De koningin van Paramaribo door Clark Accord

Primaire gegevens:

Auteur: Clarck Accord.

Titel: De koningin van Paramaribo.

Ondertitel: Het leven van een Surinaamse vrouw, van haar gloriedagen in de jaren dertig als gewilde prostituee tot haar armoedige en eenzame oude dag.

Motto: Ter nagedachtenis aan Henry Thomas.

Jaar van uitgave: 1e druk 1999, 30e druk 2010.

Aantal pagina’s: 317.

Genre: Roman.

Literaire stroming: Surinaamse literatuur

Het veelbewogen leven van een beroemde prostituee

Historische context van het boek De koningin van Paramaribo:

De koningin van Paramaribo speelt zich af in de 20ste eeuw. Het grootste deel van het boek speelt zich af voor de tweede wereldoorlog, een deel tijdens de tweede wereldoorlog en een deel na de tweede wereldoorlog. Door dit boek leer je veel over de geschiedenis van Paramaribo, de hoofdstad van Suriname. De bouwstijl van Paramaribo is kenmerkend met  symmetrische huizen met bakstenen stoepen, dubbele deuren, grote dakkapellen, balkons en galerijen. Suriname was een kolonie van Nederland en behoorde dus bij de Nederlandse Antillen.

Voor de oorlog waren veel mensen arm, de sociale verhoudingen groot en  was er sprake van kinderarbeid.  Veel kinderen hadden versleten kleding  en gingen weinig of niet naar school. Er waren  weinig voorzieningen,  mensen waren laag geschoold en hadden bijvoorbeeld slechte  kennis over geslachtsziekten wat vooral in de oorlog leed tot veel ziekte. De inwoners van Paramaribo hadden een saai leven, zo vergeleken zij hun geboortestad met een dorp. Er was weinig sprake van toerisme en er gebeurde dan ook weinig.  De inwoners van Suriname roddelden veel over elkaar omdat de status van een burger erg belangrijk was. Het roddelen was dus een belangrijke bezigheid en als jij degene was die een spannend, verbazend, of lachwekkend verhaal kon vertellen kreeg je meer aanzien en aandacht. 

Toen de tweede wereldoorlog uitbrak kreeg de Amerikaanse schutterij toezicht over binnenlandse objecten. De Amerikanen waren in Suriname voor de veiligheid en vooral voor de winning van bauxiet waar aluminium van gemaakt word (een belangrijke grondstof in de oorlog). In het begin van de oorlog was het motto onder de Surinamers: ‘’De Duitsers vallen ons niet aan, want wanneer zij dat doen zal Amerika mee gaan vechten in de oorlog.’’

De Amerikanen dachten alleen maar aan werken en vrouwen. Onder de Amerikanen heerste er veel racisme voor de Surinamers. De Surinamers werden dan vergeleken met ‘’Zwarte Apen’’. De prostitutie bloeide ontzettend op en de welvaart in Paramaribo steeg daardoor. De hoofdpersoon van het boek Maxi Linder was ontzettend gewild onder de Amerikanen en werd vergeleken met de godin van de liefde Aphrodite. Een van de gevolgen van het hoge aantal Amerikanen dat naar de prostituees ging is dat ontzettend veel soldaten geslachtsziekten kregen.  Op een dag kwam er een gouvernementsbesluit: ‘’Personen die de openbare orde verstoren en de gezondheid van onze troepenmacht in gevaar brengen worden opgepakt.’’ Na dat besluit kwam er de grootste razzia in de Surinaamse geschiedenis. Vrouwen werden zonder proces van de straat geplukt zonder enige vorm van proces.  Die vrouwen waaronder veel prostituees gaven overlast door verspreiding van ziekten en werden onder leiding van het KNSM naar interneringskampen gebracht bijvoorbeeld Fort Nieuw Amsterdam. Na de oorlog werden de opgepakte vrouwen vrijgelaten en keerde de rust terug.

De koningin van Paramaribo

Wilhelmina Angelica Adriana Merian Rijburg alias Maxi Linder (1902-1981) was een Surinaamse prostituee die tot ver over de grenzen van Suriname bekend was. Toen Wilhelmina klein was hielp ze haar buurman met het verplaatsen van sinaasappels. Zo was Wilhelmina, niks was teveel en ze stond altijd klaar voor anderen. De buurman van Wilhelmina wilden meer van Wilhelmina dan alleen het verplaatsen van sinaasappels. Hij wilden haar lichaam tegen zich aandrukken en met haar vrijen terwijl ze nog hartstikke jong was. Wilhelmina kon zich niet verzetten en werd verkracht. De verkrachting is een keerpunt geweest in haar leven. Vanaf dat moment werd ze keihard tegenover de wereld en begon als prostituee. Ze was erg gewild bij mannen en haar populariteit steeg enorm door mond op mond reclame. Ze was het gezicht waar iedereen naar zocht in de late uurtjes in de clubs en cafés.  Veel mensen waren gevreesd voor Wilhelmina, ze werd ook wel Maxi Linder genoemd. Maar waarom nou die vrees? Ze was keihard, kon mensen zich zeer ongemakkelijk laten voelen, stond haar man en liet niet met zich sollen. Deed je dat wel dan kon je een regen van scheldwoorden en misschien wel vliegend meubilair verwachten. Hoe kwam ze aan de naam Maxi Linder? Maxi Linder komt van maximale cilinder. Andere bijnamen waren Queeny, de koningin der hoeren en zelfs Aphrodite. In de oorlog werd ze verschrikkelijk populair bij de Amerikanen. De mannen die heen en weer reisde over zee brachten haar naam tot ver over de grenzen. Veel Amerikanen maakten gebruik van haar diensten. Het gevolg was dat Maxi Linder schatrijk werd. Met dat geld heeft zij diverse mensen financieel gesteund en ook de opleiding in Europa van vele kansarme Surinaamse jonge mannen, die later hoge posten in de samenleving bekleedden betaald. Ze was dus erg gul en wel besproken. Mannen keken tegen haar op. Moeders van zonen keken met afschuw naar haar. Vooral na de oorlog en alle ellende die de prostituees mee hadden gemaakt daalden hun reputatie drastisch. Maxi Linder gaf al haar geld uit aan sieraden of anderen mensen. Het boek geeft het veelbewogen leven aan van Maxi Linder door de ogen van velen mensen, telkens in het boek veranderd de verteller over Maxi Linder. Zo kwam ik veel te weten over haar leven. Ze ging van een rijke beroemdheid naar eenzaam en verlaten.