De pupil door Harry Mulisch

Algemene gegevens: Auteur: Harry Mulisch. Titel: de pupil. Plaats, jaar uitgave: De Bezige Bij, Amsterdam. Jaar 1e uitgave: 1887 Genre: Roman. Inhoud: Beschrijving hoofdpersonen: De ik-persoon: De hoofdpersoon is een achttienjarige, opgewekte, onafhankelijke, werklustige, creatieve, uitzonderlijk begaafde, ambitieuze, fantasierijke, bijna volmaakt gebouwde, smaakvol geklede, welgemanierde, goed van de tongriem gesneden, hartveroverende jongen of ook wel de perfecte schoonzoon en tegelijkertijd de schrijver zelf(Dit staat op ongeveer de 1e pagina in het boek, op die pagina beschrijft hij zichzelf.) Mme Sasserath: Mme Sasserath is een vrouw van 88 jaar die nog goed bij kennis is. Ze is de vrouw van de uitvinder van de veiligheidsspeld. Ze blijft in het verhaal een beetje afstandelijk en mysterieus. Ze verdwijnt bijvoorbeeld zomaar in het niets. Tijd, periode waarin het zich afspeelt: Het verhaal kan je zien als één grote flashback. De “ik” haalt een zeer grote herinnering boven en verteld deze in chronologische volgorde. Op het moment dat de ik- persoon zijn herinneringen ophaalt is de 2e wereld oorlog aan de gang.
Sfeer: De sfeer in het boek redelijk gespannen want als er momenten van stress in het boek voorkomen is dat best wel duidelijk beschreven. Tijdsverloop: Het verhaal bevat erg veel flashbacks dat komt omdat de ik- persoon steeds terug denkt aan wat hij heeft meegemaakt, de flashbacks vinden weer plaats in chronologische volgorde. Plaats: Het verhaal speelt zich niet op één vaste plaats af, maar wel meestal in de buurt van Mme Sasserath. Perspectief: Het verhaal is geschreven in het ik- perspectief. Dit merk je aan het feit dat de ik- persoon in het begin van het boek eerst zegt dat hij 60 jaar is en vervolgens een verhaal vertelt over zijn belevenissen van vroeger. Thema: Je zou denken dat het boek om de pupil draait in de zin van een beschermeling. Dit komt in het verhaal ook wel naar voren, maar het gaat om de pupil als onderdeel van het oog. Hiermee zie je dingen en die kun je vervolgens op papier zetten. Zelf schrijft de ‘ik’ ook boeken. Verder betekent de pupil ook nog leerling. Dit heeft ook betrekking tot het boek omdat de ‘ik’ een leerling is van Mme Sasserath. De ik-figuur leert de kunst van het schrijven ontwikkelen bij Mme Sasserath. Motieven: Ik weet niet echt wat het motief is in dit boek, maar als ik wat moet schrijven zou ik zeggen: de veiligheidsspeld. Het blijft steeds terugkomen. De hoofdpersoon beschrijft een speld zo: “Dat ene stuk staaldraad, dat in het midden een dolle slinger om zichzelf maakte, waardoor de uiteinden bij zichzelf vandaan wilden, weg, uit elkaar, maar daarin gehinderd werden door een sluw geconstrueerd kapje, dat aan het ene uiteinde vastzat en dat het andere uiteinde tegenhield, dat daardoor steviger aan zichzelf gevangen zat naar mate het heviger weg wilde van zichzelf, op die plek een weerstand ontmoette, die het zelf was.”
Spanning: Ik vind dat er niet zo veel spanning in het boek voorkomt. Het enige best wel spannend beschreven deel in het boek vind ik: het moment waarop Mme Sasserath verdwijnt in de kabelbaan. En vreemde mensen naar beneden komen. Titel: De pupil. Titelverklaring: De titel van het boek heeft eigenlijk twee betekenissen. 1. De hoofdpersoon is een tijdjes de oogappel (de pupil) van Mme Sasserath. 2. De andere betekenis is de pupil als deel van het oog. Met de pupil zie je de wereld. En de hoofdpersoon schrijft de dingen die hij ziet met z’n oog. Samenvatting: De ik-figuur is een 18-jarige pompbediende bij een benzinestation in Rome. Hij is weggevlucht vanuit Nederland naar Italië, vlak na de 2e wereldoorlog. Later als hij voor Mme Sasserath gaat werken verplaatst het verhaal zich naar het eiland Capri. Mme Sasserath is de vrouw van de uitvinder van de veiligheidsspeld. Hier mag hij zich volledig wijden aan zijn litteraire bezigheden. Met de schrijverij van de ‘ik’ gaat het niet goed, maar dan krijgt hij de kans om Mme Sasserath een grote dienst te bewijzen. Mme Sasserath had namelijk last van slapeloosheid. De dokter zei dat ze bang was om te slapen omdat ze niet meer kon dromen, maar de ‘ik’ dacht er anders over en had bedacht dat het kwam, dat ze niet wilde slapen, omdat ze niet kon dromen. Hij legde zijn oplossing aan Mme Sasserath voor. Zij bekent dat ze een keer een droom had opgeschreven. De ‘ik’ leest hem voor en Mme Sasserath valt in slaap. Zij belooft hiervoor de ‘ik’ te belonen. Een week later opent Mme Sasserath een stoeltjeslift in de vorm van een veiligheidsspeld op de Vesuvius. Het is een monument voor haar overleden echtgenoot Alphonse. Mme Sasserath wil samen met haar pupil de openingsrit maken. Dan ziet de ‘ik’ plotseling uit de mist tegenliggers opdoemen. Als de eerste tegenliggers hem bereiken kijkt hij raar op, want hij beseft dat ze hem bekend voorkomen, maar hij heeft geen idee waar hij hen ooit gezien zou kunnen hebben. Na een tijdje merkt hij dat Mme Sasserath verdwenen is. Hij vindt haar nergens terug. Eenmaal beneden houdt hij een toespraak om de mensen gerust te stellen. Hij rijdt met professor Felice mee naar huis en denkt dan terug aan de verdwijning en de mysterieuze tegenliggers. De ‘ik’ weet nu op zijn zestigjarige leeftijd wie die vertrouwde mensen op de kabelbaan waren. Het was de beloning van Mme Sasserath. Realisme: Ik vind het boek niet echt realistisch omdat, je nooit in een stoeltjes lift kan gaan en er dan zonder dat iemand je ziet uit komen. Ook nkunnen er geen vreemden mannen in de stoeltjeslift komen zonder dat iemand dat heeft gezien. De kans is ook erg klein dat je bij een tankstation door de rijkste vrouw van de wereld mee wordt genomen als haar pupil. Beoordeling: · Ik vond het een redelijk moeilijk verhaal omdat er veel lange zinnen in gebruikt worden, er komen ook veel Italiaanse woorden in voor. · De spanning in het boek viel ook reuze tegen want, het enige spannende moment in het boek is dat de ik- persoon de stoeltjeslift ingaat en alleen terugkomt. Het rare hiervan is dat niemand hem verdenkt van moord. · Het verhaal gaat over allerlei gevoelens: goede, slechte, fijne en vervelende. Als ik moet kiezen tussen goede en slechte gevoelens gaat het volgens mij over slechte gevoelens. Want erg veel leuke en gezellige dingen komen er niet in het boek voor. · Het inleven in de hoofdpersoon in het boek was niet zo moeilijk want alles is in de ik- vorm verteld. Je weet wel wat de ik- persoon denkt maar niet wat alle andere mensen denken, zo is dat ook in het echt. Je kan iemand wel voor het hoofd kijken maar niet erin. · Het verhaal was voor mij iets nieuws want het komt niet zo vaak voor dat iemand zomaar wordt meegenomen bij een tankstation door de rijkste vrouw van de wereld. En het komt ook niet zo vaak voor dat een jonge jongen gewoon wegloopt van huis zonder dat iemand hem vindt. · Ik had verwacht dat het boek leuker zou zijn, er komt niet echt humor in voor en ook geen verdriet, spanning is er al helemaal niet. Het was een erg dun boek (133 pagina’s, 22 hoofdstukken) wat ik wel jammer vond. Ik hou namelijk erg van dikke boeken. · Het boek is op een saaie manier verteld. Maar ook op een moeilijke manier, want er komen veel lange zinnen in het boek voor. Het is wel fijn dat het in de ik-vorm is geschreven omdat je je dan beter kan in leven. · Ik vind het boek niet echt interessant, mede omdat het niet echt spannend is. Ik heb niets geleerd van dit boek, maar dat komt omdat er ook bijna geen leerzame dingen in het boek staan. Ik vind hebt niet erg als je niets van een boek leert al zou het wel mooi meegenomen zijn.