De kip die over de soep vloog door Frans Pointl

LEESDOSSIER
ALGEMEEN
De titelbeschrijving: Pointl, Frans De kip die over de soep vloog
17e druk december 1990, 1e druk april 1989
Uitgeverij: Nijgh & Van Ditmar / Amsterdam
De titelverklaring: De titel slaat op wat er in een van de korte verhaaltjes gebeurt. In dat verhaaltje komen de hoofdpersoon en zijn moeder terug van een bezoekje en gaan ze in een lunchroom wat eten. Ze bestellen er kippensoep maar die ziet er niet uit. Zijn moeder vraagt of de soep wel van de kip is getrokken. De serveerster zegt van wel, waarop zijn moeder zegt, ´´Ik denk dat die kip er alleen maar overheen is gevlogen.´´ Het motto: Er staat geen motto in. De korte inhoud: David en zijn moeder. Zijn ouders zijn al voor de oorlog gescheiden en zijn moeder beweert dat hij een kind is van een minnaar waarmee zij een kortstondige relatie had. Komen erachter dat niemand van hun familie de tweede oorlog heeft overleefd behalve één oom. De meeste van hen moesten net als zij naar een concentratiekamp en zijn daar, of ergens anders, gestorven. Zijn moeder is daardoor heel anders gaan leven. Ze is heel stil en praat nooit over iets. Ze speelt vaak piano, waarmee ze altijd haar frustraties uit. Zijn moeder wil eigenlijk niet meer leven maar pleegt geen zelfmoord totdat hij op eigen benen kan staan. Dat zegt ze ook tegen hem. Hij maakt zonder al te veel problemen zijn school af en krijgt daarna via het uitzendbureau een baan. Dat baantje gaat niet zo goed en hij wordt ontslagen. Er volgen daarna nog veel baantjes maar ze gaan meestal niet zo goed, wanneer hij 21 is sterft zijn moeder. Hij kan, mede door de relatie die hij met zijn moeder had, niet zo goed opschieten met vrouwen. Hij heeft nooit een vriendin en wanneer hij er voor het eerst een heeft is die relatie snel afgelopen. Gegevens van de auteur
Frans Pointl werd in 1933 in Amsterdam geboren. Zijn vroegste jeugd bracht hij door in Heemstede, totdat hij met zijn moeder in 1942 weer naar Amsterdam verhuisde. Na de oorlog behaalde hij zijn ULO-diploma, ging werken en volgde nog enkele jaren ´s avonds aanvullend onderwijs. Hij had tal van baantjes waarin hij administratieve arbeid verrichte. Het lukte hem echter nooit echt carriere op te bouwen

Toen hij achtenveertig was begon hij met schrijven. Hij schreef, behalve dit verhaal, ook ´´De Tweede Ronde´´,´´ Tirade´´ en ´´De hospita´s´´. VERHAAL
Personages
De hoofdpersonen: - David, hij woont samen met zijn moeder nadat zijn ouders vlak voor de oorlog waren gescheiden. Zijn vader was daarna verhuisd. Hij is erg stil en praat ook weinig met zijn moeder. Hij toont haast nooit zijn gevoelens. Hij is later nergens op zijn gemak en hij neemt zijn werk niet serieus, wat als gevolg heeft dat hij vaak wordt ontslagen. Hij geldt maatschappelijk als een mislukkeling
Zijn contacten met vrouwen lopen allemaal uit op echecs woont een tijdje samen maar die relatie is heel raar en eindigt ook snel. - De moeder van David, zij heeft door de oorlog, waarin ze zelf ook in een kamp heeft gezeten, al haar familieleden verloren. Ze is daar geestelijk zo zwaar door geraakt dat ze er nooit over praat en alleen maar in oude fotoalbums kijkt. Ze kon vroeger heel mooi piano spelen, maar zoals een kennis ooit zei,´´zoals de oorlog haar geest heeft verminkt, verminkt zij nu de muziek die haar aan vroeger herinnert. Ze zegt soms maanden niets en een echt gesprek heeft ze nooit met David. Verhaal-begin
Het is 1987. David zoekt in Heemstede zijn ouderlijk huis op. Er is nu een Amerikaans bedrijfje in gevestigd. Hij hoort nog een keer vertrouwde stemmen en ruikt nog een keer de vertrouwde geuren. De tijd
Het boek is eigenlijk een grote flash-back naar zijn verleden, waarin hij elke keer een ander verhaaltje in een ander jaar beschrijft. Er zit een beetje chronologie in omdat hij aan het begin het meeste verteld over zijn jeugd en op het einde meer over zijn werk. De verhaaltjes zijn uit de jaren 1933 tot 1988. Verhaal-eind
Het einde valt goed samen met het begin. Hij schrijft nu over wat er in 1988 gebeurt. Hij droomt dat hij nu eindelijk zijn echte vader ziet. De opbouw
Er zit in alle verhaaltjes een goede en duidelijke opbouw. Het einde is meestal heel anders dan dat wat je verwacht. De vertelsituatie
De verhaaltjes worden verteld vanuit een ik-persoon. Het thema
Het thema is: de overlevenden
Dit vind ik het thema omdat dit het beste aanduidt hoe David en zijn moeder zich voelen. Zij zijn de enige overlevenden
De motieven
De motieven zijn:- eenzaamheid: ze zijn maar met z’n tweetjes en hebben haast niemand die op ze let. Al hun familie is dood. - geslotenheid: zijn moeder vertelt weinig en zegt haast nooit wat. - de dood: iedereen die zijn moeder heeft gekend is dood. - verdriet: zijn moeder laat het haast niet blijken maar ze is erg verdrietig en hij daardoor ook. De ruimte
De verhaaltjes spelen zich af in verschillende ruimtes. Het meeste thuis bij zijn moeder of op zijn kamers. EIGEN MENING

De gebeurtenissen
De gebeurtenissen zijn heel gewoon beschreven en zijn duidelijk, vind ik. De gebeurtenissen zijn eigenlijk ondergeschikt aan de gevoelens en zijn daarom niet zo heel uitgebreid beschreven. Sommige gebeurtenissen zijn heel gewoon beschreven maar zijn eigenlijk best wel spannend en dat is soms heel raar omdat als je aan het lezen bent je pas laat door heb dat die gebeurtenis belangrijk of eigenlijk heel spannend is. Dat is het- zelfde bij dramatische of schokkende gebeurtenissen. De sfeer rond de gebeurtenissen is daardoor ook een beetje grauw omdat alles zo natuurlijk lijkt. Het blijft wel tot het einde boeien doordat je steeds een beetje meer over hem te weten komt. De personages
De personages zitten geestelijk moeilijk in elkaar waardoor je ze in het begin niet zo goed begrijpt. Als je verder leest kom je meer over ze te weten en ga je ze beter begrijpen. Je weet nooit precies wat ze gaan doen waardoor het nooit voorspelbaar is wat ze gaan doen. Je kan wel meeleven met de personen maar je kan je niet zo goed in verplaatsen omdat ze een hele andere achtergrond hebben dan jij. Je vindt dan soms iets heel raar wat ze doen. Het onderwerp (thema) Ik vind het onderwerp heel interessant. Ik heb daarom ook dit hoofdstuk gekozen. De tweede wereldoorlog en de gevolgen daarvan interesseren mij heel veel en dit boek (onderwerp) geeft daar weer een hele andere kijk op. Het is weer over de oorlog maar vanuit een ander punt. Het gevolg is misschien nog wel belangrijker dan de oorzaak en dit boek laat dat heel duidelijk zien. Je gaat de oorlog meteen ook heel anders zien en er anders over denken
De opbouw
De hoofdlijn is in het begin niet zo duidelijk maar de opbouw van de afzonderlijke hoofdstukjes is heel duidelijk. De hoofdlijn wordt naarmate je verder leest ook duidelijk. Het is nergens echt ingewikkeld opgebouwd. Door de terugblikken op het verleden wordt heden verduidelijkt en snap je beter waarom ze iets deden. Het taalgebruik
Het taalgebruik is heel duidelijk en nooit moeilijk te begrijpen. Er wordt weinig aandacht besteed aan dialoog en veel aan de gedachten en gevoelens van de personen. REACTIES
Recensie 1: Ik ben het niet met de recensent eens omdat het volgens hem deels per ongeluk in de literatuur is terechtgekomen. Volgens mij is dat niet zo omdat hij al eerder boeken heeft uitgebracht en het niet per ongeluk is uitgebracht. De recensent zegt ook nog dat het een even bescheiden als aangrijpend boek is en daar ben ik het wel mee eens. (zie bladzijde 3 voor recensie) Recensie 2: Ik ben het met de recensent eens omdat hij het ook een eenvoudig, maar ook daardoor een bijzonder mooi boek. EXTRA GEGEVENS
Het genre ´´De kip die over de soep vloog´´ is een psychologische oorlogsroman, maar ook voor een groot deel een autobiografie. De hulpbronnen
De recensies komen uit de openbare bibliotheek Leiden. De tijd
Dit boek is afkomstig uit de na-oorlogse literatuur