Zakelijke gegevens - Titel: “De Grot”. - Auteur: Tim Krabbé. - Uitgever: Bert Bakker, Amsterdam. - Jaar van 1e uitgave en aantal pagina’s: 1997, 180 bladzijdes. - Gelezen versie: Achtste druk, 2001, 181 bladzijdes. 1. Geef een korte samenvatting van het boek. Egon Wagter is voor het eerst in Ratanak. En hij is voor het eerst een drugskoerier. Hij is heel erg gespannen want zijn voorganger Herbert Doornenbosch is gepakt en kreeg de doodstraf. Egon wil niet dat hem dit overkomt. Egon is al vroeg in Ratanak en om elf uur ’s avonds moet hij op een bepaalde parkeerplaats zijn. Hij gaat alvast de route langs die hij die avond moet rijden. De dag gaat veel te langzaam voorbij. Als het dan bijna elf uur is verlaat hij zijn hotel, maar hij is veel te vroeg. Er staat een wit busje op de parkeerplaats maar er zit niemand in. Hij wacht op de juiste persoon. In het tweede hoofdstuk wordt vertelt over een zomerkamp voor jongeren. Egon Wagter komt aan in het station waar de hele groep al staat te wachten. Een bepaalde jongen, Axel van de Graaf, trok de volle aandacht van de groep. Hij was in een hoge paal geklommen. Toen Axel eruit was geklommen, liep hij op Egon af. Het hele kamp zijn ze bij elkaar. Eigenlijk vind Egon, Axel maar een rare jongen maar hij blijft er toch mee omgaan. Ook in zijn studententijd nog. Dan ontdekt Egon dat Axel maar vreemde zaakjes doet. Egon is via Axel in de drugswereld gekomen. Het derde hoofdstuk gaat over een journalist genaamd Michiel Polak. Hij wil informatie over de twee lijken die zijn gevonden in Ratanak omdat het twee Nederlanders zijn. Ze weten alleen nog maar van de man de identiteit. Michiel probeert zich in te leven hoe Egon Wagter zich heeft gevoeld op die avond. Vooral met het feit dat je de doodstraf krijgt als je drugs bij je hebt. Michiel gaat zich ook informeren over een jongen, Oum Phen, die ook de doodstraf krijgt net als Herbert Doornenbosch. Deel vier gaat over een getrouwd stel met twee zonen. Een zoon, Arthur, ziet aankomen dat het huwelijk van zijn ouders zal breken. Op een dag gaat hij met zijn moeder, Marcie, een dagje uit. Hij merkt dat ze heel afwezig is en aan iets denkt. Maar hij vroeg niet of er iets was. Zijn moeder heeft een obsessie voor stenen. Ze heeft er zoveel dat ze een winkel begint. Het is een heel duur pand en zijn vader betaalt de eerste twee jaar de huur. Het derde jaar moet zijn moeder het zelf betalen, maar ze heeft eigenlijk geen geld. Dan heeft ze ergens 24.000 euro voor de huur vandaan gehaald. Wat Arthur heel raar vindt. Een paar dagen na zijn uitstapje met Marcie, is ze in eens verdwenen. Er begint een speurtocht maar het spoor loopt dood. Arthur weet dat het niet goed is afgelopen. In het laatste deel gaat het verhaal weer terug naar het zomerkamp. Over ’n paar uur gaan ze naar een grot, dat voor het eerst wordt geopend. Sommige gaan spelletjes doen, andere gaan muziek maken. Egon heeft nergens zin in en gaat naar de rivier. Daar komt hij Marjoke tegen, die hij wel een beetje leuk vindt. Ze gaan praten en ontdekken dat ze veel gemeen hebben. Dan vragen ze zich af waar de rivier uitmondt. Ze komen tot de conclusie dat de rivier uitmondt in de maas. Ze vinden eigenlijk dat elke rivier zelf in de zee moet uitmonden en niet via andere rivieren. Daarom gaan ze een dam maken zodat de rivier anders gaat stromen. Ze kunnen het niet afmaken omdat ze naar de grot gaan. 2. Verklaar de titel. De titel is ‘De Grot’. Je kunt het van verschillende kanten bekijken. Een grot is een duister zwart gat. Egon Wagter komt in aanraking met de duistere onderwereld doordat hij ‘bevriend’ is met Axel de Graaf. Ik zet dit tussen haakjes want ik heb het idee dat Egon helemaal geen vrienden met Axel wil zijn. Maar Axel heeft Egon in zijn macht. Een grot kun je ook zien als een ruimte met verschillende tijden. Gesteentelagen van 3 miljoen jaar geleden en van 5 miljoen jaar geleden. Die uiteindelijk samen komen. Het verhaal wordt ook in verschillende tijden verteld. Het zomerkamp in de jaren zestig, Egon’s studententijd, tijd van nu waar de journalist Michiel Polak inzit, tijd van Marcie’s leven en de tijd dat Egon en Marcie samen zijn. Waar ze elkaar weer vinden.
3. Wat is volgens jou het thema? Tijd, want het verhaal speelt zich in verschillende tijden af. En stenen komen elke keer terug in het verhaal. Stenen kunnen je een tijd geven. Het motief is stenen. ‘De zaal waarin … plekje verborgen was’. ( blz. 180) Het thema kan ook macht zijn. Axel heeft de macht over Egon. ‘Dat hij … laten beschikken’. (blz. 9) ‘Binnen een week … van de Grim’. (blz. 58) 4. Waar speelt het verhaal zich af? Is dit belangrijk om te weten? Waarom? Het verhaal speelt zich af op verschillende plekken. Het eerste deel speelt zich af in Ratanak. Dat ligt in Bangkok. Ik vind wel belangrijk om dit te weten want je weet ongeveer hoe het daar, in dat soort landen is geregeld. Dan heb ik het over de straf die je krijgt als je drugs smokkelt. ‘Ze wisten alles … stond geschreven’. (blz. 8) Het verhaal speelt zich ook af in de Belgische Ardennen. Dit vind ik minder belangrijk om te weten omdat het ook in de Alpen af had kunnen spelen. De studententijd van Egon speelt zich af in Amsterdam. In die tijd komt hij in contact met drugs. Niet persoonlijk maar op in een afstand. Amsterdam staat bekend om haar coffeeshops maar je kunt overal aan drugs komen dus het maakt niet veel uit dat het verhaal zich in Amsterdam afspeelt. 5. Wanneer speelt het verhaal zich af? Is dit belangrijk? Waarom? Het verhaal speelt zich af in verschillende tijden. Ik vind dit het belangrijkste in het verhaal. Het gaat over twee mensen die elkaar ontmoeten en uit het oog verliezen. En zonder te weten elkaar nog eens ontmoeten. Dit speelt zich af in zo’n 40 jaar denk ik. Het verhaal zelf gaat over de twee aparte levens van die twee mensen. ‘Hij was … zullen zijn’. ( blz. 41). 6. Beschrijf zo duidelijk mogelijk het tijdsverloop. De tijden lopen dwars door elkaar heen. Het begint als Egon een volwassen man is. Daarna als Egon een puber is. Het derde deel gaat over de moord op twee lijken, een daarvan is Egon. Dus de tijd als Egon dood is. ‘Hij voelde … hadden afgeslacht’. (blz. 136) Het vierde deel gaat over Marcie’s leven. Maar dat is ongeveer dezelfde tijd als in het eerste deel. En het laatste deel gaat over jongeren in een zomerkamp waar Egon ook is. Daar is hij veertien. ‘Ik ook … ben veertien’. ( blz. 173). 7. Vanuit wiens perspectief lezen we het verhaal? Vanuit een hij/zij perspectief. Tim Krabbé wisselt in de loop van het verhaal van perspectief. ‘Ineens huilde Egon … zei hij’. (blz. 8). ‘Ik heb je … zat alleen’. (blz. 36).
8. Is de hoofdpersoon in de loop van het verhaal veranderd? Ik vind van niet. Egon is volwassener geworden maar zijn innerlijk is niet echt verandert want hij heeft heel zijn leven naar Axel geluisterd. Hij had geen ‘eigen wil’. ‘Kom op … op Vera’. (blz. 53). Egon wilde niet mee, maar ging toch. Axel heeft de macht over hem. ‘Als je maar … heeft gewonnen’. (blz. 94). 9. Beschrijf de relaties tussen de hoofdpersonen zo goed mogelijk. Egon en de vrouw. Egon voelt zich op een of andere manier aangetrokken tot de vrouw op de parkeerplaats. Hij heeft het gevoel of hij haar al kent. Zij heeft hetzelfde gevoel. Egon en Axel. Egon vindt Axel maar een raar mannetje. Maar is toch met hem bevriend. Axel is heel brutaal en wordt een belangrijke man in de onderwereld. Egon is helemaal niet zo, hij is een aardrijkskundeleraar. Toch gaat hij zaken voor Axel doen. Axel heeft een soort macht over Egon. Egon en Marjoke. Egon ziet Marjoke meteen staan als hij naar zomerkamp gaat. Hij wil wel contact nemen maar Axel zit hem in de weg. Op een gegeven moment gaat hij naar de rivier waar Marjoke ook is en maakt contact met haar. Ze voelen zich aangetrokken tot elkaar. 10. Is er sprake van een spanningsopbouw, van een wending in het verhaal? Er is sprake van spanningsopbouw, vooral in het eerste deel van het boek. Dan moet Egon Wagter een koffer met drugs afleveren. Het is spannend omdat hij het nog nooit heeft gedaan en het niet bij hem hoort. Axel van de Graaf heeft hem ‘gedwongen’. En omdat hij in een land is waar je de doodstraf krijgt als je drugs bij je hebt. Voordat Egon in Ratanak kwam was er al een Nederlander, Herbert Doornenbosch, opgepakt en hij heeft de doodstraf gekregen en dat weet Egon maar al te goed. ‘Het dak … had doorgebracht’. (blz. 15). In hoofdstuk 4 zit ook spanning. Op een gegeven moment verdwijnt Marcie. Sommige hebben haar nog op het station gezien maar verder nergens meer. Ze heeft ook niets gezegd of een brief geschreven. Ze zijn er ook nooit achter gekomen waar ze naar toe is of wat er met haar is gebeurd. ‘Ze was … was weggerukt’. ( blz. 162). 11. Tot welk genre hoort het boek volgens jou? Leg uit. ‘De Grot’ is een psychologische thriller. Omdat er spanning in zit en de auteur vooral laat zien hoe de personages denken en zich voelen. Het woord ‘psychologische’ maakt het verhaal anders. Als het alleen een thriller was, ging het misschien alleen om wie de dader was van de moord op twee mensen. En het verhaal gaat veel verder als dat. 12. Schrijf een recensie van twintig regels. ‘De Grot’ is het viertiende leesboek wat Tim Krabbé heeft geschreven. Tim Krabbé is al sinds 1967 een bekende Nederlandse schrijver. Hij schrijft niet alleen leesboeken maar schaakboeken. ‘De Grot’ is een psychologische thriller. Hoofdpersoon Egon Wagter is voor het eerst in Ratanak. Hij heeft daar een afspraak om elf uur ’s avonds op een afgelegen parkeerplaats. Hij moet daar drugs overhandigen aan een bepaald persoon. Dit doet hij voor het eerst en hij vindt het heel eng om te doen want in het land waar hij is staat de doodstraf op drugs bij je hebben. Hij vindt de dag veelste lang duren en als hij eindelijk op de parkeerplaats is, is hij veelste vroeg. Hoe hij in de drugswereld is gekomen, vertelt Tim Krabbé in de vier opvolgende hoofdstukken. Hij vertelt over het zomerkamp waar Egon naar toe gaat en waar hij Axel van de Graaf ontmoet. Axel is een brutaal jongetje en blijft dat. In Egon’s studententijd blijft hij contact houden met Axel, die in de drugswereld zit. Axel vraagt hem om in drugs te handelen. Egon doet dat omdat hij geld moet hebben voor een reis die hij heel graag wil maken. Ik vind het een heel goed boek omdat de schrijver het verhaal heel mooi vertelt. Hij begint bij het einde en eindigt bij het begin. Hij laat het verhaal ook van drie kanten zien. De kant van Egon, de vrouw en van de journalist. 13. In welke literaire periode zou je het boek plaatsen? Leg uit waarom. Ik denk dat het uit de tijd van nu komt want het is niet op een hele oude manier geschreven. En dit boek is in 1997 geschreven dus dat is de 20ste eeuw. Er staan ook woorden in van deze tijd, die ze niet in de Renaissance gebruikten. ‘Langs de … in Ratanakiri’. (blz. 6)
14. Welke secundaire literatuur heb je geraadpleegd? Duidelijke bronvermelding. De economie van het idee Een grot is een gat in de tijd. Als je er binnentreedt, tonen de oude steenlagen je een venster en zie je wat er aan deze tijd vooraf ging. Tim Krabbé laat in De grot zien wat er vooraf ging aan een fataal hoogtepunt in de levens van twee personen. Naarmate het boek vordert, vallen de verschillende lagen in het verhaal in elkaar. Hoofdpersoon Egon Wagter is voor het eerst in Ratanak en is voor het eerst drugskoerier. Om elf uur zal de transactie plaatsvinden. Samen met de bewuste koffer bereidt Egon zich voor. De angst speelt door zijn hoofd. Hij denkt aan collega-drugskoerier Doornenbosch, die niet lang geleden werd onthoofd in dit land. Krabbé modelleerde Doornenbosch naar Johannes van Damme, de zakenman die gesnapt werd en een kopje kleiner werd gemaakt in Singapore. Dit voorland spookt door het hoofd van Egon. ‘"Twaalf seconden, van je cel tot je hoofd eraf is?" Het leek hem ineens akelig kort.’ Hoe het zover heeft kunnen komen met Wagter, verklaart Krabbé in het boek door terug te keren naar een zomerkamp van de veertienjarige Egon. Daar leert hij Axel de Graaf kennen. Egon is onder de indruk van het uitdagende gedrag van Axel en Axel heeft de bewondering van Egon nodig. Net als Egon z’n oog laat vallen op een lief meisje, met wie hij zijn passie voor stenen blijkt te delen, sleurt Axel hem mee naar het stuk van het kamp. In een later leven is Axel uitgegroeid tot crimineel (gemodelleerd naar Klaas Bruinsma). Egon Wagter is een gemankeerde geoloog, die aardrijkskunde geeft. Wat hem te weinig salaris oplevert om zich in te kunnen kopen voor een geologische expeditie. Om deze droom te verwezenlijken ziet Egon zich genoodzaakt zijn ‘vriend’ Axel om hulp te vragen. Net als bij Het gouden ei, zet Krabbé ook hier een sterk plot in elkaar. In vijf niet chronologisch opeen volgende hoofdstukken krijgt de lezer het verhaal van drie kanten te zien. Krabbé begint telkens met een op zichzelf staand verhaal, maar na even doorlezen valt het op zijn plaats. Krabbé hield zich in Het gouden ei goed aan het adagium: schrijven is schrappen. De 180 pagina’s die hij hier nodig heeft om zijn grot te sluiten zijn er echter meer dan noodzakelijk. Maar literatuur is geen noodzaak, zal de lieve lezer denken. Klopt, maar de zijlijntjes die Krabbé inslaat, gaan in De grot ten koste van de spanning. En spanning is wel degelijk noodzaak. Neem de hoofdstukken over de journalist die de zaak Wagter onderzoekt en die over het leven van Marcie (het lieve meisje van het kamp). Die hadden veel korter gekund. De achtergronden van deze personen leiden enkel af van de hoofdlijn en geven te weinig extra diepte om die extra bladzijden aan te spenderen. Bron: www.derecensent.nl