De prins van Magonia door Hubert Lampo

Auteur: Hubert Lampo
Titel: De Prins van Magonia

I. INHOUD EN STRUCTUUR

1. Wat voor soort roman is het?
Het boek is een historische roman.

2. Personages:
Wie is de hoofdpersoon?
De hoofdpersoon is Alex.

Beschrijf het karakter van de hoofdpersoon:
Alex is een gehoorzame en bescheiden jongen. Hij is een dromer met een sterk karakter. Ook is hij niet erg sociaal en veelal een verlegen type.

Maakt de hoofdpersoon een ontwikkeling door?
De hoofdpersoon Alex maakt zware ontwikkelingen door, eerder trauma’s. Hij wordt van de kostschool geroepen om aan te horen dat zijn vader is opgepakt door de Duitsers en dat zijn moeder is moeten vluchten. Alex ervaart een hoop haat en kopzorgen. Hij laat zijn toekomst varen door weg te blijven van school omwille van omstandigheden. Later rouwt hij ook om het verlies van zijn moeder, een joods gezin en zijn vriend Willy. Hij bleef alleen over.

Welke personages spelen een belangrijke rol in het boek?
De kapelaan, de vader, de moeder, Willy en het Joods gezin.

Beschrijf deze personages en hun specifieke rol.
De kapelaan: De kapelaan oftewel onderpastoor is een dynamische, vrolijke kerel met een goed hart en een hoop levenservaring. Hij is een goede vriend van Alex’ vader en oom. Destijds, na de opheffing van de socialistische en de christelijke vakbond, zijn de kapelaan en de vader van Alex nog vurige propagandisten geweest. De kapelaan helpt de moeder van Alex met vluchten voor de Duitsers en neemt Alex aan als tuinman nadat hij gestopt was met de kostschool.

De vader van Alex: De vader van Alex, zijn naam wordt in het verhaal niet genoemd. Hij is een socialist en was vroeger nog een propagandist. Hij wordt door de Duitsers op zijn werk gearresteerd en hoogstwaarschijnlijk opgesloten in het fort van Breendonk.Verder in het verhaal wordt er niks meer over hem verteld.

De moeder van Alex: De moeder van Alex is een knappe, jonge vrouw. Af en toe gaat ze naar de zondagmis om de aandacht af te leiden van de slechte faam van haar man. Na een huiszoeking van de Sicherheitspolizei komt ze er met geluk van af omdat ze haar niet konden arresteren zonder bevel van hun overste. Ook met het oog op het feit dat ze een kind verwachtte en daarvoor de officiële instructies moesten hebben. Na dat geval helpt de kapelaan haar met vluchten. Ze wordt overgebracht naar een kliniek waar ze zal schuilen en de zusters een handje zal toesteken, todat ze zal bevallen. Later in het verhaal sterft ze nog vóór de bevalling aan een hevige bloeding.

Willy: Willy is een sociale en opmerkelijke blonde Duitse infanterist met een goede mond Nederlands. Als er geen oorlog is is hij een Historicus. Willy heeft een mank been. Dit gebeurde toen hij een paar Joden hielp ontsnappen terwijl hij nog majoor was. Hij jouwde op een groep SS’ers die van plan waren een paar joden te doden met de handmitrailleur. Door deze verwarring namen de joden de kans om te vluchten. Als wraak schoten de SS’ers hun laders leeg op het been van de majoor. Hij werd gedegradeerd van majoor naar soldaat en in plaats van invalide verklaard te worden, werd hij uit pure pesterij met het kapotte been ten spijt, als notoire Judenfreund van de ene eenheid naar de andere gestuurd. Willy wordt later een goede vriend van Alex nadat hij zijn vertrouwen heeft gewonnen. Af en toe komt hij Alex opzoeken om met hem rond te hangen en te praten over de oorlog die hij afschuwde. Aan het einde van het verhaal wordt Willy doodgeschoten door een Engelse soldaat op verdenking van spionage.

Het joods gezin: Het joods gezin is een eigenaardig gastvrij gezin dat, in vergelijking met andere doorsnee gezinnen, in luxe leeft. Het joods gezin leeft aan de overkant van de kreek in alle harmonie, bestaande uit moeder en vader, grootmoeder en grootvader en twee dochters. Het lijkt zelfs alsof ze er niet van bewust zijn in welke gevaar ze leven. Op een dag krijgen ze bezoek van de toevallige voorbijganger, Alex. De kleinste dochter, die in de tuin Alex had opgemerkt, verzoekt hem binnen te komen om de verjaardag van haar oudste zus mee te vieren. Hier leert het gezin Alex kennen. Een poos later verteld Alex aan Willy over het bestaan van de harmonieuze joods gezin. Willy waarschuwt Alex om het joodse gezin te evacueren en te doen schuilen todat de Amerikanen en Engelsen komen, zodat ze in veiligheid verkeren. Wanneer Alex terugkeert naar de overkant van de kreek om ze te waarschuwen blijkt dat het al te laat is. Het joods gezin is uitgemoord en het huis platgebrand.

Zou je het werk autobiografisch kunnen noemen?
De schrijver vertelt over een jongeman en zijn ervaring tijdens de oorlog. Het zou eventueel autobiografisch kunnen zijn.

3. Tijd:
Het verhaal wordt niet-chronologisch verteld, met flashbacks en vooruitwijzigingen. Alex wordt onderweg naar huis angstig omwille van de reële kans gebombardeerd te kunnen worden tijdens de rit. Hij begint zijn eigen dwaze verhalen te vertellen waarvan hij bewust is. Hij doet dit om er de angst onder te houden. Later volgt er een flashback. Hij denkt terug aan zijn schoolgebeuren waar deze angst onderdrukkende verhalen zijn ontstaan. Er zijn ook enkele vooruitwijzigingen. Alex die maanden wachte op de komst van Willy. Of de weken die verstreken voordat Alex terug naar het joodse gezin keerde.

4. Ruimte:
Waar speelt het verhaal zich voornamelijk af?
Het verhaal speelt zich uitsluitend af in Belgiê. België wordt in het verhaal niet vermeld, maar het wordt duidelijk door de vele plaatsnamen die genoemd worden.

Is er tussen de gebeurtenissen en de ruimte een overkomst?
Ja, België is bezet door de Duitsers en er wordt gewacht op de komst van de Engelsen en de Amerikanen.

5. Thema:
Het hoofdthema van de roman is het verliezen van iemand. Alex verliest meerdere maal iemand die hem nauw bij het hart ligt. Het boek eindigdt zelfs met het verlies van Alex’ beste vriend, Willy.

Belangrijke thema’s zijn verder nog behulpzaamheid en samenwerking. Bij het lezen van het verhaal kan je duidelijk merken hoe mensen in oorlogstijd elkaar helpen om er samen door te komen. De kapelaar die Alex’ moeder doet helpen vluchten. Alex, die aangenomen wordt als tuinman om zijn brood te verdienen. Willy die joden doet helpen ontsnappen en de vader die opkomt voor het volk.

Hoe verklaar je de titel?
“De Prins van Magonia” is ontstaan uit een grapje tussen Willy en Alex. Willy heet met zijn achternaam Prinz en is financieel welgesteld. Hierdoor kwam Alex met de opmerking: “Je heet niet Prinz, maar je bént een prins.” Waarop Willy antwoordt: “Dat heb je knap geraden. Ik ben de Prins van Magonia.” Willy deed na interesse voor het woord Magonia, die hij eerder al als een begrip had gehoord, een onderzoek naar de oorsprong ervan. Het woord Magonia is afkomstig uit een legende. Het is een plaatsnaam die niet op een landkaart heeft gestaan en er ook nooit op zal staan. Nadat Willy de legende aan Alex verteldt laat hij hem zelf beslissen als Magonia nog zou bestaan of niet. Alex noemt Willy naderhand voortdurend “de prins van Magonia.”


II. INHOUD EN WERKELIJKHEID:

6. Is de probleemstelling in het verhaal reëel?
Ja het verhaal is gebaseerd op feiten en op potentiële reële ervaringen uit de tweede wereldoorlog. Zoals de bezetting van de Duitsers en het verliezen van mensen die dicht bij het hart liggen.

7. Geeft het boek een beeld van de tijd waarin het werd geschreven?
Ja, door bepaalde fragmenten te lezen kan je een beeld vormen van de tijd waarin in het werd geschreven. Voorbeelden: “Je hoorde in feit niet met een Duitser te praten. Maar hij voelde dat het ditmaal kon. Vermoedelijk wegens het zachte gezicht van de infanterist met zijn ziek of gekwetst been.”

“Ik zou in jouw plaats naar ze toe gaan. Hun zeggen dat het haast voorbij is, dat de Engelsen en de Amerikanen vandaag of morgen in Parijs zijn en over enkele dagen voor hen alle gevaar geweken is.”

8. Levert de schrijver kritiek op maatschappelijke toestanden?
Ja. Voorbeelden: “Die moffen zijn gelukkig zulke administratieve papiervreters, dat er een proces van moet komen.”

“Ik schaam mij een Duitser te zijn, soms lig ik nachtenlang wakker en tracht mij ervan te overtuigen dat het nog niet te laat is, dat de vlaag van waanzin en leugen zal overdrijven. Maar ik weet dat de machine draait, dat zij zal blijven draaien tot alles voorbij is...”

9. In welk milieu speelt het verhaal zich af?
Het verhaal speelt zich af in het burgelijk milieu.

Is dat van belang voor het verhaal?
Ja. In dit verhaal gaat het over de kwelling die de burgers moeten meemaken ten gevolge van de oorlog.


III. LITERAIRE STROMING:

10. Zoek een kenmerkende passage voor de stroming waartoe het boek behoort.
“’Ik weet dat je me niets wilde wijsmaken...’ antwoordde Alex. ‘Jij hebt het over een droom. Ik geloof dat Magonia bestaat, zonder dat het daarom met een droom te maken heeft.’”

Welke kenmerken van die stroming vind je hier terug?
Een kenmerk hiervan is dat je de kans krijgt om het serieus op te vatten of niet. Je kan er over heen lezen of je kan er een onbeantwoorde magische gevoel aan geven.


IV. WAARDERING:

11. Hoe vond je het boek?
Ik vond het boek meevallen. Het leest vlot en is mooi geschreven maar het verhaal op zich was niet bijzonder en niet nieuw. Ik zou het beschrijven als een uitgerokken kort verhaal. Het enige wat me boeide in het verhaal was de eigenaardige relatie tussen de Duitse soldaat en Alex. Ik had hier meer uitbreiding van verwacht. De schrijver bleek bij sommige onderwerpen overbodig veel uitleg te geven wat het soms langdradig maakte en eigenlijk niet relevant was voor het verhaal. Ik heb geen spijt dat ik het heb gelezen, maar ik zou het niemand aanraden.


12. Hoe ben je op het idee gekomen om dit boek te lezen?
Na gemerkt te hebben dat er niet veel informatie over dit boek te vinden was, vond ik het tóch een uitdaging om te lezen.