De val van de Vredeborch door Thea Beckman

Titel: De val van de Vredeborch
Schrijfster: Thea Beckman
Uitgever: Lemniscaat, 12de druk 1999 Samenvatting: In 1548 wordt Jan Jacobs, een brouwersknecht verbannen uit Antwerpen. Hij gaat dan op weg naar Amsterdam, maar hij komt onderweg een vrouw (Catharina) tegen. Na een gesprek biedt zij hem werk aan bij haar broer in Utrecht. Jan die altijd al een spaarder is geweest spaart nu ook en investeert in aandelen in de brouwerij, trouwt met Catharina, en krijgt vier kinderen: 1. Digna 2. Daniel 3. Adam 4. Catrientje. Door de trouwerij heeft hij nu zijn eigen brouwerij
Maar dan komen de problemen: door de Spaanse overheersing moeten zij Spanjolen in huis nemen, de Spanjolen nemen Vredeborch in bezit (dat is een sterk kasteel aan de rand van de stad), Digna wordt verliefd op een Spanjool (Hertog Alva), die commandant is, tot grote schaamte van de familie gaat zij in Vredenborch wonen, Daniël wil heilige worden en is boos op de familie dat ze zo weinig aan het Christelijke geloof doen. Want de familie is helemaal niet gelovig en weet zelf niet eens of ze protestant of Rooms-katholiek zijn. Adam is een leuke jongen die dapper wil zijn en veel op meisjes valt. En Catrientje is heel mooi en net een engeltje. Maar de Utrechters krijgen genoeg van de Spaanse overheersing en besluiten Vredenborch aan te vallen of uit te hongeren, dit gaat onder leiding van Jan die de schutterij vormt met mannen uit de stad. Het lukt om de Spanjolen weg te jagen maar de Utrechters zijn nog bang voor de burcht omdat die alleen maar overheersers aantrok. Digna, die niet is gelukkig op Vredenborch (omdat ze daar een kind heeft verloren en niet met Alva naar Spanje wil gaan) besluit weer terug te keren naar huis. En zonder veel ophef is zij ‘de zus die naar familie in Vreeswijk is geweest maar nu is teruggekeerd.’ Dan komt het initiatief van de vrouwen (vooral Catharina) om Vredenborch af te breken en zij beginnen dan ook daarmee. Elke vrouw kon nu haar woede op het steen afreageren.
Hoofdpersoon: Jan Jacobs. Uiterlijk: een rond open gezicht met heldere grijze ogen met een redelijk sterk lichaam. Karakter: krachtig, doorzettingsvermogen, moed. Probleem: hij wordt uit de stad Antwerpen verbannen en gaat naar Utrecht. Daar wordt zijn dochter verliefd op een (adellijke) Spanjaard. (Maar de Spanjaarden werden in die tijd heel erg gehaat). Dan komt nog de Spaanse overheersing en onenigheid in de familie. Nee, zijn karakter verandert niet, alleen gaat hij naarmate het verhaal vordert zijn moed, doorzettingsvermogen en kracht steeds meer gebruiken. Bijfiguren: Catharina, Digna, Hertog Alva. Catharina: beslist geen verlegen meisje (vrouw), bazig, commanderend, trots, grote neus, zeker niet knap maar ook niet lelijk
Digna: dochter van Jan en Catharina, beetje verlegen, knap, met een sterke eigen wil. Hertog Alva: trotse Spaanse edelman maar niet zo verwaand als die andere Spanjolen, aardig, knap om te zien, ouder dan Digna. Catharina vormt met haar kinderen en man een gelukkig gezin, maar door de komst van Alva in hun huis wordt die rust verstoord. Catharina die sowieso alle Spanjolen haat, haat Alva nog meer omdat hij een liefdesrelatie met Digna heeft. Daardoor verslechtert ook de relatie tussen Catharina en Digna. Omdat Digna met Alva op de burcht gaat wonen haat Catharina Alva nog meer zover zij hem nog meer kon haten. Alva en Digna gaan nog meer van elkaar houden en gaan op de burcht Vredenborch wonen, maar op het eind houdt ze niet meer van hem en gaat terug naar huis waar ze zonder veel omhef wordt ontvangen. Vertelperspectief is alwetende verteller en hij/zij-vorm. Hier is het stukje dat Jan en Catharina elkaar leren kennen: ‘’Ze ziet een armelijk geklede jonge vent, wiens schoenen stoffig en versleten zijn. Het is hem al opgevallen dat deze deftige juffer geen gouden kettinkje om de hals draagt.’’ Het verhaal speelt zich af in de 16de eeuw en de Tachtigjarige Oorlog Het verhaal speelt zich tussen 1548 (Als Jan 20 jaar is en uit Antwerpen wordt verbannen) en 1577 (afbraak van Vredeborch). Het verhaal is chronologisch geschreven, maar er zijn wel terugblikken op bijv. belegeringen maar die draaien niet om personen in het boek. Het verhaal speelt zich voornamelijk in Utrecht af. Thea Beckman is in 1923 in Rotterdam geboren. Thea Beckman trouwde in 1945, en heeft drie kinderen. Sinds 1956 woont zij in Bunnik bij Utrecht. Toen haar kinderen groot waren, besloot zij een oude droom in vervulling te laten gaan: ze ging psychologie studeren. Maar geschiedenis boeit bijzonder, vooral de Middeleeuwen, waar volgens haar nogal misverstanden over bestaan. Ze heeft ook hobby’s: reizen, lezen, piano spelen en haar huisdieren vertroetelen. Zij schrijft vooral boeken die zich in het verleden plaatsvinden. De boeken gaan meestal over een kind (of kinderen) bijv.: Geef me de ruimte. Of over een volwassen (of volwassenen) dat een probleem heeft en op reis gaat bijv.: Het rad van fortuin. Zij heeft vele boeken geschreven maar ik geef hier een paar titels: Kruistocht in spijkerbroek: over een jongen van deze tijd die de kinderkruistocht van 1212 terechtkomt en zich geroepen voelt deze groep kinderen te leiden
Saartje Tadema: over een meisje dat op haar zevende met haar broertje in een weeshuis terechtkomt. Zij is veel slimmer dan andere kinderen en verveelt zich dus opschool. Leert elke dag dat voor elke kruimel dankjewel moet zeggen. Maar dan komt de dag dat ze het weeshuis mag verlaten en komt in een stadsherberg aan het ij terecht. Het boek was redelijk spannend maar je kon ook heel erg lachen, dit stukje is wanneer een Spanjool het huis proberen te plunderen maar Catharina hen ontdekt: de Spanjolen zijn bang voor die vrouw met die bliksemde ogen en met het lang scherp mes, één probeert te vluchten maar ze steekt het mes in een van zijn handen, grijpt hem hem in de kraag en gooid hem de trap af. De soldaat denkt: ‘heilige Maria, wat een furie. Dat wijf wil ons vermoorden!’ Bij de inhoudsopgave staat precies wat er in dat hoofdstuk gebeurt, dat vond ik heel erg irritant en heb dus niet meer in de inhoudsopgave gekeken. De vrouw Catharina heeft me wel aan het denken gezet. Want ik begon te denken of ik zulke vrouwen kende (wat niet het geval was). De actie die Catharina maakte (hierboven), heeft wel indruk op me gemaakt. Want zij bezit inderdaad zoals de Spanjolen het zeggen ‘furie.’