BESCHRIJVINGSOPDRACHT
TITELBESCHRIJVING
K. Glastra van Loon, De Passievrucht, Amsterdam 1999
BESCHRIJVING
Motivatie boekkeuze
Ik was allang van plan ‘De Passievrucht’ te lezen. Allereerst omdat het een boektip was in een jeugdblad. Toen leek het me al een interessant boek. Tweede reden is dat ik positieve reacties over het boek had gehoord (en gelezen). ‘Een echte aanrader’! Nu werd ik echt nieuwsgierig en besloot het meteen te gaan lezen. Korte samenvatting van de inhoud
Op een dag in 1998, wat eerst een doodnormale dag leek te zijn, komt Armin Minderhout er na 13 jaar achter dat hij niet de vader kan zijn van zijn zoon, Bo. Hij lijdt aan het syndroom van Klinefelter, een afwijking van de geslachtschromosomen. Als je dat hebt, ben je je hele leven onvruchtbaar. Dit komt als een grote schok voor Armin die zijn hele leven overhoop gooit. Alles waar hij in geloofde, blijkt één grote leugen. Wat er nog bij komt, is dat hij niet aan de moeder kan vragen wie de echte vader is, de ‘dader’. Monika is namelijk al tien jaar dood. Armin weet zich geen raad, evenals zijn partner Ellen, destijds Monika’s beste vriendin. Hij besluit het voor Bo te verzwijgen. Armin gaat op zoektocht naar de biologische vader van Bo. Hij kan niet leven met vragen als: ‘Waarom’, ‘wie’, ‘hoe’ en ‘waar’? Zijn hele leven moet hij heroverwegen. Dit levert ontroerende en grappige momenten op van zijn leven toen met Monika en Bo, nu met Ellen en Bo. Armin gaat ook de confrontaties aan met de mogelijke ‘daders’. Alsof het nog allemaal niet genoeg is, verslechterd de relatie met hem en Ellen. Ze zullen nooit samen kinderen kunnen krijgen. Dan besluit Armin Ellen een tijdje te verlaten en alleen met zijn ‘zoon’ op vakantie naar Ameland te gaan. Ameland roept veel herinneringen op bij Armin. Hij ging daar vaak heen samen met Monika. Bo is dol op Ameland en haar natuur, net als Armin. Om daar even tot rust te komen leek hen dus een prima idee. Maar daar krijgen ze zo’n knallende ruzie dat Armin het uiteindelijk toch allemaal aan Bo verteld. Op een heel ontactische manier. Eenmaal terug doet Armin een grote ontdekking en heeft gevonden waar hij naar zocht. Maar of hij dat nu echt wilde weten? DE EERSTE PERSOONLIJKE REACTIE
De indruk die het op me achterliet was heel groot, want het boek was zó veel tegelijk! Allereerst nieuwsgierig makend door het feit dat een vader er na 13 jaar ineens achterkomt dat hij niet de biologische vader van zijn zoon is. Sommige stukken waren heel grappig (vader-zoon relatie) en van het één op het andere moment weer heel ontroerend. Het was een mooi samenhangend geheel en heel knap in elkaar gezet. Het onderwerp was heel origineel en mooi. Het boek liet heel veel verschillende indrukken en gevoelens op me achter. Op sommige momenten wist je niet of je je vrolijk of droevig moet voelen. Heel mooi.
2 VERDIEPINGSOPDRACHT
VERWACHTINGEN Armin zou erachter komen wie de biologische vader was van Bo. Dit kwam uit. Armin zou een relatie krijgen met Anke Neerinckx (de vrouw van één van de verdachten). Dit kwam niet uit, maar wel in de fantasie van Armin. Monika zou verkracht kunnen zijn en dat was dan níet de vader van Bo. Dit kwam ook niet uit. De vader van Armin had Bo verwekt bij Monika. Dit kwam uit! PLAATS EN RUIMTE
Het verhaal speelt zich voor een deel af op Ameland, voor een deel in de eigen woning van Armin en voor een klein deel op het station, het café en het huis van Niko Neerinckx. Het is niet duidelijk in welke plaats Armin woont. In ieder geval ergens in Midden-Nederland. De functie van de ruimte is duidelijk, in ieder geval als Armin en Bo op Ameland zijn. Uit alles kun je opmaken dat die twee erg veel van de natuur houden en zich ook verdiepen in allerlei wetenschappelijke kanten van de natuur. Ameland is daarvoor de perfecte ruimte. Het straalt uit hoe zij denken en hoe zijn zich voelen. Als Armin thuis is, kan ik niet goed de functie van de ruimte daar achterhalen. Ik denk dat het somber moet lijken, juist omdat de omschrijving van zijn woning en woonplaats zo onduidelijk is. Dit zal dus wel de bedoeling zijn, zodat de passages in Ameland wat meer naar voren springen omdat dat belangrijke passages zijn. ONDERWERP EN THEMA
Het onderwerp van het boek is ‘Vaderschap’. Thema van het boek is ‘Heroverweging van je leven als alles waar je in geloofde één grote leugen blijkt te zijn.’ Passages ter ondersteuning van het thema
Bladzijde 8 “’U bent onvruchtbaar. En daar is niet alleen niets aan te doen, het is bovendien, en ik besef dat dit een schok zal zijn, altijd zo geweest.’” Bladzijde 9 “Want nog moeilijker dan te leven zonder toekomst, is te leven zonder verleden.” Bladzijde 22 “Ik kijk naar Bo, die ik beter ken dan enig ander mens in de wereld, en zie een vreemde.” Bladzijde 25 “’Ik wil weten wie de vader is,’ zeg ik. ‘Wie de dader is.’” “’Lieg niet tegen me Ellen. Ik kan geen leugens meer verdragen!’” Bladzijde 46 “Kan hij het zijn, Robbert? Nee, uitgesloten. Uitgesloten? Bo lijkt in niets op hem. Nou ja, hooguit wat de kleur van zijn haar betreft.” Bladzijde 78 “Vannacht heb ik in bed aan die arts liggen denken – urenlang. Hoe goed kende hij Monika? Ik dacht aan hoe hij de thermometer in haar mond deed, hoe hij zijn vingers tegen haar voorhoofd legde, hoe hij tegen haar sprak. Zou het mogelijk zijn?” Bladzijde 120 “Het is dus waar. Niko Neerinckx is de vader van mijn zoon. Waarom zou hij anders een foto van Monika bewaren in het familiealbum?” (En zijn zoon ook Bo noemen). Bladzijde 156 “’Maar godverdomme Ellen, wat denk je dat er met mijn hart is gebeurd? Ik kan me niet verschuilen voor de waarheid, ik kan niet wegkruipen zoals jij. Ik kan mijn ogen niet sluiten! Jij weet niet wat het is om na dertien jaar je zoon te verliezen.’” Bladzijde 232 “Ik ben helemaal niets meer. Geen vader. Geen zoon. Geen geliefde. Geen vriend. Niets. Ik ben opgehouden te bestaan. Ik moet mezelf opnieuw gaan uitvinden.” Uit deze citaten valt op te maken dat het leven van Armin helemaal overhoop gegooid is. Hij verdenkt zelfs de dokter van Monika als mogelijke dader. Hij zit helemaal met zichzelf in de knoop. Het laatste citaat is het belangrijkste, dat zegt eigenlijk alles. SECUNDAIRE L ITERATUUR
Ik koos voor het kenmerk ‘de relatie tussen het mens- en wereldbeeld van de schrijver en de tekst’. Ik moet echter wel vermelden, dat ik nauwelijks bruikbare informatie kon vinden over Karel Glastra van Loon. ‘De Passievrucht’ is namelijk zijn debuutroman. Hij staat dus (nog) niet vermeld in boeken over schrijvers. Daarom moest ik het met internet doen. Maar ook op dé pagina om informatie over schrijvers te vinden, namelijk het schrijversnet.nl, kenden ze geen Karel Glastra van Loon. Ik moest het doen met enkele ‘wazige’ interviews die ik via volkskrant.nl kon vinden. Maar ik zal een poging wagen. Beschrijving
http://www.volkskrant.nl, Glastra van Loon
http://www.groene.nl, Glastra van Loon
Samenvatting gebruikte secundaire literatuur Het artikel van de pagina van de Volkskrant heeft als titel: ‘De trend is alles terug te voeren op de genen’. Het is een interview met Karel Glastra van Loon, door Arjan Peeters. Het interview gaat vooral over het boek ‘De Passievrucht’. Karel Glastra van Loon vertelt waarom hij koos voor een ik-figuur in het boek, en niet voor de hij-vorm vanuit een alwetende verteller. Hij deed dit, omdat zo de lezer met de hoofdpersoon mee moet zoeken naar het antwoord. De lezer bezit alleen die informatie die de verteller heeft. Er wordt kort uitgelegd waarom de hoofdpersoon Armin Minderhout heet. Armin is naar aanleiding van een vroeger klasgenootje. Minderhout kwam van Minderman, een naam die Glastra van Loon opviel in het telefoonboek. Dan gaat hij verder in op de ziekte die Armin heeft, waardoor hij onvruchtbaar is. Hij lijdt aan het syndroom van Klinefelter. Alles wat Glastra van Loon vermeldde over deze ziekte blijkt in het echt ook te kloppen. Dat vindt hij erg belangrijk, alles moet kloppen, evenals alle wetenschappelijke feiten die regelmatig in het boek voorkomen. Glastra van Loon is namelijk erg geïnteresseerd in natuurwetenschap en biologie (van de chaostheorie tot genetische manipulatie), vandaar. Daarom zegt hij ook dat in de huidige trend alles is terug te voeren op de genen. Zo denkt de hoofdpersoon van het boek ook. Het volgende artikel van ‘De Groene Amsterdammer’ is ook een interview met Karel
Glastra van Loon. De titel is: ‘Ik voelde woede en romantiek’. Dit interview heeft niets te maken met ‘De Passievrucht’, maar gaat voornamelijk in op de interviewbundel ‘De laatste oorlog’, die Glastra van Loon samen heeft geschreven met SP-voorman Jan Marijnissen. ‘Mensen van het gewone volk moet je vrij simpel benaderen’, aldus Glastra van Loon. Dit is ook de gedachte achter de SP. Glastra van Loon combineert het schrijverschap met journalistiek werk én activiteiten voor de SP: hij schrijft teksten voor de partij, bedenkt campagnes en schreef een boek over De Poppe-methode. Glastra van Loon laat duidelijk merken dat hij tegen het neo-kapitalistisch marktdenken is. Hij wordt er helemaal gek van, alles is geëxploiteerd. De sfeer is weg. Dan volgt er een korte geschiedenis van zijn leven. Allereerst wordt er beschreven wat de inspiratie was voor zijn verhalenbundel ‘Vannacht is de wereld gek geworden’. Hij was in voormalig Joegoslavië werkzaam als journalist. Vervolgens spreekt men kort over zijn opvoeding en hoe hij over geld denkt. Hij heeft niet veel geld en geeft het makkelijk uit. In onderhandelen is hij slecht, vandaar dat hij heel erg tegen aandelen is. Glastra van Loon heeft nog een tijd gewerkt als verslaggever bij de Nieuwe Revu. De onderwerpen konden nog wel eens variëren; misdaad, popmuziek, politiek, voetbal. Via de Nieuwe Revu-man Bert Voskuil kwam Glastra van Loon in contact met de SP. Hij schreef voor hun blad, ‘De Tribune’. Het mooie aan de SP vindt hij het volkse. Anti-intellectueel. Hij waardeert het dat SP-mensen zoveel dóen, zoals kwajongensstreken uithalen. Een beetje brutaliteit moet kunnen. Toch wil Glastra van Loon niet tot de politieke kaste toetreden. Wel wil hij politiek actief blijven. Ook wordt er gesproken over de natuur. De natuur is iets overweldigends voor Glastra van Loon. Dit is overigens erg duidelijk te merken in ‘De Passievrucht’. Het levert inspiratie op, evenals de spanning in de wereld. Toepassen van de secundaire informatie
Glastra van Loon vertelt dat hij het fijn vindt als zijn boek vraagstukken kan creëren, die na afloop nog enige tijd rondhangen in het hoofd van de lezer. Dit is hem heel goed gelukt, daar is hij echt bewust op uit geweest. (uit: de Volkskrant)
Ook is Glastra van Loon actueel ingesteld. Dat moet ook wel, als journalist zijnde. Dit actuele heeft hij toegepast bij zijn hoofdpersoon, Armin, die freelancer is en zijn werk als corrector thuis doet. Hij heeft zijn leven in de hand. Door Armin’s interesse voor wetenschap kon Glastra van Loon hem een collega geven die de evolutietheorie onder vuur neemt. Die actuele discussie vond Glastra van Loon een mooie aansluiting bij het thema van het boek.
Ook een hedendaags issue is dat Armin zichzelf opnieuw uit moet vinden. (uit: de Volkskrant)
Glastra van Loon is geïnteresseerd in natuurwetenschap en biologie. Ook dit is van toepassing op het boek. Armin en Bo zijn beiden ook helemaal weg hiervan. Er worden veel wetenschappelijke feiten in het boek gegeven, evenals biologische. Vandaar dat die twee op vakantie gingen naar Ameland, waar ze de natuur goed konden bestuderen. (uit: de Volkskrant)
Glastra van Loon zegt ook dat in de huidige trend alles is terug te voeren op de genen. Vandaar dat Armin aan het syndroom van Klinefelter lijdt, een bestaande afwijking van de geslachtschromosomen (en dus de genen). (uit: de Volkskrant)
Door enkele opmerkingen van Glastra van Loon is op te maken dat hij een perfectionist is. Dit is ook duidelijk te merken als je het boek leest. Alles klopt; de wetenschappelijke passages, de beschrijving van het syndroom van Klinefelter (zelfs naderhand nog geconcludeerd dat alles klopte door iemand die ervoor afgestudeerd was). Alles moet kloppen van Glastra van Loon, en alles klopt ook. (uit: de Volkskrant)
In allebei de artikelen laat Glastra van Loon merken dat men vereenvoudiging en verduidelijking wil. Mensen van het gewone volk moet je simpel benaderen. Dit is toegepast in het boek, omdat het heel duidelijk, ‘simpeltjes’ geschreven is. Aan het slot van ‘De Passievrucht’ leest Armin bij de evangelist Philippus: “De kennis is vrijheid. Als we de waarheid kennen, zullen we de vruchten van de waarheid in onszelf oogsten.”
Eenduidigheid is bijna altijd een versimpeling. (uit: de Volkskrant en De Groene Amsterdammer)
Glastra van Loon heeft een hekel aan welke vorm van neo-kapitalistisch marktdenken ook. Hij wordt er helemaal gek van. Het tast ook de natuur aan. Ik geloof dat ik dat ook af en toe uit het doen en denken van de hoofdpersoon heb kunnen halen. Ook is Glastra van Loon niet goed met geld en hij zou niet veel geld hebben. Evenals Armin. (uit: De Groene Amsterdammer)
‘De natuur is groter dan de mens. Ik heb het idee dat alles erop gericht is omdat gegeven ongedaan te maken. Als ik bij de Grand Canyon sta, schiet ik vol. Ik vind dat een heel emotionele ervaring. Zo’n overweldigende natuur die er al miljoenen jaren is.”
Duidelijk dus, hoe Glastra van Loon denkt over de natuur. De natuur speelt ook een belangrijke rol in het boek. De twee belangrijkste personen van het boek zijn ook helemaal gek van de natuur en verdiepen zich erin. Vandaar die vakantie op Ameland, waar ze de natuur in alle rust kunnen bewonderen en bestuderen. (uit: De Groene Amsterdammer)
Tenslotte: “Ik voel woede en romantiek. Dat is wie ik ben.”
Armin voelt ook woede en romantiek; woede om het verlies van zijn vaderschap, romantiek tegenover Bo, Monika, Ellen en de natuur. (uit: De Groene Amsterdammer)
UITGEWERKTE PERSOONLIJKE REACTIE
Vaderschap (het verliezen ervan) is het onderwerp van het boek. Ik vond het onderwerp meteen al heel origineel en interessant. Ook reëel trouwens. Dit onderwerp was geheel nieuw voor mij, het komt wel eens voor in een film, maar dat is dan toch altijd weer anders. Dat maakte me nieuwsgierig. Vrijwel altijd kun je het onderwerp in de zinnen terugvinden. De hoofdpersoon is er constant mee bezig, dus jij ook. Met behulp van citaten van de evangelist Philippus en wetenschappelijke feiten wordt er af en toe een bepaalde visie op het onderwerp gegeven. Dan weer wetenschappelijk, dan weer op een sociale manier. Het was de eerste keer dat ik een boek had gelezen met zo’n onderwerp, films heb ik er vast wel eens van gezien, maar dan heeft het niet zo’n indruk op me gemaakt. Eigenlijk waren bijna alle gebeurtenissen van belang, maar uiteraard waren de belangrijkste dat Armin erachter kwam dat hij al zijn hele leven onvruchtbaar is en de uiteindelijke ontknoping wie de ‘dader’ was. Door die eerste gebeurtenis ligt het hele leven van Armin in één klap overhoop. Hij wil de biologische vader van zijn zoon zoeken, die het ook met zijn vriendin toentertijd had gedaan. Dat is de rode draad door het verhaal. Al die tijd zoek je met Armin mee, wie het geweest kan zijn en dan komt uiteindelijk de ontknoping. Ook een erg belangrijke gebeurtenis dus. De gebeurtenissen vertonen veel samenhang. Je moet wel goed opletten of het fragment zich in het heden of verleden afspeelt. Maar alles klopt. Armin weet dat hij niet de vader van zijn zoon kan zijn, wil weten wie het is, gaat op onderzoek uit en vindt hem uiteindelijk. De gebeurtenissen waren allemaal anders van toon; sommigen droevig (dat Armin zijn zoon ‘verliest”), sommigen grappig (vader-zoon relatie) en sommigen weer interessant (wetenschappelijke passages). De gebeurtenis die de meeste indruk op mij achterliet, was dat Armin dronken was en Bo vertelde dat hij nooit zijn vader kon zijn. Alle frustraties van Armin kwamen eruit, dat kon je heel goed merken. Ik vond de hoofdpersoon erg interessant. Ik vind het sowieso wel interessant hoe andere mensen over een bepaald onderwerp denken. Dan kun je kijken hoe jij het aan zou pakken of je leert van een ander. Ik vond het boeiend als Armin een verband ging leggen tussen zijn gedachten, gevoelens en de wetenschap. Soms tegenstrijdig, soms niet. Je kreeg vrij snel een goede karakterschets van Armin, Monika en Ellen. Bo was wat moeilijker, omdat je hem meemaakte als kleuter en als puber. Je kon je goed verplaatsen in de gedachten van Armin. Je leefde met hem mee, je zocht met hem mee naar de dader. Als je dat doet, dan heeft de schrijver keurig zijn werk gedaan. Erg knap. Sommige beslissingen van de personages kon je accepteren, andere weer niet. Dat komt omdat je dan zelf heel anders gehandeld zou hebben. Maar ik heb dan ook een heel ander karakter dan de hoofdpersoon. Bijvoorbeeld bepaalde dingen verzwijgen voor elkaar die heel belangrijk kunnen zijn voor een ander. Ik zou nooit gehandeld hebben als Ellen. Die wist wie die dader was en nog veel meer. Ze wist dat Armin eraan kapot ging. Ik had het allang verteld, ik vond Ellen toen dus niet sympathiek. Maar bij andere dingen was ze dat weer wel, als Armin zich bijvoorbeeld heel ongelukkig voelde accepteerde ze bijna alles van hem. Het verhaal was absoluut niet ingewikkeld qua opbouw. Je kon alles goed volgen, er gebeurden geen rare dingen die je van de wijs brachten. Het is spannend geschreven. Van het begin tot het einde wil jij, net als Armin, weten wie de dader is. Je leeft met hem mee. Als hij een verdachte heeft, ga je goed nadenken of hij het zou kunnen zijn. Er zaten heel veel flashbacks in het verhaal, maar het werd er niet onduidelijker op. Die flashbacks waren noodzakelijk, omdat Armin terug moet naar het verleden om erachter te komen wie de dader is. Ook verdiept de schrijver de vader-zoon relatie door de flashbacks. Je leest wat ze allemaal samen deden, zodat je nu goed weet hoe het zit tussen die twee. De gebeurtenissen volg je vanuit de hoofdpersoon. Het boek is in de ik-vorm geschreven. Dit vind ik een goede manier, omdat je zo gedwongen wordt om mee te denken. Zo hou je de aandacht erbij. Gelukkig weet je op het einde wie nou de dader was, want ik zou het verschrikkelijk vinden als je er niet achter kwam. Dan kan ik dat maar niet van me afzetten, ik moet dat dan gewoon weten. Het taalgebruik was heel modern, niet moeilijk. Sommige woorden uit de wetenschappelijke passages kun je niet thuis brengen, maar dat heeft verder geen effect op het begrijpen van het verhaal. Zo leerde je nog eens wat bij voor je vocabulaire. Dialogen waren duidelijk. Als de andere persoon sprak, ging je naar de volgende alinea. Veel ruimte over, dus dat was overzichtelijk. Samenvattend vond ik het een erg mooi boek, een topper. Het leverde geen problemen op. De spanning werd goed opgebouwd, goede samenhang, duidelijke taal, interessant onderwerp, enzovoort. 3 EVALUATIE
BEARGUMENTEERD EINDOORDEEL
Ik vond het een prachtig boek. Het was zo mooi geschreven, heel eigentijds. Gedachten en gevoelens werden gewoon, zonder pardon, opgeschreven. Niets ging de schrijver uit de weg. De zinnen hangen goed samen, ze zijn eigenlijk heel gewoon en simpel. Ook de wetenschappelijke passages zijn heel goed in het verhaal verwerkt, je merkt dat de schrijver er echt verstand van heeft. Het boek was dus ook erg interessant met al die, vooral wetenschappelijke, feitjes die heel humoristisch konden werken. De beschrijvingen van de relaties tussen de personages zijn ook uitstekend. De schrijver heeft blijkbaar ook nog verstand van psychologie. Deze roman ontroert, laat je lachen en pakt op elke bladzijde. Als lezer sleept het je mee. Kortom, het boek heeft gewoonweg stijl. VERANDERING IN DE EERSTE PERSOONLIJKE REACTIE
Mijn eerste persoonlijke reactie is niet echt veranderd, maar uitgebreid. Je kan niet alles zó snel bedenken. Als je er rustig voor gaat zitten en er de tijd voor neemt, besef je pas goed hoe knap een boek in elkaar kan zitten. HET LEZEN VAN HET BOEK
Het lezen was geen lastige klus. Het werd allemaal heel duidelijk en rustig beschreven, dit alles op een mooie en grappige schrijfwijze. Alleen waren sommige wetenschappelijke passages wat minder makkelijk te begrijpen vanwege enkele moeilijke woorden die ik niet of nauwelijks kende. Maar dat had verder geen invloed op het wel of niet begrijpen van het verhaal. VAARDIGHEDEN, KENNIS, VERANDERINGEN
Ik geloof dat ik wel voldoende vaardigheden en kennis heb om deze opdrachten te maken. Als je het boek goed gelezen en begrepen hebt, scheelt dat al heel veel. Ik vond de opdracht wel heel groot, een beetje te groot, en soms een beetje onduidelijk. Maar ik denk dat het me nog wel goed is afgegaan. Wat ik de volgende keer anders ga doen, dat weet ik niet. Misschien een boek lezen van een bekendere schrijver, die meer boeken op zijn naam heeft staan. Want over Karel Glastra van Loon was heel weinig bruikbaars te vinden omdat ‘De Passievrucht’ zijn debuutroman was.
K. Glastra van Loon, De Passievrucht, Amsterdam 1999
BESCHRIJVING
Motivatie boekkeuze
Ik was allang van plan ‘De Passievrucht’ te lezen. Allereerst omdat het een boektip was in een jeugdblad. Toen leek het me al een interessant boek. Tweede reden is dat ik positieve reacties over het boek had gehoord (en gelezen). ‘Een echte aanrader’! Nu werd ik echt nieuwsgierig en besloot het meteen te gaan lezen. Korte samenvatting van de inhoud
Op een dag in 1998, wat eerst een doodnormale dag leek te zijn, komt Armin Minderhout er na 13 jaar achter dat hij niet de vader kan zijn van zijn zoon, Bo. Hij lijdt aan het syndroom van Klinefelter, een afwijking van de geslachtschromosomen. Als je dat hebt, ben je je hele leven onvruchtbaar. Dit komt als een grote schok voor Armin die zijn hele leven overhoop gooit. Alles waar hij in geloofde, blijkt één grote leugen. Wat er nog bij komt, is dat hij niet aan de moeder kan vragen wie de echte vader is, de ‘dader’. Monika is namelijk al tien jaar dood. Armin weet zich geen raad, evenals zijn partner Ellen, destijds Monika’s beste vriendin. Hij besluit het voor Bo te verzwijgen. Armin gaat op zoektocht naar de biologische vader van Bo. Hij kan niet leven met vragen als: ‘Waarom’, ‘wie’, ‘hoe’ en ‘waar’? Zijn hele leven moet hij heroverwegen. Dit levert ontroerende en grappige momenten op van zijn leven toen met Monika en Bo, nu met Ellen en Bo. Armin gaat ook de confrontaties aan met de mogelijke ‘daders’. Alsof het nog allemaal niet genoeg is, verslechterd de relatie met hem en Ellen. Ze zullen nooit samen kinderen kunnen krijgen. Dan besluit Armin Ellen een tijdje te verlaten en alleen met zijn ‘zoon’ op vakantie naar Ameland te gaan. Ameland roept veel herinneringen op bij Armin. Hij ging daar vaak heen samen met Monika. Bo is dol op Ameland en haar natuur, net als Armin. Om daar even tot rust te komen leek hen dus een prima idee. Maar daar krijgen ze zo’n knallende ruzie dat Armin het uiteindelijk toch allemaal aan Bo verteld. Op een heel ontactische manier. Eenmaal terug doet Armin een grote ontdekking en heeft gevonden waar hij naar zocht. Maar of hij dat nu echt wilde weten? DE EERSTE PERSOONLIJKE REACTIE
VERWACHTINGEN Armin zou erachter komen wie de biologische vader was van Bo. Dit kwam uit. Armin zou een relatie krijgen met Anke Neerinckx (de vrouw van één van de verdachten). Dit kwam niet uit, maar wel in de fantasie van Armin. Monika zou verkracht kunnen zijn en dat was dan níet de vader van Bo. Dit kwam ook niet uit. De vader van Armin had Bo verwekt bij Monika. Dit kwam uit! PLAATS EN RUIMTE
Het verhaal speelt zich voor een deel af op Ameland, voor een deel in de eigen woning van Armin en voor een klein deel op het station, het café en het huis van Niko Neerinckx. Het is niet duidelijk in welke plaats Armin woont. In ieder geval ergens in Midden-Nederland. De functie van de ruimte is duidelijk, in ieder geval als Armin en Bo op Ameland zijn. Uit alles kun je opmaken dat die twee erg veel van de natuur houden en zich ook verdiepen in allerlei wetenschappelijke kanten van de natuur. Ameland is daarvoor de perfecte ruimte. Het straalt uit hoe zij denken en hoe zijn zich voelen. Als Armin thuis is, kan ik niet goed de functie van de ruimte daar achterhalen. Ik denk dat het somber moet lijken, juist omdat de omschrijving van zijn woning en woonplaats zo onduidelijk is. Dit zal dus wel de bedoeling zijn, zodat de passages in Ameland wat meer naar voren springen omdat dat belangrijke passages zijn. ONDERWERP EN THEMA
Het onderwerp van het boek is ‘Vaderschap’. Thema van het boek is ‘Heroverweging van je leven als alles waar je in geloofde één grote leugen blijkt te zijn.’ Passages ter ondersteuning van het thema
Bladzijde 8 “’U bent onvruchtbaar. En daar is niet alleen niets aan te doen, het is bovendien, en ik besef dat dit een schok zal zijn, altijd zo geweest.’” Bladzijde 9 “Want nog moeilijker dan te leven zonder toekomst, is te leven zonder verleden.” Bladzijde 22 “Ik kijk naar Bo, die ik beter ken dan enig ander mens in de wereld, en zie een vreemde.” Bladzijde 25 “’Ik wil weten wie de vader is,’ zeg ik. ‘Wie de dader is.’” “’Lieg niet tegen me Ellen. Ik kan geen leugens meer verdragen!’” Bladzijde 46 “Kan hij het zijn, Robbert? Nee, uitgesloten. Uitgesloten? Bo lijkt in niets op hem. Nou ja, hooguit wat de kleur van zijn haar betreft.” Bladzijde 78 “Vannacht heb ik in bed aan die arts liggen denken – urenlang. Hoe goed kende hij Monika? Ik dacht aan hoe hij de thermometer in haar mond deed, hoe hij zijn vingers tegen haar voorhoofd legde, hoe hij tegen haar sprak. Zou het mogelijk zijn?” Bladzijde 120 “Het is dus waar. Niko Neerinckx is de vader van mijn zoon. Waarom zou hij anders een foto van Monika bewaren in het familiealbum?” (En zijn zoon ook Bo noemen). Bladzijde 156 “’Maar godverdomme Ellen, wat denk je dat er met mijn hart is gebeurd? Ik kan me niet verschuilen voor de waarheid, ik kan niet wegkruipen zoals jij. Ik kan mijn ogen niet sluiten! Jij weet niet wat het is om na dertien jaar je zoon te verliezen.’” Bladzijde 232 “Ik ben helemaal niets meer. Geen vader. Geen zoon. Geen geliefde. Geen vriend. Niets. Ik ben opgehouden te bestaan. Ik moet mezelf opnieuw gaan uitvinden.” Uit deze citaten valt op te maken dat het leven van Armin helemaal overhoop gegooid is. Hij verdenkt zelfs de dokter van Monika als mogelijke dader. Hij zit helemaal met zichzelf in de knoop. Het laatste citaat is het belangrijkste, dat zegt eigenlijk alles. SECUNDAIRE L ITERATUUR
Ik koos voor het kenmerk ‘de relatie tussen het mens- en wereldbeeld van de schrijver en de tekst’. Ik moet echter wel vermelden, dat ik nauwelijks bruikbare informatie kon vinden over Karel Glastra van Loon. ‘De Passievrucht’ is namelijk zijn debuutroman. Hij staat dus (nog) niet vermeld in boeken over schrijvers. Daarom moest ik het met internet doen. Maar ook op dé pagina om informatie over schrijvers te vinden, namelijk het schrijversnet.nl, kenden ze geen Karel Glastra van Loon. Ik moest het doen met enkele ‘wazige’ interviews die ik via volkskrant.nl kon vinden. Maar ik zal een poging wagen. Beschrijving
http://www.volkskrant.nl, Glastra van Loon
http://www.groene.nl, Glastra van Loon
Samenvatting gebruikte secundaire literatuur Het artikel van de pagina van de Volkskrant heeft als titel: ‘De trend is alles terug te voeren op de genen’. Het is een interview met Karel Glastra van Loon, door Arjan Peeters. Het interview gaat vooral over het boek ‘De Passievrucht’. Karel Glastra van Loon vertelt waarom hij koos voor een ik-figuur in het boek, en niet voor de hij-vorm vanuit een alwetende verteller. Hij deed dit, omdat zo de lezer met de hoofdpersoon mee moet zoeken naar het antwoord. De lezer bezit alleen die informatie die de verteller heeft. Er wordt kort uitgelegd waarom de hoofdpersoon Armin Minderhout heet. Armin is naar aanleiding van een vroeger klasgenootje. Minderhout kwam van Minderman, een naam die Glastra van Loon opviel in het telefoonboek. Dan gaat hij verder in op de ziekte die Armin heeft, waardoor hij onvruchtbaar is. Hij lijdt aan het syndroom van Klinefelter. Alles wat Glastra van Loon vermeldde over deze ziekte blijkt in het echt ook te kloppen. Dat vindt hij erg belangrijk, alles moet kloppen, evenals alle wetenschappelijke feiten die regelmatig in het boek voorkomen. Glastra van Loon is namelijk erg geïnteresseerd in natuurwetenschap en biologie (van de chaostheorie tot genetische manipulatie), vandaar. Daarom zegt hij ook dat in de huidige trend alles is terug te voeren op de genen. Zo denkt de hoofdpersoon van het boek ook. Het volgende artikel van ‘De Groene Amsterdammer’ is ook een interview met Karel
Glastra van Loon. De titel is: ‘Ik voelde woede en romantiek’. Dit interview heeft niets te maken met ‘De Passievrucht’, maar gaat voornamelijk in op de interviewbundel ‘De laatste oorlog’, die Glastra van Loon samen heeft geschreven met SP-voorman Jan Marijnissen. ‘Mensen van het gewone volk moet je vrij simpel benaderen’, aldus Glastra van Loon. Dit is ook de gedachte achter de SP. Glastra van Loon combineert het schrijverschap met journalistiek werk én activiteiten voor de SP: hij schrijft teksten voor de partij, bedenkt campagnes en schreef een boek over De Poppe-methode. Glastra van Loon laat duidelijk merken dat hij tegen het neo-kapitalistisch marktdenken is. Hij wordt er helemaal gek van, alles is geëxploiteerd. De sfeer is weg. Dan volgt er een korte geschiedenis van zijn leven. Allereerst wordt er beschreven wat de inspiratie was voor zijn verhalenbundel ‘Vannacht is de wereld gek geworden’. Hij was in voormalig Joegoslavië werkzaam als journalist. Vervolgens spreekt men kort over zijn opvoeding en hoe hij over geld denkt. Hij heeft niet veel geld en geeft het makkelijk uit. In onderhandelen is hij slecht, vandaar dat hij heel erg tegen aandelen is. Glastra van Loon heeft nog een tijd gewerkt als verslaggever bij de Nieuwe Revu. De onderwerpen konden nog wel eens variëren; misdaad, popmuziek, politiek, voetbal. Via de Nieuwe Revu-man Bert Voskuil kwam Glastra van Loon in contact met de SP. Hij schreef voor hun blad, ‘De Tribune’. Het mooie aan de SP vindt hij het volkse. Anti-intellectueel. Hij waardeert het dat SP-mensen zoveel dóen, zoals kwajongensstreken uithalen. Een beetje brutaliteit moet kunnen. Toch wil Glastra van Loon niet tot de politieke kaste toetreden. Wel wil hij politiek actief blijven. Ook wordt er gesproken over de natuur. De natuur is iets overweldigends voor Glastra van Loon. Dit is overigens erg duidelijk te merken in ‘De Passievrucht’. Het levert inspiratie op, evenals de spanning in de wereld. Toepassen van de secundaire informatie
Vaderschap (het verliezen ervan) is het onderwerp van het boek. Ik vond het onderwerp meteen al heel origineel en interessant. Ook reëel trouwens. Dit onderwerp was geheel nieuw voor mij, het komt wel eens voor in een film, maar dat is dan toch altijd weer anders. Dat maakte me nieuwsgierig. Vrijwel altijd kun je het onderwerp in de zinnen terugvinden. De hoofdpersoon is er constant mee bezig, dus jij ook. Met behulp van citaten van de evangelist Philippus en wetenschappelijke feiten wordt er af en toe een bepaalde visie op het onderwerp gegeven. Dan weer wetenschappelijk, dan weer op een sociale manier. Het was de eerste keer dat ik een boek had gelezen met zo’n onderwerp, films heb ik er vast wel eens van gezien, maar dan heeft het niet zo’n indruk op me gemaakt. Eigenlijk waren bijna alle gebeurtenissen van belang, maar uiteraard waren de belangrijkste dat Armin erachter kwam dat hij al zijn hele leven onvruchtbaar is en de uiteindelijke ontknoping wie de ‘dader’ was. Door die eerste gebeurtenis ligt het hele leven van Armin in één klap overhoop. Hij wil de biologische vader van zijn zoon zoeken, die het ook met zijn vriendin toentertijd had gedaan. Dat is de rode draad door het verhaal. Al die tijd zoek je met Armin mee, wie het geweest kan zijn en dan komt uiteindelijk de ontknoping. Ook een erg belangrijke gebeurtenis dus. De gebeurtenissen vertonen veel samenhang. Je moet wel goed opletten of het fragment zich in het heden of verleden afspeelt. Maar alles klopt. Armin weet dat hij niet de vader van zijn zoon kan zijn, wil weten wie het is, gaat op onderzoek uit en vindt hem uiteindelijk. De gebeurtenissen waren allemaal anders van toon; sommigen droevig (dat Armin zijn zoon ‘verliest”), sommigen grappig (vader-zoon relatie) en sommigen weer interessant (wetenschappelijke passages). De gebeurtenis die de meeste indruk op mij achterliet, was dat Armin dronken was en Bo vertelde dat hij nooit zijn vader kon zijn. Alle frustraties van Armin kwamen eruit, dat kon je heel goed merken. Ik vond de hoofdpersoon erg interessant. Ik vind het sowieso wel interessant hoe andere mensen over een bepaald onderwerp denken. Dan kun je kijken hoe jij het aan zou pakken of je leert van een ander. Ik vond het boeiend als Armin een verband ging leggen tussen zijn gedachten, gevoelens en de wetenschap. Soms tegenstrijdig, soms niet. Je kreeg vrij snel een goede karakterschets van Armin, Monika en Ellen. Bo was wat moeilijker, omdat je hem meemaakte als kleuter en als puber. Je kon je goed verplaatsen in de gedachten van Armin. Je leefde met hem mee, je zocht met hem mee naar de dader. Als je dat doet, dan heeft de schrijver keurig zijn werk gedaan. Erg knap. Sommige beslissingen van de personages kon je accepteren, andere weer niet. Dat komt omdat je dan zelf heel anders gehandeld zou hebben. Maar ik heb dan ook een heel ander karakter dan de hoofdpersoon. Bijvoorbeeld bepaalde dingen verzwijgen voor elkaar die heel belangrijk kunnen zijn voor een ander. Ik zou nooit gehandeld hebben als Ellen. Die wist wie die dader was en nog veel meer. Ze wist dat Armin eraan kapot ging. Ik had het allang verteld, ik vond Ellen toen dus niet sympathiek. Maar bij andere dingen was ze dat weer wel, als Armin zich bijvoorbeeld heel ongelukkig voelde accepteerde ze bijna alles van hem. Het verhaal was absoluut niet ingewikkeld qua opbouw. Je kon alles goed volgen, er gebeurden geen rare dingen die je van de wijs brachten. Het is spannend geschreven. Van het begin tot het einde wil jij, net als Armin, weten wie de dader is. Je leeft met hem mee. Als hij een verdachte heeft, ga je goed nadenken of hij het zou kunnen zijn. Er zaten heel veel flashbacks in het verhaal, maar het werd er niet onduidelijker op. Die flashbacks waren noodzakelijk, omdat Armin terug moet naar het verleden om erachter te komen wie de dader is. Ook verdiept de schrijver de vader-zoon relatie door de flashbacks. Je leest wat ze allemaal samen deden, zodat je nu goed weet hoe het zit tussen die twee. De gebeurtenissen volg je vanuit de hoofdpersoon. Het boek is in de ik-vorm geschreven. Dit vind ik een goede manier, omdat je zo gedwongen wordt om mee te denken. Zo hou je de aandacht erbij. Gelukkig weet je op het einde wie nou de dader was, want ik zou het verschrikkelijk vinden als je er niet achter kwam. Dan kan ik dat maar niet van me afzetten, ik moet dat dan gewoon weten. Het taalgebruik was heel modern, niet moeilijk. Sommige woorden uit de wetenschappelijke passages kun je niet thuis brengen, maar dat heeft verder geen effect op het begrijpen van het verhaal. Zo leerde je nog eens wat bij voor je vocabulaire. Dialogen waren duidelijk. Als de andere persoon sprak, ging je naar de volgende alinea. Veel ruimte over, dus dat was overzichtelijk. Samenvattend vond ik het een erg mooi boek, een topper. Het leverde geen problemen op. De spanning werd goed opgebouwd, goede samenhang, duidelijke taal, interessant onderwerp, enzovoort. 3 EVALUATIE
BEARGUMENTEERD EINDOORDEEL
Ik vond het een prachtig boek. Het was zo mooi geschreven, heel eigentijds. Gedachten en gevoelens werden gewoon, zonder pardon, opgeschreven. Niets ging de schrijver uit de weg. De zinnen hangen goed samen, ze zijn eigenlijk heel gewoon en simpel. Ook de wetenschappelijke passages zijn heel goed in het verhaal verwerkt, je merkt dat de schrijver er echt verstand van heeft. Het boek was dus ook erg interessant met al die, vooral wetenschappelijke, feitjes die heel humoristisch konden werken. De beschrijvingen van de relaties tussen de personages zijn ook uitstekend. De schrijver heeft blijkbaar ook nog verstand van psychologie. Deze roman ontroert, laat je lachen en pakt op elke bladzijde. Als lezer sleept het je mee. Kortom, het boek heeft gewoonweg stijl. VERANDERING IN DE EERSTE PERSOONLIJKE REACTIE
Mijn eerste persoonlijke reactie is niet echt veranderd, maar uitgebreid. Je kan niet alles zó snel bedenken. Als je er rustig voor gaat zitten en er de tijd voor neemt, besef je pas goed hoe knap een boek in elkaar kan zitten. HET LEZEN VAN HET BOEK
Het lezen was geen lastige klus. Het werd allemaal heel duidelijk en rustig beschreven, dit alles op een mooie en grappige schrijfwijze. Alleen waren sommige wetenschappelijke passages wat minder makkelijk te begrijpen vanwege enkele moeilijke woorden die ik niet of nauwelijks kende. Maar dat had verder geen invloed op het wel of niet begrijpen van het verhaal. VAARDIGHEDEN, KENNIS, VERANDERINGEN
Ik geloof dat ik wel voldoende vaardigheden en kennis heb om deze opdrachten te maken. Als je het boek goed gelezen en begrepen hebt, scheelt dat al heel veel. Ik vond de opdracht wel heel groot, een beetje te groot, en soms een beetje onduidelijk. Maar ik denk dat het me nog wel goed is afgegaan. Wat ik de volgende keer anders ga doen, dat weet ik niet. Misschien een boek lezen van een bekendere schrijver, die meer boeken op zijn naam heeft staan. Want over Karel Glastra van Loon was heel weinig bruikbaars te vinden omdat ‘De Passievrucht’ zijn debuutroman was.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden