De ruimte van Sokolov door Leon de Winter

Presentatie Boek 2

Boekgegevens

Titel: De Ruimte van Sokolov

Auteur: Leon de Winter

Jaar eerste druk: 1992

Aantal bladzijdes: 351

Schrijver

Leon de Winter is geboren op 24 februari 1954. Toen hij 20 was ging hij naar de Filmacademie. Hier ontmoette hij René Seegers en Jean van de Velde. Zij verlieten in 1978 zonder diploma de academie en begonnen zich te richtten op de Eerste Amsterdamse Filmassociatie (EAFA).

Hij debuteerde in 1976 met de verhalenbundel Over de leegte in de wereld. Zijn boeken Zoeken naar Eileen W, Supertex, La place de la Bastille en De hemel van Hollywood werden verfilmd.

  Toen De Winter in 1992 meedeed aan een reclamespotje voor Libris monteerde Propria Cures een beeldje uit het reclamefilmpje op een foto van een massagraf. Het blad meende dat De Winter zijn Joodse achtergrond exploiteerde. De Winter spande een kort geding aan. Propria Cures werd veroordeeld tot een schadevergoeding van tienduizend gulden en het plaatsen van een rectificatie.

  In 1994 begon hij samen met de Amerikaan Eric Pleskow het filmbedrijf Pleswin Entertainment Group. De Winter verhuisde naar Hollywood. Na ruzie met Delta Lloyd over de financiering werd het bedrijf opgedoekt en keerde hij terug naar Nederland. Vooral na 11 september 2001 ontwikkelde hij zich als publicist en talkshowgast. Hij publiceert sindsdien regelmatig opinieartikelen in het dagblad De Telegraaf en in de tijdschriften Elsevier, Die Welt en Der Spiegel. In Elsevier had de Winter een wekelijkse column. Zijn laatste column in het blad verscheen in het laatste nummer van 2007, op 28 december.

  Volgens sommige critici zou De Winter niet 'literair genoeg' schrijven en te veel uit zijn op effect; steeds meer is De Winter in een 'hardboiled' stijl gaan schrijven, een schrijfstijl met zo weinig mogelijk opsmuk, weinig metaforen of bloemrijk taalgebruik. Bij het verschijnen van zijn roman, Het recht op terugkeer, werd hij hier door recensenten zowel om bekritiseerd als bewonderd.

  Prijzen die Leon de Winter heeft gekregen:

•            Reina Prinsen Geerligsprijs (1979)

•            Buber-Rosenzweig-Medaille (2006)

•            De Schrijversprijs der Brabantse Letteren (2009)

  Boeken die door Leon de Winter zijn geschreven:

•            Over de leegte in de wereld (1976; verhalen)

•            De (ver)wording van de jongere Dürer (1978; roman)

•            Zoeken naar Eileen W. (1981; roman; verfilmd in 1987 door Rudolf van den Berg)

•            La Place de la Bastille (1981; roman; verfilmd in 1984 door Rudolf van den Berg)

•            Vertraagde roman (1982; roman)

•            Kaplan (1986; roman)

•            Hoffman's honger (1990; roman; verfilmd in 1993 door Leon de Winter)

•            SuperTex (1991; roman; verfilmd in 2003 door Jan Schütte)

•            Een Abessijnse woestijnkat (1992; verhalen)

•            De ruimte van Sokolov (1992; roman)

•            De verhalen (1993)

•            Handleiding ter bestrijding van extreem rechts (1994)

•            Serenade (1995; Boekenweekgeschenk)

•            Zionoco (1995; roman)

•            Het grote Leon de Winter boek (1996; bundeling van Kaplan, Hoffman's honger en SuperTex)

•            Lady Di in een bevallige pose (1996; essay)

•            De hemel van Hollywood (1997; roman; verfilmd in 2001 door Sönke Wortmann met als titel "The Hollywood Sign")

•            God's Gym (2002; roman)

•            De vijand (2004)

•            Het recht op terugkeer (2008; roman)

•            VSV (2012)

Motivatie

-

Samenvatting

Een voormalig ruimtevaartdeskundige, Sokolov, is nadat hij in de Sovjet-Unie in ongenade is gevallen naar Israël geëmigreerd en raakt daar aan lager wal. Als straatveger in Tel Aviv is hij getuige van een moord. De moordenaar lijkt op een vroegere vriend en collega ruimtevaartdeskundige. Deze jeugdvriend blijkt zich inderdaad in Israël op te houden; hij is een puissant rijk zakenman geworden die Sokolov een nieuwe toekomst biedt. Daarvoor moet Sokolov principes laten varen. Intussen heeft hij kennisgemaakt met een Russische emigrée, met wie hij een relatie aangaat. Een snel verhaal ontwikkelt zich, waarin het gemeenschappelijk verleden van Sokolov en zijn jeugdvriend sturend is voor het verhaalheden. Ten slotte wordt Sokolov ertoe overgehaald zelf een moord te plegen. Een en ander speelt zich af tegen de achtergrond van de uitbrekende Golfoorlog. De Winter heeft een onderhoudende, met vaart vertelde roman geschreven, waarin thrillerelementen het zicht niet ontnemen op wezenlijke vragen over vriendschap, over eerlijkheid/rechtlijnigheid tegen over opportunisme en over de joodse identiteit. Vrij kleine druk.

Verhaaltechnieken

Personages

De hoofdpersoon in het boek is Aleksandr Iwanowitsj Sokolov, meestal wordt hij in het boek gewoon Sokolov genoemd. Hij wordt in het begin beschreven als een lange magere man van drieënveertig met een kinderlijk gezicht en rossig haar. Hij is heel erg rechtlijnig en daarom is het voor sommige mensen moeilijk om met hem om te gaan. Hij is in feite net zo’n schurk als Lev, maar hij ondergaat eerst zelfkastijding. Zijn principes dienen voornamelijk als korset om zijn bandeloosheid in toom te houden (geciteerd uit het boek), zoals bijvoorbeeld zijn alcoholisme. Sokolov beleeft zijn Jood-zijn niet echt. Zelfs zijn besnijdenis vindt niet plaats om religieuze motieven. Hij is een rond karakter.

Lev Sergejewitsj Lezjawa is de ‘beste’ vriend van de hoofd persoon.

Lev maken we alleen maar mee in de gedachten van Sokolov. Lev is een pragmatische schoft. Tegen zijn cynisme is Sokolov slechts één keer bestand, als hij Lev en zijn auto opblaast. Al die andere keren wordt hij door Lev verleid. Hij is een rond karakter.

Onderlinge relaties:

Lev: Lev is de vriend van Sokolov en een grote oplichter.

Irina: Irina is de eerste vrouw van Sokolov die van hem scheidt als hij wordt ontslagen.

Natasja: Natasja is zijn dochtertje.

Tanja: Tanja is de vriendin die hij tegenkomt in Israël en met wie hij een relatie krijgt.

Emma: Emma is het dochtertje van Tanja.

Katsz: Katsz is de politieagent die de zaakjes van Lev en later Sokolov onderzoekt. Hij wordt een vriend van de familie.

structuur en samenhang: hoofdstukindeling/spanningsopbouw

De ruimte van Sokolov is verdeeld in vier delen. Deel één telt 12 hoofdstukken, deel twee 9, deel drie 3 en deel vier 7. Daarna volgt nog het hoofdstuk ‘Later’. Bladzijde 413 is een dankwoord.

Elk hoofdstuk wordt aangegeven met een cijfer weergegeven in letters. Dus: EEN, TWEE, DRIE, enzovoort. De verschillende delen worden aangegeven met: DEEL EEN, DEEL TWEE, enzovoort.