De vrouw die de honden eten gaf door Kristien Hemmerechts

 Boekverslag/verhaalanalyse        V5                2014-2015
 

Theoretische achtergrond zie: Laagland: cursus 2 – 7 – 13 of 14 of 15
 

Zakelijke gegevens: auteur, titel, uitgeverij (naam en plaats), druk, uitgavejaar
 

Auteur

Kristien Hemmerechts

Titel

De vrouw die de honden eten gaf

Uitgeverij

De Geus, Breda

Druk

Eerste druk

Uitgavejaar

2014

A. Opbouw

Titel

De vrouw die de honden eten gaf. De titel slaat op de hoofdpersoon Odette, terwijl er meisjes in de kelder zaten in het huis van haar man gaf zij de honden wél te eten en de meisjes niet. Terwijl ze wel opdracht kreeg van haar man M om de meisjes te eten te geven.

Motto

Aanwezig

Hoeveel delen

Het boek bestaat uit één deel.

Hoeveel hoofdstukken

Het boek heeft acht hoofdstukken, ze zijn genummerd.

Voorkant

Op de voorkant zijn de tanden van een hond te zien, dit slaat op de honden van de hoofdpersoon Odette, die zij wel te eten gaf. Het slaat ook weer op de titel, de vrouw die de honden eten gaf. Eigenlijk komen de honden gedurende het hele boek telkens weer terug, op de voorkant, op momenten dat het slecht gaat, de honden zijn heel erg belangrijk voor Odette.

Achterflap

Op de achterflap staat een grote foto van Kristien Hemmerechts. Ook staat er een mini samenvatting van wat komen gaat in het boek.

Recensie

In het boek zelf staan geen recensies, op de voorkant en op de achterkant staan ook geen recensies. Dit komt waarschijnlijk doordat het boek heel slecht ontvangen is in België, er waren vrij weinig positieve reacties op het boek.

Foto’s

Op de voorkant staat een foto van een bek van een hond, ik kan nergens vinden of de vacht van de hond van Odette ook zwart moet zijn geweest, anders was de kans erg groot dat het een zelfde soort hond is. Op de achterkant staat een foto van Kristien Hemmerechts.

B. Setting; ruimte en tijd
 

Geografische ruimte

Odette vertelt haar hele verhaal op het moment dat ze in de gevangenis zit. Ze zit dus in de gevangenis, maar de gebeurtenissen waar ze over vertelt spelen zich ergens anders af. Als ze over haar moeder vertelt, dan is ze in haar geboorteplaats Waterloo, maar als ze over M vertelt dan is ze op de oude boerderij of in zijn huis.

Overige ruimte

Ze vertelt veel over de ruimtes waar ze allemaal komt. De boerderij waarin ze een poos gewoond heeft is bijvoorbeeld erg vies, de schimmel staat op de muren, de elektriciteit is slecht, ze heeft een poos geen water gehad en als ze ging strijken en ze had tegelijkertijd een kacheltje aan dan sprong alles eruit en werkte niks meer. In het huis van haar moeder sliep ze samen met haar moeder in één bed, zij en haar moeder woonden in Waterloo in een grote villa. M was hier altijd jaloers op. Toen Odette wat jonger was ging ze regelmatig met haar moeder naar een kluis, waar alle sieraden van haar moeder lagen. Gek genoeg vertelt Odette nooit over de kelder, soms heeft ze het er wel over. Ze zei namelijk dat ze lichamelijk niet in staat was om de kelder in te gaan. Er stond iets groots voor de deur van de kelder en ze kon dit niet zelf weg duwen. Ook vertelt ze weinig over haar cel, terwijl ze daar toch ontzettend lang gezeten heeft, waarschijnlijk praat ze liever niet over haar cel. Ze vertelt wel dat er geen foto’s hangen van de slachtoffertjes van haar man. Wel hangen er foto’s van haar kinderen.

Parallelle en antithetische herhalingen

Antithetische herhalingen

• Na de geboorte van Elise is M niet blij met zijn dochter, maar ontzettend boos dat hij niet bij de bevalling aanwezig kon zijn.
• Ook was hij boos op zichzelf na de bevalling van Elise dat hij niets kon voelen, hij voelde geen liefde voor het kindje.
• Terwijl het buiten regende op het moment dat M de kinderen op ging halen bij de moeder van Odette, droeg hij een petje en een zonnebril.

Parallelle herhalingen

• Op de momenten dat ze speelden dat ze een mobilhome hadden en daarmee door Amerika heen reden, droegen ze allemaal cowboyhoeden en werd er countrymuziek op gezet.
• Toen Odette nog recht had op een aantal dagen rust in het ziekenhuis, kwam M haar halsoverkop halen. Ze had geen tijd om iets te pakken, ze moest zo snel mogelijk weg. Op dit moment regende het heel hard, het was heel triest zei Odette.

Verteltijd

248 bladzijdes.

Vertelde tijd

Het is lastig om te zeggen hoeveel tijd er verstrijkt in het boek. Het zou namelijk heel goed kunnen dat er een uur of twee drie verstrijkt, maar er kunnen ook dagen verstrijken. Er is ook geen enkele aanwijzing die laat zien hoe lang het precies duurt. Ik had in eerste instantie het idee dat ze in een praatgroep zat met andere gevangenen en dat ze in gesprek was met Anouk, haar psychiater, en zuster Virginie. Maar halverwege het boek leek mij dit weer zeer onwaarschijnlijk, omdat Anouk niet echt reageert op de dingen die Odette vertelt. Daarnaast is het een grote gedachtegolf van Odette en wordt er niet echt gesproken over tijd. Wel over plaats, maar over tijd heeft ze het bijna niet. Ze heeft wel 16 jaar in de gevangenis gezeten, en ze staat op het punt om bijna vrij te komen.

Toch denk ik dat er één dag verstrijkt gedurende het hele boek. Er zijn verder geen aanwijzingen voor.

Historische tijd

Er worden gedurende het hele boek aanwijzingen gegeven over de tijd waarin het afspeelt, het speelt zich namelijk af in het heden. Zo krijgt de zoon van Odette, Gilles, een iPad als hij een interview afgeeft. Anouk vertelt dat iedereen tegenwoordig een smart-phone heeft en dat Odette daar heel erg aan zal moeten wennen als ze vrij is. Het speelt zich dus af in het heden, de allereerste iPad kwam namelijk uit in 2010. Het speelt zich dus af tussen 2010 en het nu.

Thematische tijd

Over de thematische tijd wordt eigenlijk niet gesproken in het boek. Het speelt zich in ieder geval af na de gebeurtenissen rondom Genevieve Lhermitte, de gebeurtenissen rondom haar komen gedurende het hele boek terug. Odette is geobsedeerd door het feit dat Odette gezien wordt als meest gehate vrouw van België, terwijl er een vrouw is die haar vijf bloedeigen kinderen vermoord heeft.

Verschijningstijd

2014.

 C. Structuur

Chronologie

Het verhaal wordt continu onderbroken door gebeurtenissen uit het leven van Odette waar ze op terugblikt. Eigenlijk gebeurd dit het hele boek door. Doordat er zoveel flashbacks inzitten weet je precies wat er toen de tijd gebeurd is en waarom dingen tegenwoordig zijn zoals ze zijn. Het verklaart een heleboel. Het verklaart haar gedrag tegenover M, maar ook tegenover haar moeder.

Een exact aantal is niet te noemen, maar laten we zeggen dat van de 248 bladzijdes, zeker 240 bestaan uit een flashback.

Verhaallijn

Er is één verhaallijn. Gebaseerd op Odette. Het gaat over periodes van voor M. Toen ze nog samen was met haar moeder. Maar het gaat voornamelijk ook over de periode in haar leven dat ze wel met M was. Daarbinnen is er nog een scheiding tussen de periode dat ze geen kinderen had en wel kinderen had.

Begin verhaal

Het verhaal begint eigenlijk middenin de gebeurtenissen. Ze wordt namelijk al de meest gehate vrouw van België genoemd, dus ze zit al in de gevangenis. Dus medias res.

Eind verhaal

Het eindigt met dat Odette bijna het klooster in mag. Het is een open einde. Je weet dat Odette het klooster in gaat, daar heeft ze het hele boek naartoe geleefd. Maar hoe het verder gaat in het klooster wordt niet verteld.

Normaal vind ik een open einde altijd wat vervelend, maar in dit geval was het niet heel erg vervelend. Je wist in ieder geval dat ze het klooster in ging. Dus helemaal open was het nou ook weer niet.

D. Personages

Hoofdpersoon

Odette is de hoofdpersoon van het boek. Odette is een hele onzekere vrouw, die jarenlang geterroriseerd is door haar man. Ze was al die tijd de slaaf van haar man, ze is zelfs in de gevangenis gekomen mede door haar man. Ze had er zelf wel aan meegewerkt, maar geheel vrijwillig was het ook niet.

Odette is vroeger lerares geweest.

Haar vader is op jonge leeftijd al overleden, ze zat ten tijde van het ongeluk ook in de auto. Naast hem. Haar moeder is sinds het ongeluk volledig ontspoord, ze gebruikt Odette om andere mensen te laten zien dat ze sinds de dood van haar man geen andere mannen meer heeft gehad. Odette slaapt namelijk iedere nacht naast haar in bed.

Odette is een heel zorgzaam persoon, zo probeert ze altijd haar kinderen te helpen. Maar daarnaast laat ze ook ontzettend over zich heen lopen, ze doet werkelijk waar alles wat hij vraagt. Ze betaald huur aan hem, terwijl ze niet eens water heeft op dat moment. Ze bewaakt het huis als hij dat vraagt. Ze geeft de honden te eten maar niet de meisjes, terwijl hij dat wel gevraagd had.

Odette wordt ook gebruikt als seksslavin door haar man.

Odette heeft ook een enorme obsessie voor Genevieve Lhermitte, ze vindt zichzelf een beter mens, terwijl Odette indirect ook verschillende meisjes heeft vermoord.

Bijfiguren

M.

M. is de man van Odette. Hij is manipulatief en vindt zichzelf het middelpunt van de wereld. Hij heeft in Belgisch-Congo gewoond. Maar zijn ouders waren altijd te druk met andere dingen.  Zijn vader was te druk bezig met zijn schaakclub en de meisjes die er rondlopen. M. Moet verschillende keren naar de gevangenis. Hij is het hier niet mee eens, hij zegt zelfs dat hij de politie een dienst verleent met de dingen die hij doet.

M heeft verschillende meisjes opgesloten zitten in zijn kelder. Hij vermoordt een handlanger.

Ook kan hij weinig geluid verdragen, de kinderen moesten altijd stil zijn. Ook mocht er geen babyfoon in huis zijn, want volgens hem stimuleerde je kinderen op die manier om te gaan huilen.

Odette’s moeder

Odette’s moeder verliest vroeg haar man. Ze houdt hier een enorme bak geld aan over waar ze dan ook graag mooie sieraden en kleding voor koopt. Odette’s moeder is sinds de dood van haar man het spoor volledig bijster. Odette wil op kamp, maar haar moeder overtuigt haar ervan dat ze het haar arme moeder niet aan kan doen om haar alleen te laten, wel tien dagen lang. Dus Odette gaat niet naar het kamp. Maar als mensen het erover hebben zegt ze dat Odette echt niet zonder haar moeder kon.

De relatie tussen Odette en haar moeder is slecht, Odette komt eigenlijk alleen maar bij haar moeder voor geld. Maar op het moment dat Odette in de gevangenis zit en haar moeder dood gaat, is ze gebroken. Ze mocht niet eens naar haar begrafenis. Op dat moment vertelt ze dat zij en haar moeder ook leuke periodes gehad hebben, ze waren schaars, maar ze waren er wel.

Doel van de hoofdpersoon

Het doel van Odette is om de hele wereld er van te overtuigen dat ze geen slecht mens is en dat ze al helemaal geen slechter mens is dan Genevieve Lhermitte.

In het boek wordt duidelijk dat ze dit doel nooit zal halen, ze media schilderen haar af als een monster en haar zoon Gilles werkt ook niet altijd even goed mee. Er zijn zelfs protesten als Odette besluit om het klooster in te gaan.

Waarden en normen

Odette vindt het belangrijk om voor mensen te zorgen. Ook heeft ze altijd geleerd dat ze gehoorzaam moet zijn. Dit brengt ze ook over op haar kinderen.

Geld vindt ze niet zo heel belangrijk, het is nodig, maar ze hoeft niet per se in rijkdom te leven. Dit heeft ze ook enigszins van haar man M. Hij vond dat mensen hebberig werden van teveel geld.

Verdere normen en waarden zijn vrij lastig, je leert Odette goed kennen en je kunt er wel het een en het ander uit afleiden, maar het wordt nou niet echt duidelijk wat ze nou echt precies in het leven belangrijk vindt.

Ik vind het moeilijk om me te verplaatsen in Odette. Ik snap sommige keuzes, maar er zijn ook genoeg keuzes die ik toch echt anders gemaakt zou hebben. Maar dat zeg ik nu, ik heb natuurlijk niet in haar schoenen gestaan, dan zal het wel heel anders geweest zijn.

E.  Vertelinstantie (perspectief)

Vertelinstantie

Ik-perspectief

‘Gilles parkeerde hij bij een oud lief van hem. Ik had daarin toegestemd. Mijn moeder kon de zorg voor twee kinderen niet aan en op zijn familie konden we niet rekenen. Ik noem dat geen familie.’ Bladzijde 88.

Er is geen sprake van een wisselend perspectief.

Het perspectief is niet betrouwbaar, het hele verhaal zie je alleen maar door de ogen van Odette. Je weet dus niet hoe het was voor M. of haar moeder. Het is heel eenzijdig.

Focalisatie

‘Ze zijn dom’, zei ik. ‘Lelijk en dom.’ Huiverend dacht ik aan mijn moeder, die van plan was geweest mij tot aan haar dood aan zich te binden. En daarna zou ze mij meegesleurd hebben in haar graf. Bladzijde 88.

Odette focaliseert.

Er zijn geen wisselingen in de focalisatie.

F. Thematiek, motieven, opdracht en motto

Onderwerp

• Macht
• Foute liefde
• Verkeerde opvoeding
• Angst

Motieven

• Genevieve Lhermitte, iedere keer als Odette denkt aan het feit dat zij de meest gehate vrouw van België is, denkt ze aan Genevieve. Genevieve heeft namelijk haar vijf kinderen vermoord, maar daar heeft wel iedereen wat aardigs over te vertellen. Dit begrijpt ze niet.
• Seksualiteit. Het hele boek draait hier eigenlijk om. De vader van M had in de tijd dat ze in Belgisch-Congo woonden seksslavinnen. M heeft dit eigenlijk overgenomen, Odette is zijn seksslavin geworden. Daarnaast gaat het boek natuurlijk ook om de meisjes die in de kelder zaten, dat waren ook seksslavinnen van hem.
• Schuldgevoelens. Odette voelt zich gedurende het hele boek ontzettend schuldig over het feit wat er allemaal is gebeurd. Maar toch zegt ze ook dat ze het niet anders zou doen als ze het over mocht doen. Wel zou ze willen dat haar vader niet overleden was, maar haar moeder. Over die gedachte voelt ze zich ook weer schuldig.

Thema

Hoe verliefd worden op de verkeerde man en een verkeerde opvoeding kan leiden tot onbeschrijfbaar grote (criminele)problemen.

Odette wordt namelijk verliefd op M, maar voor M waren er al problemen. Haar moeder claimde haar ontzettend na de dood van haar vader. Ze deed er alles aan om Odette te claimen. De verkeerde opvoeding heeft misschien wel geleidt tot het vallen op foute mannen. Ze zocht waarschijnlijk een vaderfiguur omdat haar eigen vader jong is overleden.

Motto

‘The sad truth is that most evil is done by people who never make up their mind to be good or evil’ Hannah Arendt, The life of the mind (1978)

Het motto slaat volledig op Odette, Odette is diep in haar hart misschien geen kwaad mens, heel misschien, maar ze heeft nooit goed nagedacht over haar daden. Over de gevolgen van haar daden, de slechte en kwade gevolgen van haar daden.

G. Meningen
Sensatiebeluste roman over de meest gehate vrouw van België

door Carmen Meuffels, 15 februari 2014

In 2010 werd bekendgemaakt dat Michelle Martin, de ex-vrouw van Marc Dutroux, vervroegd zou worden vrijgelaten. Dit nieuws ontketende woedende reacties bij het Belgische volk, dat vanzelfsprekend de kant van de slachtoffers koos en eiste dat Martin de volledige straf zou uitzitten. In haar nieuwste roman reconstrueert Kristien Hemmerechts de gebeurtenissen vanuit het standpunt van de echtgenote van de meest gehate man van België, en laat zij ons, met wisselend succes, zien dat zij niet alleen dader maar ook slachtoffer is.

Geschiedenis en literatuur, feit en fictie: ze kunnen elkaar aanvullen, maar de combinatie kan ook verontwaardiging opwekken, zeker wanneer het onderwerp nog vers in ieders herinneringen ligt. Het is dan ook geen verrassing dat Hemmerechts´ boek veel stof deed opwaaien. Liever dan over de receptie wil ik het hebben over de tekst zelf: is De vrouw die de honden eten gaf een roman die, ongeacht de actuele interesse voor het controversiële onderwerp, de moeite waard is?

Feit en fictie

Hemmerechts noemt haar hoofdpersoon Odette, maar laat er geen twijfel over bestaan dat zij de papieren versie van Michelle Martin is. Deze Odette, voor wie het moment van vrijlating dichtbij is, overdenkt haar leven met een man die wordt aangeduid met de letter M. Hoewel Hemmerechts zich keurig aan de feiten houdt, is er daarnaast genoeg ruimte voor bespiegelingen en gedachtes van Odette, die niet anders dan door de schrijfster verzonnen kunnen zijn. Feiten, en fictie.

Hemmerechts schetst Odette als een onzekere en daardoor makkelijk te manipuleren vrouw. Als jong meisje al werd haar eigenwaarde stukje bij beetje de grond in geboord door haar moeder, die haar de dood van haar man (Odettes vader) verweet. Dergelijke informatie nuanceert het beeld van de meest gehate vrouw van België, en maakt aannemelijk dat zij ook – binnen de grenzen van de fictie tenminste – slachtoffer was. Ook verklaart deze achtergrondinformatie hoe het mogelijk is dat iemand zich inlaat met de gewelddadige Marc Dutroux, en zelfs verliefd op hem wordt.

Sensatiebeluste scènes

Odette is niet alleen vatbaar voor manipulatie en overmeestering, ze geniet er zelfs van, zoals blijkt uit de seksscènes, die overigens niks aan de fantasie overlaten:

‘Normale meisjes moest je leren om zichzelf te betasten. Die wisten zelfs niet dat ze een vinger in zichzelf konden steken, laat staan een kaars. Of lippenstift. (…) Achteraf waren ze je dankbaar. Als ze het eenmaal gewend waren, kon je alles in hen steken. Je moest het hen stapsgewijs gewend maken. Zoals hij bij mij met mijn aars had gedaan. Eerst een lippenstift van Lancôme, toen een van L´Oréal, toen van Chanel, van Elisabeth Arden, van Dior… alle merken hebben in mijn gat gezeten. Daarna waren kaarsen aan de beurt. Ten slotte, als kroon op zijn werk: zijn penis.’

Dergelijke scènes, waarin Odette zonder enige nuance of diepgang de rol van perverse en onderdanige minnares op zich neemt, lijken vooral opgenomen om het lezerspubliek te choqueren. Hemmerechts lijkt bij vlagen met opzet vooral op sensatie uit te zijn, waarbij de vraag zich onvermijdelijk opdringt of commercieel belang in dit geval niet ethisch verwerpelijk is. Anderzijds is ze niet erg scheutig met informatie over datgene dat iedereen wil weten: waarom Odette wel de honden, maar niet de meisjes in de kelder te eten gaf.

Pijnlijk

Het is moeilijk, zo niet onmogelijk, om De vrouw die de honden eten gaf enkel als fictief literair werk te beoordelen. Daarvoor zijn de parallellen met de geschiedenis te duidelijk, en voor velen ook te pijnlijk.

Als we toch een poging doen het boek te beschouwen als een willekeurige roman over een onbekende, onzekere vrouw die op noodlottige wijze ten val is gekomen, moeten we constateren dat De vrouw die de honden eten gaf geen literair pareltje is. Op stilistisch gebied valt er weinig te ontdekken (zo zijn creatieve alliteraties of prikkelende metaforen schaars), maar als psychologische roman overtuigt het boek doordat het een compleet en doordacht beeld schetst van een vrouw die zich, meer door onmacht dan intentioneel, in het ongeluk heeft gestort.

Eigen mening

Ik vond het in eerste instantie een heel gek boek om te lezen, omdat het eigenlijk een monoloog is van meer dan 200 pagina’s. Maar als je daar eenmaal aan gewend bent is het een heel goed boek. Het is tegelijkertijd vreselijk, maar  toch ook ontzettend goed geschreven. Ze vertelt op een hele goeie manier het verhaal van Odette. Niks wordt overgeslagen, alles wordt verteld. Dat vind ik altijd heel prettig, want anders zit je halverwege toch met heel veel vragen.

Ik heb eerst wel even de zaak van Genevieve Lhermitte op moeten zoeken, die komt regelmatig terug in het boek en zonder achtergrondinformatie heb je eigenlijk geen idee wat ze nou helemaal wil. Dus dat was wel nodig. Maar in België is die zaak ongetwijfeld nog veel bekender.

Het voelde eigenlijk wel heel gek, want door de manier waarop het verhaal verteld wordt, krijg je eigenlijk medelijden met Odette en heb je het gevoel dat ze jarenlang onterecht heeft vastgezeten. Maar je weet gewoon dat het niet goed is wat ze gedaan heeft of eigenlijk wat ze niet gedaan heeft.

Al met al vond ik het een heel goed boek om te lezen, en kan ik het zeker aanraden aan iedereen!

H. Secundaire literatuur
 

Kristien Hemmerechts (1955) studeerde Germaanse filologie aan de Universitaire Faculteiten Sint-Aloysius (thans Katholieke Universiteit Brussel) en aan de Katholieke Universiteit van Leuven. Zij volgde het eerste gedeelte van de doctorale studie aan het Instituut voor Algemene Literatuurwetenschap, Universiteit van Amsterdam. Na een verblijf in het buitenland werd zij assistente Engelse literatuur en Engelse taal aan UFSAL, thans K.U. Brussel. Op 15 januari 1986 promoveerde zij met een studie over het werk van de schrijfster Jean Rhys. Sinds oktober 1992 is zij hoofddocente Engelse literatuur aan de K.U. Brussel. In 1986-1987 (tweede semester) en 1987-1988 (tweede semester) was zij als vrije assistente aan de K.U. Leuven verantwoordelijk voor een seminarie over feminisme en literatuur (binnen de afdeling Engelse literatuur). In 1988-1989 was zij als gastdocente aan de UIA verantwoordelijk voor de cursus feministische literatuurtheorie. Zij verbleef als gastschrijfster aan de Universiteit van Kaapstad (UCT), aan de universiteit van Leiden (RUL) en aan de Universiteit van Berlijn. Sinds februari 1999 doceert zij ook wereldliteratuur aan de studenten drama van het conservatorium Antwerpen en Studio Herman Teirlinck (Hogeschool Anwerpen).

Kristien Hemmerechts schrijft al jaren regelmatig recensies over Engelstalige literatuur voor Vlaamse en Nederlandse kranten (De Morgen, HP/De Tijd, Vrij Nederland, De Standaard, Nieuw Wereldtijdschrift). In de periode september 1995 - juni 2000 schreef zij om de twee weken een column voor de krant De Morgen. Zij is ook de auteur van een aantal romans verhalen, reisverhalen en essays, die verschenen zijn bij de uitgeverijen Houtekiet, De Arbeiderspers en Atlas. Zij geeft regelmatig lezingen en voordrachten over haar eigen werk en over literatuur in het algemeen. Verder heeft ze een aantal scenario's geschreven voor korte films (die verfilmd zijn), en de roman Anna Karenina bewerkt voor toneel (in opdracht van het Ro-theater, Rotterdam). Zij heeft verschillende Engelstalige auteurs geïnterviewd voor de krant of de televisie. Romans van haar zijn vertaald in het Duits, het Frans en het Russisch. Long Ago is een verhaal van haar dat voor The Literary Review in het Engels werd vertaald.

Onderwijs

Kristien Hemmerechts doceert aan de K.U. Brussel Geschiedenis Engelse literatuur I (1e kandidatuur Germaanse talen) en Engelse auteurs II (2e kandidatuur). Binnen het VAO-programma Cultuur en Communicatie begeleidde ze tot in 2001 het onderdeel Creatief schrijven: proza.

Werk

Kristien Hemmerechts begon in 1987 proza te publiceren en heeft in de loop der jaren een breed publiek bereikt met romans en verhalenbundels als: Brede heupen, Kerst en andere verhalen, Veel vrouwen, af en toe een man, Kort kort lang en Margot en de engelen.

In haar romans en verhalen roept Hemmerechts een beklemmende wereld op. Ondanks de heftige aantrekkingskracht tussen mannen en vrouwen zijn haar personages onmachtig om hun werkelijke verlangens te bevredigen. Een belangrijk handelsmerk van haar werk is vrijmoedige, taboedoorbrekende manier waarop ze over seks schrijft, voor Hemmerechts een metafoor van het onvermogen tussen de seksen.

Hemmerechts is een schrijfster die bij veel lezers vragen oproept over het autobiografische gehalte van haar werk. Al die soms verregaande seksuele uitspattingen, zou ze die allemaal zelf hebben meegemaakt? Zelf zei Hemmerechts eens in een interview: "Schrijven is voor mij een vorm van acteren. Ik vind het plezierig om me al schrijvende even te laten gaan. Even die andere vrouw te zijn."

I. Literatuurgeschiedenis
 

Verschijningsjaar

2014

Historische en culturele bijzonderheden

In 1996 werd Marc Dutroux opgepakt voor ontvoering en moord. Hij had op dat moment twee meisjes in zijn kelder, Sabine Dardenne en Leatitia Delhez. Daarnaast had hij 5 mensen vermoord, 4 jonge meisjes en een handlanger.

Naast Marc Dutroux werd ook zijn vrouw en twee andere mannen berecht. Zijn vrouw heette Michelle Martin. Michelle Martin heeft ontzettend veel overeenkomsten met Odette uit het boek. Odette is de vrouw van een man genaamd M. Odette was lerares, ditzelfde geld voor Michelle Martin. Odette wil na haar detentie het klooster in, ditzelfde geld voor Michelle Martin. Ook zijn er veel overeenkomsten tussen M en Marc Dutroux. M groeit op in Belgisch-Congo, ditzelfde geld Dutroux en ook M vermoordt een handlanger.

Dit alles is dus terug te vinden in het boek, maar er is ook een dingetje wat net iets anders is. Michelle Martin heeft nooit zolang vastgezeten als Odette. Odette vertelt in het boek dat ze al 25 jaar vast zit.

Kristien Hemmerechts heeft dan misschien een enorm grote vergelijking willen maken, maar een biografie van Michelle Martin is het in ieder geval niet.

Literaire ontwikkelingen

Mijn boek komt uit 2014, dus cursus twaalf was voor mij niet heel erg relevant, ik heb verder gekeken in Laagland en kwam uit bij cursus 15.

In de eenentwintigste eeuw worden boeken steeds makkelijker leesbaar en komen er steeds heftigere thema’s aan bod. Dit komt precies overeen met mijn boek, het thema van mijn boek is natuurlijk best wel schokkend en heftig.

Ook is er sprake van grensvervaging, de grenzen tussen hoog en laag literatuur lijken te vervagen. Zo ontstaan er veel literaire detectives of thrillers, dit is niet het geval bij mijn boek. Al werd er in verschillende recensies wel gezegd dat ze het werk van Kristien Hemmerechts niet helemaal tot de literatuur vonden behoren.

Sinds eind jaren tachtig zijn er boeken geschreven vol met seks, verveling, spel en ironie. Dit komt gedeeltelijk overeen met mijn boek, seks zit er zeker wel in, maar niet overdreven veel en verveling, spel en ironie is eigenlijk niet terug te vinden vind ik.

Ook is er sprake van engagement, de roman moet niet langer vrijblijvend zijn, maar er weer toedoen door maatschappelijke onderwerpen niet uit te sluiten. Het onderwerp van mijn boek is in de eenentwintigste eeuw een onderwerp wat met enige regelmaat aan bod komt in het nieuws. De afgelopen jaren zijn een aantal verhalen naar buiten gekomen over meisjes die opgesloten zaten in kelders en verkracht werden door degene die hen vasthield.

Romans uit eind jaren negentig geven ook blijk van maatschappelijke betrokkenheid, zo zijn er romans van bijvoorbeeld Renate Dorrestein waarin het feminisme terug komt. Rolpatronen, machtsrelaties tussen man en vrouw, tussen ouders en kinderen en de problematiek van het moderne gezin, staan centraal in deze romans.

De machtsverhouding tussen man en vrouw komt zeker terug in mijn boek, Odette delft duidelijk het onderspit ten opzichte van haar man M. Ook is de relatie tussen Odette en haar kinderen niet helemaal geweldig.

Het realisme komt ook weer terug, dat is ook zeker terug te vinden in mijn boek.