De val door Marga Minco

Titel De val Over de schrijver Marga Minco is geboren in 1920 te Ginneken onder de naam Sara Menco. Ze kreeg een orthodox-joodse opvoeding, omdat haar vader kerkvoogd was van een Joodse gemeente. Na de nutsschool begon ze met schrijven. In 1938 werd ze aangenomen bij de Bredasche Courant als leerlingjournaliste. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn haar ouders, broer en zus omgekomen. Vanaf 1950 schreef ze voor maandbladen, het Parool en het Haarlems Dagblad. Daarna heeft ze allerlei boeken geschreven voor jong en oud. Enkele bekende boeken van haar zijn 'Het bittere kruid', '
Een leeg huis' en 'De val'. Haar boeken zijn weliswaar kort, maar ze bezitten veel betekenis. Een centraal thema in haar boeken is de Tweede Wereldoorlog. Titelverklaring Tijdens de Tweede Wereldoorlog is Frieda Borgstein gevallen van de trap op het moment dat ze net naar beneden kwam om in de vluchtauto te stappen, waar haar man en kinderen al in zaten. Door deze val miste ze toevallig de vluchtauto, die zonder haar wegging. Door dit feit werd haar hele leven veranderd, omdat ze haar man en kinderen nooit meer zou zien. De tweede val betekent het einde van haar leven. Twee werklieden vergeten door toevalligheden een hekje om een geopende put te zetten en Frieda Borgstein valt door een inschattingsfout in de put, wat haar dood wordt. Inhoud De 85-jarige Frieda Borgstein gaat in tegenstelling tot andere jaren haar verjaardag wel vieren. Ze ziet het al helemaal zitten en gaat in d'r eentje naar op pad om nog wat dingen te regelen. Niemand gaat met haar mee omdat ze allemaal met andere dingen bezig zijn. Frieda valt op haar weg naar het centrum in een openstaande put en dat wordt haar dood. Motto 'I imagine, sometimes, that if a film could be made of one's life, every other frame would be death. It goes so fast we're not aware of it. Destruction and resurrection in alternate beats of being, but speed makes it seem continuous. But you see, kid, with ordinary consciousness you can't even begin to know what's happening.' Saul Bellow (The Dean's December) 'Ik stel me soms voor dat als er een film van iemands leven kan worden gemaakt, dat alles wat je niet ziet, de dood voorstelt. (Het raamwerk om het beeld zelf, wat je door de snelheid niet ziet.) Het gaat zo snel dat we er niet bewust van zijn. Ondergang en verrijzenis in afwisselend tempo van het bestaan, maar de snelheid maakt het dat het onafgebroken schijnt. Maar je zal zien, jochie, met het gewoon bewustzijn kan je niet eens beginnen te begrijpen wat er aan de hand is.' Een film bestaat uit beelden en een kader eromheen. Doordat een film snel wordt afgespeeld zie je dat kader niet en weet je dus niet wat er gebeurt. Het leven is dus onberekenbaar omdat je niet kan overzien wat er gaat gebeuren, zoals wanneer je dood gaat. Dit versterkt het centrale thema toeval. Alles in het leven wordt bepaald door het toeval.
Psychologische laag Frieda is zeer eigenwijs en denkt dat ze alles wel aankan, terwijl ze toch ook een dagje ouder is geworden. Doordat ze zo eigenwijs is en niet luistert naar anderen, valt ze uiteindelijk in die openstaande put. In de Tweede Wereldoorlog was ze ook zo eigenwijs omdat ze zo nodig op het laatste moment een dikke trui moest pakken op de eerste etage. Op haar weg terug viel ze en miste ze de vluchtauto. Thematische laag Het verhaal laat duidelijk blijken dat toeval het leven leidt, want je ziet dat de mensen door omstandigheden andere dingen doen dan normaal, zoals het feit dat die twee bouwvakkers het hekje niet plaatsen in tegenstelling tot andere dagen als ze het wel doen. Leeservaring Ik vind het wel een apart onderwerp omdat het iets is wat je over het algemeen nooit in boeken tegenkomt. Het aspect toeval is wel iets wat veel beschreven is maar in deze vorm ben ik het nog nooit tegengekomen. Dat vind ik dan ook erg leuk aan het onderwerp: het is weer eens iets anders. Tevens is het verhaal eromheen zo werkelijk beschreven en herkenbaar omdat het gewoon een stukje 'normaal' leven is zonder van die grote problemen zoals je vaak in literatuur tegenkomt. Dit is voor iedereen normaal, terwijl die probleemverhalen niet iedereen treft. Toeval leidt bij iedereen het leven en vaak kan je jezelf wel dingen verwijten terwijl het gewoon het toeval is waardoor iets fout gaat. Wat ik ook wel erg apart vind aan het verhaal, is dat het zich in zo'n kort tijdsbestek afspeelt: het duurt niet eens een hele dag en daarom is het zo gedetailleerd. Hierdoor lijkt het veel op een normale dag zoals je het ook meemaakt. Veel verhalen staan niet zo bij simpele dingen in het leven stil, waardoor het minder werkelijk voor je is. In dit verhaal zaten veel herkenbare dingen uit het dagelijks leven. Hierdoor waren de personages ook zeer goed te begrijpen: Frieda ziet het allemaal wel zitten en heeft erg veel zelfvertrouwen. Het einde is dan dus wel zielig omdat Frieda zich zo verheugt op het vieren van haar verjaardag en ze het gevoel heeft dat ze het nog wel een tijdje zal volhouden. Wel vind ik het goed in het verhaal passen: alles leidt tot dit eind. Het is trouwens thematisch zeer toepasselijk, omdat dit weer een val is, die een grote invloed heeft op haar leven, want ze overleeft het niet. Tevens kan ik de andere personages ook goed begrijpen, die toevallig iets anders doen dan normaal door het toeval, waardoor ze een groot schuldgevoel hebben als blijkt dat Frieda omgekomen is terwijl zij er iets aan hadden kunnen doen. Tenminste dat vinden ze zelf. Eigenlijk hoeven ze zichzelf niets te verwijten omdat Frieda zo eigenwijs was. Toch kan ik het feit dat ze een schuldgevoel hebben zeer goed begrijpen, omdat je toch eerst kijkt naar wat jouw rol in het geheel was. Ik denk dat bijna iedereen het zo bekijkt. Het verhaal is zo opgebouwd dat je eerst een passage over Frieda krijgt en daarna een over die twee arbeiders die met die put bezig zijn. In het begin snap je er niets van wat dat met elkaar te maken heeft, tot het einde van het verhaal. Dan krijg je pas het verband te zien. Dit houd je wel aan het lezen doordat je wil weten wat er gaat gebeuren: het is niet zo voorspelbaar. Het zijn korte scènes die om en voorkomen, waardoor je het gevoel krijgt dat het op hetzelfde moment gebeurt, ook omdat het in chronologische volgorde plaatsvindt. Het boek is in makkelijk te begrijpen Nederlands geschreven, waardoor je het snel en goed kan lezen. Op zich vond ik het zeer vreemd dat het hele boek nog niet eens één dag bevat, maar achteraf denk ik dat het zeker niet te uitvoerig beschreven was. Toch werden er redelijk wat details omschreven waardoor je de gebeurtenissen en omstandigheden voor je kon zien. Het boek is dan weliswaar kort, maar krachtig. Literair gezien bevat het boek best veel in verhouding tot de omvang van het verhaal. Zo staat er een vrij lang motto in het boek dat vrij moeilijk was om te verklaren omdat het in Engels was en in dit geval moeilijk te vertalen was. Toch ben ik er wel uitgekomen, maar het was vrij moeilijk om dit goed onder woorden te brengen. De thematische laag was best duidelijk eruit te halen. Zo was het zeer duidelijk dat die eerste val en eigenlijk ook de tweede van zeer grote invloed zijn op haar leven. Ook het gegeven dat het toeval in dit verhaal een grote rol speelt, is erg duidelijk en zelfs letterlijk beschreven.