1. Lees het boek en schrijf een uitgewerkte persoonlijke reactie.
Ik had van ‘De Harde Kern’, door het lezen van ‘Het Bureau’ van Voskuijl, zeker verwachtingen. Van mijn leraar dhr. X had ik gehoord dat het boek overeen kwam met ‘Het Bureau’. Ik wist dus ongeveer wat voor een soort boek ik kon verwachten.
Tijdens het lezen werd ik soms wanhopig. Ik ben als lezer van ‘Het Bureau’ wel aardig wat gewend op het gebied van uitgebreide beschrijvingen en nauwkeurigheid, maar ‘De Harde Kern’ slaat werkelijk alles. In dit boek wordt ieder detail uitgebreid uitgemeten. Ieder gesprek wordt van begin tot eind precies weergegeven en de lezer is ervan verzekerd geen enkel detail te missen. Het tempo ligt ontzettend laag. Bij ‘Het Bureau’ kan ik een laag tempo waarderen, omdat het in dat boek gaat om het lage tempo. Je weet dat er niets zal gebeuren in het leven van de hoofdpersoon, Maarten Koning.
Bij Berta Mees uit ‘De Harde Kern’ ligt dit anders. Vanaf het begin weet je dat er iets is dat Berta dwars zit. Alle gebeurtenissen die ze meemaakt en alle gesprekken die ze voert, zijn hiermee, uitgebreid of niet, verweven. Maar door het ontzettend lage tempo van het boek, duurt het veel te lang voordat je iets te weten komt.
Daar zit je dan als lezer. Je wilt weten wat er gebeurd is met Berta, je wilt weten waarom ze zich zo verkrampt gedraagt, maar je weet dat het de komende 800 pagina’s niet duidelijk zal worden. Je moet je eerst door eindeloze gesprekken heen worstelen, terwijl die je niet interesseren. Bij ‘Het Bureau’ maakt dat niets uit, omdat je nergens op zit te wachten. Maar doordat dat bij ‘De Harde Kern’ wel het geval is, kunnen de eindeloze gesprekken en gebeurtenissen gaan irriteren.
Een eerste reactie op het boek kan dan ook alleen maar om de nauwkeurigheid en het lage tempo draaien.
Het irriteert me nog meer dat de gebeurtenissen die belangrijk zijn om erachter te komen wat Berta scheelt, juist heel kort zijn en niets los laten. Bijvoorbeeld de korte scènes waaruit blijkt het op seksueel gebied niet goed zitten tussen Stefano en Berta: ‘Hij omvatte me. Hij tastte naar mijn borsten, toen tussen mijn benen. Hij duwde me op mijn rug en kwam bovenop me liggen. Ik voelde het droge haar, de droge huis. Hij verslapte en bleef hijgend tegen me aanliggen. Ik drukte mijn armen om hem heen. ‘Waarom!’ zei hij, ‘waarom kunnen we het niet!’ Ik gaf geen antwoord. We bleven zo liggen. Ik trok mijn arm die stijf werd onder hem weg. Ik antwoordde: ‘Het is te stroef.’ Het was voor het eerst dat we erover spraken. We hadden het ook al lang niet meer geprobeerd. We lagen naast elkaar in het donker. ‘We gaan slapen’, zei hij.’ (bladzijde 224)
Door het boek heen zitten ongeveer vier of vijf van deze stukjes. Maar de lezer wordt er niet wijzer van. Want na zo’n korte scène gaat het boek weer op de oude vertrouwde manier verder.
De personages in het boek vind ik te gecompliceerd. Ongeloofwaardig gecompliceerd. Ik kan me niet voorstellen dat er mensen op deze wereld zijn die hun leven vullen met wandelingen, eindeloze gesprekken en constante zelfanalyses. Berta heeft geen hobby, geen werk. Ze kan alleen maar tobben en kritisch zijn. Ik vind dit niet realistisch.
Het taalgebruik was niet moeilijk. Ik vond het taalgebruik erg kaal, het versierde niet. Vogels maakt geen gebruik van mooie of ingewikkelde zinnen. Aan de ene kant vind ik dat jammer, want het zou het boek wat interessanter kunnen maken. Aan de andere kant past het bij het verhaal en bij de personages.
2. Noteer de belangrijkste open plekken. Welke open plekken worden ingevuld? Welke open plekken blijven over na lezing van de roman?
In Deel 1 zitten weinig open plekken. In deel 2 zitten er echter een heleboel. Al in het begin blijkt dat Berta ruzie heeft met haar broer Thijs. Er wordt echter niet bijgezegd waarom dat zo is.
Daarnaast blijkt ook al vrij snel dat het huwelijk van Stefano en Berta erg moeizaam loopt. Berta wordt door iets tegengehouden en kan zich niet helemaal aan Stefano geven. Dit leidt onder andere tot problemen op seksueel gebied.
De lezer komt er echter niet achter waardoor Berta nou wordt tegengehouden. Het is duidelijk dat er iets gebeurd is in haar jeugd, met haar broer, maar dit wordt niet onthuld.
Tot slot is er aan het eind van het boek veel sprake van een mogelijke scheiding tussen Stefano en Berta. Of ze dit ook werkelijk doorzetten, wordt niet duidelijk.
3. Schrijf een korte samenvatting van de inhoud.
Deel 1, ‘Kanker’, speelt in een grote Italiaanse familie. Oom Mario, de broer van de moeder van Stefano, de man van de Nederlandse Berta Mees, ligt op sterven. De familie komt regelmatig bijeen om zo lang mogelijk van elkaar te genieten.
Deze bijeenkomsten gaan echter niet zonder slag of stoot. Er zijn veel kleine ruzies en irritaties over de erfenis van Mario en er wordt veel geroddeld.
In Deel 2 blijkt dat Berta ‘Kanker’ heeft geschreven. Deel 2 gaat verder door te kijken hoe Berta, Stefano en hun Nederlandse vrienden Jacob en Wiesje op het verhaal reageren.
De lezer volgt tot in detail het leven van Berta. Dit leven speelt zich zowel af in Bologna, waar ze woont, als in Amsterdam, waar ze ieder jaar heen gaat. Er worden lange gesprekken gevoerd over het boek, maar ook over de wereldpolitiek. Daarnaast maken Berta en de andere figuren regelmatig lange wandelingen.
4. Noteer kort hoe personages, tijd, structuur, ruimte, perspectief en thematiek in het boek zijn uitgewerkt.
Personages.
- Berta Mees. Berta is de hoofdpersoon. Haar moeder sterft wanneer Berta nog niet erg oud is, en laat hierbij Berta, haar broer Thijs, haar zusje Lottie en de vader van het gezin achter.
Berta trouwt met de Italiaan Stefano de Vicenzo. Ze gaan samen in Bologna wonen.
Berta is niet tevreden met het leven dat ze leidt. Ze is, door een gebeurtenis uit het verleden, heel gesloten en voelt zich voortdurend bedreigd en niet op haar gemak.
- Stefano de Vicenzo. De man van Berta kan ook niet goed met haar in contact komen. Er zit iets structureel fout in hun relatie, maar wat het precies is, kunnen ze niet uitvinden. Hierover praten kost hen beiden veel moeite.
Stefano praat graag en veel over maatschappelijke kwesties. Daarnaast is hij muzikaal, hij speelt klavecimbel.
Tijd.
Over de tijd wordt in het boek weinig gezegd. De lezer is er zeker van dat het verhaal na de Tweede Wereldoorlog gesitueerd is, omdat veel discussies hierover gaan. Verder wordt er geen jaartal genoemd. Ook is onduidelijk hoeveel tijd verstrijkt.
Structuur.
Het boek bestaat uit twee delen. Het eerste deel, ‘Kanker’, bestaat uit vijf reizen die Stefano en Berta maken naar Castellina, waar oom Mario op sterven ligt.
Het tweede deel, ‘De Naakte Waarheid’, bestaat uit elf hoofdstukken. Deze hoofdstukken zijn vaak ingedeeld naar de plaats waar ze zich afspelen. Ieder hoofdstuk speelt dus af in een andere plaats.
Ruimte.
Deel 1 speelt zich alleen af in Castellina, in het huis van de ouders van Stefano. Daar ligt oom Mario te wachten op zijn dood.
Deel 2 speelt zich af in Bologna, waar Stefano en Berta wonen, en in Amsterdam. Hier heeft Berta nog een kamer waar ze ieder jaar naar toe gaat. Hierbij bezoekt ze regelmatig haar vrienden Jacob en Wiesje, dus ook in hun huis speelt een groot deel van het verhaal.
Perspectief.
Deel 1 is geschreven vanuit een hij/zij-perspectief. Dit komt omdat dit deel het boek vormt dat Berta schrijft. Berta is hier dus een personage in haar eigen boek.
Deel 2 is in de ik-vorm geschreven. Hier maakt de lezer mee wat Berta doet na het schrijven van deel 1.
Thematiek.
Het draait in het boek om een jeugdtrauma en de gevolgen hiervan. Voor Berta (en dus ook voor Stefano) is het jeugdtrauma erg belangrijk, want hun huwelijk komt er zwaar door onder druk te staan.
5. Geef je beargumenteerde eindoordeel over de roman.
Hoewel ik in mijn uitgewerkte persoonlijke reactie geen positieve punten over het boek heb genoemd, ben ik niet alleen maar negatief.
Het lage tempo en de nauwkeurigheid irriteren me. Toch wil ik hierbij vermelden dat ik respect heb voor de schrijfster. Het schrijven van een boek op deze manier is knap. Vogels houdt de uitgebreide nauwkeurige stijl alle 827 pagina’s lang vast en dat lijkt me niet gemakkelijk. Als ik haar was, was ik naar het einde toe jachtiger geworden om toch een tipje van de sluier op te lichten.
Hoeveel het me ook geïrriteerd heeft, ik was niet gelukkig toen ik het uit had. Want je krijgt als lezer geen enkel antwoord op je vragen. Wat is er gebeurd in het verleden van Berta? Wat zal er gebeuren met Stefano en Berta? Ondanks de afschuwelijke schrijfstijl weet Vogels dus toch te boeien, blijkt achteraf.
Want ik ben van plan het derde deel op te speuren en het te gaan lezen, omdat ik wil weten wat er gebeurd is en wat er zal gaan gebeuren. Dat ik me daarbij waarschijnlijk weer door honderden oninteressante pagina’s moet werken, neem ik voor lief. En dát vind ik bijzonder. Mijn interesse wint het van mijn afkeer.
De harde kern door Frida Vogels
5.6
ADVERTENTIE
Zeker slagen in 50 dagen! 🎓
Examenleerlingen opgelet: over 50 dagen is het zo ver! Wil jij ook slim leren, zeker slagen? Ontdek alle tips, tests, trucs en tools van Examenbundel en sleep dat diploma binnen. Wil je zeker weten dat je niks mist? Meld je dan snel aan en ontvang alle tips in je mail!
Ik wil slagen!
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden