat die niet bestaat. Iedereen haalt hem over om een nacht in “Bunty’s kamer” te gaan slapen en dat wil hij doen . Die nacht schrikt Walter zich lam en rent dwars door de gesloten deur van de kamer heen, waarbij hij van de trap af valt en heel veel botten breekt. Deel 4: Dit is het verhaal van Belle, de vrouw van Stephen. Het verhaal begint ermee dat Charlie en Felix aan haar komen vertellen dat Stephen dood is en dat Belle iedereen ervan op de hoogte moet stellen. Zelf is ze heel rustig, want ze houdt allang niet meer van hem. Ze had hem al gewaarschuwd dat er genoeg mensen waren die hem dood wilde hebben. Daarna wordt er verteld wat er aan vooraf is gegaan: Nadat Walter van de trap is gevallen staat hij in het middelpunt van belangstelling, want iedereen voelt zich schuldig, omdat ze hem hebben overgehaald om in die kamer te gaan slapen. Hij kan niet meer in zijn eigen kamer verblijven, dus wordt hij op de bank in de zitkamer van de gasten gelegd. Bella vindt dit niet leuk, want ze wordt telkens opgetrommeld door Walter om allerlei klusjes te doen. Zij is de enige, die hem nog steeds onsympathiek vindt. Bella is jaloers op Barbara, omdat Beryl en zij zulke goede vrienden zijn geworden. Belle doet veel dingen met Beryl, zoals knutselen en picknicken. Dan komt het nieuws dat Sister Nancy op bezoek komt. Het hele huis staat op z’n kop. Bella gaat naar Stephen om informatie te krijgen, maar hij laat niets los. Ze krijgen ruzie en Bella schreeuwt dat Sister Nancy het wel interessant zal vinden dat Barbara Vrijman op Kerrimagannagh te zien, aangezien ze haar helemaal afgekraakt heeft. Toevallig hoort Felix dit. Bella vraagt aan Stephen wat hij met Walter doet en zo komt ze erachter dat hij hem bij henzelf in huis wil nemen, want daar komt Sister Nancy niet. Stephen vertelt aan Beryl dat er mensen zijn die Barbara weg willen hebben, terwijl dat zijn eigen idee was en Beryl barst in tranen uit. Barbara denkt dat Belle haar weg wil hebben, omdat Felix tegen haar heeft gezegd wat hij gehoord had. Iedereen keert zich nu tegen Belle. Twee dagen voordat Sister Nancy komt vertelt hij de gasten over haar aankomst op Kerrimagannagh en hij wordt heel boos op ze, omdat ze volgens hem niets produceren. Na het eten hebben Stephen en Belle een goed gesprek en hij vertelt aan haar wat zijn tactiek is. Hij plaatst altijd één zwakkere persoon in de groep, zodat de rest zich aan hem gaan ergeren en zich tegen hem keren. Dan gaan ze zich dus meer op hun kunst concentreren, omdat ze het stom vinden met de zwakkere. Later die avond staan dus Charlie en Felix voor de deur om te zeggen dat Stephen dood is. Over zijn dood heeft ze drie hypothesen: Als eerste had Stephen misschien teveel gedronken en is met zijn dronken hoofd van de trap gevallen, maar dat vindt ze niet aannemelijk. Dat komt omdat hij nooit zoveel drinkt. Ten tweede kan het zijn dat Kerrimagannagh een huis met een eigen wil is en Stephen kwijt wil, maar ze houdt het bij de derde mogelijkheid. Ze denkt dat iemand hem boven aan de trap heeft opgewacht en hem van de trap heeft gegooid. Persoonsbeschrijvingen Barbara
Zij is een 39 jarige Nederlandse vrouw die van haar hobby haar beroep heeft gemaakt: beeldhouwen. Ze is volgens mij erg aardig. Dit heb ik heb kunnen opmaken uit het verhaal omdat ze erg lief omgaat met de ziekt Beryl. Ze speelt bijvoorbeeld met hem en ze is bijna de enige die hem niet laat merken dat hij ziek is. Maar dit is dan ook wel omdat Barbara zelf suikerziekte heeft en dus weet hoe hij zich moet voelen. Barbara heeft een hekel aan volmaaktheid. Ze vindt dat alles onvolmaakt zou moeten zijn. Ze is ook een stadsmens, daarom zag ze er erg tegen op om naar Ierland toe te gaan. Ze heeft vaak een lompe manier van denken: ze heeft het over een huid scalperen en nadat ze die aan iedereen wil laten zien die het maar wil zien. Het enige wat ze intact liet was zijn geslacht. Daarna zei ze: “pak me dan als je kan”. Barbara krijgt na een tijdje in het huis een relatie met Tom. Barbara is een round character. Bella
Bella is getrouwd met Stephen maar houd allang niet meer van deze man omdat ze weet hoe hij werkelijk in elkaar steekt. Ze is er namelijk bijna zeker van dat hij vreemd gaat met Julia de secretaresse van Stephen. Bella is verzot op haar zoontje Beryl. Bella is een vermoeide vrouw van ongeveer (ik schat zo’n) 30 jaar met rood haar. Ze zorgt voor het eten op Kerrimagannagh. Ze ergert zich vaak aan de manier waarop Stephen zijn eigen zoontje behandeld. Stephen schaamt zich er namelijk voor dat zijn bloedeigen zoon kanker heeft en dus helemaal kaal is. Bella en Stephen maken hier vaak ruzies over. Ook de manier waarop Barbara met Beryl om gaat bevalt haar niet. Ze vindt dat Barbara zich te veel met haar zoon bemoeid en hem zelfs inpalmt. Bella is een round character. Felix

Felix is een dwerg met erg slonzig haar dat met verschillende plukken dwars over zijn hoofd staan geplaatst. Felix is een flat character. Hij wordt namelijk niet echt heel veel beschreven in het verhaal. Hij heeft een relatie gekregen met Charlie (aan het einde van het verhaal) Hij zit vol met seksuele spanningen, dit kunnen de medebewoners niet altijd zo even goede waarderen. Felix is wel altijd een vrolijke man en wordt althans niet chagrijnig in het boek beschreven. Hij leeft de oude Marcus weer helemaal op. Felix doet wat hij denkt en zegt wat hij denkt Hij is een man van recht voor zijn raap; hij is erg recht door zee. Sarah
Sarah is een raar geklede vrouw die in eerste instantie een rare indruk op de mensen van het huis maakt. Ze schrijft klassieke werken en zonder dat Stephen het weet werkt ze aan een flut-romannetje. Volgens Helen Ryan is het een erg laf persoon. Ze heeft in haar verleden erg veel meegemaakt vandaar dat ze vaak uitbarstingen heeft. Ze probeert zich te verbergen, aldus Helen. Helen vind wel meer van Sarah namelijk dat ze er een is van achterbaksheid en van intriges vanwege haar typische kromme rug. Sarah is een flat character. Beryl
Beryl is acht jaar oud en is het zoontje van Bella en Stephen. Deze kleine jongen heeft kanker, hij is ernstig ziek. Beryl heeft ontzettend veel fantasie en speelt vaak met Barbara waar hij stiekem verliefd op is. Beryl is een vrolijke, zorgzame en spontane jongen. Dit kon je merken aan het stiekeme verjaardagspartijtje dat hij voor Barbara heeft georganiseerd. Dat zorgzame heb ik opgemerkt uit het stukje toen hij een touwtje boven aan de trap had gespannen om Barbara te beschermen tegen de mensen die haar niet zo aardig vonden. Beryl wil geen straf van zijn vader krijgen en hij probeert aardig tegen hem te doen zodat hij kan laten zien dat hij niet anders met hem hoeft om te gaan. Samen met Katie heeft Beryl een anti Walter val gemaakt waardoor Walter van de trap af is gevallen. Beryl is wel een flat character. Charlie
Charlie is een Zuid Amerikaanse vrouw die er erg goed uit ziet. Zij schrijft filmscripts en speelt ook in bepaalde films. In het begin van het verhaal wil ze niets van Felix weten maar later heeft ze wel een relatie met hem. Ze zou zichzelf complimenteren. De vrouwen in het huis ergeren zich mateloos aan deze knappe vrouw. Zij is in het huis gekomen doordat haar eigen vader een goede band heeft met Stephen. Charlie is een flat character. Marcus
Marcus is een oude verstrooide theaterschrijver. Hij keert elk jaar weer terug naar Kerrimagannagh omdat zijn stukken af te kunnen schrijven. In het begin kan hij er goed opschieten met Felix maar later komt Charlie in het huis en krijgen de twee mannen ruzie. Dit kwam omdat Marcus niet meer genoeg aandacht kreeg van Felix en hij werd dus jaloers op de band tussen Felix en Charlie. Als gevolg hiervan sluit Marcus zich op in zijn kamer en komt er voorlopig niet meer uit. Marcus is wel een verstandige oude man in mijn ogen hij denkt lang over dingen na, hij denkt voordat hij iets uitvoert. Marcus is een onverzorgde man. Na de dood van zijn vrouw zorgt er niemand mee voor hem. Sarah heeft hier ontzettend last van en zegt altijd dat Marcus stinkt. Marcus is een flat character. Stephen
Stephen is in hoog aanzien bij de bewoners behalve dus bij zijn eigen vrouw, die weet hoe hij werkelijk is. Het gezin komt op de tweede plaats terecht, onder het huis dus. Hij is een man van geen gevoel. Hij heeft weer wel gevoel voor uitsloverijen. Hij doet zich graag anders voor tegen over de gasten van het huis dan dat hij in de werkelijkheid is. Hij weet hoe hij mensen moet manipuleren en ze moet aanpakken om je eigen zin te krijgen. Stephen heeft een hoge eigendunk van zichzelf opgebouwd. Dit kon je erg goed merken aan de manier hoe hij bijvoorbeeld reageert als een van de bewoners een negatieve opmerking maakt tegen over hem; hij trekt zich er gewoonweg niets van aan. Ondanks dat hij een flat character is beslist hij over het algemeen belangrijke dingen die het verhaal bepalen. Zoals wie er wel en niet in het huis komen. Hij zou zichzelf het liefste de conciërge van het huis noemen maar in de werkelijkheid is hij natuurlijk veel meer. Hij ziet zijn eigen zoon in laag aanzien vanwege zijn ziekte. Dit komt omdat hij zichzelf sterfelijk ziet. Hij wil dit feit niet onder ogen komen dus wil hij er alles aan doen zodat men jaren later nog over de beroemde Stephen O’Shaugenessny praat. Hij heeft wel een goede ontwikkeling aan het einde van het verhaal. Hij vraagt aan Bella om een tweede kans en hij wil het goed maken met Beryl. Hij wil zich vanaf dit punt weer beter gaan gedragen dan voorheen. Hij is dus getrouwd met Bella (Beryl’s moeder) maar heeft een relatie met Julia. Katie
Katie is de een na oudste van de gehele groep op Marcus dus na. Katie is erg gesteld op Stephen, maar komt er dus later in het verhaal achter dat hij niet is wat ze dacht. Katie is een echte alcoholist. Ze gaat door de aanmoediging van Stephen nog meer drinken wat deze zegt dat als ze drank op heeft nog mooiere werken maakt. Beryl herinnerd haar aan haar dochtertje wat ze heeft gehad maar wat is overleden. Ze hoort niet echt tussen de mensen die in het huis zijn geplaatst. Ze kan helemaal niet met Tom overweg. Dit komt doordat hij een Brit is en ook nog protestants. Door een godsdienstig verleden mag Katie een protestantse nooit in de ogen kijken. Dit doet Katie dus ook niet bij Tom. Door de komst van Walter, deze drijft de groep weer wat bij elkaar kan ook Katie beter met de groep overweg. Ze wordt vanaf dit punt wat gevoeliger. Losser en vrijer. Katie is pottenbakster en hoertje voor haar beroep, Katie is een round character. Helen (round character) en Jane (flat character) Helen is de tweelingzus van Jane. Deze twee vrouwen zijn hun hele leven samen geweest ze doen alles samen zelfs het schilderen. In het huis krijgen de twee zussen ruzie zo erg dat er een het huis verlaat. Helen staat er voor het eerst in haar leven alleen voor. Helen en Jane hebben een zwaar verleden achter de rug. Hun vader heeft hen laten verkrachten om er zelf beter van te worden. Helen is een moeilij persoon om vrienden mee te maken. Ze kan zich in het huis eerst helemaal niet vinden en kan het ook maar met slechts een paar mensen echt goed vinden. Dit komt voor een groot deel omdat ze nooit gewend is om alleen te zijn want ze heeft immers altijd haar zus bij zich. De mensen die ook in het huis zitten terwijl Jane het huis verlaat vinden Helen zielig en hebben medelijden met haar. Helen is een rustig persoon en bemoeid zich bijna nergens mee. Jane is net zoals haar tweelingzuster. Ze voelt zich zo vrij als een vogeltje. Na de grote ruzie met Helen voelt Jane zich ongelukkig en presteert dus werkelijk niets m,eer aan kunst in het huis. Hierdoor is het voor Stephen te veel geworden en stuurt hij haar het huis uit. Jane komt in een nieuwe onbekende wereld en begint met een nieuw leven. Bunty
Bunty is de huisgeest. Niemand hoeft bang voor haar te zijn. Walter loopt haar altijd af te zeiken, en vreemd genoeg nadat hij een nacht bij haar op de kamer had geslapen viel hij van de trap. Harriet
Harriet heeft glanzend donker haar wat als een helm om har hoofd valt. Ze is een flat character. Ze maakt als kunst nerven in een paneel. Schijnbaar voelt e zich hier goed door. Julia
Julia heeft een verhouding met Stephen. Ze houd eg veel van Stephen. Ik heb dit kuunnen opmerken aan het gedrag wat ze vertoonde aan de telefoon toen er verteld werd door Bella dat Stephen overleden was. Walter
Walter is een onverzorgde man; korstjes onder zijn neus, rode randjes om zijn ogen en dichtgeplakte ooghoeken, overal witte spuugvlekken en zijn laarzen die stinken (naar dode hond). Niemand mag hem bij binnenkomst al meer. Hij is een protestantse man die volgens geheel historische wijze tinnen soldaatjes maakt. Hij wil graag aandacht en hij wil graag aardig gevonden worden. Nadat hij in de anti-walter val in getrapt hebben de personen van het huis medelijden met hem en daar voelt hij zich weer goed bij. Wel is hij een flat character. Olympia

Stephen heeft haar in huis genomen. Haar eigen naam is Mary-Jane en ze is de tante van Bella. Het is een oude vrouw met opgestoken haar. Ze is een flat character. Tom
Hij is een jonge schrijver. Ik schat zijn leeftijd zo rond de 20 jaar. Het is een Engelse man die na een korte tijd een relatie krijgt met Barbara. Barbara is wel veel ouder dan Tom. Hij heeft een regelmatig gebit en heeft honingkleurige tanden. Tom is een beetje een stille jongen. Daarom is het dan ook een flat character. Maureen en Doreen
Ze zijn beiden flat characters. Het zijn twee jonge meiden die als werk dienstmeisjes zijn. Leeservaring grondig beschrijven Het onderwerp Er zijn enkele thema’s te vinden in dit boek. Het zijn wel tegenovergestelde begrippen van elkaar die constant in verband worden gebracht met elkaar. Zoals gezond en ziek zijn. Maar ook sterk tegenover zwak en ook alleenstaande begrippen zoals schuld, boete en eenzaamheid. Ik ben dit boek niet gaan lezen omdat het me aansprak qua onderwerp of titel of iets dergelijks. Ik ben dit boek gaan lezen omdat ik meerdere boeken wilde lezen van Renate Dorrestein nadat ik het boek zonder genade had gelezen van haar. Zoals ik al eerder heb vermeld bij mijn persoonlijke reactie is het nou niet echt een boek wat me aan het denken heeft gezet door haar onderwerpen. Enkel de opvatting van Barbara over dat toen zij haar vader dood wenste hij overleed en dat zij daar voor in de plaats suikerziekte heeft gekregen vond ik erg opmerkelijk. Ik geloof daar niet zo zeer in maar zulk soort opmerkingen en of dingen zetten je wel even aan het denken. Je krijgt dan zoiets van zou dat echt zo zijn, dat haar vader haar op die manier straft of iemand namens haar vader? Ik vond het boek erg opmerkelijk toen ik er doorheen bladerde en zag dat er vier delen waren. Ik vond het soms vervelend als je moest omschakelen van perspectief maar soms had ik ook weer het idee dat ik een ander boek aan het lezen was dus dan werd het niet langdradig. Het onderwerp wordt juist heel erg uitgewerkt omdat het een politieverhoor is over de moord op Stephen. Men gaat duidelijk in op details en wat er gezegd is en wat er gedaan werd. De gebeurtenissen Ik denk dat de moord op Stephen de belangrijkste gebeurtenis is in het verhaal. Omdat hij de groep zo wist te manipuleren dat iedereen het gedaan zou kunnen hebben. De groep werd naar zijn hand gezet. Dat is op zich niet zo heel belangrijk maar dat deze persoon dan wegvalt wel. Ik zou graag het boek af willen lezen. Da het einde dus gesloten werd. Ik zou willen weten wie het gedaan heeft. Ook vind ik de historie van de personages in het huis erg belangrijk want zo weet je hoe ze nu uiteindelijk geworden zijn wat ze zijn. Het verhaal wordt gedetailleerd verteld er liggen dus vele nadrukken op de gevoelens, innerlijke en openlijke uitspattingen. Ook wat er gezegd en gedaan is wordt duidelijk en stap voor stap vertelt. Het boek heeft een verhaal in zich dat j blijft boeien. Je wordt er alds het ware mee in getrokken. Ik kan er namelijk niet tegen als ik iets niet kan volgens als ik niet weet waar het over gaat dan moet ik verder lezen want ik wil het weten. Ook waarom hij of zij iets gedaan heeft of waarom hij of zij daar naar toe is gegaan, van dat soort vragen. De gebeurtenissen zijn echt niet voorspelbaar door bijvoorbeeld de komst van steeds weer nieuwe karakters en of nieuwe bewoners. Alles kan van het ene of het andere moment veranderen. Toen Katie ging vertellen over haar overleden dochtertje was voor mij een stukje dat me erg aansprak. Ook dat Katie haar voor de begrafenis mee naar huis neemt maakte veel indruk op me. Ik ben het met een andere recensent eens die zei: “Ik denk dat elke moeder in staat is, als ze echt van haar kind houd, om dit te doen.”. Je krijgt door het begin van het verhaal een beeld van waar Barbara zich bevindt door de beschrijvingen van het landschap. Ik heb constant tijdens het lezen een beeld voor mijn ogen gehad van hoe het huis er in werkelijkheid uit zou kunnen zien en hoe de personen eruit zagen. Ze worden in dit boek zo goed beschreven ook qua uiterlijk en innerlijk dat je ze heel goed voor de geest kunt halen. Personages Er zijn dus meerdere personen die dingen naar een plaats als hoofdpersoon. Als ik voor het gemak Barbara neem (waar het verhaal ook mee is begonnen) is dit nou niet echt bepaald een heldin. Wel is ze zorgzaam en lief. (Beryl) Ik mag Barbara wel door haar manier van denken. Ze is soms grof in de mond en lomp van denken, maar ze heeft volgens mij een hartje van goud. Omdat de personen zo dergelijk goed woprden beschreven in het boek kun je je inderdaad goed inleven in de personen en hun reacties. Bijvoorbeeld over Walter. Deze werd zo goed beschreven dat je de reacties van mensen wel begreep waarom ze hem niet gelijk mochten. De manieren van Stephen hoe hij bijvoorbeeld de mensen uit het huis manipuleert en hoe hij omgaat met zijn zoontje verafschuw ik echt. Hij palmt mensen in als of een betere man is dan een ander. Als o hij alle beter weet en kan doen. Hij vindt dat hij vol maakt ik daar kan ik dus absoluut niet tegen, tegen zo iemand. De manier waarop Barbara denkt is soms echt grappig ik vind het leuk als iemand zich even helemaal laat gaan en zich vervolgens weer terug zet in de werkelijkheid; even helemaal van de wereld af zijn. Over haar onvolmaaktheid bijvoorbeeld. Ik vind dat iemand die tenminste een eigen mening heeft en zo vind ik wel dat het hoort. Haar meningen zijn soms grof maar ze weet zich wel geliefd te houden bij mensen en zo hoort het vind ik. Soms reageren de personen wel begrijpbaar en soms dus ook voorspelbaar. Bijvoorbeeld Felix die ruzie kreeg met Marcus dat hij Marcus niet genoeg aandacht zou geven toen Charlie in beeld kwam. Ik vind die reactie voorspelbaar en dus ook minder leuk om te gaan lezen. Ook de reacties van de personen toen Walter het huis binnen kwam. Maar als het niet beschreven werd dan zou het ook niet kloppen, want wie zou er niet reageren als Walter binnen zou komen? Ik vind Stephen toch wel de meeste waar je genoeg over te weten bent gekomen en ook gegevens waardoor je meer over Stephen zelf ging begrijpen niet de historie van zijn familie bijvoorbeeld. Zijn gedrag is zijn verleden en dat vind ik erg mooi. Over zo iemand kun je tenminste een boek schrijven. Hij wil veranderen aan het einde van het verhaal. Toch een goede afloop maar hij wordt wel vermoord.
Bouw Het boek had niet echt een moeilijke opbouw van het verhaal. Door de flashbacks en de flash forwards wordt het verhaal spannender en word je er bij gehouden. Wel wordt je op een dwaalspoor gezet men zet zich vooral vast bij Walter. Maar later lees je in het vierde deel dat dit dus om de moord van Stephen ging. Het hele boek is één verhaal maar het wordt door vier verschillende perspectieven bekeken omdat het een verhoor is. Er zijn dus geen meerdere verhaallijnen die door elkaar heen lopen. Zoals al veel eerder vermeld wordt er inderdaad gespeeld met de tijd er worden blikken teruguit gespoeld en blikken naar de toekomst van wat in het verhaal al gebeurd is maar de lezer nog niet heeft meegemaakt. Je kon het veel er niet meer of minder door volgen. Ik vind het jammer dat het eind open is, maar dat heb ik bij gebeurtenissen al beschreven. Dat het verhaal door meerdere perspectieven wordt bekeken en verteld is alleen maar goed voor het verhaal. Personen en gebeurtenissen worden zo vanuit bepaalde andere hoeken bekeken. Omdat het een verhoor is, is dat alleen maar goed. Je kunt zo zelf een idee vormen en een beoordeling zonder dat je door de ik – persoon gemanipuleerd bent tot een bepaalde mening. Taalgebruik Er stonden soms toch wel wat woorden in de tekst dat ik dacht van wat is dit nou weer? Ik heb deze eerlijk gezegd niet opgezocht maar er overheen gelezen en kennelijk waren ze niet belangrijk genoeg om de context niet te kunnen snappen. Ik vond het een fijn boek om te lezen. Alles werd nauwkeurig beschreven niet te overdreven veel verteld gewoon genoeg en leuk verteld over wat er gezegd werd en wat men ging doen en hoe men ergens specifiek over dacht. Ik heb dus wel een beeld gevormd van de personages in mijn hoofd op basis van de uiterlijkheden. Ik vind hoe men praat en doet in het bok redelijk goed bij mijn voordstellingen passen. Barbara is een lieve vrouw, jong, levenslustig en die uitspraken en uitspattingen die horen precies bij mijn beeld. Recensie zoeken en commentaar leveren Schrijver: Dorrestein, Renate
Titel: Sterke man, Een
Jaar van uitgave: 1994
Bron: HP/De Tijd
Publicatiedatum: 07-10-1994
Recensent: Jaap Goedegebuure
Recensietitel: Voorbeschikt tot de hel
Zet een groep mensen in een gesloten ruimte, en je weet hoe je je de hel moet voorstellen. Aldus leert ons Sartre. Breng een aantal kunstenaars bij elkaar in een creatief centrum, een werkplaats of een rusthuis, en je hebt de wereld in een notedop. De wereld die Renate Dorrestein oproept in haar nieuwe roman Een sterke man is vele graden erger dan de hel die Sartre ensceneerde in Huis clos. Dorrestein kiest het toneel van handeling in het even pastorale als saaie Ierland. Het eenzame landhuis Kerrimaganagh is volgens testamentaire beschikking van de laatste eigenaar ingericht als hoogwaardige kunstenaars kolonie. Een uitnodiging voor een verblijf geldt als een onderscheiding. Maar de dichter, schilder, beeldhouwer of acteur die er binnentreedt, moet alle hoop op een faire behandeling laten varen. Aan het hoofd van deze vrijwel gesloten inrichting staat een zekere Stephen, in naam niet meer dan de beheerder van het huis, in werkelijkheid een duivelse manipulator. Hij is de sterke man uit de titel, een gewetenloze tiran die de gasten tegen elkaar uitspeelt. Net als Lenin of Mao meent hij zich zijn handelwijze te kunnen permitteren door zich op een hoger doel, een ideaal te beroepen. Dat doel is de kunst. waarvoor elke wet moet wijken. Dat Kerrimaganagh veel weg heeft van een infernale wereld waarin mensen kapotgaan aan al dan niet aangeprate schuldcomplexen, wordt gesuggereerd nu Dorrestein al haar personages een zeer beladen voorgeschiedenis heeft meegegeven. De een is als meisje door haar vader misbruikt en heeft het kind dat uit deze incestueuze verbinding is voortgesproten doodgschoten zien worden door de Ulster Freedom Fighters. Een ander heeft zijn kleinkind per ongeluk doodgereden (maar wat is een ongeluk?). Weer een ander heeft haar vader de dood ingewenst. Enzovoorts en zo verder. Je zou haast denken dat duivel Stephen zijn gasten niet op hun creatieve eigenschappen, maar op hun frustraties en zondegevoelens heeft geselecteerd. In werkelijkheid is er nog een derde motief. De would be artistiek leider van Kerrimaganagh regisseert met straffe hand het 'groepsproces', zoals het al sinds jaar en dag in het menswetenschappelijk jargon heet. Hij weet maar al te goed dat er geen beter middel is om mensen een saamhorigheidsgevoel te bezorgen dan een gemeenschappelijke zondebok. Zijn vrouw Belle weet aan die strategie zelfs een nobel tintje te geven door er een boeddhistische spreuk op te plakken: "Kolen branden dicht op elkaar, als ze zich afscheiden doven ze." In zijn ijver om cohesie en scheppingsdrang te bevorderen heeft Stephen de Nederlandse kunstenares Barbara Vrijman naar zijn kolonie gehaald. Kort tevoren zijn haar sculpturen vakkundig afgebroken door Sister Nancy, Groot-Brittannie's leidende kunstcritica, en in die hoedanigheid het kompas waar Stephen op vaart. Barbara zal ongetwijfeld worden uitgestoten, zo is de verwachting. Niets is minder waar. Weliswaar wordt de Nederlandse aanvankelijk met enig wantrouwen bejegend, maar ze is sterk genoeg om zich een eigen plaats in het spinneweb te veroveren, niet in de laatste plaats omdat ze steun krijgt van Stephens zoontje Beryl, een ziekelijk knaapje dat door zijn vader stelselmatig wordt genegeerd en zich daarom als een aanminnige kat aanschurkt tegen de gasten. Omdat Operatie Vrijman is mislukt, ziet Stephen zich genoodzaakt tot een nieuwe greep in zijn trukendoos. Hij introduceert Walter Hyde, een bigotte en stinkende Noordierse protestant die zich onledig houdt met het vervaardigen van tinnen soldaatjes. Hij weet te bereiken wat Barbara niet in haar macht had. Een door Stephen niet voorzien neveneffect is wel dat het door haar versterkte groepsgevoel zich ten slotte tegen hem keert. Het is alweer Belle die daar een passend commentaar bij plaatst. "Idioten vallen niet straffeloos door de mand. Bewondering is niet zonder risico. Voor fans is alles bittere ernst. Als je heel diep in je wezen door iemand wordt geraakt, ga je hoge verwachtingen over hem koesteren. En zulke heftige gevoelens hebben een tirannieke kant: ze zullen en moeten bevredigd worden. Van een afgod worden geen menselijke te kort komingen getolereerd, laat staan smerige streken" Vanuit Belle's perspectief wordt zichtbaar wat Stephen vertegenwoordigt. Behalve een manipulerende duivel is hij ook een gemankeerde God de Vader, die er net als zijn grote Voorbeeld niet voor terugdeinst zijn zoon op te offeren. Een sterke man is een echte Dorrestein, in de eerste plaats vanwege de combinatie van verschillende genres. De roman geeft een satirische kijk op de sociaal-weten schappelijke kwakzalverij (sensitivity training geheten) die een jaar of vijftien geleden zoveel slachtoffers maakte. Daarnaast is het boek thriller en spookgeschiedenis tegelijk. Hoewel het wat minder dwingend naar de afloop toeleest dan Het hemelse gerecht of Ontaarde moeders, valt er voor de liefhebber weer veel te genieten. Er worden valstrikken gespannen zonder dat we te horen krijgen of ze ooit succes hebben, de geest van een slecht behandelde dienster waart rond in een aroma van lelietjes-van-dalen, en er vallen zwaargewonden dankzij de onverklaarbare krachten waardoor Kerrimaganagh is bezield. Overigens lijkt het erop alsof Dorrestein iets van haar oude joligheid is kwijtgeraakt. Waar haar eerdere romans voor minstens de helft als persiflage op de whodunits en de gothie novels waren bedoeld, daar lijken nu de serieuze bedoelingen te overheersen . Er wordt door de vier vrouwen die elkaar het estafettestokje van de verteller doorgeven opvallend intensief gefrunnikt aan de gordiaanse knoop van ziekte, dood en schuld, weliswaar met de bedoeling om een dergelijk verband te loochenen, maar toch. Af en toe lijken de woordvoersters zelfs toe te geven aan een ouderwets determinisme: omstandigheden hebben de mens gemaakt tot wat hij is, en waarschijnlijk valt daar niets aan te veranderen. In weerwil van haar naam is Barbara Vrijman de sterkste aanhanger van het idee dat alles beschikt en bepaald is. Keer op keer brengt ze haar levenshouding terug tot de natuurwet dat niets in het universum ooit verloren gaat, verdriet niet en liefde al evenmin. Alleen is liefde vaak het tegendeel van de klinkende munt waardoor het wordt uitgegeven zeker in het huwelijk. Het leidt tot enige prachtige litanieën, die zo afgedrukt zouden kunnen worden in het missaal van een feministisch vervloekingsritueel. De deterministische teneur van Een sterke man sluit naadloos aan bij de situering van deze moord- en spookgeschiedenis in een besloten ruimte. Dat Dorrestein gepreoccupeerd is met de inrichtingen en gevangenissen, wisten we al uit Buitenstaanders en Het hemelse gerecht. Haar laatste roman past in een patroon, maar dan wel een dat van lieverlede een steeds somberder invulling krijgt. Mijn commentaar op de bovenstaande recensie Deze recensent beoordeelt het boek in vergelijking met de andere boeken. Ik kan daar dus niet mee over oordelen. (Zonder genade was toen nog niet verschenen) Ik ben het er wel mee eens dat het een echte Dorrestein is. Vanwege de verschillende genres die ze weer in dit boek verwerkt heeft. Ik vind wel dat er een verband is gelegd tussen de verschillende begrippen zoals schuld en liefde. De recensent denkt daar blijkbaar anders over. Ik kon de links wel goed tussen de begrippen leggen. Misschien had hij het was intenser moeten lezen.
Evaluatie Ik vond het een leuk boek om te lezen. Niet al te moeilijk, en het bleef je grotendeels wel boeien het was niet erg om het boek uit te lezen. De persoonsbeschrijvingen waren zo dergelijk dat ik me goed kon inbeelden in hen ik me een voorstelling kon maken waardoor het lezen leuker en makkelijker werd gemaakt. Het taalgebruik was goed om te lezen en om het te volgen. De gebeurtenissen waren zo dergelijk dat het boeiend bleef. En de historie achter de bepaalde personen gaven een goed beeld weer van wat voor soort mensen er aan het woord waren en wie er daadwerkelijk in het huis zaten. Je wist hun achtergrond dus je kon daar uit opmaken wie er wat zat te vertellen; wie daar werkelijk zat. Kortom en aanrader voor iedereen. Je moet wel van lezen houden want het heeft redelijk veel bladzijden maar je merkt het niet als je eenmaal aan het lezen bent. De verdiepingsopdrachten waren redelijk pittig. Ik heb er ontzettend veel tijd aan besteed en het net op tijd af gekregen. Ik was blij dat je internet mocht gebruiken. Ik heb best lang gedaan om het boek uit te krijgen dus ik wist niet alle details meer daar waren de verslagen erg handig voor. Hierdoor ontstonden dus de moeilijkheden die weer opgelost waren. Deze verdiepingsopdrachten vond ik niet specifiek moeilijker dan de vorige ze lijken te veel op elkaar. Ze kosten gewoon ontzettend veel tijd. En ik ben niet snel tevreden met wat ik neerzet op papier. Ik vind twee regels per vraag niet genoeg als antwoord. Als ik meer kan vertellen wil ik het ook neer kunnen zetten en dat kost tijd. Ik heb het boek wel beter “gelezen” nadat ik dit verslag heb gemaakt. E hebt er over nagedacht en nog eens gelezen en vergeleken. Ja, je hebt je er nu echt in verdiept. Maar het is nou niet zo dat ik er iets van geleerd heb. Bronvermelding www.scholieren.com
Ik heb hier enkele samenvattingen / uittreksels van dit boek gehaald. Deze hebben in zeer grote mate gebruikt. De samenvatting komt onder andere letterlijk van internet af. Ik heb ook gebruik gemaakt van de site www.scholieren.samenvattingen.nl. Hier heb ik ook boekverslagen vandaan gehaald en deze gebruikt voor onder andere de hoofdpersoonsbeschrijvingen en dergelijke. Mijn meningen en persoonlijkheden komen geheel van mezelf af. Ik heb verschillende verslagen en samenvattingen bekeken en dus wel wat overgenomen van wat op internet staat. Ik heb het samengevoegd van wat ik er van vond en hoe ik het beter op zou kunnen schrijven. Ik heb voor de recensie LITEROM geraadpleegd. Ik vond verschillende recensies over dit boek. Ik weet dat de HP goed staat aangeschreven vandaar dat ik deze recensie uit deze krant heb genomen. Voor de foto’s van onder andere Renate Dorrestein zelf en van de voorkant van het boek heb ik de homepage van Renate Dorrestein zelf gebruikt; www.renatedorrestein.nl. Voor de overige informatie heb ik gewoon het boek gebruikt. Ik heb het verslag gemaakt volgens Laagland opdracht 15 module twee. Informatie over de Auteur Renate Dorrestein
Geboren: 1954
Debuut: Buitenstaanders (1983, roman) Genres: Roman, column, autobiografisch verslag, kalenderboek
Bijzonderheid: Begon haar loopbaan als journaliste bij het weekblad Panorama
Citaat: `Ik riep wel eens dat ik als man vast ook wel een klootzak zou zijn. Het is erg moeilijk voor mannen het klootzakkendom te vermijden in een wereld die ze daar zoveel kans toe geeft.’ (HP / De Tijd, 22-3-1996) Recent werk: Verborgen gebreken (1996, roman), Want dit is mijn lichaam (1997, boekenweekgeschenk), Een hart van steen (1998, roman), Het geheim van de schrijver (2000, roman)