De helaasheid der dingen door Dimitri Verhulst

Beoordeling 6.1
Foto van een scholier
Boekcover De helaasheid der dingen
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • 6e klas vwo | 2219 woorden
  • 18 maart 2014
  • 33 keer beoordeeld
Cijfer 6.1
33 keer beoordeeld

Boekcover De helaasheid der dingen
Shadow

In De helaasheid der dingen keert de schrijver terug naar zijn geboortegrond in het Vlaamse Reetveerdegem. We maken kennis met zijn vader, Pierre, die zijn paar uur oude zoontje in een postzak op zijn fiets langs alle kroegen van het dorp rijdt om hem aan zijn vrienden te tonen; zijn grootmoeder, wier nachtrust al te vaak verstoord wordt door de politie als …

In De helaasheid der dingen keert de schrijver terug naar zijn geboortegrond in het Vlaamse Reetveerdegem. We maken kennis met zijn vader, Pierre, die zijn paar uur oude …

In De helaasheid der dingen keert de schrijver terug naar zijn geboortegrond in het Vlaamse Reetveerdegem. We maken kennis met zijn vader, Pierre, die zijn paar uur oude zoontje in een postzak op zijn fiets langs alle kroegen van het dorp rijdt om hem aan zijn vrienden te tonen; zijn grootmoeder, wier nachtrust al te vaak verstoord wordt door de politie als die weer eens een van haar dronken zonen thuis komt afleveren; en niet te vergeten de werkloze nonkels Potrel, Herman en Zwaren, voor wie een wereldkampioenschap zuipen het hoogst haalbare is en die leven volgens het adagium: 'God schiep de dag en wij slepen ons erdoorheen'.

De helaasheid der dingen door Dimitri Verhulst
Shadow
ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

Algemeen

Dimitri Verhulst, “De helaasheid der dingen”, Olympus, Amsterdam 2012 (eerste druk bij Contact, Amsterdam 2006)

Samenvatting

Omdat het boek uit verschillende korte verhalen bestaat, is een beknopte samenvatting erg moeilijk te geven. Dit leesverslag bevat een analyse van de inhoud/stijl/personages. Voor een samenvatting verwijs ik door naar andere leesverslagen.

Zakelijke informatie

Op de kaft staat eigenlijk alleen een plantje in een pot, met op de achtergrond de vage schimmen van een raam. Het plantje is belicht met een soort goudkleurige gloed.

De tekst is niet geïllustreerd, en ik denk dat dit de beste keuze is omdat het verhaal sowieso al heel erg beeldend wordt verteld. Je krijgt meteen een beeld van iedere situatie en de omgeving.

Het boek is een Roman.

De tekst is onderverdeeld in 12 hoofdstukken die allemaal een beetje een vreemde titel hebben.

De titel geeft wel iedere keer een situatie weer die in dat hoofdstuk wordt beschreven, en vaak is

deze situatie kenmerkend voor een deel van het leven dat beschreven wordt.

Het boek heeft 206 pagina’s.

Bij de meeste boeken is de titelverklaring heel erg simpel. Bij dit boek ligt dat iets anders. Naar

 mijn idee geeft het weer hoe de schrijver (het boek is autobiografisch) terugkijkt op zijn jeugd. Het

is niet dat hij met walging terugkijkt, of denkt dat hij het anders zou moeten hebben gedaan, maar

beseft zich wel dat hij zich al die tijd heeft neergelegd bij een situatie die totaal niet ideaal is

geweest. Hij beseft dat hij mee is gegaan in de wereld zoals deze hem werd aangereikt. Het woord

helaas staat naar mijn idee dus ook voor de vanzelfsprekende acceptatie van iets wat niet ideaal is.

Het je beseffen, maar er niks aan doen.

Perspectief

De verteller is een ik-persoon, dit zie je omdat alles vanuit een jongen is geschreven. Je beleeft het verhaal vanuit zijn ogen, met zijn gedachten. De schrijver wil je iets laten zien, en heeft hierom denk ik voor het ik-perspectief gekozen. Het gevolg van dit perspectief was bij mij verrassend genoeg niet dat ik me inleefde, iets wat ik normaal bijna automatisch doe. Ik ging juist meer nadenken over hoe de meeste mensen en ikzelf kijken naar een situatie als  deze. Iedereen heeft er namelijk vooroordelen over. Ik denk ook dat dit een doel van de schrijver is geweest, om de andere kant te laten zien van een wereld die de meeste mensen denk ik niet van zo dichtbij kennen, maar waar iedereen wel een oordeel over heeft. Ikzelf ging deze mensen vanuit een ander oogpunt bekijken.

Thema

Het meest voor de hand liggende thema blijft alcoholmisbruik. Dit is wat het meest letterlijk wordt beschreven. Iedereen in de omgeving van Dimmentrie lijkt te drinken, en niet een beetje ook. De gevolgen voor een jonge jongen worden duidelijk beschreven, en de invloed die alcohol heeft op onderlinge verhoudingen wordt ook pijnlijk duidelijk.

De mentaliteit binnen een gemeenschap is naar mijn idee ook een belangrijk thema. Het dorp Reetveerdegem wordt door de schrijver bijna als apart van de rest van de maatschappij beschouwd. De normen en waarden die er gelden wijken erg af van wat je meestal tegen zou komen. Het lijkt wel alsof Reetveerdegem de hele maatschappij is die bekend is onder de inwoners. Ook wordt beschreven hoe dicht iedereen in een dorp eigenlijk op elkaar zit en hoe men moet vechten om het wel of niet behouden van een imago dat door anderen aan hen is gegeven.

Het hoofdthema van het boek is naar mijn idee de vader-zoonrelatie. De relatie tussen Dimmentrie en zijn vader valt eigenlijk niet te omschrijven als een gezonde vader-zoonrelatie. Zijn vader is er niet voor hem op de manier zoals wij dat zouden verwachten van een vader. Hij toont zijn liefde voor zijn zoon niet door middel van steun en liefde, maar door hem overal mee naartoe te slepen. Ook naar plaatsen waar een kind niet thuis zou horen, zoals een café. Toch heeft Dimmentrie erg veel bewondering voor hem. Hij neemt het voor hem op en verzorgt hem wanneer hij dit kan. Wanneer hij zelf een zoon heeft, vergelijkt hij zichzelf met zijn vader zonder dit letterlijk zo uit te spreken. Hij voelt geen echte vaderlijke liefde voor zijn kind, en al zou hij het voelen, dan zou hij niet weten of dit ook werkelijk het gevoel zou zijn dat ‘hoort’. Hij loopt dus tegen dezelfde dingen aan. Het grote verschil is echter dat Dimmentrie zijn oude omgeving heeft verlaten. Hij heeft ermee afgerekend in de praktijk, maar zijn gevoel wil dit nog wel eens tegenspreken.

Personages

Dimmentrie (Dimitri) Verhulst is het grootste deel van het boek een jongen van ongeveer 14 jaar. Dat schat ik, er wordt namelijk over 10 en 13 jaar gesproken, maar ik weet ook dat hij geen 16 is. Hij is een behoorlijk sterke jongen naar de buitenwereld, en naar mijn idee ook niet onzeker. Toch heeft hij niet heel erg veel zelfvertrouwen. Hij leeft in een harde wereld en lijkt hier niet voor terug te krabbelen. Ik hoor hem nooit bang zijn voor bepaalde situaties. Maar hij is zeker geen leider in het geheel. Dit komt denk ik voor een groot deel ook omdat hij de jongste is, hij laat de meeste situaties meer over zich heen komen zonder een erg duidelijke mening. Er zit ook een stuk in het boek waarin hij ouder is, en verrassend genoeg is hij hier heel hard en denkt veel aan zijn eigenbelang, al geeft hij hier in werkelijkheid weinig aan toe. Ik haal uit het boek weinig karaktertrekken, omdat hij het eigenlijk allemaal maar accepteert zoals het is. Dit is meteen ook de ontwikkeling die hij doormaakt, de weg naar besef van de situatie maar het toch blijven accepteren. Wanneer hij echt volwassen is, is hij wel volledig uit deze wereld gestapt, mede door de komst van zijn zoon en beseft hij dat hij een buitenstaander is geworden. Ik weet niet of hij dit als een positief of negatief iets ziet.

Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Leraar worden

Alles wat je moet weten over leraar worden

De nonkels Zwaren, Herman en Portel (Karel) Verhulst zijn de ooms van Dimmentrie. Er is weinig verschil in hun karakters. Ze zijn vooral lomp, grof en drinken veel. Ze hebben een erg groot eergevoel en staan altijd voor hun familie klaar wanneer een ander hen iets aandoet. Gek genoeg lossen ze elkaars problemen niet op wanneer het duidelijk is dat één van hen het zelf heeft veroorzaakt. Ze zijn niet erg uitgediept, al heeft Dimmentrie wel de beste band met Portel, die maar een paar jaar ouder is dan hem. Maar wel zijn oom. Ik denk dat de karakters in dit boek met opzet niet erg zijn uitgediept, omdat dit de focus van Dimmentrie weg zou halen. Het gaat meer om hoe hij de dingen ziet en wel of niet weet te accepteren, niet om het verhaal van een oom.

Pierre Verhulst is de vader van Dimmentrie en ik vind het een hele aparte man. Hij is overduidelijk een alcoholist en ik vind de vader-zoonrelatie erg raar. Pierre sleept hem namelijk overal mee naartoe, terwijl Dimmentrie nog jong is en laat hem ook zijn sigaretten opsteken wanneer hij zelf te dronken is om het te doen. Hij beschermt zijn zoon wel, maar niet op de manier die je zou verwachten. Het is duidelijk dat hij veel om hem geeft en voor hem klaar zal staan, maar het is eerder een soort oom-neefrelatie. Pierre slaapt, rookt en drinkt veel, maar heeft wel veel respect voor zijn moeder, bij wie ze allemaal wonen. Een echte hekel heeft hij echter aan zijn ex-vrouw, en over het algemeen wel aan vrouwen die meer willen dan alleen een nacht seks.

Je leert de personages kennen omdat Dimmentrie met hen samenwoont en eigenlijk zijn hele

leven uit omgang met deze mensen bestaat. Hij vertelt wat hij met hen doet en hoe ze reageren

op anderen.

Tijd

Het boek speelt zich af tussen 1970 en 2006. De jaren 70 en de kenmerken hiervan worden

regelmatig letterlijk genoemd en er wordt ook gesproken over de invoering van de euro. Wanneer

je niet naar deze letterlijke feiten kijkt, kun je ook zeggen dat je Dimmentrie volgt vanaf zijn jeugd

tot het moment dat hij zelf vader is. De verstreken tijd zal dus ongeveer 30 tot 35 jaar zijn.

De tekst is niet chronologisch, maar het verhaal is zo gebracht dat je na een regel of 3 al snapt hoe

oud Dimmentrie op dat moment zou moeten zijn. Dit zorgt ervoor dat je een beter beeld krijgt van

de ontwikkelingen die de familieleden doormaken. Omdat het verhaal erg beeldend is geschreven

is dit ook nodig om de interesse van de lezer vast te houden. Nu blijf je geboeid omdat telkens een

nieuwe situatie wordt beschreven, maar omdat er niet echt een verhaal in het boek zit, zou een

chronologische volgorde naar mijn idee snel gaan vervelen.

Plaats

De woning waar de familie met zijn allen woont is één van de belangrijkste plaatsen in het boek. Door de gebeurtenissen die hier plaatsvinden krijg je een goed beeld van hoe het er binnen de muren uit zou zien in een milieu als dit. Je leert zo hoe de verhoudingen onderling werkelijk zijn binnen het verhaal. Ook de vele kroegen in Reetveerdegem zijn erg belangrijk. Aangezien ze allemaal eigenlijk erg veel drinken, zijn ze hier vaak te vinden. Hier worden ook de verhoudingen in de totale gemeenschap duidelijk gemaakt voor de lezer. Hoe men zich naar elkaar gedraagt en wat wel en niet geaccepteerd is. Hoewel dit voor de meeste mensen een contrast zou zijn met hun eigen situatie, zijn de vieze kroegen en het vieze huis juist in overeenstemming met de gebeurtenissen. De omgeving versterkt de handelingen van de personages juist. Het sociale milieu lijkt me na deze beschrijving dus ook duidelijk, het gaat om een arbeidersniveau, als je dit al zo kunt noemen. Het speelt zich in ieder geval af in de lagere klassen van de maatschappij.

Stijl

“Mijn vader zat altijd met de deur wagenwijd open te schijten. Zijn humus stonk buitenaards naar jarige kaas en vaak stond hij in zijn blote klokken in de gang, op twee meter van de pot, zodat ik niet kon doen alsof ik hem niet hoorde, en riep hij me hem een nieuwe rol toiletpapier of het andere stuk van de krant te bezorgen.”

De belangrijkste kenmerken zijn dus grof, humoristisch en vooral erg direct. De schrijver lijkt zich niet te schamen voor het omschrijven van situaties of gesprekken op een manier die erg direct is en bijna niets achterhoudt. Soms lees je zelfs dingen waarbij je je af kan vragen of het wel nodig is, zo uitgebreid. Dit kenmerkt de schrijver echter wel.

Ik kan het boek een klein beetje vergelijken met Het Gym, maar dit ligt dan alleen bij het grove en directe. Ook hier werd letterlijk de taal van de straat overgenomen. Verder kan ik me geen boeken herinneren waarin met zoveel humor, een serieuze en zelfs trieste situatie werd beschreven. De beeldspraak in dit boek kwam wel overeen met eerdere boeken die ik heb gelezen, alleen bij dit boek had ik het idee dat je bijna over deze zinnen heen keek.

Mening

Ik vond dit een erg goed boek, omdat ik sowieso houdt van boeken waarin een sociaal milieu wordt beschreven waar ik zelf niet tot weinig mee te maken heb. De manier van denken en de heersende normen en waarden van deze mensen vind ik heel interessant. Bij dit boek wijken deze erg af van de normale, en omdat dit op een erg directe, maar toch respectvolle manier is beschreven, heeft het boek me erg geboeid.

De dingen die zich in het leven van Dimmentrie lijken te herhalen, of die vaak terug komen zijn op een knappe manier beschreven. Wanneer je denkt dat een simpele gebeurtenis wordt beschreven, kan het vaak zo zijn dat tussen de regels door iets zich herhaalt wat invloed heeft op de manier waarop Dimmentrie in het leven staat en heeft gestaan. Dit gaat dan vaak over zijn vader en de relatie die hij met hem had. Dit soort dingen laat de schrijver gebeuren met behulp van een hoop humor en dat is erg knap, omdat je bijna de pijnlijkheid van een situatie vergeet. De schrijfstijl draagt hier zeker aan bij.

De dingen die zich in het leven van Dimmentrie lijken te herhalen, of die vaak terug komen zijn op een knappe manier beschreven. Wanneer je denkt dat een simpele gebeurtenis wordt beschreven, kan het vaak zo zijn dat tussen de regels door iets zich herhaalt wat invloed heeft op de manier waarop Dimmentrie in het leven staat en heeft gestaan. Dit gaat dan vaak over zijn vader en de relatie die hij met hem had. Dit soort dingen laat de schrijver gebeuren met behulp van een hoop humor en dat is erg knap, omdat je bijna de pijnlijkheid van een situatie vergeet. De schrijfstijl draagt hier zeker aan bij.

Wat ik echter een nadeel vond, was dat er geen echt verhaal in zat. Voor een snelle lezer is het een leuk boek, ik heb me er een avond zeker mee vermaakt, maar voor iemand die een paar uur doet over een boek is het geen aanrader. Niet omdat het geen interessant boek is, maar toen het boek bijna uit was, merkte ik wel dat ik steeds meer behoefte kreeg aan een verhaallijn. De beschrijvende manier van schrijven is erg mooi en interessant. Voor iemand die meer moeite heeft met lezen vraag ik me wel af of het genoeg is om geboeid te blijven.

 

Stellingen over goede literatuur mondeling

  • Het is mooi hoe de harde werkelijkheid in dit boek wordt verteld, maar over het algemeen heeft een goed literair werk hierin wel enige nuance nodig om de lezer geboeid te houden.
  • Bij goede literatuur is het van belang dat er een onderliggend thema waarover niet veel letterlijk wordt beschreven een grote rol speelt, zoals de vader-zoonrelatie in dit boek.

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "De helaasheid der dingen door Dimitri Verhulst"