De passievrucht door Karel Glastra van Loon

Boekbespreking
Auteur: Karel Glastra van Loon
Titel: De passievrucht
Uitgeverij: L.J. Veen
Gebruikte druk: veertiende druk, februari 2000. Eerste druk: april 1999
Beschrijvingsopdracht: Motivatie: Ik heb dit boek gelezen toen ik ziek was. Mijn moeder zei dat dit boek mij waarschijnlijk wel aan zou spreken. Ik ben het gaan lezen en vond het een heel leuk verhaal. Daarna kwam ik erachter dat je dit boek ook voor je lijst kunt lezen, dus heb ik er een verslag van gemaakt. Samenvatting: Op een dag in 1998, wat eerst een doodnormale dag leek te zijn, komt Armin Minderhout er na 13 jaar achter dat hij niet de vader kan zijn van zijn zoon, Bo. Hij lijdt aan het syndroom van Klinefelter, een afwijking van de geslachtschromosomen. Als je dat hebt, ben je je hele leven onvruchtbaar. Dit komt als een grote schok voor Armin wat zijn hele leven overhoop gooit. Alles waar hij in geloofde, blijkt één grote leugen. Wat er nog bij komt, is dat hij niet aan de moeder van Bo kan vragen wie de echte vader is, de ‘dader’. Zij, Monika, is namelijk al tien jaar dood. Armin weet zich geen raad, evenals zijn partner Ellen, destijds Monika’s beste vriendin. Hij besluit het voor Bo te verzwijgen. Armin gaat op zoek naar de biologische vader van Bo. Hij kan niet leven met vragen als: ‘Waarom’, ‘wie’, ‘hoe’ en ‘waar’? Zijn hele leven moet hij heroverwegen. Dit levert ontroerende en grappige momenten op van zijn leven toen met Monika en Bo, nu met Ellen en Bo. Armin gaat ook de confrontaties aan met de mogelijke ‘daders’. Alsof het nog allemaal niet genoeg is, verslechtert de relatie met hem en Ellen. Ze zullen nooit samen kinderen kunnen krijgen. Dan besluit Armin Ellen een tijdje te verlaten en alleen met zijn ‘zoon’ op vakantie naar Ameland te gaan. Ameland roept veel herinneringen op bij Armin. Hij ging daar vaak heen samen met Monika. Bo is dol op Ameland en haar natuur, net als Armin. Om daar even tot rust te komen leek hen dus een prima idee. Maar daar krijgen ze zo’n knallende ruzie dat Armin het uiteindelijk toch allemaal aan Bo vertelt. Op een heel ontactische manier. Wanneer Armin en Bo weer terug zijn van Ameland sterft de vader van Armin. Als Armin het huis van zijn vader opruimt komt hij een briefje van Monika tegen waarop staat: , Ik ben zwanger’. Dit zegt genoeg voor Armin. Daarna geeft Ellen een brief aan Bo van Monika waarop staat wie zijn echte vader is. Ellen heeft het dus al die tijd geweten. Persoonlijke reactie:
Onderwerp: Het onderwerp van het verhaal is dat Armin erachter komt dat hij al zijn hele leven onvruchtbaar is en dat zijn dertienjarige zoon dus niet zijn zoon kan zijn. Dit onderwerp vond ik heel erg boeiend. Het is heel erg als je erachter komt dat je zoon niet je zoon is. Dat komt duidelijk naar voren in dit boek, alhoewel het heel luchtig is geschreven. Soms heb ik heel erg moeten lachen terwijl ik het boek aan het lezen was. Dat komt niet zo vaak voor als het zo’n aangrijpend onderwerp is. Dat vind ik vooral de kracht van het boek. Ik had niet echt veel verwachtingen bij het boek. Ik kende de schrijver niet al had ik al wel eens van het boek gehoord. Ik kende dus niet de schrijfstijl van de schrijver en kon me niet veel bij het onderwerp voorstellen. Dit onderwerp ligt niet echt in mijn belevingswereld, ik heb het nog nooit van dichtbij meegemaakt en ik had voordat ik dit boek had gelezen nog nooit van het syndroom van Klynefelter gehoord. Nadat ik dit boek had gelezen heb ik er wel met mijn moeder over gepraat, maar daarna ben ik er eigenlijk niet meer over gaan nadenken. Gebeurtenissen: De belangrijkste gebeurtenissen in het boek zijn denk ik de dag dat Armin te horen krijgt dat hij aan het syndroom van Klynefelter lijdt en wanneer hij erachter komt dat zijn vader de vader van zijn ‘zoon’ is. Andere belangrijke gebeurtenissen zijn de ontmoetingen met de mogelijke daders en wanneer Armin aan Bo vertelt dat hij niet zijn vader is. De gebeurtenissen spelen volgens mij een even belangrijke rol als de gevoelens van de personages. Het verhaal is in de ik-figuur verteld dus je komt alleen de gevoelens van Armin te weten. Maar de gebeurtenissen zie je ook door de ogen van Armin. De gebeurtenissen zijn heel ontroerend, omdat het een hele schok is als je te horen krijgt dat je zoon niet je zoon is, al zijn ze heel luchtig en humoristisch verteld. Daardoor las het boek gemakkelijk weg en kreeg het niet zo’n zware lading. Personages: De hoofdpersoon leer je redelijk goed kennen. Langzamerhand leer je zijn visie op verschillende dingen in het leven kennen en kom je erachter waarom hij bepaalde dingen doet. De hoofdpersoon is levensecht vind ik, omdat iedereen als hij erachter komt dat zijn zoon zijn zoon niet is geschokt is en niet meer weet wat hij moet doen. Natuurlijk wil je dan weten wie heeft liggen rotzooien met je vriendin en wie de vader van je ‘zoon’ is. Het is moeilijk te zeggen of ik hetzelfde zou handelen als de hoofdpersoon, omdat het bij mij niet kan voorkomen, omdat ik een meisje ben en ik zwanger word, of niet. Opbouw: Het verhaal heeft soms een moeilijke opbouw, omdat er heel veel flashbacks in het verhaal zitten. Daardoor was het soms wat moeilijk te volgen, maar als je weer wat verder had gelezen kwam je er wel weer uit. Het was best fijn dat er veel flashbacks in het verhaal zaten, zo kwam je meer te weten over het leven dat Armin had met Monika. De gebeurtenissen zie je door de ogen van één persoon, Armin, dat is van de ene kant prettig, omdat je zo samen met Armin moet zoeken wie de vader is van Armin’s ‘zoon’. Van de andere kan kom je nu niets te weten over de gevoelens van de andere personages. Het boek heeft een gesloten einde, dat vind ik altijd fijn omdat je dan niet met vragen blijft zitten. Taalgebruik: Het taalgebruik was niet moeilijk. Dat vind ik fijn omdat als er veel moeilijke woorden in staan je, of niet veel van het boek begrijpt en alle zinnen tien keer moet lezen voordat je weet wat er staat, of de hele tijd het woordenboek moet pakken. Aan allebei de manieren heb ik een hekel, omdat ik graag wil weten hoe zo’n boek afloopt en zo krijg je het nooit uit. In het boek zaten ook geen ingewikkelde beeldspraak, symbolische verwijzingen of ‘duister’ taalgebruik, dus daar had ik ook geen problemen mee. Ik vond alleen de biologische en wetenschappelijke passages in de tekst soms verwarrend en moeilijk, maar omdat het niet echt van invloed is op de rest van het verhaal heb ik er niet zoveel aandacht aan besteed. Verdiepingsopdracht: Verwachtingen: Ik had niet zoveel verwachtingen voordat ik het boek ging lezen. Ik werd eigenlijk heel erg verrast. Ik dacht dat het boek best saai was, omdat op de achterkant stond: ‘Alles wat hij al die jaren over zichzelf en zijn leven heeft geloofd moet hij heroverwegen. En hij zal antwoord moeten geven op vragen die hij liever nooit had gesteld. Wat weet je eigenlijk van degenen die je liefhebt? Hoe goed ken je hen die je het meest na zijn?’ Hierdoor dacht ik dat het boek al snel langdradig zou worden en daar houd ik niet van. Dit was zeer zeker niet het geval. Het boek is humoristisch en vlot geschreven. Opbouw: Het verhaal bestaat uit 45 hoofdstukken. Die hoofdstukken zijn weer onderverdeeld in kleinere delen, die aangegeven worden met witregels. In ieder hoofdstuk wordt eigenlijk een nieuw onderwerp aangesneden. Er zijn in het boek twee verhaallijnen. Het verleden, het leven dat Armin had met Monika en Bo en het heden, het leven dat Armin nu heeft met Ellen en Bo. De samenhang tussen deze twee verhaallijnen komt volgens mij door herhalingen. Er worden dingen herhaald waar dan weer wat aan toegevoegd wordt. De relatie tussen deze twee verhaallijnen is volgens mij de relatie tussen Armin en Bo vroeger en nu. Deze verhaallijnen zijn niet gelijkwaardig, het verleden is ondergeschikt aan het heden. Het begin van het verhaal is in medias res. Het eerste hoofdstuk is de gebeurtenis in het ziekenhuis. Armin krijgt te horen dat hij al zijn hele leven onvruchtbaar is. Daarna krijg je terugblikken naar het verleden, zijn leven met Monika. Maar zijn leven in het heden gaat ook door, daar krijg je ook informatie over. Het verhaal heeft geen cyclische opbouw. Aan het begin van het verhaal, zijn Armin en Ellen in het ziekenhuis en aan het einde van het verhaal zijn Armin, Ellen en Bo op het kerkhof bij het graf van Monika. Vertelsituatie: Het verhaal is verteld in de ikvertelsituatie. Je zou de vertelsituatie onbetrouwbaar kunnen noemen, omdat Armin eerst de ex van Monika, daarna de huisarts en daarna nog een collega verdenkt de vader te zijn van Bo. Dit blijkt niet waar te zijn. Armin is toch de belangrijkste personage in het verhaal, want het thema van het boek is de onvruchtbaarheid van Armin. Door deze vertelsituatie kun je je beter inleven in Armin en snap je waarom hij zo handelt. Door dit perspectief weet je evenveel als Armin en moet je dus met hem meezoeken naar de ‘dader’. Je zit met dezelfde vragen als Armin en zo wordt het verhaal veel spannender. Ook ga je je met hem identificeren, zou je in zijn plaats hetzelfde doen of niet. Zo krijgt het verhaal een speciale lading.
Secundaire literatuur: Het was heel moeilijk om secundaire literatuur over ‘de Passievrucht’ te vinden; dat komt denk ik omdat het nog een heel nieuw boek is, de eerste druk was in 1999. In de bibliotheek hadden ze niets en ook op het schrijversnet was niets te vinden. Uiteindelijk vond ik een website over Karel Glastra van Loon, maar daar stond niets over de structuur van het boek of over het perspectief. Op de website van de volkskrant vond ik een aantal artikelen over ‘de Passievrucht’ waarvan ik er één kon gebruiken. Verder heb ik alle uittreksels op scholieren.com uitgespit en heb ik zo nog wat informatie kunnen vinden. - website van de volkskrant. Interview met Karel Glastra van Loon van 29-10-1999 - uittreksels van ‘de Passievrucht’ op scholieren.com Samenvatting: Het verhaal is in de ik-vorm geschreven wat ervoor zorgt dat je je beter kunt inleven en midden in het verhaal staat. Het verhaal wordt er emotioneler en wanhopiger door. De lezer komt door het gebruik van de ikvertelsituatie veel dichter op het verhaal te zitten. Dat is belangrijk, aangezien het om een zeer persoonlijke kwestie gaat. Door deze vertelsituatie denkt de lezer steeds: wat gaat hij doen? En: Wat zou ik doen? Mijn bevindingen kloppen wel ongeveer met de bevindingen uit de secundaire literatuur. De bevindingen uit de secundaire literatuur over het perspectief vind ik wel overtuigend, omdat ik er hetzelfde over denk. Van het interview met Karel Glastra van Loon heb ik veel geleerd, zo leer je wat zijn bedoeling was met het verhaal, daar ga je dan wel over nadenken. Daar had ik veel aan. Aan de uittreksels van scholieren.com had ik wel wat, maar niet zoveel. Daar stond eigenlijk hetzelfde als wat ik al had. Verder was het veel beknopter dan het interview met Karel Glastra van Loon en het miste informatie. Evaluatie: Mijn beargumenteerde eindoordeel van het boek is dat ik het een heel goed boek vind. Het is heel ingrijpend en heel goed verteld. Je kunt je goed inleven en het heeft ook nog een portie spanning. Dat maakt het boek helemaal af. Het beschrijft een dramatische ervaring waar Armin mee om moet leren gaan, dat komt duidelijk naar voren in het verhaal. Mijn persoonlijke reactie is niet echt veranderd na de verdiepingsopdracht uit te hebben gevoerd. Voordat ik deze had gemaakt vond ik het boek ook al heel goed. Ik ben tevreden over de uitvoering van de beschrijvingsopdracht en de verdiepingsopdracht, want anders had ik het wel veranderd. Ik ga geen boekverslag inleveren waarover ik niet tevreden ben. Ik vond het leuk om dit boek te lezen. Ik was ziek en dit was een leuk boek om de tijd mee door te brengen. Ik vond niets moeilijk, verwarrend of onduidelijk aan het boek. Het enige waar ik soms moeite mee had waren de wetenschappelijke termen. Ik beheerste de benodigde kennis en vaardigheden om deze opdracht uit te voeren. Ik had dan ook niet veel moeite met een of ander specifiek ding. Ik ga het de volgende keer niet anders aanpakken. Ik was op tijd begonnen en had niet veel moeite met het uitvoeren van de opdrachten.