De schaduw van het verleden door Martine Letterie

A. Zakelijke gegevens - De schaduw van het verleden - Martine Letterie - Ellessy, 2001 B. Inhoud - Samenvatting: In 1970 verhuist Peter naar Drenthe. Hij ging daar wonen omdat zijn grootouders net waren overleden, en zijn vader graag de winkel van zijn opa over wou nemen. In dit dorp is ook zijn vader opgegroeid. Als hij zijn boeken voor volgend schooljaar daar wil gaan bestellen wil een oude vrouw dat niet voor hem doen. Ze zegt dat dankzij Peter’s vader en opa haar zoon niet meer leeft en peter wordt daarom niet geholpen. Peter snapt dit niet en gaat ’s avonds als hij thuis is in z’n vader’s oude slaapkamer kijken. Daar vindt hij een dagboek van zijn vader. In dit dagboek leest hij wat zijn vader eigenlijk was in de oorlog. Zijn vader blijkt een NSBer te zijn geweest in de oorlog. Ondertussen had hij maar weinig vrienden want iedereen wist het van zijn vader. Hij had één vriendin gekregen, Ciska. Samen gingen ze bij een clubje van geschiedenis. Thuis ging het steeds slechter met Peter want zijn vader was bijna altijd weg naar de kroeg en de winkel liep ook niet goed. Monique (zijn zus) was gaan stelen om aan geld te komen. Toen Peter’s moeder dit hoorde, was ze het zat en besloot om een flatje te kopen zonder dat Peter’s vader het wist. Peter had inmiddels alles tegen Anneke (de leidster van het geschiedenisgroepje) vertelt. Ciska’s oma bleek de oude vrouw te zijn die hij in de winkel had ontmoet. Maar toen hij bij Ciska thuis kwam, was die vrouw toch een stuk aardiger dan hij had verwacht en ze accepteerde Peter ook. En het geschiedenis groepje hielp ze ook nog schilderen bij het nieuwe huis. Dus uiteindelijk zou Peter’s moeder rust vinden en hij had vrienden voor het leven! - De hoofdpersoon is Peter. Hij was aan het begin van het verhaal nog best wel een kind, maar doordat hij een jaar van tegenslagen heeft gehad is hij een stuk volwassener geworden. Er wordt niet echt beschreven hoe Peter eruit ziet, maar hij lijkt wel erg op z’n vader. Ook die wordt niet beschreven over hoe hij er uitziet dus dat maakt ook niet veel uit. - Het eerste probleem was het verhuizen, want dat wou Peter niet. Het tweede probleem was dat hij erachter kwam dat zijn vader bij de duitsers hoorde in de oorlog. Daar kon hij niet mee omgaan. Hij wou graag vrienden hebben en niet worden bestempeld door iets wat zijn vader had gedaan. Uiteindelijk vindt hij wel hele goede vrienden. - De andere belangrijke personen zijn de vader van Peter, Jan. Door de daden van zijn vader wordt Peter aangewezen. En door zijn vader raken ze ook in financiele moeilijkheden. Want hij neemt al het geld mee dat ze nog hebben om te gaan opzuipen. En de winkel liep ook niet goed dus daar verdienden ze ook niks aan. Verder is Ciska een belangrijke persoon want zij is de enige die vrienden wil worden met Peter. De personen in het geschiedenisgroepje zijn ook wel belangrijk maar vooral de leidster Anneke, want die helpt Peter erdoorheen. Verder spelen Peter’s moeder en zus Monique een klein rol in het verhaal maar zijn toch best belangrijk. - De verhouding tussen Peter en zijn vader wordt in de loop van het verhaal alleen maar slechter. Als hij er dus achter komt dat zijn vader bij de duitsers hoorde en als zijn vader zijn moeder zoveel pijn doet. Tussen Peter’s moeder en vader werd de verhouding ook steeds slechter. Tussen Ciska en Peter wordt het in de loop van het verhaal alleen maar beter. - Je leert Peter echt kennen van binnenin, maar hij is ook de hoofdpersoon dan is dat meestal zo. Zijn vader’s gedachten lees je in z’n dagboeken dus die leer je opzich ook wel goed kennen. De rest is een beetje meer van de buitenkant, want bij de meesten lees je wel wat ze voelen, maar leer je ze niet echt van binnen kennen. - Het verhaal speelt zich af in Drenthe. Bij Peter thuis, bij Ciska thuis, bij hun op school, gewoon op straat, maar allemaal in Drenthe, alleen er zijn wel wat stukjes die in Apeldoorn afspelen want daar woonde Peter voor dat hij naar Drenthe verhuisde en hij gaat daar nog een keer logeren. - Het verhaal speelt zich in 1970 af. Ze kijken soms terug naar de oorlog (1940 tot 1945). Het is wel gewoon in de tegenwoordige tijd geschreven. - Bij ieder nieuw hoodstuk staat ook een datum boven en bij de eerst genoemde staat vrijdag 17 Juli 1970 en bij de laatst genoemde staat dinsdag 15 December 1970. Er zijn dus ong. 5 maanden verstreken als het boek afgelopen is. - Er zijn terugblikken naar het verleden in de oorlog, maar dat lees je dan allemaal in de dagboeken. En het geschiedenisgroepje gaat ook nog een keer op onderzoek uit naar oude dingen en dan hebben ze het ook nog een keer over het verleden. En verhaal zelf speelt zich ook in 1970 af, dus het is eigenlijk allemaal verleden. - De bedoeling is denk ik dat je mensen niet zo maar moet beoordelen op wat één van de familieleden heeft gedaan. Want Peter krijgt in het boek alle schuld van de daden van zijn vader, en hij kon daar niks aan doen dus dat is heel gemeen. - het is een jeugdboek C. Mening 1. Ik vond het een heel herkenbaar boek want ik heb zoiets ook wel is in een film gezien. Verder was het boek wel een leuk boek om te lezen want het las lekker weg. Er stonden geen moeilijke woorden in en ik had het naar 2 keer erin te hebben gelezen al uit. Dat vond ik wel jammer. Je kwam er eigenlijk al meteen achter wat Peter’s vader in de oorlog was en dat vond ik eigenlijk wel jammer. Want ik kon ook wel raden hoe het af zou lopen want zoiets dacht ik meteen al wel. Voor de rest vond ik het een heel leuk boek. 2. Ik heb voor de situatie gekozen dat Peter bij Ciska thuis komt en dan is Ciska’s oma er ook. Als ze dan boven huiswerk hebben gemaakt en Peter wil weer naar huis gaan, geeft hij iedereen een hand, en die oma dus ook. Dan kijken ze elkaar aan en zegt de oma van Ciska dat het goed is. En lachen ze naar elkaar, dat vond ik een mooi stukje. Biografie: Na de middelbare school studeerde Martine Letterie Nederlands in Utrecht. Na haar afstuderen was ze lerares Nederlands in Zutphen en Doetinchem. Aan de Pabo in Doetinchem gaf ze les over jeugdliteratuur. Verder deed ze een aantal dingen die met jeugdliteratuur te maken hebben: ze was lid van de Griffeljury, schreef artikelen voor Bumper, was redacteur van Tikker en ze werkte mee aan schoolboeken, onder andere over jeugdliteratuur. In 1997 hield ze op met lesgeven om alleen nog maar te schrijven. Martine Letterie is getrouwd, heeft drie kinderen en woont in Vorden. Omdat ze vond dat er te weinig historische romans voor kinderen verschijnen, ging ze die zelf schrijven. Ze koos daarbij voor een origineel uitgangspunt: als personen in haar boeken koos ze voorouders uit haar eigen stamboom. Die maakte ze dan tot hoofd- of bijpersoon en baseerde zich op dingen die echt met die voorouders gebeurd zijn. Daar verzon ze dan zelf nog dingen bij. Door deze manier van schrijven wil ze laten zien hoe dichtbij het verleden eigenlijk is. Na twee boeken over haar voorouders schreef ze een aantal boeken voor beginnende lezers en verschillende historische romans. Deze historische romans zijn niet gebaseerd op haar stamboom, maar gaan wel weer over gewone mensen. Deze boeken heeft ze allemaal geschreven: 1996 Het schorriemorrie van De Pruk (Ploegsma) 1998 Ver van huis (Leopold) 1998 De leeuw is los! (Zwijsen) 1999 Focke en het geheim van Magnus (Leopold) 1999 Hussen met je neus ertussen (Zwijsen) 2000 Broer te koop! (Zwijsen) 2000 Kerstkransjes (Zwijsen) 2001 De schaduw van het verleden (Ellessy) 2001 Cowboy Stinky Bill (Zwijsen) 2001 Een dier voor wies (Clavis; Delubas) 2001 Een valk voor Berend (Leopold) 2001 De tweelingclub (Zwijsen)< 2002 Ridder in één slag (Leopold) 2002 De schat van Ermenrike (Zwijsen)
Extra opdracht
Opdracht 3: Recensie In het najaar van 1970 verhuist Peter met zijn familie naar Drenthe. Zo komen ze terug in het dorp waar peter’s vader opgegroeid is. Peter kan er niet makkelijk zijn draai vinden. Een van de eerste dagen wordt hij in een winkel door een oude vrouw uitgescholden. De jongens van het dorp mijden hem alsof hij een enge ziekte heeft. Als Peter de dagboeken van zijn vader vindt en leest wordt alles duidelijk. Dit is het begin van het aangrijpende boek De schaduw van het verleden. Het is een jeugdboek maar ook zeer geschikt voor volwassenen. Het boek laat goed zien dat keuzes maken in het leven belangrijk zijn en laat ook nog een andere boodschap achter: Dat je nooit iemand moet beoordelen op daden van een ander. Nou klinkt dit misschien erg ongeloofwaardig maar toch gebeuren deze dingen en laat Martine Letterie in De schaduw van het verleden dit goed zien. De tijd die ze ervoor gebruikte was misschien niet helemaal goed, want zo kunnen de lezers en lezeressen van De schaduw van het verleden zich niet echt de situatie voorstellen. Martine Letterie had misschien ook beter een ander verhaal kunnen kiezen omdat de boodschap misschien niet helemaal over komt aan de wat jongere lezers en lezeressen. Het boek is daarom ook meer gechikt voor vanaf de leeftijd 13 jaar. Verder heeft Letterie weer laten zien dat ze goed kan schrijven want de personages worden goed uitgediept. Niet zo zeer kwa uiterlijkheden en karakter, maar vooral de emotionele kant van de personages. Het is daarom weer een boek geworden dat lekker wegleest, maar waar ook een hele belangrijke boodschap achter zit.