De versierde mens door Harry Mulisch

Zakelijke gegevens De versierde mens is geschreven door Harry Mulisch. Het boek is een verhalenbundel met de naam De versierde mens. De versierde mens werd uitgegeven door Uitgeverij de Bezige Bij te Amsterdam. Dit exemplaar is gedrukt in 1979. (eerste druk 1957) Eerste reactie Ik heb dit boek gekozen omdat ik eerder al meer van Mulisch zijn werken heb gelezen. En deze werken hebben mij erg bevallen. Mijn eerste reactie na het lezen van de verhalen was; ‘Goh, wat een vage verhalen!’. Dit betekent dat ik het een leuk boek vond. Sommige verhalen slepen je tot het einde mee, waarbij je dan alsnog niet aan een antwoordt komt. Weer andere verhalen worden met psychologische problemen gevuld en prachtig aan je voorgelegd. Verdieping De versierde mens bevat 7 verhalen van allemaal ongeveer 25 bladzijden. De meeste verhalen zijn even lang, maar ze wisselen allemaal van stijl. Bij het ene verhaal blijft er veel onduidelijk terwijl een ander verhaal juist heel snel antwoorden verschaft. De verhalen hebben niet hetzelfde onderwerp. Ik vond de verhalen ‘Keuring’, ‘De terugkomst’, ‘Quauhquauhtichan in den vreemde’, ‘Wat gebeurde er met Massuro?’ en ‘De versierde mens’ het leukst. Keuring heb ik gekozen omdat het een heel onduidelijke, dromerig verhaal is. Je denkt de hele tijd, dat de hoofdpersoon gek is, of minstens dat hij droomt. Ook had ik geen gevoel van plaats in het verhaal, het verhaal kon zich op veel plaatsen afspelen. De terugkomst koos ik omdat de hoofdpersoon zijn hele levens filosofie herdenkt door zijn ‘gestoorde’ overleden vader, en daardoor inziet waarom zijn vader de man was die hij was. Quauhquauhtichan in den vreemde heb ik gekozen omdat het een verschrikkelijk boeiend verhaal is, waarvan ik dacht steeds de oplossing van het probleem te hebben. In het verhaal werd het probleem echter niet verholpen, wat leidt tot het einde van de wereld. Aan het einde van het verhaal had ik ook nog eens geen antwoordt op veel van mijn vragen. Wat gebeurde er met Massuro? Dit verhaal koos ik om de gedachten gang en flashbacks van de ikpersoon. Hij ‘zag’ alles zo mooi en duidelijke voor zich dat ik bijna kon denken dat ik hem was. Ook de gebeurtenis van wat de ikpersoon verslag van doet is interessant. De versierde mens. In dit verhaal heb ik me geërgerd aan de hoofdpersoon, die een opdracht die miljoenen mensen het leven zou redden net wou uitvoren. Door het uitvoeren van de opdracht zou hij namelijk dood gaan. Kort na het niet uitvoeren van de opdracht ging hij alsnog dood. Zijn gedachten tijdens deze laatste uren van zijn leven zijn bijzonder mooi.
Samenvattingen 5 gekozen verhalen: Keuring Sander Broodman krijgt een oproep voor het leger. Hij gaat niet, maar de volgende ochtend wordt hij uit zijn bed gelicht door soldaten. Tot zijn bevreemding zijn de soldaten allemaal verminkt. Hij wordt in een vrachtwagen gestopt met de tweeling Hein en Kees Ankersmid, Kuif en Pleister. Alle rekruten krijgen eerst een test met heel fel licht, keihard geluid, er wordt op ze geschoten. Tijdens de laatste oefening valt Sander flauw van de spanning. Kuif is een pacifist, en laat geen gelegenheid liggen om zijn afkeer van het leger te uiten. Als de hele troep een oefening krijgt, waarbij ze op onschuldige kinderen en voorbijgangers moeten schieten, draait Pleister door; hij schiet op alles wat los en vast zit. Kuif schiet hierop Pleister in zijn schouder, en wordt afgevoerd. Sander wordt gek, denkend aan zijn ex-vriendin Ena. Hij valt flauw, en tijdens zijn bewusteloosheid krijgt hij een injectie toegediend. Wanneer hij uit de kazerne wil lopen, schiet de sergeant op hem. (hier en ik niet zeker van!) Vervolgens pakt Sander zijn revolver, en schiet de sergeant neer. Buitengekomen loopt hij naar een snelweg. Hij hoopt dat een voorbijkomende auto hem, als liftende soldaat, wel snel een lift zal geven. De terugkomst De vader van de hoofdpersoon werd door de buurtbewoners vroeger ‘de Dorpjeskijker’ genoemd. Deze man struinde altijd door de omgeving, spelend op zijn ukelele. Een aantal jaar geleden is hij echter aan de verkeerde kant van zijn dromen wakker geworden (doodgegaan). De moeder van de hoofdpersoon is ook dood. Hij woont nu in huis bij zijn kinderloze oom. Hij zit op school maar zakt voor een examen. Daarna gaat hij bij zijn oom werken, maar die gaat dood na een tijdje. Zijn vader werkte wel, maar trok in het voorjaar altijd de natuur in. Als hij in een dorp was, danste hij terwijl hij over gruwelen zong. Na een paar maanden keerde hij dan weer terug naar huis. Zijn vrouw was dan altijd erg boos. Nu is de hoofdpersoon oud, en denkt hij aan zijn eigen zoon. Eigenlijk keert zijn vader na diens dood nog steeds terug, volgend de hoofdpersoon. De hoofdpersoon besluit de plaatsen op te zoeken waar zijn vader vroeger altijd kwam. Daar wordt hij raar aangekeken, want niemand verwacht dat een rare zwerver zo’n welopgevoede zoon zou hebben. Uiteindelijk ziet de hoofdpersoon in waarom zijn vader door het landschap struinde. Hij wordt misschien een beetje gek, maar ziet in, dat zijn vader net als hij erg van de natuur genoot/ kon genieten. De hoofdpersoon verlaat zijn auto en begint door weer en wind door het landschap te lopen. Uiteindelijk daagt hij het weer en de wind aan. Quauhquauhtinchan in den vreemde een sprookje Een zwangere indiaanse vrouw loopt door de natuur. Zij is zwanger van Quauhquauhtinchan. Ze is te ver van huis gegaan, en nu is er niemand in de buurt om haar te helpen. Tijdens de bevalling overlijdt ze. De oude man Xquiq, die altijd tussen de ruïnes struint, vindt het kind. Hij en zijn vrouw Zuruquia zijn altijd kinderloos gebleven, en daarom beschouwt hij dit kind als een geschenk van de aarde. Wanneer de rest van het dorp hem ziet aankomen met het kind, weten ze niet wat ze er van moeten denken. Vooral Nazario probeert de ‘gekke’ Xquiq te beschuldigen van kinderroof en moord. Na een klein tijdje overlijdt Xquiqs vrouw, maar dat vindt Zquiq eigenlijk niet zo erg. Quauhquauhtinchan wordt gezoogd door Sumac, de vrouw van Nazario. Xquiq besluit al zijn energie te besteden aan het grootbrengen van Quauhquauhtinchan, alhoewel Nazario blijft roepen dat Quauhquauhtinchan een duivelskind is, en dat hij het hele dorp ongeluk zal brengen. Toch krijgt Quauhquauhtinchan een relatie met Zuruquia, diens dochter. Er waart een man rond het dorp, ene Totec, die verschrikkelijk verbrand is en overal brand sticht. Eigenlijk is dit Quauhquauhtinchans vader, maar dat weet Quauhquauhtinchan niet. Wanneer Totec rond het dorp sluipt, en hij de hut van Xquiq en Quauhquauhtinchan binnen dreigt te komen, slaat Quauhquauhtinchan hem in het donker neer. Wanneer hij het levenloze lichaam naar buiten sleept, komt hij er pas achter dat hij Xquiq heeft neergeslagen! Quauhquauhtinchan valt neer, en het hele dorp verzamelt zich om hem en z’n vader heen. Nazario komt zijn gelijk halen; Zie je nou wel dat Quauhquauhtinchan verdoemd is? Toch ziet iedereen hem voor wat hij is: een dwaze ezel. Ondertussen begint Quauhquauhtinchan te groeien. Hij wordt groter en groter, en op een gegeven moment is hij bijna acht meter. De toeristenindustrie ontdekt hem, en dagelijks komen vele toeristen hem bekijken. Terwijl hij groter wordt, vernietigt hij het halve dorp, en steeds meer inwoners trekken weg. Op een gegeven moment zijn alleen nog Zuruquia, Sumac en Nazario over. Ze houden een wake bij het lichaam. De kleine Zuruquia overlijdt, omdat ze zelf ook bewusteloos is geraakt. Er komt een onderzoeksteam kijken bij Quauhquauhtinchan, die alsmaar groter wordt, en ondertussen zo’n 150 meter is. Quauhquauhtinchan blijft maar groeien en groeien, en na een tijdje is hij groter dan de hele aarde, dan het sterrenstelsel. Wat gebeurde er met sergeant Massuro? Het verhaal is een brief van Luitenant Loonstijn gericht aan het Ministerie van Oorlog, over de gebeurtenissen omtrent sergeant Massuro. Alle soldaten zijn gelegerd in Nieuw Guinea, waar ze aan het koloniseren zijn. Loonstijn kent Massuro nog van vroeger. Op een gegeven moment kan Massuro zijn ledematen niet goed meer bewegen, dus besluiten ze hem naar het dichtstbijzijnde dorp te brengen. Massuro wordt ook steeds zwaarder. Wanneer hij sterft, blijkt hij van binnen geheel graniet te zijn geworden, uit innerlijke wroeging.
De versierde mens De hoofdpersoon Bernard Brose is een militair die gelegerd is in een geheime legerbasis in een rots. Er woedt een hevige oorlog, en ondertussen zijn er al 40 miljoen mensen aan hun kant gesneuveld en veel steden liggen in puin. Brose, die toch al geen familie meer heeft, krijgt het bevel van de admiraal om het konvooi waarmee het ‘Beest’ vaart, de leider van de vijand’ neer te halen met een voor hen onzichtbare onderzeeër. De volgende uren realiseert hij zich dat hij onherroepelijk dood zal gaan. Zijn doel is namelijk om zijn duikboot te laten exploderen op de boot van het Beest. Zijn leven kan miljoenen andere levens redden. Hij slaagt erin om in zijn eentje in zijn nauwe duikboot het konvooi te bereiken, en duikt er tussen op. Niemand heeft hem in de gaten. Hij wil tegen de boot varen, maar glipt er net onderdoor. Hij probeert het weer een keer, maar steeds houdt iets hem tegen. Na een paar uur is hij al mijlenver van het konvooi verwijderd, en sterft hij op de zeebodem door zuurstofgebrek. Het ene verhaal speelt zich af in het oerwoud en andere afgelegen gebieden en een ander verhaal speelt zich weer af in de stad of een dorp. Er zijn verhalen waar een groot gebied de plaats is (Wat gebeurde er met sergeant Massuro?). In sommige verhalen echter is de plaats heel klein, zoals een trainingskamp (Keuring). De tijden verschillen volgens mij alleen in tientallen jaren, en dan maximaal 20. Sommige verhalen kunnen stammen uit voor, tijdens en na de tweede wereld oorlog, en weer andere in bijvoorbeeld 1900. De verhalen zijn echt op hun zelf geschreven, en hebben geen verbanden met elkaar. Dit is ook weer te zien dat er soms een ik perspectief wordt gebruikt en soms weer een hij perspectief. In veel gevallen vind ik de verhalen over zelf ontwikkeling (De terugkomst) gaan. Sommige verhalen zijn weer geschreven om je zelf na te laten denken, geloof ik. Beoordeling ‘Keuring’, ‘De terugkomst’, ‘De sprong der paarden en de zoete zee’, ‘Wat gebeurde er met sergeant Massuro?’ en ‘De versierde mens’ hebben een positieve werking op mij. Vaak omdat zei mooi, diepzinnig een aangrijpend zijn. ‘De versierde mens’ spreekt mij het meest aan, omdat ik erg geïnteresseerd ben in de menselijke psyche en het vraagstuk of er enkelingen opgeofferd moeten/kunnen worden voor het beter van de mensheid/samenleving. De hoofdpersoon heeft een zeer belangrijke opdracht die hij gewoon niet uit kan voeren. ‘Quauhquauhtinchan in den vreemde’ en ‘Een stad in de zon’ hebben een negatieve uitwerking op mij omdat ik de verhalen gewoon nergens over vindt gaan. Ik kan geen bedoeling vinden in het verhaal. En aan het einde van het verhaal heb ik het gevoel dat er nog steeds niks van belang is gebeurd, terwijl er wel wat is gebeurd. De verhalen boeien wel tot het laatste wordt, alleen om dan geen goed gesloten einde te hebben. Opzich ben ik het niet met de vraagstelling van de Eldorado eens. Alle boeken hebben immers een positieve inwerking op een persoon, omdat die persoon zichzelf ontwikkelt door te lezen en tot zich te nemen. De verhalenbundel op zich vond ik wel leuk. Het was diepzinnig, aangrijpend en veel verhalen deden me even nadenken. Een goed boek dus. Ik zou, afhankelijk van wie het was, iedereen dit boek aanraden. Het is wel wat saaier voor sommige mensen, maar voor anderen is het gewoon leuk. Het boek zet je aan het denken, en amuseert je door de originele schijf wijze van Mulisch. In sommige verhalen creëert dit echt toppers! Schitterend.