Dochter van Eva door Carry Slee

Technische gegevens: Auteur: Carry Slee
Titel: Dochter van Eva
Uitgever: Prometheus Amsterdam
Jaar van eerste uitgave: 2002
Aantal bladzijden: 223 Samenvatting: Het boek gaat over een ikpersoon die in een gezin woont waarin het niet echt bepaald vlot gaat tussen de ouders. Haar moeder is ziek en kan niet meer beter worden. Ze gaan verhuizen naar een andere buurt, omdat haar vader bij het vorige huis een atelier had aan de overkant waarvan de moeder dacht dat hij met andere vrouwen rommelde. Het meisje mist haar oude vertrouwde buurt. Haar moeder is niet erg vriendelijk tegenover haar man en andersom ook niet. Het meisje is meer papa’s jongetje, omdat de vader wou dat ze later met hem in kroegen ging kaarten. Els, haar 1 jaar oudere zus, is in tegendeel echt een meisje en de ouders zijn ook trots op haar. Het meisje is daarop weleens vreselijk jaloers, maar tegelijkertijd is ze ook weer trots op Els. Els is heel erg geliefd. Ze is goed op school, heeft veel vrienden. Hun moeder zeurt heel veel over hun vader hoe hij haar verwaarloost. En hun vader lacht hun moeder letterlijk en figuurlijk uit. Het meisje heeft soms heel veel medelijden met haar moeder, omdat ze door haar partner klein wordt gemaakt, omdat ze een ongeneselijke ziekte heeft. Het meisje wenst daarom heel vaak andere ouders. Haar ouders slapen in een kamer naast haar en maken dus veel ruzie. Het meisje is dan bang en kan dan terecht bij haar oudere zus Els. Ze is dan midden in de puberteit. Ze is dan 12 jaar. Dan is haar vader voor de zoveelste keer werkeloos en gaat hij opeens een klerenwinkeltje beginnen. Haar moeder vindt het allemaal maar belachelijk. Ze denkt dat hij toch zo failliet gaat. Maar niks is minder waar, het zaakje loopt gesmeerd. Dat komt vooral omdat hij aan de vrouwelijke bezoekers complimentjes geeft. Haar moeder denkt dat hij dat alleen doet om zo vreemd te gaan en dat zijn andere vrouw hem altijd komt opzoeken in zijn zaak. Het meisje komt op dezelfde school als Els terecht. Door de gebeurtenissen thuis wordt ze heel brutaal op school. In het begin schaamt haar zus Els voor haar, maar later kan ze er wel om lachen. Op school fantaseert het meisje dat sommige leraressen haar moeder willen worden. Ze doet vooral brutaal om hun aandacht te trekken. En als het meisje aandacht krijgt, denkt ze dat de leraressen wel haar moeder zou willen worden. Het meisje zoekt naar een nieuwe moeder. Het meisje voelt zich alleen veilig op school, omdat ze thuis gek wordt van haar ruziënde ouders. Gelukkig is Els er nog. In het boek gaat ze door de middelbare school heen. Later als haar moeder voor haar ziekte op advies van de psychiater op vakantie naar de sneeuw moet, krijgt het meisje heel erg last in haar buik op school, doordat ze zich bij gym heeft laten vallen. Ze denkt namelijk dat die (inval)juf echt de perfecte moeder voor haar zou zijn! Om haar aandacht te trekken, laat ze zich uit de rekken vallen. Ze moet dan naar de dokter. Dan is ze helemaal gelukkig omdat ze denkt dat die lerares haar nu gaat verzorgen. Maar dat blijkt niet zo te zijn en het meisje is heel erg verdrietig. Later heeft ze verschrikkelijke buikpijn en denkt dat ze net zo’n soort ziekte als d’r moeder zou hebben. Als ze in het ziekenhuis komt blijkt ze niersteen te hebben. Ze is zo gelukkig dat ze niet zo’n ziekte als haar moeder heeft! Haar moeder is er niet erg enthousiast over, omdat ze niet een ziek zielig kind wil verzorgen, maar op vakantie wil gaan. Als haar vader alleen met zijn kinderen thuis is, wil haar lerares haar wel bij haar thuis verzorgen! Het meisje weet niet wat ze hoort. Ze is immers wel bang voor de reactie van haar vader. Maar die geeft er helemaal niks om. Om de ene kant is ze daarom blij, maar aan de andere kant voelt ze zich verwaarloost. Over de lerares (die ‘Eva’ heet) wordt op school veel geroddeld, omdat ze geen man heeft, maar wel een kindje Joris van 4 jaar. Ze worden met zijn drieën dikke maatjes. Dan vraagt Eva of ze bij haar wilt intrekken. Tuurlijk wil ze dat! Ze is dan zo gelukkig! Later moet ze in de paasvakantie naar een familie die Eva kent op vakantie. Dat is op het platteland, maar dat vind het meisje maar niks, want ze houd daar niet van. Ze komt immers zelf uit Amsterdam. En dan moet ze op vakantie naar zo’n gat, waar ze helemaal geen zin in heeft. Als ze daar is, voelt ze zich daar helemaal niet op d’r gemak. Ze mag daar niet roken, terwijl ze daar zo verslaafd aan is! Daarom besluit ze de volgende dag, als iedereen daar naar de kerk is, vanuit de telefooncel Els te bellen. Inmiddels heeft Els een vriend Freek, waarmee ze wil gaan samenwonen. Ze voelt zich bekeken door haar vader, omdat die haar graag in haar ondergoed ziet staan. Els belt dan naar Eva dat het meisje weg wil van die vreemde strenge familie. Tegen die familie zegt het meisje dat ze Eva moet helpen omdat die problemen heeft met Joris enzo. Eva is woedend als ze hoort dat het meisje heeft gelogen. Maar het meisje wil alleen maar bij Eva zijn. Als ze over haar leraressen droomt dat ze haar moeder is, gaat ze zich masturberen. Later moet ze van Eva het huis uit en mag ze bij Els en Freek komen wonen. Ze gaat thuis het bed halen. Haar moeder is blij, maar begint zoals gewoonlijk te zeuren hoe slecht haar vader haar wel niet behandeld. Ze is blij, omdat ze dan op het meisjes kamer kan slapen en dan hoeft ze niet meer bij haar vader te slapen. Later krijgt het meisje het aan de stok met Freek, de vriend van Els. Dan besluit het meisje het huis weer uit te gaan. Ze wil dan terug naar haar moeder, maar eenmaal daar wil haar moeder haar plekje niet meer afstaan. Ze gaat dan een kamertje huren. In die tijd zit ze dan in de 5de klas. Ze krijgt dan ook al wiskunde bijles van Liesbeth, een student. Later niet meer, want ze gaat naar haar vriend in Utrecht toe en het meisje kan de reis daar naartoe voor die bijles niet betalen. De vriend van Liesbeth betaalt de huur voor het kamertje van het huisje. Ze heeft dan ook veel contact met juffrouw bont. Ze denkt dan ook dat zij haar ideale moeder zou zijn en masturbeert ook vaak over haar. Dan woont ze in het krappe kamertje. Ze moet dan leren voor haar eindexamen, maar het lukt haar niet te concentreren. Dan bedenkt ze dat eindexamen gewoon herhaling van de jaren op school zijn, dus leert ze helemaal niks. Uiteindelijk haalt ze het eindexamen niet. Juffrouw bont bezoekt haar dan samen met haar vrienden, zus, Liesbeth om haar te feliciteren. Eva is er niet bij. Ze voelt zich heel erg verdrietig. Dan ontmoet ze ook een fin’s meisje: Ốrsa. Dan begint het meisje zich echt een meisje te voelen omdat ze dan ook met Ốrsa zoent. Later is ze met haar in een vakantiehuisje in Frankrijk van Ốrsa. Dan vraagt Ốrsa of ze iets met haar wilt beginnen. Maar het meisje wil niet. Als ze van haar eindexamenresultaat naar huis rijdt, rijdt ze op haar brommertje door alle stoplichten heen en voelt zich verdrietig. Dan wordt ze aangereden. Je zou kunnen zeggen, dat ze dan half verminkt is. Haar tanden zijn eruit. Maar daar geeft ze niks om. De dokters kunnen haar nog wel behandelen. In het ziekenhuis ontmoet ze arnout die als vakantiebaantje in het ziekenhuis werkt. Ze vertelt hem het hele verhaal. Ook over dat ze geen diploma heeft, hij schijnt ook geen diploma te hebben en ze hebben dezelfde passie: dichten. Waar ze op het laatst achter komt is dat ze gewoon de dochter is van haar moeder die eigenlijk niet echt haar moeder meer is. Beschrijving van belangrijkste personages: De Ikpersoon is de hoofdpersoon van het boek: Het is een meisje van 11/12 jaar dat naar de middelbare school gaat, en aan het einde van het boek heeft ze eindexamen gedaan. Haar vader beschouwd haar als een jongen, omdat hij liever een zoon had gehad, en daarom gedraagt ze zich ook heel erg als jongen, totdat ze voor het eerst ongesteld word, dan beschouwd de vader haar als een meisje, en vind 'ie haar steeds minder “leuk”. Door de manier van doen van haar ouders raakt ze heel erg in de war en gestresst. De enige die ze dan alleen nog maar kan vertrouwen en begrijpen is haar zus (Els). Ze heeft het gevoel dat ze samen tegen over haar ouders staan. Maar dan krijgt Els iets met Freek en word de relatie tussen Els en Ik steeds minder sterk. Els: Is de zus van de ikpersoon, ze is altijd het grote voorbeeld van “ik” geweest. Zij deed alles goed, was lief en had een perfect leven. Els is 2 jaar ouder dan “ik”. Ze is heel goed op school, ze heeft een hele goeie reputatie, in tegen stelling tot de ik, er zijn veel mensen die haar aardig vinden. Ze wordt misbruikt door haar vader. Moeder van Ik en Els: het is een psychiatrische patiënt. Ze maakt zichzelf, en daardoor ook Ik en Els helemaal gek. Ze wil dat het huis altijd helemaal schoon is, ze vindt dat een huismoeder haar taak is. Vader van Ik en Els: Hij is een onbetrouwbaar persoon, hij gaat vreemd en bedriegt iedereen. Hij kan niet met zijn handen van vrouwen afblijven, zelfs niet van zijn eigen dochter Els. Eva, Ik’s “nieuwe” moeder: Je komt niet veel over haar te weten, alleen dat ze een lerares op school is, dat ze een zoontje heeft, schildercursussen geeft en heel aardig is.
Thema: Het thema van het boek is mishandeling, de beide kinderen worden zowel geestelijk als lichamelijk mishandeld. Het meisje wordt dan niet door haar vader mishandeld, maar wel heel erg door haar moeder. Ze worden helemaal gek gemaakt en krijgen overal de schuld van. Een ander belangrijk thema is ook zoektocht naar een nieuw leven, in 'Dochter van Eva' is het meisje bijna het hele boek op zoek naar haar ware ik, en probeert op verschillende manieren een nieuw leven te krijgen, maar het wil alleen niet lukken. Perspectief: Het verhaal bekijk je vanuit de ogen van de Ikpersoon. Ik is het meisje dat opzoek gaat naar een nieuwe moeder. Het is dus een ik-perspectief. De Ik is de hoofdpersoon in het verhaal. Plaats van schrijving: De plaats van uitgave is in Amsterdam. Tijd De vertelde tijd van het boek is ongeveer 6 jaar. Het begint als het meisje een jaar of 10/11 is en eindigt vlak na haar eindexamen. Het boek telt 222 bladzijden. De verteltijd is korter dan de vertelde tijd. Er komen in het verhaal niet echt terug en vooruitwijzingen voor. De enige keren dat er sprake is van een flashback is als het meisje een stukje verderop in het verhaal terugblikt op een vakantie in Zwitserland die aan het begin van het verhaal heeft plaatsvonden. En als het meisje terugdenkt aan de keer dat vies had gedaan met het broertje van Ada, toen ze nog in haar vorige straat woonde. Doordat in het boek de vertelde tijd aardig lang is zijn er uiteraard veel tijdssprongen. Maar daarin gebeurt dan eigenlijk niks bijzonders. Het is niet zo dat je met vragen zit omdat dingen niet worden verteld. De korte hoofdstukjes in het boek zijn eigenlijk telkens korte momentopnames die elkaar opvolgen en één groot verhaal maken. Het verhaal speelt zich af in de laatste helft van de vorige eeuw. Wanneer precies wordt niet helemaal duidelijk maar ik denk voornamelijk in de jaren 50 en 60. De ouders van het meisje zijn aan het eind van de oorlog getrouwd (blijkt uit Moederkruid) en ik denk dat ze niet veel later kinderen hebben gekregen. Aangezien het meisje de jongste dochter is denk ik dat het verhaal zich ongeveer in die jaren afspeelt. Maar dit wordt dus niet echt duidelijk gemaakt in het verhaal zelf. Het had net zo goed in de jaren 80 kunnen zijn. Probleem en afloop: Het grootste probleem wat Carry in haar pubertijd heeft is eigenlijk, het op zoek zijn naar haar eigen identiteit, maar ook is ze opzoek naar liefde en geborgenheid. Als kind heeft ze dat thuis nooit gehad. Ze veranderd heel erg veel, omdat ze op zoek is naar haar eigen identiteit. Ze gedraagt zich als een puber op school en is altijd positief aan het redeneren over haar gemaakte fouten op school. Als de afdelingsleider haar wil spreken als ze bijv. weer eens gespijbeld heeft, denkt ze dat ze weer langs moet komen omdat mevr. Bont (afdelingsleider) haar zo aardig vind. Als Carry denkt haar nieuwe moeder gevonden te hebben voelt ze zich dan ook schuldig t.o. mevr. Bont. Ze voelt zich schuldig, omdat ze denkt dat mevr. Bont graag wil dat Carry haar dochter is, maar nu kan dat niet meer, omdat Eva haar ‘nieuwe’ moeder al is. Ze belandt af en toe in vreemde situaties tijdens haar zoektocht, maar ze heeft uiteindelijk toch haar moeder gevonden, denk ze zelf.
Titelverklaring: Het meisje is op zoek gegaan naar een nieuwe moeder. Ze heeft Eva daar voor uitgekozen. Op een zeker moment in het verhaal zegt Eva tegen haar zoontje: "Mijn mannetje" tegen het meisje zegt ze dan "En jij bent mijn grote dochter". Het meisje is dan helemaal tevreden, Eva heeft haar als dochter gezien dus is Eva haar moeder. Helaas loopt het anders af, maar daar slaat de titel wel op. Biografie van de schrijver: Carry Slee werd in 1949 geboren in Amsterdam. Al op jonge leeftijd was ze veel met verhalen en boeken bezig toen ze nog niet kon schrijven bedacht ze verhaaltjes voor haar knuffeldieren. Ze zette haar knuffels in een kring om zich heen en las voor uit eigen werk. Op de lagere school had ze een schrift waarin ze korte verhalen en gedichten noteerde. Na de middelbare school ging ze naar de Academie voor Woord en Gebaar in Utrecht. In 1975 slaagde ze voor deze opleiding. Ze werd dramadocent in het middelbaar onderwijs. Har schrijverskwaliteiten kwamen toen goed van pas, want samen met haar leerlingen bedacht ze verhaallijnen waar ze vervolgens compleet uitgewerkte toneelstukken van maakte. De toneelstukken weren, vaak met groot succes, opgevoerd door de leerlingen. Carry Slee heeft twee dochters, Nadja (1980) en Masja (1983) die haar grootste inspiratiebron vormen. Toen haar dochters nog jong waren, bedacht Carry verhalen voor hen waarin ‘Keetje Karnemelk’ de hoofdrol speelde. Nadja en Masja vonden de verhalen zo leuk dat Carry Slee besloot ze naar het tijdschrift Bobo te sturen. Daarin werden ze gepubliceerd. Gestimuleerd door het succes van ‘Keetje Karnemelk’ stortte Carry Slee zich op een boek over de belevenissen van de tweeling Rik en Roosje. Ze bood het manuscript aan bij uitgeverij Van Holkema & Warendorf, waar het in 1989 in boekvorm verscheen. Hiermee begon een succesvolle carrière. Inmiddels is Carry Slee fulltime auteur en verschenen er meer dan vijfentwintig boeken van haar hand. Carry Slee schrijft voor kinderen van alle leeftijden. Soms zijn haar boeken gebaseerd op dingen die echt gebeurd zijn; in andere gevallen zijn de verhalen verzonnen. Carry Slee schrijft klare taal, die kinderen aanspreekt. De situaties die ze beschrijft, zijn heel berkenbaar en de personages zijn zo goed uitgewerkt dat de lezer zich makkelijk kan identificeren. Haar boeken zijn altijd spannend en zo geschreven dat je ze in een keer uit wilt lezen. Behalve onder haar eigen naam schrijft Carry Slee boeken met een meer poëtisch karakter onder het pseudoniem Sofie Mileau. Elke keer dat je de boeken leest, valt er iets nieuws in te ontdekken. In haar boeken schuwt Carry Slee moeilijke onderwerpen als homoseksualiteit, pesten en scheiden niet. Door haar humoristische en luchtige stijl worden haar boeken echter nooit te zwaar. Ze schrijft eerlijk over het feit dat ouders twijfelen en niet altijd op iedere vraag een antwoord weten zo probeert zij kinderen aan te sporen om problemen op een creatieve en fantasierijke manier het hoofd te bieden. Eigen mening: Ik vond het een shockerend verhaal om te lezen, omdat een moeder haar kinderen betrok bij haar eigen psychische problemen, het zette me aan het denken, omdat ik me niet kan voorstellen dat de omgeving niet door had hoe de moeder zich gedroeg t.o.v. haar kinderen en omdat er door de psychiater niet naar de gezinssituatie ging kijken, want de kinderen leden enorm onder het gedrag van hun moeder daardoor vond ik de situatie in dat gezin ook niet te begrijpen. Ik vond het interessant om te zien hoe ‘het meisje’ met de hele situatie omging, want in principe was dit wel een beetje een traumatische ervaring voor haar. Ook vond ik bepaalde stukken in het boek redelijk saai, omdat er weinig actie in zat.