De poppenspeler door Karel Verleyen

Recensie Het begon als een sprookje van Hans Cristian Andersen en eindigde in een meesterwerk van Karel Verleyen. Het boek de poppenspeler bekroond door de kinderjury 2003 laat je kennismaken met een dominante meester, volgzame bewoners en een bijzonder meisje. De vijftienjarige Elise maakt samen met haar klasgenoten en enkele leerkrachten een fietstocht door het bergachtige Italiaanse Umbrië. Tijdens de fietstocht komt Elise terecht in een plotselinge wolkbreuk. De stroming sleurt haar mee en Elise spoelt aan bij een akelige, afgelegen villa. De eigenaar van de villa biedt haar onmiddellijk onderdak. In die villa verblijven ook andere mensen, elk met een bijzondere taak en een al even geheimzinnig leven. De bewoners moeten de eigenaar “meester” noemen. De “meester” weet alles over hen, hun verleden , hun angsten, hun verlangens… Elise merkt vrij snel op dat de “meester” de andere bewoners, door zijn kennis over hen, weet te manipuleren en ze gebruikt als marionetten in zijn akelig doordacht spel. Ook Elise krijgt haar rol in het spel van de “meester”. Geen enkele ontsnapping uit het huis en aan de plannen van de “meester” zijn mogelijk. Maar, hoewel de meester heel hard zijn best doet om zijn plannen te verbergen en ze zo goed mogelijk te laten verlopen, is Elise hem een maal te slim af… Een dreigende spanning heerst over het verhaal. De personages zijn stuk voor stuk zorgvuldig beschreven. Ook maakt de verhaallijn een leuke wending, wanneer Elise verneemt dat je als schrijver een beetje “God moet zijn”. “De meester” legt haar uit dat iedere schrijver zijn eigen waarheid moet creëren, dat schrijvers hun verhaal zo moeten verwoorden dat fictie heel dicht bij de realiteit komt te staan. Het beste aan dit boek is; dat er vanaf het begin al een heleboel vragen worden opgeroepen , waar we doorheen het hele verhaal antwoorden op vinden. Het slechte punt is het einde, dat voorspelbaar wordt al vanaf het midden van het verhaal. Het boek is rechtlijnig geschreven, maar er zijn ook flashbacks die ons telkens het verleden van de bewoners doen ontraadselen. Deze zijn schuin gedrukt, waardoor het duidelijk opvalt dat het over een flashback gaat. Brieven en krantenknipsels zijn ook in het boek verwerkt. De brief is ook schuin gedrukt en gaat vooraf met het adres van de zender. Het krantenknipsel vind ik minder goed weergeven, het staat dan wel in een ander lettertype en is dan wel groter gedrukt, maar toch lijkt het niet op een echt krantenartikel. Het verhaal is verdeelt in 4 grote hoofdstukken en elk hoofdstuk is nog eens onderverdeelt in kleine onderdeeltjes waarin men het standpunt van de verschillende personages te weten komt. Die onderdeeltjes gaan vooraf met de naam van het personages die zijn visie weergeeft op bepaalde gebeurtenissen. Deze zorgen ervoor dat je dichter bij de personages komt te staan en zo je standpunt over bepaalde zaken kan vormen. Door de verdeling in 4 hoofdstukken en kleine “subhoofdstukjes” is het moeilijk om te stoppen met lezen op een punt waar de verhaallijn een ander wending neemt. Je kan namelijk stoppen bij de grote thema’s, wat eigenlijk het beste is omdat de verhaallijn daar dan die wending neemt, maar hierbij moet je wel flink aan een stuk doorlezen en is je boek al uit in 4 keer. Je kan ook stoppen tussen de kleine onderdeeltjes in. Dit maakt het oppikken van de verhaallijn dan weer wat moeilijker omdat tussen 2 visies van verschillend de personen stopt met lezen. Hierdoor moet je vaak de vorige visie nog maal lezen alvorens goed te beseffen waar het nu weer juist over ging. De stijl van “de poppenspeler” is eerder literair. De auteur gebruikt een mooie zinsbouw en een aparte vergelijking van hoe het is als je een schrijver bent. De titel past uitstekend bij het verhaal. De meester laat zijn bewoners leven als poppen uit een poppenkast. Hij bepaalt hoe ze leven, wat ze doen en zelfs hoe ze over bepaalde dingen gaan denken. De titel staat ook in verband met het sprookje van Hans Cristian Andersen. Bij het spel van “de meester” zijn sprookjes het hoofdthema. De covertekening, die dan weer sterk in verbintenis staat met de titel is dus ook uitstekend gekozen. Geeft een positieve eerste indruk en een impuls om het boek een keertje te lezen. De kleuren en de pop roepen iets mysterieus op. Het verhaal speelt zich slechts op een locatie af, dit verhoogt de spanning want het hoofdpersonage kan niet ontsnappen uit het huis. De gevoelens die je bij het boek voelt zijn overwegend spanning en angst. Ook wordt het boek gekenmerkt door een seksuele ondertoon, die zorgt voor het nodige inlevingsvermogen. Je leeft echt mee met de personages en toch slaagt de auteur erin om het niet al te sentimenteel te maken. Het einde vind ik niet al te goed. De auteur verrast ons hier niet met een spannend en meeslepend einde, maar met een te eentonig en redelijk saai einde. De vragen waarop doorheen het verhaal antwoorden worden gegeven , zijn tegen het einde allemaal opgelost. Het voelt aan of er daarna nog een hele hoop moet gebeuren, maar dan stopt het plots. Elise lost eindelijk het raadsel op, terwijl je als lezer al een tijdje door hebt hoe het allemaal al in elkaar zit. Ook heb ik zelf nog enkele vragen bij het einde, zoals; waarom “de meester” juist die personen had uitgekozen bij het spel. Bij het einde heeft de auteur “zijn God zijn” een beetje laten afweten… Het boek leest over het algemeen heel vlot, zinsbouw is verzorgt en niet al te moeilijk. De woordenschat is duidelijk. Lettertype en de volheid van de pagina’s zijn ideaal om vlot te kunnen lezen. Dit alles maakt het boek een aanrader voor de 14,15-jarigen die er zeker van zullen genieten. Ondanks het iets mindere einde blijft dit een uitstekend, aangrijpend en meeslepend verhaal dat zeker de moeite waard is om te lezen. Als schrijver vind ik Karel Verleyen toch een beetje God, hij heeft me betoverd.