De rode strik door Mensje van Keulen

Algemene gegevens Titel: De rode strik
Auteur: Mensje van Keulen
Uitgever: Atlas, onderdeel van Uitgeverij Contact
Plaats en jaar van uitgave: Amsterdam/ Antwerpen 1994
ISBN-nummer: 90 254 0964 4
Aantal pagina's: 205
Genre: roman Samenvatting Den Haag jaren ’50: Maria Talberg, 11 jaar oud, en haar kleine zusje Bee wonen bij hun alleenstaande moeder in een volksbuurt. Vader is lang geleden weggelopen. Er komt steeds vaker een neef langs, oom Leen. Maria krijgt in de gaten dat moeder en oom Leen een verhouding krijgen. De zusjes haten deze oom, omdat hij vies en ruw overkomt. Zo drinkt hij veel sterke drank en rookt hij. Hij is een beest van een man en wordt daarom ook wel de ‘beestenman’ genoemd. ‘Wat ziet moeder in deze man?’, vragen ze zich af. Hij pest ze ook nog eens. Maria en Bee durven er niets van te zeggen, terwijl hun normale gang van leven verandert. Ze krijgen ook veel minder aandacht. De band tussen de zusjes en de man wordt steeds maar slechter. De zusjes besluiten de man te vermoorden wanneer ze merken dat hun moeder onder de ‘beestenman’ lijdt. Dan gaat het gebeuren. Het begint als de ‘beestenman’ sadistisch vraagt wat een rode strik is, omdat Bee een rode strik in haar haar draagt. Hij bedoelt de strik van een stroper die net een konijn heeft gestrikt. Hij wil het konijn van Maria in de pot stoppen. Maria en Bee pikken dit niet meer. Als moeder weg is slaat Maria hem neer met een pan en duwt hem samen met Bee van de trap. De ‘beestenman’ wordt doodgeschopt door de zusjes, hij valt morsdood naar beneden. Hij is in de bloederige strik van de zusjes gelopen. Aantal woorden: 248 Waarom ik het boek heb gekozen? Ik heb het boek gekozen nadat ik eerder al twee andere boeken had geprobeerd in de zomervakantie. Het boek ‘De ingewijden’ van Hella S. Haasse was een veel te dik en saai boek. Toen ik een kwart van dit boek gelezen had ben ik ermee gestopt. Naar Frankrijk had ik het boek ‘Het geheim’ van Anna Enquist meegenomen. Ook dit boek bleek erg saai. Het zat vol met muzikale termen en moeilijke zinnen. Het las niet bepaald gemakkelijk. Ongeveer op de helft ben ik gestopt. De eerste week in A0 ging ik dus op zoek naar een nieuw boek. Mevrouw Engel adviseerde me het boek ‘De rode strik’ van Mensje van Keulen. Ze zei dat het boek bij me paste, omdat ik aangegeven had dat ik niet echt van oorlogsboeken hield en dat er wel echt iets moest gebeuren in het boek. Het boek was niet zo dik en ik was erg benieuwd. Ik las de achterkant van het boek. Zodoende begon ik te lezen.
Wat verwachtte ik van het boek? Van tevoren had ik al een recensie van het boek ‘De rode strik’ gelezen en het leek me een redelijk boek. Ik had niet echt het idee dat het een superboek was. Ik had ook wel in mijn hoofd zitten dat het saai was. Zeker toen ik hoorde dat het boek voor volwassenen en voor kinderen goed te lezen was. Ook dacht ik dat het wel makkelijk te lezen was, omdat het grote letters waren en er niet zo veel pagina’s waren. De schrijfstijl leek me ook niet zo moeilijk. Verder had ik ergens gelezen dat het boek kort samengevat over een 12-jarig meisje gaat, Maria, die besluit de sadistische vriend van haar moeder te vermoorden. Ik verwachtte dat ze hem blijkbaar niet uit kon staan of dat ze jaloers was en daarom dus de moord pleegde. Tenslotte was de achterflap heel belangrijk, omdat ik die al gelezen had. Daar stond: ‘Het was de dag waarop de beestenman dood, morsdood was.’ Ik vroeg dus af hoe het was gekomen dat Maria hem had vermoord, en hoe ze het had gedaan. Met deze globale kennis in mijn hoofd begon ik te lezen. In hoeverre zijn mijn verwachtingen uitgekomen? Mijn verwachtingen zijn redelijk goed uitgekomen. Het was inderdaad wel een aardig boek. Er zaten positieve en negatieve aspecten in, waardoor ik niet echt kan zeggen dat het boek ontzettend knap geschreven is of dat het erg slecht was. ‘De rode strik’ was inderdaad zo geschreven dat ook kinderen het kunnen lezen. Er stonden geen moeilijke woorden in en het waren korte en krachtige zinnen op grote lettergrote. Alleen vraag ik me dan af of kinderen de dubbele betekenis van de rode strik in het verhaal snappen. De verhaallijn was ook erg duidelijk opgebouwd. Er gebeurden dingen die je natuurlijk nooit van tevoren kunt verwachten, maar daarom is een boek juist geschreven. Om je op het verkeerde spoor te zetten of ineens een heel ander zijpad in te slaan. Dat maakt een boek boeiend. Maar de essentie van het verhaal kwam dus goed overeen met hetgeen ik van tevoren verwachtte van het verhaal. Mijn eerste reactie op het boek Ik vind dat het boek me niet is tegengevallen, maar ook niet echt heeft kunnen boeien. Het mooiste in het verhaal vind ik hoe beschreven wordt hoe een meisje die in de puberteit zit vertelt wat ze bezield. Ze kan de nieuwe vriend van haar moeder niet uitstaan. Het is zelfs een oom van moeder. Hij is echt een beest van een man. Dranklust, rookverslaving en slordigheid o.a. maken hem niet populair bij Maria en haar zusje Bee. Ook vind ik het boeiend om te lezen hoe de moord gepleegd is en hoe een bepaalde sfeer is gecreëerd die niet te omschrijven is. Het beste kun je de sfeer omschrijven met de woorden somber en binnenhuisdramasfeer. De spanning wordt ook goed opgebouwd, maar het nadeel hiervan is dat na pas ongeveer 100 pagina’s het verhaal boeiend begint te worden. In het begin is het doorlezen omdat het moet, maar het amuseert niet. Tenslotte vind ik de afsluiting niet bepaald goed. Omdat alles zo gedetailleerd en realistisch beschreven is vind ik het eind een beetje abnormaal hoe het eindigt. De man wil hun lievelingskonijn in de pot steken. Ik vind dit een slechte reden. Mensje van Keulen had niet op een leukere manier af kunnen ronden. Ook het feit dat het zusje met een dartpijltje in het hoofd rondloopt is erg humoristisch, maar past niet bij het realisme van het verhaal. Maar voor de rest vind ik het wel een aardig boek dat ook vrij snel en gemakkelijk uit te lezen valt. Verdiepingsopdracht Ik heb gekozen voor Opdracht 1 van het verwerkingsopdrachtenvel dat we als laatste kregen (die van Havo 4). Niet die van mevrouw (anoniem). Situatie 1: Als de ‘beestenman’ ook door de week blijft slapen. Hij heeft jenever gedronken en het huis stinkt. Hij lacht Maria en Bee uit. (blz.115, 116) Hoe reageren Maria en Bee? Ze durven niets te zeggen. Ze zijn verlegen, omdat ze de man eng vinden. Ze voelen zich toch een beetje opgelaten en minderwaardig. Ze zijn bang. Wat zou ik voelen en doen in zo’n situatie? Ik zou me opgelaten voelen en er iets van zeggen. Ik zou niet bang zijn, maar vragen waarom hij me uitlacht. Als hij geen goede reden heeft zou ik erg kwaad worden. Het ligt er wel aan hoe groot en sterk die man is. Misschien zou ik ook wel niets durven zeggen als er een reus van een man voor me stond. Het hangt af van de situatie dus. Zie je overeenkomsten tussen jou en een personage? Ik zie dus gedeeltelijk wel en gedeeltelijk geen overeenkomsten tussen mij en Maria en Bee. Ik zou er wel wat van zeggen, het is niet dat ik dan helemaal niets durf terug te zeggen. Niet als die man heel erg groot en sterk is. Dan weet ik niet of ik iets ervan zal zeggen. Situatie 2: Eindoordeel over het boek Ik vind het een redelijk goed boek. Het is me niet tegengevallen. Het interessantst aan het boek is hoe beschreven wordt hoe een meisje die in de puberteit zit vertelt over de verkeerde vriend van haar moeder. Je merkt dat een nieuwe vriend van haar moeder voor een hele omschakeling kan zorgen voor zo’n meisje. Het dagelijks leven is niet meer hetzelfde. Een hoop dingen veranderen. Je merkt dat de normale rust in haar leven gestoord is. Ook krijgt ze minder aandacht. Het zielige is dat ze ook nog eens geplaagd wordt door de ‘beestenman’. Omdat ze nog niet helemaal volwassen is kan ze hier niet goed tegen. Ook is het boeiend om te lezen hoe de moord is gepleegd. Daardoor is de spanning goed opgebouwd. Er wordt ook nog eens een bepaalde sfeer gecreëerd. Net omdat er zo weinig gebeurt voel je iets aankomen. Je denkt aan de moord. Je weet alleen nog niet wanneer en hoe de moord gepleegd wordt. Dit is mooi beschreven. Het enige nadeel aan het boek vind ik dat het verhaal pas na ongeveer 100 pagina’s boeiend begint te worden hierdoor. Ook vind ik het einde tegenvallen. Omdat het verhaal over het algemeen realistisch is, vind ik het einde zeer onwaarschijnlijk. De ‘beestenman’ wil het konijn van Maria vermoorden. Ik zie niet echt in wat hier realistisch aan moet lijken. Het kan, maar het is nogal overdreven. Ik zie hier meer een rol van een seriemoordenaar in. Omdat je alle informatie via de ogen van een meisje in de puberteit krijgt is alles overdreven, maar dit vind ik niet bij het verhaal passen. Het boek heeft zo dus zijn positieve en negatieve aspecten.
Evaluatie van mijn leeservaring Het was een boek dat erg snel en makkelijk uitgelezen kon worden. Dat was op zich wel fijn, want zoveel tijd had ik niet i.v.m. boeken voor Duits, Engels en Nederlands. Ik ben niet echt moeilijke woorden tegengekomen en de letters waren vrij groot. Ik zie nu ook in waarom het boek voor kinderen en voor volwassenen te lezen is. Alleen denk ik dat kinderen niet alles begrijpen zoal de dubbele betekenis van de rode strik. De hoofdlijnen waren duidelijk en de spanning werd goed opgebouwd. Daardoor ben ik geen moeilijkheden tegen gekomen tijdens het lezen. Ook was het boek niet zo dik. Ik vind het wel jammer dat ik geen nieuwe woorden heb geleerd of iets te weten ben gekomen over een bepaald thema, waar in mijn andere gelezen boeken soms wel sprake van was. Ik heb nu één boek van Mensje van Keulen gelezen, dus ik kan niet voluit zeggen of de schrijfstijl me bevalt. Dit boek is redelijk goed bevallen. Misschien als ik later nog een boek van haar lees dat mijn mening is veranderd. Maar over het algemeen heeft ze dus een vlotte en simpele manier van schrijven. Evaluatie van de verdiepingsopdracht Ik heb deze keer voor de 1e verdiepingsopdracht gekozen. Ik moest kiezen tussen opdracht 1 en 2, omdat ik 3 en 4 niet kon kiezen. Opdracht 3 was een interview met iemand die hetzelfde boek heeft gelezen. Hier was geen sprake van. Opdracht 4 was als je een boek had gelezen dat zich niet in Nederland afspeelt. Mijn boek speelt zich af in Nederland in de jaren ’50 in Den Haag. Opdracht 2 leek me niet zo interessant, omdat ik mijn punten van kritiek al heel duidelijk naar voren had gebracht. Opdracht 1 bleef dus over. Deze opdracht had ik vorig jaar voor mijn eerste boek, ‘Hersenschimmen’, gedaan. Het is me toen redelijk goed bevallen, maar het kostte wel enige tijd. Ik hoopte in kortere tijd deze opdracht te kunnen afronden. De opdracht is goed bevallen uiteindelijk. Het was interessant om je in bepaalde personen te plaatsen in bepaalde situaties. Je gaat nadenken hoe je zou reageren. Je komt dan iets over je eigen persoonlijkheid te weten en die van anderen. Het kijken naar overeenkomsten is daarbij erg handig. De opdracht heeft me niet zo veel tijd gekost. Dat was erg prettig.