De val door Marga Minco

Uitgeverij
Wolters-Noordhoff, Groningen
Druk
Grote lijsters 1998
Eerste druk
1983
Aantal pagina’s
63
Gemaakte keuzeopdrachten
15, 29 en 35a
Opdracht 1
De verwachting die ik van dit boek heb, is bij mezelf ook nog niet helemaal duidelijk. De titel zegt dat er iets gaat gebeuren. Als je ‘De val’ leest, wordt je wel nieuwsgierig. Dan lees je de achterflap, en krijg je iets meer toelichting: ‘…. Een even bizar en noodlottig vervolg krijgen’. Dan denk je al dat er iets spannends gaat gebeuren. Ik ben gaan lezen met de hoop dat het een spannend en leuk boek is, met een goed verhaal. Opdracht 2
Ik vind dit boek onvoorspelbaar. En daardoor vind ik het boek ook weer goed. Het gaat volgens mij voornamelijk om de macht van toeval. Je weet dus niet wat er gaat gebeuren. Er zit een goed verhaal in en het is een makkelijk te lezen boek. Dat het best spannend is, vind ik ook erg leuk. Je komt het verhaal van allerlei kanten te weten, dat is behalve dat het belangrijk is om het boek te begrijpen, ook erg leuk. Opdracht 15

Voor deze opdracht heb ik vijf afbeeldingen van schilderijen opgezocht en bijgevoegd. De eerste is het schilderij ‘black and white’, van de schilder Jackson Pollock. Gemaakt in het jaar 1948. Zo stel ik me voor dat Frieda in de put ligt. Haar hele leven vliegt nog een keer aan haar voorbij, ze wordt paniekerig, en haar gedachten zijn niet meer te ordenen. Zoiets beeldt ‘black and white’ heel goed uit vind ik. Ook omdat het zwart wit is. De zwarte kleur overheerst, bij Frieda zijn de gedachten dat ze dood gaat denk ik heel erg sterk. Natuurlijk heeft ze ook nog een beetje hoop dat er toch nog iemand zo gek is om met dit koude weer de straat op te gaan, en haar komt redden. Daar is het witte gedeelte voor. Maar het zwarte is het meest aanwezig, de dood is dichterbij dan de redding. Ze is oud en zwak, het is ontzettend koud buiten; hoe kan ze gered worden onder deze omstandigheden? De tweede die ik gekozen heb is ‘improvisatie 28’ tweede versie, geschilderd door Vassily Kandinsky. Gemaakt in het jaar 1912. Toeval. Alle spatjes en kloddertjes zijn toevallig terecht gekomen op de plaats waar ze zitten. En toch heeft ieder spatje, kloddertje en veegje een functie in het geheel. Eén spatje of kloddertje op zich zou niets te betekenen hebben. Alles bij elkaar vormt het een geheel, bijelkaar gebracht door puur toeval. Net als het verhaal. Een oud vrouwtje dat een bestelling wil gaan doen bij de bakker stelt op zich niets voor, maar door de extreme kou, de luie gemeentemonteurs en Frieda’s eigenzinnigheid, vormt zich een verhaal. Allemaal door middel van toeval. Iedere kleur heeft een eigen functie, net als de personages in het verhaal. Samen vormen ze een éénheid. Tenslotte heb ik het schilderij ‘De schreeuw’ uitgezocht. Geschilderd door Edvard Munch, in 1893. In dit schilderij komt de mens en zijn emotie duidelijk naar voren. Het is een begin van de periode van het expressionisme. Dit schilderij beeldt één van de vele menselijke emoties uit: angst, schrik. Deze emotie komt in het verhaal veel voor. Op het moment dat ze haar gezin verliest, op het moment dat ze valt. Ook Bien Hijmans schrok denk ik behoorlijk toen ze hoorde dat Frieda overleden was. En dat terwijl Bien nog zo had gezegd, dat Frieda niet moest gaan. En Verstrijen en Baltus, de gemeentemonteuren, moeten ook geschrokken zijn, omdat zij het hek er niet omheen hadden gezet. Een soort van schuldgevoel moeten die twee toch wel hebben. Opdracht 20
Wil je na het maken van het leesverslag het ene woord bij vraag 3 wijzigen? Nee, het boek is spannend en onvoorspelbaar. Dat maakt een boek goed. Opdracht 21
Geef een korte samenvatting van maximaal 15 zinnen. Een oude vrouw, Frieda Borgstein, wil voor het eerst sinds 40 jaar haar (vijfentachtigste) verjaardag vieren. Ze woont in een modern bejaardentehuis. Twee gemeentemonteurs moeten drie stadsverwarmingsputten leeppompen, waar ze vanwege het koude weer absoluut geen zin in hebben. Ze doen het dan ook rustig aan, en zetten voor het gemak om de derde put geen veiligheidshekken. Als Frieda dan naar het dorp wil gaan om gebak te bestellen, een afspraak te maken bij de kapper en naar de bank te gaan, moet ze langs de put. Ze wil niet omlopen, het is een zeer eigenzinnig vrouwtje, en gaat dus vlak langs de put. Ze valt er in, verbrandt levend, en komt er meer dood dan levend uit. In het boek vind je veel flash-backs. Frieda denkt vaak terug aan haar gezin, en hoe zij als enige ontsnapt is aan de nazi’s. Bij het allerkleinste dingetje denkt ze terug aan vroeger, ze heeft zelfs foto’s van haar gezin in haar handtas, die ze altijd meeneemt. Opdracht 29
Hoe de spanning opgebouwd wordt? Grotendeels door middel van de macht van het toeval denk ik. Je krijgt van meerdere kanten het verhaal te horen dus je weet waarom die put toevallig openstaat, en waarom Frieda naar het dorp moet. Normaal zou ik denken: ‘wat is dat voor iets idioots?!’ Maar omdat je dus alle kanten van het verhaal kent, is het iets begrijpelijker. Je komt ook steeds meer te weten; waarom Frieda naar buiten moet, waarom de put onbewaakt openstaat en meer. Door de toevallige samenloop van omstandigheden gebeurt er iets verschrikkelijks. Door middel van de titel weet je dat er iets gaat gebeuren, maar wat, dat weet je natuurlijk niet. Daar wordt in het verhaal langzaam naar toe gewerkt. Zo krijg je een goede opbouw van spanning. Opdracht 35a
Herschrijf een fragment
Ik heb voor een fragment uit bladzijde 26 gekozen. Het speelt op het moment dat Frieda besloten heeft haar verjaardag weer eens te vieren. Met haar nieuwe bomberjack en haar diadeem in de hand begaf Frieda zich naar de lift waar ze tegelijk instapte met twee meisjes van de catering die zo druk aan het kletsen waren dat ze haar niet schenen op te merken. Terwijl de deuren zich sloten en het geteut de roestvrijstale ruimte vulde werd ze door twijfels overvallen. Waarom doe ik dit? Doe ik er wel goed aan? Heb ik niet te overhaast besloten? Vroeg ze zich af. Ze sloot haar ogen en concentreerde zich op de megasnelle geluidloze daling van de lift die ze elke keer onderging als het roken van een joint waarop bij het uitstappen trippen volgde. En toen ze op de gang de uitbundig reagerende Bien Hijmans tegenkwam, verdween haar aarzeling. ‘Ja, ik vond dat het nu eindelijk maar eens moest gebeuren. U vindt het toch niet gek?’ ‘Gek?’ ‘Dat ik het nu ineens wel wil?’ ‘Het doet me alleen maar een plezier.’ Bien knikte haar hartelijk toe. ‘U moet me helpen mevrouw Hijmans, ik wil graag weten hoeveel gebakjes ik moet bestellen, en hoeveel suikervrije. En vergeet het personeel niet.’ ‘Komt in orde. Ik draai het meteen even voor u uit. Waar is mijn laptop?’ Ze was al twee stappen verder. ‘Krijg ik dat dan gauw? Ik ga straks bij Vaissier langs.’ ‘Die kunt u toch e-mailen? Het is veel te koud om eruit te gaan.’ Opdracht 44
Na het lezen van het verhaal vind ik dit boek leerzaam. Je komt erachter dat het toeval met je kan doen wat ze wil. Je hebt het niet in de hand. Je leven kan van het ene op het andere moment afgelopen zijn. Je ziet ook wat voor schade de oorlog heeft aangericht bij de mensen. Waardevol is het ook. Om mensen eraan te herinneren wat voor schade een oorlog aan kan richten en dat je van het leven moet genieten: het kan toevallig afgelopen zijn. Opdracht 45
Begrijp je het verhaal? Ik begrijp dit verhaal helemaal. Je weet alle kanten van het verhaal, er is geen moeilijke taal gebruikt, en er zit een goed verhaal in. Het is een fijn boek.