De vierde man door Gerard Reve

Titel De vierde man Auteur Gerard Reve Uitgeverij Wolters-Noordhoff Jaar van uitgave 1996 Eerste druk 1981 Aantal blz. 108 Titel De titel is te verklaren, de hoofdpersoon wordt vermoedelijk het vierde slachtoffer van Christine. Het is ook een knipoog naar het boek "The third man" van Graham Greene. Inhoudsweergave De ik, Gerard, vertelt aan zijn vriend Ronald een verhaal over wat hem in de jaren '60 een keer was overkomen. Op een dag moest hij een lezing houden over zijn werk- Gerard is schrijver- in het zuidnederlandse havenstadje V. In de trein daar naar toe had Gerard een nare droom over een lange gang en een kloppend geluid. De lezing verliep goed. Na afloop nodigde de penningmeester van de vereniging die de lezing georganiseerd had Gerard uit om bij haar te blijven slapen. Ze was een mooie jonge vrouw. Ze heette Christine. Gerard voelde zich tot haar aangetrokken, ook al was hij een homofiel. Christine woonde in een groot huis met een kapperszaak en een bijouterie erbij. De gedachte dat Christine eigenares van dit alles was en dus wel rijk zou zijn wond Gerard erg op. Ze gingen met elkaar naar bed. 's Nachts had Gerard weer een enge droom over een magere, zwarte man met een sleutel, die een aftelrijmpje zong. De volgende morgen zag Gerard op Christine haar bureau een brief liggen met daarbij een foto van een mooie jongen, op wie hij meteen hevig verliefd werd. Deze jongen, een zekere Herman uit Dusseldorf, moest hij een keer hebben. En Christine zou hem daarbij van dienst kunnen zijn. Toen zij hem vroeg het volgende weekend op haar huis te komen passen omdat zij weg moest ging Gerard daar dan ook grif op in. Het weekend daarna ontlokte Gerard allerlei gegevens over Herman aan Christine door te doen alsof hij helderziend was. Daarbij kreeg Gerard wel twee 'echte' visioenen over German, die bij de boeg van een schip stond en een oog dicht hield. Christine had een verhouding met Herman. Zij zou dit weekend naar hem toe gaan. Hij was al verliefd op haar toen zij nog getrouwd was. Haar man was inmiddels overleden. Ze wist eigenlijk niet goed wat ze met Herman aan moest. Hij dronk nogal veel en was een beetje woest en te snel in bed. Gerard stelde voor dat zij Herman na het weekend mee zou nemen naar V. Dan kon hij met zijn occulte gaven misschien helpen. De volgende morgen vertrok Christine. Gerard kon er niet goed tegen alleen te zijn in het lege huis. Tot schrijven kon hij zich niet zetten. Daarom ging hij een eindje wandelen in de hoop dat hij de jongen uit de Kamperfoeliestraat zou tegen komen, die hij de vorige dag gezien had. In plaats daarvan ontmoette hij een andere jongen, Laurens. Hij nam hem mee naar huis en ze vrijden. Toen Laurens weer weg was, ging Gerard kijken wat er in het kistje zat wat hij in de kast had zien liggen. Met een sleutel die precies leek op die uit de droom kon hij het kistje open maken. Daarin vond hij, naast zakelijke papieren, drie grote enveloppen met brieven van minnaars van Christine. Alle drie leken ze wat op Gerard. En alle drie waren ze plotseling overleden. In paniek vluchtte Gerard terug naar A., zijn woonplaats. Hadden zijn dromen hem al niet gewaarschuwd? Hij wilde de vierde man niet worden. Later belde Christine hem nog een keer op, en vertelde dat ze Herman inderdaad meegenomen had naar V. Hij had daar een auto-ongeluk gekregen: hij was tegen de boeg van een schip gereden, waardoor hij zwaar verminkt was. Een oog had hij verloren. Gerard was de dans dus net op tijd ontsprongen. Later vernam hij dat Christine met een Canadees zakenman getrouwd was en daarvan ook al weer weduwe was geworden. 'Het vrolijk weeuwtje' Het verhaal is uit. Gerard vraagt Ronald wat hij ervan vindt, of het verhaal genoeg body heeft om het op te schrijven?. is het wel een verhaal? Personages Gerard Reve

Hij heeft duidelijk auto-biografische trekjes. Hij is alcoholist en homofiel. Hij is echt Gerard Reve hij liegt altijd en daarom hoeft dit verhaal niet echt gebeurd te zijn. In het verhaal merk je dit ook bv. Door de zogenaamde helderziendheid toen hij op het huis wilde passen. Hij heeft erotische fantasieën over jongens die hij maar een keer gezien heeft. Christine
Het is een mooie vrouw, weduwe en eigenaresse van een kapsalon. Ze is een 'famme fatale' een mooie vrouw die mannen in haar web weet te strikken om vervolgens hun om te brengen. Ze wordt voorgedaan als heks, een vampier. Christine komt van Christus 'Door maria naar Jezus' Gerard wil eigenlijk door Christine bij Herman komen. Opbouw 11 genummerde hoofdstukken. Er is sprake van een raamvertelling(=een verhaal in een verhaal) Ruimte 1 Stad A(msterdam) en de stad V(lissingen) 2 Het huis van Christine, een mooi groot herenhuis Tijd De vertelde tijd: het verhaal over Christine duurt negen dagen(alleen het weekend is besproken). Verhaal tegen Ronald enkele uren. Het verhaal over Christine speelt zich eind jaren zestig af in mei en is chronologisch. De schrijver weet hoe het verhaal afloopt omdat hij het jaren later vertelt, maar hij doet in het boek net of hij dat niet weet. Perspectief Het is een raamvertelling in het ik-perspectief en soms een keer een autoriaal-perspectief. Thema + motieven Thema: dood, seks, religie. De bedoeling van dit werk gaat wellicht niet verder dan het parodieren van een genre van de detective of een thriller. Clichés: het kistje en het sleuteltje, de klapperende deur, de vooruitblikken. Motieven: het kistje(=de doodskist)/de sleutel(=loop van een geweer), het huis (drie-eenheid, religieus motief), de naam Christine, martelen, nachtmerries, duivel motief (overal komt een oog voor bijv. bij Herman), liegen
Taalgebruik Taalgebruik heeft soms iets plechtigs. Soms wordt d.m.v. puntjes geprobeerd het verhaal te maken, vaart te geven aan het verhaal. Ironie. Genre en Stroming Het is een parodie op een thriller. Stroming: romantisch decadentisme Auteur Hij is geboren in 1923 in Amsterdam en opgegroeid in een communistisch milieu. Nadat hij van school getrapt werd, werd hij verslaggever bij het Parool. Hij debuteert in 1947 met 'de avonden'. Hij is getrouwd geweest met dichteres Hannie Michaelis en weer van haar gescheiden in 1957. In de 60-er jaren werd hij openlijk homofiel. Hij laat zich bekeren tot het katholicisme. Daarna gaat hij naar Frankrijk waar hij 'Oud en eenzaam schrijft en zijn laatste boek ' Het Violet van de dood'. Zie ook de Reve pagina, http://www.beeldvorm.nl/reve/.