Ben jij 16 jaar of ouder? Doe dan mee aan dit leuke testje voor het CBR. In een paar minuten moet je steeds kiezen tussen 2 personen.

Meedoen

De ontdekking van de hemel door Harry Mulisch

Beoordeling 8.5
Foto van een scholier
Boekcover De ontdekking van de hemel
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • Klas onbekend | 2286 woorden
  • 20 december 2017
  • 2 keer beoordeeld
Cijfer 8.5
2 keer beoordeeld

Boekcover De ontdekking van de hemel
Shadow

Is de hemel een organisatie die op het punt staat begrepen en opgerold te worden door de technologisch hoogontwikkelde mens van de twintigste eeuw? De ontdekking van de hemel (1992) is een totaalroman waarin alle thema’s en obsessies uit het werk van Harry Mulisch in 65 hoofdstukken bijeenkomen. Dit monumentale boek is tegelijk een psychologische roman, een filo…

Is de hemel een organisatie die op het punt staat begrepen en opgerold te worden door de technologisch hoogontwikkelde mens van de twintigste eeuw? De ontdekking van de hemel (1992…

Is de hemel een organisatie die op het punt staat begrepen en opgerold te worden door de technologisch hoogontwikkelde mens van de twintigste eeuw? De ontdekking van de hemel (1992) is een totaalroman waarin alle thema’s en obsessies uit het werk van Harry Mulisch in 65 hoofdstukken bijeenkomen. Dit monumentale boek is tegelijk een psychologische roman, een filosofische roman, een tijdroman, een ontwikkelingsroman, een avonturenroman en een alles overkoepelend mysteriespel.

De ontdekking van de hemel door Harry Mulisch
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

De ontdekking van de hemel

Naam: Anouk Kesselring

Klas: 5vwo

Datum: 5 nov. 17

 

Algemene informatie

De ontdekking van de hemel is geschreven door Harry Mulisch. Origineel is het uitgegeven in 1992 en ik heb de 47ste uitgave. Mulisch geldt als een van de belangrijkste naoorlogse Nederlandse schrijvers. Hij wordt tot "De Grote Drie" van de naoorlogse Nederlandse literatuur gerekend. In 2007 werd de ontdekking van de hemel uitgeroepen tot beste Nederlandse talige boek alle tijde. Mulisch had een joodse moeder en een collaberende vader. Een van de personages van dit boek deelt deze zelfde jeugd. De tweede wereldoorlog heeft veel invloed gehad op zijn werk. Het genre van het boek is een roman, maar het kan ook vallen onder psychologische, filosofische en avonturenroman. Het boek wordt verteld in vier delen met intermezzo’s, een proloog en een epiloog.

 

Samenvatting

De mens weet te veel van de oorsprong van het leven af, zo erg dat de hemel moet ingrijpen. Quinten Quist word gekweekt om de tafelen van Mozes te vernietigen, om zo het lot van de mensen aan de duivel over te laten.

 

Samenvatting internet

Het begint met een familiefeest in Den Haag, waar een sfeer hangt van onenigheid. Mede naar aanleiding van de sfeer wil Onno Quist naar huis, Amsterdam, liften. Onno krijgt een lift van Max Delius. Onno is filoloog en Max is sterrenkundige. De familie Quist is een conservatieve familie en Max is een man met snel wisselende bedpartners, een wetenschapper en een atheïst. Van familie is bij hem nauwelijks sprake meer; die is in de Tweede Wereldoorlog grotendeels omgekomen in Auschwitz of door andere omstandigheden. Max is dus het tegendeel van Onno's familie. Onno en Max ontmoeten later Ada Brons, een celliste met wie Max een intieme relatie krijgt. Samen met haar muzikale partner Bruno treedt zij op en repeteert ze. Onno, Max en Ada hebben veel contact, hetzij vriendschappelijk dan wel op amoureus gebied. De relatie tussen Max en Ada is serieus en vormt voor Max op bepaalde vlakken een breuk met zijn eerdere levenshouding en -verloop. De relatie wordt beëindigd door Ada, vlak nadat Max met de zin „maak jezelf maar klaar” een vrijage heeft afgebroken.

Max gaat op datzelfde moment actief op zoek naar zijn familiegeschiedenis. Met Onno, die hem ophaalt als hij de vrijage met Ada abrupt beëindigt, bezoekt hij het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie en hij gaat alleen op reis naar Duitsland en Polen. Tussen Ada en Onno ontstaat in die periode een liefdesrelatie, maar de vriendschap tussen Onno en Max blijft desondanks volledig intact. Als kort daarop Ada moet spelen in Cuba gaan Max en Onno met haar mee. In de laatste nacht van hun verblijf daar, gaan zowel Onno als Ada, een stel nu, vreemd. Ada bedrijft met Max de liefde als zij aan het strand zijn. Onno deelt elders met een andere vrouw het bed. In het intermezzo dat volgt wordt duidelijk dat de afgevaardigde aan het strand door Max bij Ada verwekt wordt.

 

Max, Onno en Ada weten geen van allen wie de vader is van Ada's kind als blijkt dat ze zwanger is. Onno weet niet beter dan dat het van hem is en hij trouwt met Ada in Amsterdam. Na vijf maanden krijgt Ada echter een auto-ongeluk waardoor ze in coma raakt. Onno, zijn schoonmoeder Sophia Brons en Max besluiten samen dat het kind door Max en Sophia opgevoed zal worden. Max heeft intussen in Westerbork een nieuwe aanstelling verkregen en de drie gaan wonen op Groot Rechteren, een kasteel dat daar in de omgeving ligt. Het kind dat geboren wordt heet Quinten Quist, waarvan Ada tijdens haar coma bevalt met een keizersnede. Quinten is een wat vreemde jongen in de ogen van zijn medebewoners op Groot Rechteren. Waar hij pas laat kan praten, kan hij dat dan vervolgens gelijk ook vele malen beter dan leeftijdsgenoten. Zijn interesse ligt al vroeg bij architectuur en andere onderwerpen die niet voor de hand liggen gezien zijn leeftijd.

De levens van Onno, Max en Quinten nemen allerlei wendingen. Max en Sophia hebben een goed functionerende, maar toch een redelijk zakelijke relatie. 's Avonds delen ze echter met regelmaat het bed, wanneer Sophia de slaapkamer van Max insluipt. Onno's krijgt een nieuwe vriendin, Helga. Zijn nieuwe partner overlijdt echter door grof geweld en nadat ook zijn politieke en wetenschappelijke carrière is stukgelopen vertrekt hij naar een onbekende bestemming. Politiek gezien is hij geen kandidaat meer als men ontdekt dat hij in Cuba overlegvormen met betrekking tot de gewapende strijd heeft bijgewoond onder het bewind van Fidel Castro. Ook zijn oude beroep, dat van filoloog, biedt hem geen bevrediging meer nadat hij niet in staat is gebleken de Schijf van Phaistos te vertalen. In dezelfde periode komt ook Max' leven ten einde als hij 's avonds in een oude kampbarak wordt getroffen door een bewust gestuurde meteoriet. Hij had de nieuwste astronomische data vlak daarvoor anders geïnterpreteerd. Het begin, de Oerknal, was ontstaan uit een eerdere oneindigheid. De wetenschapper, die door de oerknal heen kijkt als zijnde een sleutelgat met zijn mogelijke boodschap, worden vanuit de hemel vernietigd.

 

Quinten probeert tijdens zijn puberteit zijn vader, Onno, te traceren. Hij vertrekt daarvoor naar Italië, mede geïnspireerd door dromen van een burcht die in hem de interesse voor architectuur hebben gewekt. Op het plein voor het Roomse Pantheon vindt hij zijn vader terug. Quinten raakt na veel denken en gesprekken met Onno overtuigd van de aanwezigheid van de decaloog in het Sancta Sanatorium in Rome. Als tijdens de sede vacante de vicaris-generaal van het Bisdom Rome uit zou zijn gevallen kunnen de pauselijke geheimen niet worden overgedragen. Dit zou zijn gebeurd toen het Lutheraans Paleis eeuwen eerder de pauselijke hoofdresidentie was. Hoewel Onno dit niet gelooft, breken ze samen in en ze vinden daadwerkelijk de Stenen Tafelen. Onno verliest echter in alle opwinding zijn wandelstok, iets dat zijn aanwezigheid ter plaatse verraden kan. Samen vluchten ze naar Israël.

Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Eindexamens

Alles wat je moet weten over de eindexamens

Als Onno in Israël op een terras een vrouw ziet, die op haar arm het kampnummer getatoeëerd heeft staan van Max' moeder, realiseert hij zich dat Quinten mogelijk zijn zoon niet is. Quinten en de vrouw vertonen uiterlijk namelijk opvallende overeenkomsten. Max' moeder zou in Auschwitz omgebracht zijn, maar de tatoeage doet hem anders vermoeden.

Quinten zelf ziet intussen zijn omgeving veranderen in de Burcht uit zijn droom. Nadat hij met de Stenen Tafelen naar binnen is gelopen, treft hij zijn moeder Ada aan. Als Onno ontdekt dat Quinten met de Stenen Tafelen weg is, belt hij Sophia, die hem vertelt dat Ada gecremeerd is na geëuthanaseerd te zijn. Dat laatste is op exact hetzelfde moment gebeurd als waarop hij en Quinten de decaloog stalen. Bij het horen van dit alles krijgt Onno opnieuw een hersenbloeding en wordt vermoedelijk door Sophia opgehaald in Jeruzalem.

 

Ruimte en tijd

In het boek wordt er gereisd en zijn er dus veel locaties. Waaronder Amsterdam, Westerbork, Polen, Italië en Jeruzalem. De belangrijkste ruimte is de Hemel. Hiervan uit wordt het verhaal verteld en wordt in de intermezzo’s steeds naar teruggekeerd.

 

De verteltijd 927 pagina’s en de vertelde tijd is ongeveer 40 jaar, van begin tweede wereldoorlog tot jaren 80. De situatie waarin de wereld zich toen begeefde wordt naar verwezen in het verhaal. Zoals de communistische opkomst is Cuba. Het verhaal op aarde wordt chronologisch verteld en is een grote flashback. De engel vertelt immers het verhaal aan een andere engel.

 

Personages

Het hoofpersonage is Onno Quist. Hij is een linguïstische genius die het Etruskisch ontcijferd maar besluit later in zijn leven politicus te worden om zijn familie te onder indruk te brengen en omdat zijn wetenschappelijk onderzoek stil ligt. Hij groeit heel erg in de politiek maar wordt op zijn toppunt werkloos omdat zij ontdekken dat hij bij een congres in Cuba was. Omdat zijn vrouw Ada hiervoor in coma was geraakt en zijn nieuwe (oude) vriendin Helga kort hierna wordt neergestoken vlucht hij weg uit Nederland en gaat hij anoniem in Rome wonen. Hij denkt dat hij de vader van Quinten is, maar ontdekt later dat het niet zo is. Hij helpt Quinten met het ontdekken van de hemel. In het begin van het verhaal is Onno’s leven op de rails, maar dit stort langzaam in elkaar. Hij verliest veel mensen, waaronder ook zijn zoon.

 

Een ander belangrijk personage is Max. Max is een intellectuele astroloog met een gigantisch libido. Hij is de zoon van een Joodse vrouw en een Duitse vader en heeft zijn ouders nooit gekend. Hij is opgegroeid bij een pleeggezin, hij is erg netjes en over het algemeen gelukkig met zijn leven. Pas als zijn verhouding met Sophia begint wordt zijn seksuele drang gestild (tot hij betrapt wordt door QQ). Hij sterft door getroffen te worden door een meteoriet - erg ironisch voor een astroloog. Hij is de biologische vader van Quinten.

 

Als laats heb je Quinten. De zoon van Max en Ada (ook al denken zij dat Onno zijn vader is). Hij is van jongs af aan erg vreemd en geïnteresseerd in intellectuele dingen over architectuur en dergelijke. Wanneer Max dood gaat besluit hij het gebouw uit zijn dromen (de burcht) en zijn vader te zoeken. Dit lukt hem uiteindelijk en gaat naar de hemel.

 

Perspectief

Er is sprake van een auctoriale verteller: het verhaal wordt immers verteld door een engel die na afloop van het hele gebeuren verslag doet van zijn opdracht. Dit zorgt ervoor dat er tussen de verschillende delen intermezzo’s plaats vinden waar de engelen over het verhaal praten.

 

Titelverklaring

Het boek heet De ontdekking van de hemel. Dit verwijst naar het feit dat zowel Max als Quinten de hemel hebben ontdekt. Max op wetenschappelijke basis en Quinten meer op filosofische basis in Italië.

 

Thema en motieven

Het thema van het boek in vernietiging van de mensheid. In het boek moet de mens tegen worden gehouden om de hemel te ontdekken, daarom wordt Quinten op pad gestuurd. Wanneer zijn taak volbracht is wordt de mensheid aan het lot van Lucifer over gelaten, omdat God zich niet meer wilt bemoeien met de mens. Dit zal leiden tot het einde van de mensheid. Mulisch wilt hiermee laten zien dat de wij ons hebben afgezet van God door middel van de wetenschap. Wij zijn teveel bezig met het ontdekken van elke vraag dat we vergeten vaan het leven werkelijk op draait.

 

De terugkerende motieven daarbij is wetenschap en religie. In het boek worden steeds wetenschappelijke en religieuze termen gebruikt. Dit verwijst naar het afzetten tegen God door de wetenschappelijke ontdekkingen.

 

Mijn mening

De ontdekking van de hemel is een wirwar aan gebeurtenissen en kan daarom niet in een zin worden geconcludeerd wat men van het boek vindt. Ikzelf ook niet. Op sommige vlakken was het boek zo revolutionair als men beweert, maar op andere vlakken voelt het als een uitgebreide beschrijving van opdrogende verf. Desalniettemin was de schrijfstijl van Mulisch wel aantrekkelijk genoeg om je door de bijna duizend pagina’s heen te slaan. Hij was namelijk realistisch in de beschrijving van de gebeurtenis, hierdoor was het makkelijk te volgen en begreep je waar de scene heenging. Voor andere mensen kan dit helaas als saai gevonden worden. Deze schrijfwijze is bij handelingen fijn, maar bij filosofische gedachtespinsels raakte ik snel de draad kwijt. Op een punt was het zo erg dat ik niet door had dat Max geraakt was door een meteoriet. Als deze schrijfwijze niet in de smaak valt, wordt het zeker afgeraden om het boek te lezen.

De ontdekking van de hemel is een wirwar aan gebeurtenissen en kan daarom niet in een zin worden geconcludeerd wat men van het boek vindt. Ikzelf ook niet. Op sommige vlakken was het boek zo revolutionair als men beweert, maar op andere vlakken voelt het als een uitgebreide beschrijving van opdrogende verf. Desalniettemin was de schrijfstijl van Mulisch wel aantrekkelijk genoeg om je door de bijna duizend pagina’s heen te slaan. Hij was namelijk realistisch in de beschrijving van de gebeurtenis, hierdoor was het makkelijk te volgen en begreep je waar de scene heenging. Voor andere mensen kan dit helaas als saai gevonden worden. Deze schrijfwijze is bij handelingen fijn, maar bij filosofische gedachtespinsels raakte ik snel de draad kwijt. Op een punt was het zo erg dat ik niet door had dat Max geraakt was door een meteoriet. Als deze schrijfwijze niet in de smaak valt, wordt het zeker afgeraden om het boek te lezen.

 

De invalshoek die Mulisch innam over de verhouding wetenschap-geloof vond ik zeer interessant. Hierdoor ging ik nadenken over hoe snel de wetenschappelijke ontwikkelingen gaan en wat we daar nu werkelijk mee hebben bereikt. Wat is tenslotte het nut van de wetenschap als we al het andere uit het oog verliezen. Daarnaast was het religieuze toneel waarin het verhaal zich afspeelde ook een interessant gegeven. Wat wel een nadeel ervan is, is dat als je geen Bijbelse opvoeding hebt gehad je soms moeilijk begreep waar het over ging. Wegens het feit dat er veel religieuze termen worden gebruikt. Hiermee bedoel ik niet de tien geboden, die menig mens hoort te kennen, maar de geschiedenis wat er met de geboden is gebeurd en alles daaromheen. 

 

Het  laatste criteria is het verhaal zelf. Over het algemeen waren de delen redelijk boeiend, maar rond het derde deel verslapte het boek langzaam. Het hervatte zich weer in het laatste deel en met name het laatste hoofdstuk. Het begin van het verhaal werd vooral gedomineerd door de bijzondere relatie tussen Max en Onno, die uiteindelijk werd versterkt door Ada. Vooral rond de situatie in Cuba kon je zien dat deze mannen altijd jongens zijn gebleven. Door de komst van Quentin werd deze relatie opgebroken, niet door Quentin zelf maar alles wat te maken had met zijn geboorte. In het derde deel wordt uitgebreid beschreven hoe Quentin opgroeide en wat voor een bijzonder kind het is. Wegens het gebrek aan actie voelt dit eeuwig aan. Het laatste deel daarentegen lijkt te snel voorbij te gaan. Het verhaal komt tot een afronding en je krijgt bijna spijt dat het boek niet langer was.

 

Kon het boek korter? Uiteraard, het zou in driehonderd pagina’s kunnen, maar zou het je dan wel zijn bijgebleven. Misschien is het een revolutionair boek en misschien is dat het niet. Maar het is wel de moeite waard om het een keer gelezen te hebben.

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "De ontdekking van de hemel door Harry Mulisch"