De heining door Jan van Loy

Structureel-analytisch leesverslag
De heining geeft weer hoe de mens zich in de eenentwintigste eeuw steeds onveiliger gaat voelen voor zijn medemens en de multiculturele maatschappij. Het vertelt het verhaal over een echtpaar dat omwille van dit gevoel van onveiligheid in een woonwijk gaat wonen. Deze woonwijk is omringt door een groot hek dat verborgen zit in struikgewassen, het biedt volgens de bewoners een bescherming tegen de buitenwereld. Daarnaast bestaat de woonwijk slechts uit vier straten die elke de naam van een windrichting hebben gekregen. Dit houdt hoogstwaarschijnlijk verband met de officiële naam die de woonwijk heeft: de windroos. De buitenstaanders noemen de woonwijk de Heining, als verwijzing naar de grote omheining rond het domein.

Vb.: “In het dorp noemen ze dit niet de Windroos,” zei Schrompelkom, “maar de Heining.”

Ze hebben een duidelijke afkeer van de bewoners van de Heining en laten dit dan ook merken wanneer ze hun woonwijk verlaten.

Vb.: Vorige week nog roept iemand mij toe: “Hé, kutwijf van de Heining!”



Het hoofdpersonage is een man waarvan we de naam niet kennen. Hij is getrouwd met Debbie en werkt als ambtenaar voor de Europese Unie. Gedurende het verhaal worden zijn emoties en gedachtegang weergegeven, hij is dus een round character. Het hoofdpersonage is een eerlijk persoon die rationeel denkt en steeds nuchter blijft bij de vaak onverwachte omstandigheden.

Vb.: “Ik voelde een diepe weerzin tegen het aannemen van dat geld. Misschien was dat de rechtschapen ambtenaar in mij.”

Met momenten komt hij ook egoïstisch over ten opzichte van zijn vrouw en andere personen.

Vb.: “Alle gevoelens die mij sinds de verdwijning hadden beheerst, vloeiden na het afscheid verrassend snel weg. Het leek wel alsof het niet meer mijn zaak was, en mijn enige plicht erin bestond om zo goed mogelijk voor mezelf te zorgen.”

Doorheen het verhaal maakt het hoofdpersonage toch een opmerkelijke evolutie door. In het begin heeft hij veel over voor zijn vrouw, maar eenmaal hij over haar relatie met haar patiënt hoort, gunt hij haar niets meer en mijdt elk contact met haar.



Zijn vrouw Debbie is een nevenpersonage. Ze heeft een tandartspraktijk en zij is diegene die voornamelijk in de woonwijk wou gaan wonen. Het hoofdpersonage was hier in eerste instantie tegen, maar uiteindelijk heeft hij toch toegegeven. Debbie komt in het boek vaak wanhopig en depressief over. Dit ligt voornamelijk aan het feit dat het niet goed gaat met hun relatie. Later blijkt ook nog dat Debbie zwanger is geraakt van een van haar patiënten, waardoor hun relatie nog slechts in dalende lijn verder gaat. Een ander niet onbelangrijk nevenpersonage is Peter Bril, de overbuur van het echtpaar. Peter heeft geen werk en leeft van het geld dat hij van zijn rijke vader heeft geërfd. Al vanaf het begin is het duidelijk dat Peter een speciale man is, zo zoekt hij dagelijks toevlucht in de alcoholische dranken. Ook heeft hij een uitgesproken mening over alles en iedereen. Zowel Debbie als Peter Bril zijn flat characters. Op enkele oppervlakkige gevoelens na die het hoofdpersonage waarneemt, weten we niets over de gevoelens van hen.



Het boek bevat enorm veel hoofdstukken, vaak zijn deze slechts twee pagina's lang. Daarnaast komen er in het hele boek geen witregels voor. Op de plaatsen waar de witregels zich mogelijk zouden kunnen bevinden, begon de auteur een nieuw hoofdstuk. Meestal is het duidelijk waarom een nieuw hoofdstuk begint, bijvoorbeeld wanneer er een tijdsprong wordt gemaakt of wanneer het verhaal zonet een nieuwe wending heeft gekregen.

Vb.: “We zijn nog niet aan slopen toe, hoor!” (einde hoofdstuk) – (nieuw hoofdstuk) “De grote sloopdag kwam er pas in april”



Daarentegen is het op bepaalde plaatsen in het boek onduidelijk waarom de auteur een nieuw hoofdstuk begon.

Doordat de hoofdstukken zo kort zijn heb ik het gevoel dat de lezer nooit de tijd wordt gegund om zich te laten meeslepen in het verhaal. Daarnaast wordt er amper in detail getreden over bepaalde verhaalelementen waardoor het verhaal voor mij incoherent overkomt.



Het hoofdpersonage vertelt het verhaal achteraf vanuit de ik-verteller, het is dus een vertellende ik-verteller. Hij weet al hoe het verhaal afloopt en is dus in staat tijdsprongen te maken.

Vb.: “Twee dagen later, toen ik thuis kwam van kantoor, vond ik de doodsbrief in de bus.”

Deze tijdsprongen zijn altijd chronologisch, er komen dus geen flash-backs voor in het boek.



De tijd waarin het verhaal zich afspeelt komt niet expliciet aan bod, al is het door bepaalde zaken die in het boek aangehaald werden wel mogelijk om een schatting te maken. Ze gebruiken bedragen in Euro, het verhaal speelt zich dus zeker af na 2000. Daarnaast heeft Peter Bril een kamer met schermen van twee miljoen pixels en zestien miljoen kleuren, technologie die nog niet zo lang bestaat. Het verhaal speelt zich waarschijnlijk af in België of Nederland, dit kunnen we afleiden uit onderstaand voorbeeld.

Vb.: “Het is toch niet weer in het Engels?” vroeg Dupont. “Mevrouw spreekt Nederlands,” zei Schmidt. “Maar laten we voor het gemak van meneer toch maar Engels spreken.” “Ik spreek in mijn land mijn eigen taal,” zei Dupont.



Persoonlijk vond ik het boek ronduit slecht. Het leest misschien wel snel, maar daarmee is aangetoond dat een pageturner niet garant staat voor een kwalitatieve inhoud. Ik heb het gevoel dat de auteur te veel verschillende verhaallijnen in het boek wil uitwerken. Het resultaat daarvan is dat geen van alle uitgewerkt is en dat het verhaal daardoor slechts een samenhangsel is van onuitgewerkte verhaallijnen. Dit is zeer jammer aangezien sommige lijnen wel degelijk de potentie hadden om het geraamte van een goed boek te vormen, een boek dat de term “pageturner” echt waardig was.