Zakelijke gegevens
Auteur: Karel Glastra van Loon
Titel: De onzichtbaren
Aantal bladzijden: 255
Uitgeverij: Uitgeverij L.J. Veen Amsterdam/Antwerpen
Omslagontwerp: Brigitte Slangen
Omslagfoto: Jan Bogaerts
Genre: realistische roman
Speciaal: dit boek is onderdeel van de serie Schrijvers en vluchtelingen, een initiatief van de Stichting Vluchtelingen. Motivatie Ik heb dit boek gekozen omdat het onderwerp me erg aansprak. Het boek is eigenlijk een samenvoeging van vele verhalen van Birmese vluchtelingen. Ook gaat het boek over geweld, tederheid, liefde en verlies, familie en ontheemding. Dit waren allemaal wel punten die mij interessant leken. Eerste reactie Na de 1e keer; Wat een boek zeg… Leuk maar ook ingewikkeld. Grappig maar ook een beetje langdradig. Leest goed, maar ook niet te begrijpen. Kortom een beetje wel en een beetje niet!
Na de 2e keer;
Hmm, best mooi boek, nu begin ik het eigenlijk pas echt te begrijpen. De verbanden worden me nu duidelijker. Toch goed dat ik het nog een keer heb gelezen. Maar ik blijf erbij dat het wel een beetje langdradig is.
Samenvatting
Opdracht
‘U Saw Min Thein werd geboren uit duizenden verhalen. De onzichtbaren is opgedragen aan de mensen die mij die verhalen vertelden.’
Motto
Love Poem
This mountain ridge
Teems with fierce tigers
Come with me, my love
Let’s go pick up bamboo shoots
Kyi Aung Waarom is dit stukje toepasselijk op het boek? Ik denk dat dit stukje gaat over de liefde van Min Thein voor zijn land, Yi Yi Win, Hser Hser Paw en nog veel meer dingen. Maar ook over de problemen die die liefde met zich meebrengt. Thema Het thema van dit boek is het verhaal van Birmese vluchtelingen. Het gaat over hun ervaringen, gevoelens en indrukken. Motieven Een belangrijk motief in dit boek is dat aan het begin van ieder deel (zie structuur) er een inleiding is door de oude Min Thein (dit is schuin gedrukt) en dan gaat het gewone verhaal over zijn jeugd en studentenjaren weer verder. Dit vertelt hij zelf aan de schrijver van dit boek. Dit verschijnsel komt bij ieder deel weer terug.
Verband titel, ondertitel en thema
De titel van het boek is; ‘De Onzichtbaren’, er is niet echt een ondertitel (Roman, maar dit vind ik niet echt een titel) en het thema is; ‘Birmese vluchtelingen’.
Ik denk dat de titel uitbeeld hoe onzichtbaar de gevluchte Karen en andere kleinere bevolkingsgroepen in Birma zijn voor de regering.
Ze worden achtergesteld en behandeld als een soort vuilnis dat in de weg ligt en even opgeruimd moet worden.
Al hun ‘foute’ ideeën over de regering worden meteen de kop ingedrukt, de regering wil zo min mogelijk te maken hebben met deze mensen.
Ook zijn ‘de onzichtbaren’ onzichtbaar voor de buitenwereld. Eigenlijk weet niemand iets van hun bestaan af. Ze krijgen geen hulp en zijn haast vergeten.
Citaat;
‘Het is goed om hier met jou te lopen. Wij zijn zo gewend om onzichtbaar te zijn, dat we argwaan krijgen als iemand zegt: ik wil weten wie jullie zijn. We hebben lang geloofd dat onze onzichtbaarheid onze redding was, dat we alleen daardoor konden overleven. Maar dat geloof ik niet meer. Onze onzichtbaarheid is onze grootste vijand. Met onzichtbaren kun je doen wat je wilt: je kunt ze opjagen als wild, je kunt ze afschieten en uitroeien, je kunt ze het land uitjagen.
(Blz. 173)
Structuur
Het boek is verdeeld in 4 grotere delen met in de delen weer aparte hoofdstukken. Het 1e deel bestaat uit 8 hoofdstukken, het 2e deel uit 7 hoofdstukken, het 3e deel uit 10 hoofdstukken en het 4e deel uit 11 hoofdstukken. Er is eigenlijk nog een 5e deel, hierin wordt het verhaal afgemaakt over de Min Thein van nu. Ook wordt hierin het verhaal van Tommy verteld.
Elk deel begint in het heden en daarna volgt een verhaal uit het verleden.
Perspectief
Het verhaal is geschreven in het ik-perspectief. Het verhaal wordt door Min Thein, de hoofdpersoon, verteld. Sommige verhalen worden echter ook in een soort jij-perspectief verteld, daarbij wordt geschreven op de manier van; ‘stel je jezelf eens voor dat…’
Citaat:
‘Je hebt wel een idee, maar je hebt geen plan. Het idee is: je gaat je vader zoeken.
(blz. 235)
Ruimte
Het boek speelt zich af in verschillende Birmese plaatsen. Enkele daarvan zijn verzonnen, andere zijn echter bestaand.
Behalve in Birma speelt het verhaal zich ook gedeeltelijk af in een vluchtelingenkamp in Thailand.
Deze vertelling speelt zich vooral buiten af. In het oerwoud en in verschillende steden en dorpjes. Er wordt ook beschreven hoe de mensen in Birma wonen en hoe hun huizen eruit zien.
Tijd
Het verhaal speelt zich af tussen ongeveer 1960 en 2000. Dit was/is een tijd van onderdrukking van het Birmese volk en het verzet door (o.a.) de studenten tegen de dictatuur.
Personages
Hoofdpersoon:
(U Saw) Min Thein is de hoofdpersoon van dit verhaal. Het verhaal is eigenlijk zijn levensverhaal.
Hij is een rustige, kalme, maar ook een beetje angstige, verlegen man.
Toen hij klein was kreeg hij nauwelijks erkenning van zijn vader. Die vond Min Theins broer veel beter en belangrijker. Na de dood van Ngar Yoo (Min Theins broer) is hij erg verdrietig, maar ook hoopt hij nu eindelijk erkenning van zijn vader te krijgen. Dit blijft echter uit en dat maakt hem heel onzeker.
Als Min Thein later Yi Yi Win ontmoet begint Min Thein wat meer zelfvertrouwen te krijgen. Eindelijk durft hij wat meer voor zichzelf op te komen. Aan de andere kant wordt Min Thein ook onzeker van Yi Yi Win, ze minacht hem en hij weet meestal niet zo goed hoe hij zich in haar buurt moet gedragen.
Citaat:
‘Ze heeft haar armen voor haar borst geslagen. ‘Je bent naïef, Min Thein, hopeloos naïef. Je zou eens wat goede boeken moeten lezen.’
Ik weet echt niet wat ik moet doen, wat te zeggen, waar te kijken. Ik kijk naar de grond, naar het verbrokkelde asfalt.
‘Je hebt toch niet echt geloofd dat wij de wereld konden veranderen?’
Ik zeg niets.
‘Ja dat heb je natuurlijk wel.’ Ze slaakt er een diepe zucht bij.
(blz. 105)
Bijpersonen:
(Hla Than) Ngar Yoo is de broer van Min Thein. Ngar Yoo houdt heel erg van vissen en is daar dan ook erg goed in. (Ngar Yoo betekent ‘gek van vissen’)
Ngar Yoo is echt de ‘oude broer’ van Min Thein, hij is stoer en weet altijd alles beter. Dit komt waarschijnlijk ook doordat zijn vader hem helemaal fantastisch vindt.
Citaat:
‘Mijn ouders noemden mijn broer bij zijn geboorte Hla Than, maar zo lang als ik me kan herinneren wordt hij Ngar Yoo genoemd, ‘gek van vissen’. (blz. 17)
Yi Yi Win is een meisje dat Min Thein ontmoet op de universiteit waar hij rechten studeert. Hij is opslag verliefd op haar. Yi Yi Win is een meisje dat sterk in haar schoenen staat en voor haar mening uit durft te komen. Ze geeft Min Thein het zelfvertrouwen dat hij mist.
Samen discussiëren ze veel over de positie van het volk dat leeft onder de strenge dictatuur.
Yi Yi Win heeft ook een mindere kant; ze kan erg afstandelijk zijn en is eigenlijk niet te bereiken voor Min Thein. Onder andere hierdoor gaan ze uiteindelijk uit elkaar
(zie verder citaat bij Hser Hser Paw)
Hser Hser Paw is de vrouw van Min Thein. Het is een erg lieve, vriendelijke vrouw, die Min Thein volledig kan vertrouwen;
Als Yi Yi Win een woeste stroom was geweest die mij onderuit haalde en meesleurde, die mij in verrukking en vervoering bracht maar die me tegelijk beangstigde en verwarde, dan was Hser Hser Paw een rimpelloze vijver van zoet en lauwwarm water dat zich weldadig rond mijn lichaam sloot en waarin ik kon ronddobberen zonder enig gevaar te hoeven duchten.
(blz. 116)
Tijdens de eerste jaren van hun huwelijk is Hser Hser Paw echter erg ongelukkig omdat het maar niet lukt om kinderen te krijgen.
Tommy is een jongen die Min Thein ontmoet bij zijn vlucht naar Thailand. Tommy was eerst een soort slaafje van een regeringsleger dat zorgde voor de aanval op het dorp waar op dat moment Min Thein en zijn reisgenoten verbleven.
Tommy raakte bij de aanval gewond en bleef achter. Hij werd gevonden door mensen uit het dorp.
Tommy ontmoette Min Thein en ze kregen een hechte band, zeker toen bleek dat Min Thein voorgoed blind zou zijn. Tommy werd eigenlijk Min Theins begeleider; hij hielp hem lopen en mensen ontmoeten.
Tommy heeft een beetje eigenwijs karakter en doet graag waar hij zelf zin in heeft. Aan de andere kant is hij ook heel zorgzaam en leergierig.
Citaat:
‘Tommy, op zijn beurt, ontfermde zich weer over mij. En terwijl hij me leerde zien in het donker, leerde ik hem de taal van ons volk. Toen hij het Karen eenmaal voldoende onder de knie had, ging hij naar de bijbelschool om te leren lezen en schrijven en om zich het Engels eigen te maken.
(blz. 224)
Schrijfstijl
Ik heb niet het idee dat Karel Glastra van Loon een hele specifieke schrijfstijl heeft.
Hij schrijft wel een beetje officieel, gebruikt statische woorden en is erg serieus. Ook de zinnen zijn, naar mijn idee, af en toe te lang waardoor het moeilijk is om je aandacht er nog bij te houden.
Aan de andere kant houdt dit je niet echt op in het lezen. Je leest dit boek erg makkelijk. Maar dit was voor mij eigenlijk ook een soort val. Je schiet er zo snel doorheen dat je eigenlijk niet de tijd hebt na te denken over de achterliggende boodschap.
Door deze manier van schrijven krijg je wel meer te maken met de gevoelens van de hoofdpersoon, je ervaart alles vanuit hem, dat is ook best mooi.
Plaats in de literatuurgeschiedenis
Ik denk dat dit boek behoord tot de stroom boeken over buitenlandse vluchtelingen. Er zijn volgens mij de laatste jaren veel boeken geschreven over dit onderwerp, vaak ook in opdracht van een hulporganisaties.
Informatie over de schrijver
Biografische gegevens
Karel Reinier Glastra van Loon (Amsterdam, 24 december 1962) wilde al op zijn zevende schrijver worden. 'Ik weet nog goed hoe ik in een ringbandje met groene multomap-blaadjes aan mijn eerste boek begon. Het ging over een boerderij, maar verder dan anderhalf kantje ben ik nooit gekomen' ( De Telegraaf , 25 oktober 1999). Een paar jaar later kwam er weer een boek niet af, over vissen deze keer, maar bioloog leek nu het ideale beroep. Op het gymnasium-bèta besliste Glastra van Loon definitief: het zou de journalistiek worden. Na een jaar in de Verenigde Staten ging hij geschiedenis studeren, maar stilzitten lag hem niet en via een uitzendbureau kwam hij bij de Amsterdamse Gemeentelijke Sociale Dienst terecht, waar hij uitkeringen berekende. Intussen solliciteerde hij tevergeefs bij verschillende uitgeverijen tot hij begin 1984 als bureauredacteur werd aangenomen bij het wetenschappelijke tijdschrift Biochemica et Biophysica Acta . Anderhalf jaar later begon Glastra van Loon als leerling-journalist bij VNU, waar hij al snel zijn eerste stukjes voor Libelle schreef. Daarin interviewde hij 'het bruidspaar van de week', maar als ze niet knap genoeg waren voor de bijgaande foto, moest hij ze met een smoes afbellen. 'Het ultieme NSB-gedrag, maar ik dééd het', zegt hij hierover later tegen interviewer Frénk van der Linden ( NRC Handelsblad 8 januari 2000). Glastra van Loon stapte over naar de progressievere Nieuwe Revu , waar hij vijf jaar in vaste dienst werkte en vanaf 1991 nog enkele jaren als freelancer. Hij maakte er verhalen over de georganiseerde misdaad, over junks en zwervers, portretteerde popartiesten, interviewde politici. Vanaf eind jaren tachtig bezocht hij voor het blad de brandhaarden in de wereld. In dezelfde periode werkte hij als vrijwilliger bij een herbebossingsproject in Nicaragua (1989).
Vanaf begin jaren negentig publiceerde Glastra van Loon, samen met anderen, zijn eerste non-fictieboeken en ging hij steeds meer voor de televisie werken. Zo was hij redacteur bij de programma's Karel , Hagens , Haenen voor de Nacht en Lolapaloeza en maker/regisseur van Lopende Zaken . Daarnaast regisseerde hij de Zendtijd Politieke Partijen voor de Socialistische Partij. Aan de basis van zijn politieke keuze staat volgens Glastra van Loon, die van zijn streng hervormde opvoeding afstand heeft genomen, zijn vroegere, communistisch gezinde geschiedenisleraar. 'Die man, Gijs Korthof, heeft voor mijn maatschappelijke bewustwording gezorgd. De smerige praktijken in het Oostblok deden niets af aan het zuivere uitgangspunt: de noodzaak het volk te verheffen, de arbeiders te bevrijden' ( NRC , 8 januari 2000). Ook de reizen voor Nieuwe Revu hebben hem gevormd. De doden die hij zag en de geweren die ook op hem waren gericht, hebben hem tot een romanschrijver gemaakt die zich keert 'tegen de ironie en het cynisme' ( NRC , 8 januari 2000). Altijd zal hij kiezen voor de romantische blik op het leven en schoonheid ligt bij hem vooral in eenvoud. Die eenvoud vond Glastra van Loon wat het schrijven betreft bij de Amerikanen: 'Ik houd van summiere beschrijvingen, uitgebeende dialogen, korte introducties. Spaarzaamheid maakt een boek rijk' ( Trouw , 6 oktober 2000). Hij bewondert dan ook schrijvers als Cormac McCarthy en - dichter bij huis - Koos van Zomeren.
(Bron: zie bronvermelding)
Karel Glastra van Loon is in augustus 2005 overleden.
Beoordeling
Ik vond dit boek; ‘De Onzichtbaren’ al met al een erg mooi en goed geschreven verhaal. Dit vooral omdat er zoveel achter dit verhaal zit; het boek is voortgekomen uit de verhalen van vluchtelingen die dit, voor een groot deel zelf meegemaakt hebben. Hierdoor ging ik eigenlijk nog meer beseffen hoe goed wij het hier eigenlijk hebben en wat voor een vreselijke dingen sommigen mee moeten maken. Het verhaal op zich was ook erg goed; er kwamen veel gevoelens in voor en de gebeurtenissen werden zo beschreven dat het leek of je er zelf inzat. Zo kon ik me erg goed identificeren met de hoofdpersoon. Iets wat ik erg belangrijk vind. Ook las het boek erg makkelijk, je was er zó doorheen. Maar zoals ik al eerder heb gezegd; dit was voor mij eigenlijk een valkuil. Een punt van kritiek is echter wel dat het verhaal erg langdradig is en ik had soms ook het idee dat hij sommige stukken beter weg had kunnen laten om het verhaal nog begrijpelijk te houden.
Extra opdracht
Lezersverwachtingen
Voordat ik begon te lezen verwachtte ik dat het boek zou gaan over een persoon die in Birma woont en die zijn levensverhaal verteld. Ik verwachtte veel elementen zoals liefde, angst, geweld, familie enz. Ook verwachtte ik dat het wel een gevoelig boek zou zijn, een boek dat je niet zo snel zou los laten.
Deze verwachtingen zijn allemaal redelijk uitgekomen
Open plekken
1. De 1e open plek ontstaat al bij de titel; wat heeft de titel ‘De Onzichtbaren te maken met het boek?
Antwoord op deze vraag kreeg ik eigenlijk pas helemaal aan het eind van het boek;
Ik denk dat de titel uitbeeld hoe onzichtbaar de Karen en andere kleinere bevolkingsgroepen in Birma, voor de regering en de buitenwereld zijn.
Ze worden achtergesteld en behandeld als een soort vuilnis dat in de weg ligt en even opgeruimd moet worden.
Alle ‘foute’ ideeën over de regering worden meteen de kop ingedrukt, de regering wil zo min mogelijk te maken hebben met deze mensen.
Ook zijn ‘de onzichtbaren’ onzichtbaar voor de buitenwereld. Eigenlijk weet niemand iets van hun bestaan af. Ze krijgen geen hulp en zijn haast vergeten. (stukje uit ditzelfde verslag)
2. De 2e open plek ontstaat in het begin van het 1e deel waarin iemand (nog niet bekend wie) een verhaal verteld aan een andere persoon; wie is de persoon die dit verhaal verteld?; tegen wie verteld die persoon zijn verhaal?; waar speelt het verhaal zich af?
Het antwoord op deze open plek krijg je in de loop van het 1e deel;
De hoofdpersoon blijkt Min Thein te heten, het verhaal speelt zich af in Birma en de persoon tegen wie Min Thein zijn verhaal verteld is, denk ik, de schrijver van dit boek.
3. De 3e open plek begint bij het 1e hoofdstuk. De verhaallijn begint opeens compleet ergens anders; wat heeft dit hoofdstuk te maken met het voorgaande verhaal? Is het nog steeds de hoofdpersoon zelf die verteld en speelt dit in het verleden of in een andere tijd?
Het antwoord krijg je in de loop van het hoofdstuk;
Het blijkt dezelfde persoon te zijn die je ook al ontmoet had in het begin van het verhaal. In dit hoofdstuk verteld hij alleen over zijn leven al kind.
4. De 4e open plek ontstaat in hoofdstuk 4 van het 4e deel. Hier wordt beschreven dat de hoofdpersoon wakker wordt in een bed en niets ziet door het verband om zijn hoofd. Dan rijst de vraag; Wat is er gebeurd?
Dit antwoord krijg je eigenlijk al vrij snel;
Het blijkt dat Min Thein gewond is geraakt bij een aanval door de regeringstroepen op het dorp. Hij heeft een hoofdwond opgelopen en is voorgoed blind.
Dit boek zit vol met open plekken. De hierboven beschreven open plekken zijn degene die het makkelijkst te beschrijven waren zonder dat je de hele verhaallijn hoeft te kennen.
Titel: De onzichtbaren
Aantal bladzijden: 255
Uitgeverij: Uitgeverij L.J. Veen Amsterdam/Antwerpen
Omslagontwerp: Brigitte Slangen
Omslagfoto: Jan Bogaerts
Genre: realistische roman
Speciaal: dit boek is onderdeel van de serie Schrijvers en vluchtelingen, een initiatief van de Stichting Vluchtelingen. Motivatie Ik heb dit boek gekozen omdat het onderwerp me erg aansprak. Het boek is eigenlijk een samenvoeging van vele verhalen van Birmese vluchtelingen. Ook gaat het boek over geweld, tederheid, liefde en verlies, familie en ontheemding. Dit waren allemaal wel punten die mij interessant leken. Eerste reactie Na de 1e keer; Wat een boek zeg… Leuk maar ook ingewikkeld. Grappig maar ook een beetje langdradig. Leest goed, maar ook niet te begrijpen. Kortom een beetje wel en een beetje niet!
This mountain ridge
Teems with fierce tigers
Come with me, my love
Let’s go pick up bamboo shoots
Kyi Aung Waarom is dit stukje toepasselijk op het boek? Ik denk dat dit stukje gaat over de liefde van Min Thein voor zijn land, Yi Yi Win, Hser Hser Paw en nog veel meer dingen. Maar ook over de problemen die die liefde met zich meebrengt. Thema Het thema van dit boek is het verhaal van Birmese vluchtelingen. Het gaat over hun ervaringen, gevoelens en indrukken. Motieven Een belangrijk motief in dit boek is dat aan het begin van ieder deel (zie structuur) er een inleiding is door de oude Min Thein (dit is schuin gedrukt) en dan gaat het gewone verhaal over zijn jeugd en studentenjaren weer verder. Dit vertelt hij zelf aan de schrijver van dit boek. Dit verschijnsel komt bij ieder deel weer terug.
Ik vond dit boek; ‘De Onzichtbaren’ al met al een erg mooi en goed geschreven verhaal. Dit vooral omdat er zoveel achter dit verhaal zit; het boek is voortgekomen uit de verhalen van vluchtelingen die dit, voor een groot deel zelf meegemaakt hebben. Hierdoor ging ik eigenlijk nog meer beseffen hoe goed wij het hier eigenlijk hebben en wat voor een vreselijke dingen sommigen mee moeten maken. Het verhaal op zich was ook erg goed; er kwamen veel gevoelens in voor en de gebeurtenissen werden zo beschreven dat het leek of je er zelf inzat. Zo kon ik me erg goed identificeren met de hoofdpersoon. Iets wat ik erg belangrijk vind. Ook las het boek erg makkelijk, je was er zó doorheen. Maar zoals ik al eerder heb gezegd; dit was voor mij eigenlijk een valkuil. Een punt van kritiek is echter wel dat het verhaal erg langdradig is en ik had soms ook het idee dat hij sommige stukken beter weg had kunnen laten om het verhaal nog begrijpelijk te houden.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden