Primaire gegevens. Titel: De zoon uit Spanje
Auteur: Tessa de Loo
Eerste druk: 2004
Aantal pagina’s: 173 Verantwoording van keuze: We moesten in een groepje een boek lezen met een thema. We zijn eerst een thema gaan zoeken wat ons alledrie aansprak, en vervolgens hebben we daar 3 boeken bij gekozen en die verdeeld. Eigenlijk waren er geen boeken die me aanspraken, het enige boek van de drie wat me wel aansprak had ik al gelezen. Toen adviseerde u om “De zoon uit Spanje” te gaan lezen, of dat een goed advies was moest toen nog blijken. Verwachtingen vooraf: De enige mening die ik over het boek gehoord had was van u, en die was dat het wel een aardig boek was. Maar wat Nederlands docenten leuk vinden, vind ik over algemeen wel aardig. Dus wat Nederlands docenten wel aardig vinden, zou ik waarschijnlijk bagger vinden. Maar gelukkig stond ik voor de uitdaging om te ontdekken of die redenering juist is.
Samenvatting Oud leraar klassieke talen van een jaar of 80 Gerlof ter Windt is ernstig ziek, en heeft nog enkele maanden te leven. Zijn kinderen willen van zijn laatste verjaardag een speciale dag maken. Ze besluiten Bardo uit te nodigen. Bardo is een van de vier kinderen van Gerlof, die vroeger in zijn 19de levensjaar door Gerlof uit huis is gezet, omdat hij teveel rebels gedrag vertoonde. Later bleek ook dat hij een meisje van 16 had, die ook nog eens op de school zat waar hij directeur van was. Bardo had het erg letterlijk genomen toen zijn vader zei dat hij hem nooit meer thuis wou zien. Dan op zijn laatste verjaardag komt Bardo na 30 jaar niks van zich te laten horen weer binnenwandelen, maar daar was Gerlof, die eigenlijk het hele boek Pa wordt genoemd, helemaal niet over ingelicht. In het begin gedraagt hij zich ook vrij vijandig, net als Edwin, zijn oudere broer. Het blijkt dat ze elkaar nooit echt gemogen hebben, en dat Edwin in zijn jeugd jaloers is geweest, omdat hij zijn vriendin Floor van hem had “afgepakt”, maar in het boek blijkt niet of ze toen nou echt zo’n diepzinnige relatie hadden. Het boek beschrijft eigenlijk voor zo’n 3 kwart deel de verjaardag van “Pa”. Bardo vertelt over hoe hij nu leeft, en dat hij een gezin heeft wat hij vervolgens weer heeft verlaten omdat hij zijn vrije bestaan boven zijn gezin verkiest. Iedereen in de kamer is eigenlijk redelijk geïnteresseerd in zijn verhalen, behalve Edwin, die steeds botte opmerkingen erdoorheen maakt. In het begin is Pa ook een beetje stug, maar dat wordt steeds minder. De verjaardag komt ook niet echt op gang, alsmede omdat Edwin steeds de sfeer moet verpesten, waar ook zijn vrouw Floor en zijn dochter Steffie zich aan ergeren. De vraag wie Pa moet verzorgen de laatste maanden speelt ook een rol in het boek, eigenlijk willen Hilde, Frank en Edwin het niet doen omdat ze er geen tijd voor hebben. Dan zegt Bardo dat hij het wel wil doen wat erg gewaardeerd wordt. Dan gaan Frank, Edwin en Steffie naar huis. Hilde en Floor blijven nog even opruimen. Dan gaat ook Hilde en even later wil Floor gaan, maar Bardo weet haar over te halen weer eens even fijn met elkaar van bil te gaan. Dan komt om een uur of twee ‘s nachts Edwin binnen omdat hij ongerust was over Floor. Alleen treft hij dan zijn naakte broer met zijn even naakte vrouw aan slapend op de vloer. Daar wordt hij niet blij van en na een kleine discussie vertrekken Edwin en Floor naar huis. Pa is wakker geworden van het geschreeuw en Bardo neemt hem mee naar de openhaard waar ze nog even gaan zitten praten. Bardo weet Pa eindelijk weer een beetje op te vrolijken. Als hij hem ’s ochtends aan het scheren is staan daar opeens de andere drie kinderen, en Edwin begint te mekkeren over wat Bardo en Floor met elkaar hebben gedaan. Dit duurt even en het resultaat is dat Pa weer is weggezakt in een slecht humeur en dat Bardo maar weer op huis aangaat. Floor gaat met Steffie Bardo achterna naar Spanje nadat Steffie haar schooljaar afgemaakt heeft. Uiteindelijk gaat Pa dood in het ziekenhuis, daar houdt het boek op. Eerste reactie achteraf. Ik vond het niet echt een heel indrukwekkend boek. Alles was een beetje traag verteld. De tragedie die zich dan afspeelde in dit boek vullen volgens mij hooguit één derde van het totale aantal bladzijden. De rest van de bladzijdes wordt gevuld met wat Bardo zoal heeft uitgespookt. Tijd en ruimte Tijd: Het verhaal speelt zich af in het nu, dat merk je ook aan de verschillen tussen de kinderen en Pa. De kinderen hebben het allemaal druk en vooral Edwin pleit ervoor om Pa in een verzorgingstehuis weg te stoppen, omdat ze het allemaal zo druk hebben. En aan Edwin merk je dat hij van deze tijd is vanwege zijn interesse naar beurskoersen etcetera. Ruimte Het verhaal speelt zich af bij Pa thuis, maar bij sommige personen ook ergens anders. Voor Steffie en Floor in de bus naar Spanje, Bij Frank in een hotel in Schotland, en bij Edwin in en rondom zijn huis. Perspectief: Het verhaal is geschreven in het ik-perspectief, maar dan vanuit verschillende personen, Namelijk: Pa, Edwin, Bardo, Hilde, Frank, Floor en Steffie. Pa schrijft vanuit het ik perspectief, als een soort van brief naar zijn overleden vrouw. Spanning: Ik vond het niet echt een spannend verhaal, omdat er eigenlijk alleen gepraat werd over Bardo, en wat gebeurtenissen van vroeger, die misschien spannend hadden kunnen zijn als ze iets anders beschreven waren. Maar het zou wel moeilijk zijn om die gebeurtenissen spannend te maken.
Thema en motieven: Het thema is jaloezie, Vooral Edwin is jaloers op Bardo, terwijl die eigenlijk denkt dat hij het beter voor elkaar heeft dan Bardo. Ik heb drie motieven kunnen ontdekken: * Filosofie. Pa wil laten blijken dat ie geleerd is door af en toe over filosofen te beginnen, ook praat hij graag over ze. Zijn favoriete filosfoof is Socrates. * Muziek. Bardo heeft jaren geleefd als straatmuzikant. Steffie luistert naar Arabische muziek om tot rust te komen, Pa luistert naar klassieke muziek. * Drank. Pa wil steeds drinken om het een fijne verjaardag te laten zijn, en als Bardo Floor aan het inpalmen is zijn ze ook aan het drinken. Personages Pa: Pa is een bejaarde man van rond de 80, met oude morele opvattingen. Hij is erg koppig en heeft veel verwachtingen van zijn kinderen. Hij heeft nog veel heimwee naar zijn vrouw Ida, die jaren geleden overleden is bij een auto ongeluk na een bezoek bij Bardo. Hij was er erg trots op dat hij directeur is geworden van een gymnasium en neemt het leven serieus. Hij voelt zich ook een echte man en laat zich liever niet aanraken of zoenen door andere mannen, en dus ook niet door zijn eigen zonen. Edwin: Edwin is de oudste zoon van Gerlof. Hij is een behoorlijke geld-freak. Hij is alleen maar bezig met z’n werk, beurskoersen aandelen fijne grafiekjes enzovoorts. Hij heeft een vrouw (Floor) en een dochter van 16 (Steffie). Hij is altijd wel jaloers geweest op Bardo, dat begon in zijn jeugd, toen Bardo Floor in zijn bed had weten te krijgen. Bij de terugkomst van Bardo heeft hij ook alleen botte opmerkingen gemaakt en een beetje de sfeer vergald. Bardo: Bardo is de een na oudste zoon. Van hem had Pa altijd de hoogste verwachtingen. Maar aan die verwachtingen voldeed hij niet en door zijn rebelse bestaan en het buitenechtelijk zwanger maken van Floor heeft Pa hem het huis uitgezet. Hij is in die dertig jaar in zuid Europa als straatmuzikant gaan rondreizen, en behandelt de laatste tijd zieke bomen. Hij staat erg vrij in het leven en wil niet gebonden worden aan een huis. Hij wil de wereld zien en rondtrekken. Hij is eigenlijk een soort van zwerver, en geniet volop van het leven. Hij houdt over het algemeen andere meningen over het leven na dan zijn familie, en weet dat altijd op een manier te redeneren die ze daar zelden horen. Hilde: Hilde is het derde kind van Gerlof en Ida en is therapeute van beroep, maar door het geklaag van haar clienten wordt ze zelf ook niet al te vrolijk. Ze is vrij zorgzaam en ook bezorgd over Pa. Ze geeft hem steeds met tegenzin wat te drinken. Frank: Frank is de jongste zoon en werkt in de modewereld. Vaak gaan de geruchten dat mannen in de modewereld homoseksueel zijn, zo ook in dit boek. Zijn vriend David heeft hem verlaten en daar baalt hij van. Hij zou graag voor Pa willen zorgen, alleen geeft hij de voorkeur aan zijn carrière. Floor: Floor is de vrouw van Edwin, maar is naarmate het huwelijk met Edwin duurt steeds meer verbitterd geraakt. Ze slikt antidepressiva en wordt eigenlijk pas weer een beetje levendig als ze Bardo weer ontmoet, waar ze uiteindelijk ook Edwin voor verlaat. Steffie: Steffie is de dochter van Edwin en Floor. Ze is zestien jaar en avontuurlijk ingesteld, want ze wil graag met haar moeder mee naar Spanje, en ze zou ook graag een jaar zonder spullen door de wereld trekken. Titelverklaring: De zoon uit Spanje wordt natuurlijk Bardo mee bedoelt, die voor verandering zorgt in menig leven van individuen uit het gezin. Eigen mening: Ik vond het in het begin een vrij lastig boek, omdat er gewoon maar begonnen wordt met mensen die vertellen over dingen waarvan je helemaal niet weet waar het over gaat. In het begin stoorde ik me aan het tal van nutteloze informatie omdat ik een deel van het boek in de vakantie gelezen heb en toen het gevoel had dat ik wel leukere dingen te doen had dan naar het eindeloos gezwam over niet boeiende dingen te lezen. Het thema jaloezie is natuurlijk iets wat je in het alledaagse leven ook tegenkomt, alleen wordt ik er naar mijn weten niet echt veel mee geconfronteerd. Ik vond ook niet dat je als lezer werd overspoeld door jaloerse personages, maar het was uiteindelijk wel waar het in het boek om draaide. Het boek heeft verder geen nieuwe ingevingen in mijn mening over jaloezie weten te brengen. Het is volgens mij nooit goed om jaloers te zijn, al kun je er soms vrij weinig aan doen. De gebeurtenissen in het boek vond ik niet echt boeiend. En na tiental bladzijden van weinig informatie schrok ik er nog niet van wakker dat Floor met de broer van haar man naar bed ging, omdat ik het ook niet echt schokkend verteld vond. Ik vind het boek wel redelijk geloofwaardig. Ik kan me best voorstellen dat mensen vinden dat ze het te druk hebben om hun zieke vader te verzorgen. Het feit dat Bardo met Floor tekeer ging kan ik ook nog in de categorie geloofwaardig indelen. Bardo heeft andere normen en waarden en heeft dus geen last van zijn geweten als hij met de vrouw van zijn broer de liefde bedrijft, en Floor luisterde gewoon naar haar hart. Maar dat het geloofwaardig is vind ik het verhaal nog niet boeiender maken. De personages vond ik verder wel goed in elkaar zitten, je komt aardig wat te weten over de karaktertrekjes van de meesten, en iedereen krijgt redelijk veel aandacht van de schrijfster. Al met al ben ik niet dolgelukkig dat ik mijn tijd aan dit boek en dit boekverslag heb besteed, maar het was weer eens niet anders.