Feitelijke gegevens over het boek Verschijningsdatum 1e druk: september 2010
Gebruikte druk: 1e
Aantal bladzijden: 286
Uitgeverij: De Bezige Bij Genre “De maagd Marino” is een psychologische roman over een bizarre historische gebeurtenis die zich in 2003 in Duitsland heeft voorgedaan. Een man sneed daarbij de penis van een andere man af en had daarna stukjes mensenvlees gegeten. Petry heeft daarover een roman gemaakt, maar er is geen woord dat naar die originele situatie verwijst. Die roman werd in maart 2011 genomineerd voor de Libris Literatuurprijs 2011. Hij staat intussen op de shortlist. In mei 2011 wordt de beslissing genomen welk boek wordt bekroond. De voorkant Op de voorkant staat een grote, blauwe koelkast. In die koelkast bewaart Marino enkele reepjes vlees die hij uit de billen van Bruno Klaus heeft gesneden. Hij beschrijft in één van de laatste hoofdstukken dat hij het mensenvlees eet.
De flaptekst Een man ketent een andere man vast aan de muur van zijn huiskamer, amputeert zijn penis, snijdt hem vervolgens de keel door en bewaart delen van het lijk in de diepvriezer om er in de weken die volgen van te eten. Wat dit waar gebeurde voorval pas echt intrigerend maakt, is dat het slachtoffer zijn behandeling geheel vrijwillig heeft ondergaan. De maagd Marino is geen reconstructie van de feiten, maar een reactie erop. In zijn nieuwe roman maakt Yves Petry het bizarre aannemelijk en het gruwelijke verteerbaar. Met alle literaire verbeelding en middelen waarover hij beschikt, laat hij het slachtoffer postuum aan het woord en zet hij deze duistere folie à deux in een verrassend romantisch licht. Samenvatting van de inhoud Meteen in het eerste hoofdstuk wordt een bizarre geschiedenis verteld. De 37-jarige Marino Mund heeft enkele maanden ervoor afgesproken zijn 42-jarige tegenspeler Bruno Klaus om het leven te brengen. De laatste wordt vastgeketend aan een muur. Daarna snijdt Marino eerst zijn penis af en daarna zijn keel door. Bruno Klaus bloedt daarna doodt en hij wordt in een eerder gegraven graf gedumpt. Vlak daarvoor heeft Marino enkele stukjes vlees uit de billen van Bruno gesneden. Hij zal die later opeten. (kannibalisme) In de daarop volgende hoofdstukken maken we kennis met de geest van de vermoorde Bruno die de inmiddels in de gevangenis zittende Marino opdracht geeft hun verhaal op te schrijven. In feite is er dan sprake van een alles overziende (want overleden) expliciete ik-verteller. Dat is wel een bijzondere variant in de literatuurgeschiedenis. (‘Ik haast me hieraan toe te voegen dat ik degene ben, en niet Marino, die de hoogtepunten waartoe zijn stille talent hem soms voert, probeert te benaderen met deze armzalige overdrijvingen. Ik heb me inderdaad wat laten gaan. Ik ben nu eenmaal Marino niet.’ )Hoewel in de Renaissanceliteratuur komen ook voorbeelden daarvan voor : Shakespeare in Hamlet en PO.C. hooft in ‘Geeraert van Velzen”. In hoofdstuk 2 t/m 8 volgen we voornamelijk het leven van Marino Mund. Hij heeft een heel dominante moeder gehad bij wie hij tot zijn 35e in huis bleef wonen. Dat was het moment dat ze stierf aan een hersenbloeding. Zijn vader was al eerder aan een hartaanval overleden (nl. toen Marino 12 jaar oud was) Die man had ook zijn leven lang last van migraine gehad, maar daarbij was hij een tiran voor zijn gezin geweest. Na enige tijd had zijn moeder een nieuwe vriend gekregen, maar die kwam dus tussen haar en Marino te staan. Dat kan hij als zijnde een soort Oedipus niet goed hebben . Wanneer hij een keer bij thuiskomst ziet dat ze seks op de bank hebben, gaat hij naar boven en spreekt niet meer tegen zijn moeder. Dat zorgt ervoor dat zijn moeder haar relatie verbreekt. De advocate in de gevangenis is jong en mooi (de 30-jarige Eveline Tits) Ze bezoekt Marino vaak en hij heeft daar wel enige positieve gevoelens bij. Ze praten veel, zowel over het verleden als het heden. Marino wordt als puber dik en lang (1.94) Hij moet van zijn moeder een studie informatica volgen, want dan heb je uitzicht op een goede toekomst. Maar bij sollicitaties verknoeit hij het door zijn gebrekkige communicatie meteen. Eigenlijk heeft hij een soort Oedipusrelatie met zijn moeder. Die gaat zich later bekeren tot een soort sekte (Spritus Semper) en ze laat zich inpalmen door Pater Clemens, die als man opnieuw tussen moeder en zoon dreigt te komen. Het is een sekte waarin ook knuffelen erg op prijs wordt gesteld. Marino vindt het afschuwelijke vrouwen die zich er mee bezighouden en hij vlucht vaak het huis uit, wanneer ze een bijeenkomst organiseren bij hen thuis. Als hij 35 is, sterft zijn moeder (N.B. Op Eerste Pinksterdag) aan een hersenbloeding. Ze heeft even daarvoor een dienst van Spiritus Semper bijgewoond en Marino verwijt de mensen dat ze de hersens van zijn moeder hebben verweekt. Marino is erg van slag en hij weet eigenlijk niet goed hoe hij zijn leven moet indelen. In hoofdstuk 9 gaat Bruno Klaus meer over zichzelf vertellen. Vooral over het deel van zijn leven dat hij als universitair docent Literatuurwetenschappen geeft. Hij is dan een bevlogen man die alleen belangrijke schrijvers behandelt (Kafka en Nabokow) en hij doet wat neerbuigend over de literaire rommel die zomaar wordt geproduceerd. Een van zijn taken is publiceren en daaraan heeft hij een geweldige hekel: hij is geen schrijver maar een lezer. Hij heeft eigenlijk maar één medestander, de Latinist Rick Groot. Mar na 15 jaar lesgeven beseft Bruno dat hij vastgeroest is en dat hij zich steeds blijft herhalen. Het publiek voor hem verandert steeds en dan niet ten goede. Hij neemt ontslag en alleen Rick Groot komt nog afscheid van hem nemen. Bruno is zelf gaan twijfelen aan het nut van literatuur. Hij rijdt weg in zijn auto: het sneeuwt volop. Even buiten Brussel gaat hij op een helling staan. Hij denkt na over de zin van het bestaan en neemt dan een besluit om zelfmoord te plegen, maar dat moet wel op een bijzondere manier. Er is immers één lichaamsdeel dat je sterk aan het leven bindt en als je werkelijk los wilt komen, moet je dat lichaamsdeel verwijderen. Juist, de penis. Af en toe is er in het verhaal een intermezzo over Marino Mund. Bruno denkt dat Marino gek wordt van de stem in zijn hoofd die natuurlijk Bruno zelf is. Bovendien heeft Marino het moeilijk gekregen, omdat zijn advocate Tits heeft laten weten dat ze hem minder zal bezoeken. Marino vraagt zich af waarom dat zo is. Tijdens het psychologisch onderzoek heeft Marino laten weten dat hij nooit seks had gehad en dat hij eigenlijk ook niet geïnteresseerd in seks was. Dat vraagt om een andere behandeling, want volgens psychologen kan dat niet. Hem wordt door zijn advocate aangeraden in ieder geval daarvoor een verhaal te verzinnen, want de jury moet in zijn verhaal gaan geloven.Dat kan aanzienlijk in de strafmaat schelen. Dan vertelt Marino dat hij twaalf jaar oud was en eindelijk een keer een rijker vriendje mee naar huis zou nemen. Hij gaat met dat vriendje mee naar boven en hij wordt gefascineerd door de mooie benen van de jongen die hij wil aanraken. Maar dan krijgt zijn vader beneden een hartaanval. Dat kan hem eigenlijk niet veel schelen, want hij wil de jongen aanraken. De psychologen leggen het uit als een verkapte homoseksualiteit en het onaangeraakt zijn door de dood van zijn vader als het leven in een schijnwereld. Het hoger beroep van Marino wordt afgewezen. Hij moet nu nog drie jaar van zijn straf uitzitten en bovendien deelt Tits hem mee dat ze zwanger is en dat ze met verlof gaat. Allemaal dreunen voor Marino. Bruno vertelt dat hij en Marino wel seks hebben gehad, toen ze elkaar leerden kennen. Bruno had daarvoor nooit anaal willen vrijen, noch met mannen noch met vrouwen. Maar nu hij het besluit genomen heeft om zelfmoord te plegen, maakt het hem allemaal niet zo veel meer uit. Als hij seks had met vrouwen vroeg hij zich tijdens hun orgasmen altijd af wat hun bezielde om met hem te vrijen. Hij heeft zelf een heel hoog IQ (150) en hij vrijt met een man die veel minder begaafd is (IQ 100). Bruno Klaus vertelt ook dat seks met Marino was als seks met een dier. Hoe heeft hij Marino eigenlijk leren kennen? Bruno vertelt dat hij na zijn ontslag somberder is geworden wat betreft zijn levensinstelling. Hij gaat ook steeds meer porno kijken via het internet en hij wil zoveel mogelijk pornofilms downloaden. Maar daarvoor is zijn computer ongeschikt en hij wil die laten upgraden. Zo komt hij voor de eerste keer in contact met Marino Mund die immers een computerwinkel bezit, maar het plan heeft om daar binnenkort mee te stoppen. Omdat Marino zegt dat hij nog wat oude programma’s voor de verouderde computer van Bruno in zijn huis heeft, laat hij hem mee naar huis gaan. Bruno is onder de indruk van het huis van zijn moeder waarin Marino nog steeds woont, ook van de mooie tuin met een fraaie, rode beuk. Daarna hebben ze voor de eerste keer seks, maar het is eigenlijk, zoals al hierboven vermeld, een slechte vorm van seks. Het is geen seks uit lust, maar om een vorm van contact tot stand te brengen. Toch is Bruno deze nieuwe vorm van vriendschap ook al weer snel zat. Hij wil immers een einde aan zijn leven maken en hij ontvouwt zijn ambitieuze plan voor Marino. Die kan het eindelijk wel begrijpen. Hij heeft zelf ook een wens, nl. een keer mensenvlees te proeven. Later neemt Bruno die wens ook op in zijn brief, die hij als een soort aflaat voor Marino achterlaat. Nu het besluit gevallen is, heeft Bruno ineens weer meer zin in zijn bestaan: hij is verlost van zijn zorg om zelfmoord op een bijzondere manier te plegen. Maar Bruno heeft wel een angst voor de pijn die het afsnijden van zijn penis waarschijnlijk teweeg zal brengen. Hij wil verdoofd worden. Hij gaat naar de homoclub AnyBody, waar hij de travestiet Bruno Slinger weet die al enige tijd een oogje op hem heeft. Van hem weet hij cocaïne en keratine los te krijgen die hij zal innemen voordat ze de ultieme daad zullen plegen. Dan is hij er helemaal klaar voor. Hij staat de bewuste dag monter op; alles zal die dag voor de laatste keer zijn. Hij gaat eten in een luxe restaurant. Ook gaat hij een boek kopen (zo’n bestseller zonder waarde. Hij vertelt aan de verkoper een heel verhaal over de geneugten van anale seks. De man weet niet waar hij moet kijken. Dan gaat hij nog een keer naar de heuvel waar hij een half jaar eerder de beslissing had genomen uit het leven te stappen. Daarna gaat hij naar het huis van Marino Mund, waar zich het drama voltrekt dat in hoofdstuk 1 al beschreven is. In hoofdstuk 24 zien we verder beschreven wat Marino na de daad in zijn huis heeft gedaan. Hij heeft het eerst grondig schoongemaakt, daarna het lijk begraven in de tuin. Maar niet nadat hij eerst een aantal stukjes vlees uit de mooie billen van Bruno had gesneden. Die heeft hij bewaard in de koelkast. Daarna blijft hij een aantal dagen binnen om zich niet te verraden. Vervolgens heeft hij de sensatie van mensenvlees eten genoten. Hij vindt het vlees van Bruno smaken naar lamsvlees en beschouwt het als een intiemere vorm van samenzijn dan seks. De dagen erna wil hij wel weer een keer de buitenwereld in. Hij test of er iets aan hem te zien is door gewoon boodschappen te gaan doen in de buurtsuper, waar hij altijd kwam. Niemand doet vreemd tegen hem, maar wanneer hij terugkeert in zijn huis, staat er een rechercheur, die het een en ander aan hem vraagt. De tv-oproep heeft bij zijn buren een lichtje doen branden; ze hebben Bruno wel eens voorbij zien lopen en ze hebben de politie ingeschakeld. Marino slaat meteen door en zegt dat hij de politieman iets moet laten zien (waarschijnlijk het graf van Bruno in de tuin of anders het mensenvlees in de koelkast) In het laatste hoofdstuk komt de advocaat (een mannelijke collega van Tits) hem bezoeken. Het is beter als hij zijn huis verkoopt, dan kan hij over enkele jaren geld hebben om zijn bestaan op te pakken. In het allerlaatste deel van de roman komt Bruno in de geest van Marino Mund smeken om de tekst die hij aan het dicteren is geweest en die Marino heeft opgeschreven, niet te wissen. Hij is namelijk meer gesteld op deze Bruno (uit het verhaal) dan de Bruno die hij speelde toen hij nog de levende Bruno was. Misschien kan hij het verhaal later nog eens publiceren: dat is namelijk ook een manier om je ervan te ontdoen. Hij hoeft niet bang voor de gevolgen te zijn. Heeft Bruno immers niet aangegeven dat hij het verhaal in het brein van Marino gedicteerd heeft? Alleen daarom al zal geen mens geloven wat er staat (blz. 285) Titelverklaring Marino Mund is tot op zijn 37e jaar nog nooit met een vrouw naar bed geweest. Hij heeft geen behoefte aan seks. Wanneer hij Bruno Klaus ontmoet die klaar is met zijn leven heeft hij enkele keren brute (anale) seks met hem. Hij is dan formeel geen maagd meer. De titel gaat dus op voor de periode tot hij Bruno Klaus heeft ontmoet. Motto Het motto is van Goethe: Lebt man denn, wenn andere leven? Dat is een ietwat filosofische uitspraak die goed past bij het verhaal van de roman.
Structuur en perspectief Het verhaal wordt verteld in 26 hoofdstukken. In het eerste wordt verteld hoe de geplande daad wordt volbracht. Marino snijdt de penis van Bruno Klaus af, waarna deze doodbloedt. Daarna wordt Marino opgepakt en veroordeeld. In de gevangenis wordt hij bezocht door de geest van Bruno Klaus die in hem kruipt. Die dwingt hem het verhaal van hen beiden op te schrijven in de ik-vorm. Die ik-verteller is dan Bruno Klaus, de 42 jarige zelfmoordenaar die zo’n originele manier gekozen heeft om het leven te verlaten. Maar omdat hij alles overziet (als geest na zijn dood) is er eigenlijk sprake van een alwetende ik-verteller. Hij vertelt eerst over het eenzame leven van Marino Mund en na hoofdstuk 9 over zijn eigen eenzame bestaan. Op een bepaald moment komen hun beider levens met elkaar in aanraking en dan rijpt het plan in Bruno’s hoofd om voor de bizarre zelfmoord te kiezen. Aan het eind wordt nog verteld wat er na de moord is gebeurd en smeekt Bruno zijn marionet om de tekst niet te wissen, maar die eventueel wereldkundig te maken. Daartegen heeft hij helemaal geen bezwaar. Eigenlijk is dit laatste dan ook gebeurd: het verhaal is in boekvorm verschenen. In feite is het dus een niet-chronologisch verteld verhaal: we beginnen namelijk met de bizarre (zelf) moord en de geest van Bruno laat het verleden van hun beider levens terugkeren in zijn verhaal over wat er is gebeurd. De tijdlagen van het verhaal Er worden geen gegevens over jaartallen vermeld. Wel wordt er af en toe verteld in welke maand we leven. Ook wordt enkele keren aangegeven in de tekst dat we al in de 21e eeuw
zijn. Dat is ook wel logisch omdat het boek gebaseerd is op de bizarre moord die in 2003 in Duitsland werd gepleegd en die enkele weken het nieuws in Duitsland heeft beheerst. Bruno en Marino kennen elkaar enkele maanden voordat de daad wordt gepleegd. Daarna duurt het nog enkele weken voordat de moord wordt ontdekt. De geschiedenis van Bruno en Marino wordt in de maanden erna verteld door de geest van Bruno. Bruno is 42 jaar en zal dus in de eind zestiger/ begin zeventiger jaren zijn geboren. Marino is 37 jaar als hij Bruno doodt. Als hij twaalf jaar is, overlijdt zijn vader. Op zijn 35e sterft zijn moeder. Maar heel erg belangrijk is het begrip “tijd” in deze roman dus niet. Het decor van de handeling Het decor is wel van belang. In het grote decor is er sprake van een moordenaar/slachtoffer die beiden in Brussel wonen. Het is niet heel erg van belang, zij het dat er gesproken wordt over een juryrechtspraak die wij in Nederland niet kennen. Maar een belangrijk decor is de gevangenis waarin Marino zijn straf moet uitzitten: hij krijgt daarin weinig bewegingsruimte. Zijn bewakers gunnen hem die niet. Hoewel hij in strikte zin geen moordenaar is, meer iemand die geholpen heeft bij zelfmoord. Maar er is nog een ruimte. Bruno Klaus, die in wezen de verteller van de roman is, zit op dat moment gevangen in het hoofd van Marino. Er is een sprake van een soort buiksprekereffect. Marino moet opschrijven wat Bruno hem influistert. Hij is dus in zijn bewegingsruimte beperkt door wat Bruno hem ingeeft. Uitgewerkte thematiek “De maagd Marino “ is een roman over de grenzen die je kunt bereiken en overschrijden in en mensenleven. Hoe ver mag je in bepaalde dingen gaan. We hebben te maken met een uiterst vreemd liefdeskoppel. Ze zijn in vrijwel alles tegenpolen van elkaar. Bruno is een alfaman (literatuur) en Marino is een betaman (computers) Bruno heeft een hoog IQ en Marino juist niet. Marino heeft zich moeizaam los kunnen maken van zijn moeder: hij woonde nog bij haar tot zijn 35e en hij lijkt een moderne Oedipus. Bruno kan wat gemakkelijker afscheid nemen van zijn moeder: die woont als demente in een verpleegtehuis. Toch komen deze vreemde mensen door het noodlot bij elkaar. De moeder van Marino wordt getroffen door een hersenbloeding waardoor hij nu alleen een computerwinkel moet runnen. Bruno besluit zijn docentschap te beëindigen, omdat hij ziet dat de literatuur haar vooraanstaande positie aan het verliezen is. Hij komt tot de ontdekking dat zelfmoord de enige oplossing voor de eenzaamheid in zijn bestaan is. Omdat hij pornofilms wil downloaden (als compensatie voor zijn gebrek aan liefde en seksualiteit) komt hij in aanraking met de computerman Marino, die zelf nog nooit seks heeft gehad en er ook geen interesse in heeft. Met een freudiaans voorbeeld uit zijn jeugd (zijn vader stierf aan een hartaanval net toen hij de fraaie benen van een klasgenoot wilde aanraken) wordt zijn afkeer van seks verklaard. Wel heeft hij een grote mens, nl te weten te komen hoe mensenvlees smaakt. Deze twee mannen ontmoeten elkaar en kunnen een contract sluiten waarbij ze beiden aan hun trekken komen. Beiden zijn gedesillusioneerd in het leven komen te staan: Marino door zijn opvoeding en Bruno na zijn teleurstelling van het docentschap. Uit zijn jeugd komen we feitelijk niets te weten. Bruno ondergaat de vreemde sensatie van een lichaamsdeel verlost te worden waarmee leven wordt gewekt en Marino mag als beloning een paar reepjes biefstuk uit de billen van zijn vriend snijden. Bruno ondergaat het genot van zijn pijnlijke, door drugs bedwelmde dood en Marina mag de sensatie van mensenvlees proeven. De smaak brengt je dichter bij het samenzijn dan seks. Maar de maatschappij aanvaardt zulke excessen niet en ondanks de vrijbrief die Bruno heeft geschreven, gaat Marino de gevangenis in. Daar zit hij eigenlijk dubbel gevangen, want de geest van Bruno kwelt hem daar ook. Hij moet van Bruno op schrijven wat er in het leven van beide mannen gebeurd is waardoor ze tot hun daad zijn gekomen. Daarmee is “De maagd Marino”een bizarre roman. Literatuur die de lezer voor een ethisch en moreel probleem stelt, maar die geen oplossingen geeft. Het is daarmee ook een gedurfde roman geworden. Waarschijnlijk zou Bruno in zijn colleges over literatuurwetenschap een roman met deze inhoud als voorbeeld stellen voor zijn studenten: net als de bizarre romans van Kafka en van Nabokov. In een interview heeft Petry over de functie van zijn moeilijker literatuur verklaard: “ Ik vind dat ook de functie van literatuur: gedachten uitspreken die sociaal ontoelaatbaar zijn, of in elk geval heel moeilijk onder woorden te brengen zijn; rare kronkelingen, fluctuaties in ons brein, niet consistent, niet te rechtvaardigen, niet in een samenhangend beeld onder te brengen, maar ze zijn er toch. We zijn uitgerust met zo'n groot, complex brein dat onzin onvermijdelijk is, maar die onzin is wel echt deel van ons leven. We zijn voor een deel onzinnige wezens en het is onder andere een taak van de literatuur dat te tonen, op een mooie en aantrekkelijke manier. In het debat, de sociale omgang is dat anders, daar rechtvaardig je jezelf door te doen alsof je weet wat je zegt, al is dat in werkelijkheid helemaal niet het geval. In De maagd Marino is er sprake van twee mensen die overgaan tot een handeling die extreem en niet te verantwoorden is, maar ik denk dat eigenlijk bijna al onze handelingen van die aard zijn. We weten niet goed wat we doen. Bruno Klaus zegt ergens "[Literatuur] creëerde problemen, niet om ze op te lossen, maar om ze interessant te maken. Om ze altijd weer zó aantrekkelijk voor te stellen dat je ze niet eens opgelost zou wíllen hebben." Daar sta ik helemaal achter - ik heb het ook zelf geschreven. Het individu is een zeer complex probleem waarvoor geen oplossing bestaat, tenzij… Het individu is een zeer complex probleem waarvoor geen oplossing bestaat, tenzij… ja… tot hij sterft.’ De roman zou in diepere zin ook kunnen gaan over het verlies aan identiteit. Zelfs in d e gevangenis neemt Bruno bezit van “de ik”van Marino. Hij dwingt hem de zaken op te schrijven zoals hij ze aan Marino dicteert. Daarmee gaat hij voorbij aan de individualiteit van Marino Mund. Voor het leesdossier een aantal motieven: - Het overschrijden van een ethische grens (afsnijden van de penis, eten van mensenvlees) - Een moeizame jeugd (vooral Marino) - De moeder-zoonverhouding (Oedipus = vaderhaat, bij moeder gebleven, andere mannen zijn concurrenten) - Desillusie van het bestaan (zowel bij Bruno als bij Marino) - Seksualiteit - Existentiële eenzaamheid - Het verlies aan identiteit
Juryrapport Librisprijs Het boek kreeg een nominatie voor de Librisprijs 2011 en staat op de shortlist. De jury schreef in haar rapport het volgende: ”De maagd Marino” van Yves Petry is een schokkend boek. Het verhaalgegeven is kennelijk geïnspireerd door een bizarre moord die een aantal jaren geleden in Duitsland plaatsvond: een man liet zich uit eigen vrije wil opeten door zijn minnaar. Een extreem onderwerp, dat alleen kan overtuigen wanneer een schrijver zijn lezers kan dwingen zich in te leven in de denkwereld van slachtoffer en dader. En dat lukt Petry. Het boek begint met een gedetailleerde, bijna klinische beschrijving van de moord die in eerste instantie de afstand maximaal vergroot tussen de personages en de lezers, die hun gevoel van afkeer niet zullen kunnen onderdrukken. Maar dan begint de stem van het slachtoffer te spreken, het dode slachtoffer dat het ware verhaal wil vertellen van de moord die hij heeft uitgelokt. Het is de geschiedenis van twee mannen die aan de zijlijn van de maatschappij terecht zijn gekomen. Het leven van de dader, Marino, is in feite zinloos geworden na de dood van zijn moeder. Hij leeft nauwelijks meer, hij vegeteert. Het slachtoffer, Bruno, was een gevierd docent aan de universiteit, een baan die hij opgeeft uit weerzin tegen de toenemende publicatiedwang binnen het academische bedrijf en omdat hij het geloof in de superioriteit van de literatuur boven het zogenaamde echte leven aan het verliezen is. De erudiete Bruno en de bijna simpele Marino, ze vormen een vreemd koppel. Aan de ene kant een man die zich slecht in woorden kan uitdrukken, aan de andere een intellectueel die bijna onder het gewicht van zijn eruditie en welsprekendheid bezweken is. Subtiel wordt de toenadering beschreven waarmee de beide hoofdfiguren elkaars hulpeloosheid aftasten. En uiteindelijk leidt het begrip dat ontstaat tot de daad die elke verbeelding lijkt te tarten. De maagd Marino zou een kaal verhaal zijn, als het niet uitblonk door een stijl die getuigt van het geloof in 'de kracht van de precieze formulering'. En dat is precies wat Bruno zijn leerlingen wilde bijbrengen. 'Ware literatuur is een krokodillenmuil die ons onverhoeds grijpt,' zei deze docent. De roman van Petry is zo'n krokodillenmuil die de lezers onverhoeds beetpakt en niet meer loslaat. Beoordeling scholieren.com “De maagd Marino” is al een bijzondere roman vanwege de vertelstructuur. Bruno is vermoord maar hij keert in de vorm van ik-verteller terug in het brein van zijn “moordenaar’ Marino. Die wordt door Bruno gedwongen over hun beider motieven tot het komen van de bizarre handeling gedwongen. He getuigt van durf als je deze verteltechniek wil gebruiken. Het eerste hoofdstuk is natuurlijk ook bloedstollend, als beschreven wordt hoe de daad voltrokken wordt. Dat belooft veel goeds. Maar daarna ontvouwt Bruno dus het leven van hem en Marino en dan wordt het verhaal toch al gauw wat filosofischer. Dat vertraagt het boek wel. Zeker in het hoofdstuk over Marino’s moeder die zich tot de sekte Spiritus Semper bekeert en de periode waarin Bruno na zijn ontslag verkeert. Wanneer ze beiden elkaar ontmoeten, komt er weer meer vaart in het verhaal. Wat spanning betreft, zou het verhaal anders en beter uitgewerkt kunnen zijn, maar er is natuurlijk geen sprake van een thriller of een whodunit. Als lezer blijf je wel benieuwd naar wat deze mannen bezield heeft om zo een zelfmoord te ensceneren. Een ander positief punt van de roman is de fraaie stijl (mooie woorden en beeldspraak die Petry hanteert) Die zijn wel voor de liefhebber. M.i. moet je namelijk wel een ervaren lezer zijn (ik denk hierbij even aan de doelgroep van scholieren ) om het boek op zijn waarde te kunnen inschatten. Is er dan niets op het boek aan te merken? Ja, m.i. zal het de Librisprijs niet gaan winnen, omdat het verhaal na het eerste zinderende en bizarre hoofdstuk aan vaart verliest. Dat gebeurt zeker in de eerste hoofdstukken waarin voornamelijk verteld wordt over het leven van Marino. Dat kan heel wat korter en aantrekkelijker. En in de hoofdstukken waarin over Bruno’s docentschap wordt verteld, is de vaart eruit door enkele filosofische uitwijdingen. Grappig is dan te lezen wat Petry in interviews over het boek beweert, dat hij 100 bladzijden heeft geschrapt om vaart te winnen. Gelukkig heeft hij dus een goede redacteur gekregen die hem dat heet kunnen duidelijk maken. Bij 100 bladzijden meer filosofie zou ook ik afgehaakt zijn als lezer. Het kan dus nu voor ervaren lezers van het voortgezet onderwijs
een nog net leesbare roman zijn. Voor die doelgroep scholieren denk ik dat de amusementswaarde ruim voldoende tot goed zal zijn. De literaire waarde: drie punten Recensies In Het NRC van 24 september 2010 beschrijft Ewald Kieft de roman. Hij vindt het verhaal wel bizar, maar is niet heel enthousiast over de roman. En zo gaat De maagd Marino eigenlijk over de zelfhaat van de intellectueel, een thema dat zich op een wat ironische wijze verhoudt met Petry’s uitbundige erudiete schrijfstijl. Niet voor niets laat Petry zijn ik-persoon zich excuseren voor zijn ‘armzalige overdrijvingen’. Evengoed valt er in De maagd Marino genoeg te genieten van Petry’s bijna overrijpe taalgebruik, dat aan de 19de-eeuwse decadente schrijvers doet denken – net als de combinatie van seksuele verkniptheid en zuiverheidsverlangen die bij Petry constant om voorrang vechten. ‘Maar wat zich in dat klankboeket wel duidelijk aftekende, was de sonore, gedragen en geheel toonvaste bariton van de priester, als een erectie van krachtig vlees en vurig bloed tussen een vuistvol verlepte margrieten, al is dat nu niet het soort vergelijking dat destijds in Marino’s hoofd zou zijn opgekomen, ziekelijk kuis als hij was.’ Als roman is De maagd Marino niet geslaagd, maar als schrijver blijft Petry toch boeien. Ik kan me voorstellen dat zijn echte vorm buiten het keurslijf van de roman ligt, bijvoorbeeld in poëtische essayistiek, ‘een vergeten ritme’, zoals de grote decadente schrijver Jules Barbey d’Aurevilly deze stijl ooit omschreef. Ik zou de honderd geschrapte pagina’s uit De maagd Marino in elk geval graag lezen. In
Vrij Nederland (19 oktober 2010) is Jeroen Vullings ook niet heel erg enthousiast. Je moet als schrijver erg veel vertrouwen in je kunnen hebben om niet te kiezen voor een meer conventionele aanpak, waarin we de zonderlinge eenzaat Marino geleidelijk zien afglijden naar de apotheose die dat bloed- en vreetfestijn vormt. Om dat juist níet te doen, tekent Petry. Zijn vorige roman De achterblijver heeft eveneens de vorm van een lange herinnering, gedurende een vliegreis. Over een stuwende plot bekommert hij zich niet merkbaar en de regel dat schrijven schrappen is, is niet aan hem besteed. Ook De maagd Marino is weer geen toonbeeld van evenwicht. Petry werkt weliswaar met (vaak diffuse) tegenstellingen (dader versus slachtoffer, alfa (literatuurdocent Bruno) tegenover bèta (computerjongen Marino), ego (de ‘geboren ik-zegger’ Bruno) versus onbestaan (de gedepersonaliseerde levende dode Marino). Maar Bruno’s misprijzende zegje over hedendaagse literatuur maakt van Petry’s roman welhaast een romanessay [….] Verstandelijk kan ik De maagd Marino volgen, ik denk te zien wat Petry op ideeënvlak beoogt: nadat hij in De achterblijver de anatomie van een posthumane levenshouding in kaart heeft gebracht, is het hem nu te doen om de vergruizeling van het ik. Psychologische verklaringen wijst hij af; vergeefs probeert Marino’s advocate dat register aan te wenden. Saillant is ook de scène waarin een agressieve moslimfundamentalist, Koran in de hand, in Brussel opzettelijk tegen de decadente literatuurminnaar Bruno aanbotst – in een notendop de frictie tussen twee werelden. Verrassend is zijn analyse van kannibalisme: ‘Dit was een verhouding in vlees en bloed, veel oorspronkelijker dan een uitwisseling van woorden, veel intiemer dan geslachtelijke betrekkingen konden zijn. Deze ontmoeting voltrok zich in alle stilte, en voerde naar een stilte voorafgaand aan elk ik of jij.’ Maar een verhaal over onbegrijpelijk menselijk gedrag wordt pas interessant als er intelligentie aan te pas komt. Intelligentie die zich manifesteert in twijfel. Die lijkt er ook te zijn als Bruno’s helse pijn zijn door drugs veroorzaakte verdoving doorbreekt, iets waardoor Marino zijn beulswerk even staakt. Even, want daarna keelt hij hem: afspraak is afspraak. Jammer, want die al te menselijke twijfel vlak daarvoor, dat typerende keuzemoment dat mensen boven dieren en robots verheft, had het begin kunnen zijn van een adembenemende spelonkentocht waarbij de lezer zich wél betrokken had gevoeld. Op de website (www.knack.be) beschrijft Tom Van Imschoot het boek. Marino lijdt aan een gebrek aan 'ik', zo volstrekt raadselachtig dat elke poging tot verklaring, zoals zijn enorme oedipus-complex, in haar eigen karikatuur verandert. Ook het profiel dat zijn (grotesk) bevallige advocate Eveline Tits van hem ophangt, is een leugen. Voor Marino, gedreven door het letterlijke verlangen om zijn eigen leegte op te vullen, komt Bruno Klaus als geroepen. Diens besluit bestaat er immers juist in om te sterven aan zijn 'ik'. Als literatuurdocent heeft hij een overontwikkeld zelf-bewustzijn, reden waarom hij van zijn beroep (en de literatuur tout court) afstand neemt en zich in een roes van anonieme seks en porno stort. In het doodse karakter van Marino meent hij de verlichting te vinden die hij zoekt. Het is vooral in Bruno, het hoofdpersonage van de roman maar als ik-schrijver tegelijk niets meer dan een talige fictie van de waanzinnige Marino, dat Petry zich uitleeft. In hun poging tot symbiose, hoe onverteerbaar ook, vat hij de gespletenheid samen waaraan deze tijd lijdt: een teveel aan individualisme en een tekort aan individualiteit. Meer dan aan het roman-concept ligt die sterkte aan zijn stijl, die efficiënter is dan vroeger. Stijl is geen ornament, maar een manier van denken voor Petry: uitdagend intelligent maar ook poëtisch, onverwachts humoristisch zelfs. De maagd Marino is een bloedmooi boek. Maar goed, wie ben 'ik'? Over de schrijver en eerder gepubliceerde werk Bron: website uitgever
Yves Petry (1967) studeerde wiskunde en filosofie. Hij publiceerde tot nu toe vijf veelgeprezen romans. Petry debuteerde in 1999 met de roman Het jaar van de man, waarvoor hij veel lof kreeg toegezwaaid. Daarna publiceerde hij in 2001 de opnieuw lovend besproken roman Gods eigen muziek. In 2003 verscheen de roman De laatste woorden van Leo Wekeman, zijn derde roman en in 2006 de roman De achterblijver waarmee hij de BNG Nieuwe Literatuurprijs en de Prijs van de provincie Vlaams-Brabant won. In 2010 verscheen de veelgeprezen roman De maagd Marino.