Schrijver: Nilgun Yerli
Uitgeverijen: Amsterdam 2001
Jaar van uitgave: maart 2001
Gebruikte uitgave: vierde druk april 2001 2. verantwoording keuze boek De schrijfster Nilgun Yerli is opgemerkt door de media. Al meerdere malen heb ik haar of op de televisie gezien en over haar in de krant gelezen. Ik was benieuwd waarom ze zoveel aandacht kreeg in de media. Verder leek het thema van dit boek mij aantrekkelijk. Ik heb genoeg gelezen over de Tweede Wereldoorlog en wil wel eens over iets anders lezen. Ik ben benieuwd of ik dit boek tot literatuur vind behoren aangezien bekenden dat niet vonden. 2. De schrijver en jij 1. korte biografie van de auteur. Voor de korte biografie zie de samenvatting van dit verhaal.
De titel van het boek, De Garnalenpelster slaat op de moeder van Nilgün. Toen Nusret in de gevangenis zat had hij het ontzettend slecht en zijn vader was zo gierig dat hij hem ontzettend weinig geld toestuurde. Zijn moeder wilde haar kind beschermen en alles voor hem doen om er het beste van te maken en ze besloot om geld bij te verdienen voor hem. Dit deed ze als garnalenpelster. Ze zat dan nachten lang te pellen en voor een kilo kreeg ze slechts 25 gulden, maar dit koste haar al bijna tien uur werk. Nilgün heeft waarschijnlijk voor deze titel gekozen omdat haar moeder zo’n belangrijke rol speelde in haar leven en het heeft heel erg indruk op haar gemaakt als klein meisje haar moeder ’s nachts te vinden achter een tafel vol garnalen. Dit heeft bij Nilgün ook veel respect opgewekt voor haar moeder. Het is een grove rode draad die ze gebruikt om uit te leggen hoe ze over haar moeder dacht en wat voor rol haar moeder heeft gespeeld in haar leven. structuur: De indeling van het boek
Het verhaal is opgebouwd uit 93 hoofdstukken. Als eerste heb je het voorwoord. Dan de 93 hoofdstukken. Daarna komt het dankwoord gevold door een foto van Nilgün’s moeder. Als laatste in het boek worden allemaal recepten gegeven, die gemaakt werden door haar moeder. Het begin en het einde
Het verhaal wordt niet chronologisch verteld. Er worden overal uit het leven van Yerli stukken gepakt zonder dat de volgorde er toe doet. Het is niet hinderlijk om het verhaal te begrijpen. Dit wel ook zeggen dat er veel flashbacks in het verhaal zitten. Eigenlijk is heel het verhaal opgebouwd uit flashbacks aan de hand van een rode draad: het heden. Het is onduidelijk voor de lezer in welke tijd ze precies zit en hoe oud ze precies was. Er is ook versnelde tijd aanwezig en er is wel sprake van tijdsverdichting tussen die nacht en de dag erop. Thema en motieven
Thema: Thema
Het thema van het boek is het leven van Nilgün Yerli, het hele boek draait om haar leven. De begrippen 'liefde', 'haat', 'verdriet' en 'eenzaamheid' zijn heel belangrijk in het leven van Nilgün. Een ander thema zou kunnen zijn het loskomen van je ouders en de zelfstandigheid van een mens en het vinden van je eigen levensweg. Motieven
In dit boek gaat het vooral om abstracte motieven. Er komt veel liefde en haat in voor. Nilgün is constant op zoek naar liefde, zeker na de dood van haar moeder. Ze hield heel veel van haar moeder, in tegenstelling tot haar vader. Ze heeft vele relaties gehad waarin ze iest zocht wat ze niet konden bieden. Haar manier van uiten: caberatier en schrijven. Tijd: Tijd
De verteltijd van het boek is 215 bladzijden. Waarvan 205 bladzijden het verhaal is en daarna is er nog een dankwoord en recepten van Nilgüns moeder. De vertelde tijd van het boek is het leven van Nilgün vanaf dat ze vijf jaar oud was tot nu. Ze is geboren in 1969, en is nu dus 33. De vertelde tijd is dus ongeveer 27 à 28 jaar. Die tijd die het boek bestrijkt is ongeveer 25 jaar. Het verhaal begint in 2001, in Dalyan. Dan kijkt ze als eerste terug op haar treinreis naar Milaan. Dan ziet ze iets waardoor ze aan vroeger herinnert wordt. Zo gaat het door. Ze wordt vaak door kleine dingen herinnert aan vroeger. Ze springt soms ineens weer terug of vooruit in de tijd. Dit maakt het verhaal niet onduidelijk, ze vertelt duidelijk wat er dan gebeurt of waarom ze terug gaat in de tijd. Ruimte
Het boek speelt zich op verschillende plaats af, gedurende de jeugd van Nilgün speelt het zich af in Turkije. Vanaf de verhuizing op haar tiende speelt het zich af in Nederland, in Friesland om precies te zijn. Hier brengt ze haar schoolperiode gedeeltelijk door. Rond haar zeventiende moet ze door omstandigheden verhuizen naar Steenwijkerwoldt. Daar brengt ze haar studie tijd ook door. Later verhuist ze nog naar Haarlem waar ze nu nog steeds woont. De ruimte heeft geen invloed op de sfeer. De enige rede hiervoor is dat Yerli de ruimte vaak niet genoeg beschrijft om deze de sfeer te doen bepalen. Het gaat meer om wat er gebeurt in de ruimte wat de sfeer aangeeft. Een verschil tussen Nederland en Turkije wordt dus aangegeven door een eetgewoonte in plaats van verschil in temperatuur- en landschap. Vertelsituatie: Het verhaal is een autobiografie en daarom is het geschreven in het ik-perspectief, de ik-persoon is Nilgün Yerli. Personen * Personages
Er komen veel verschillende personages voor in het boek. Hieronder staan de vier belangrijkste, die in het verhaal voorkomen. Nilgün Yerli
Nilgün Yerli is geboren op 11 november 1969 in Turkije. Ze woont daar samen met haar familie op het platteland. Nilgün heeft twee oudere broers en twee oudere zussen. Als Nilgün tien jaar is, vertrekt ze met haar familie naar een dorpje in Friesland. Nilgün gaat daar naar de basisschool. Ze wordt daar veel gepest vanwege haar afkomst. Ze heeft een paar goede vriendinnen en af en toe heeft ze een vriendje. Na de basisschool gaat Nilgün naar de havo. Als Nilgün 13 jaar is, overlijdt haar moeder bij een auto-ongeluk in Turkije. De vader van Nilgün gaat dan weer in Turkije wonen met zijn nieuwe vriendin. Nilgün blijft in Nederland om haar opleiding af te maken. Haar moeder heeft namelijk altijd gewild dat Nilgün een goede opleiding heeft. Nilgün gaat in een studentenflat in Steenwijkerswold wonen. Dit is een flat waarin 64 meisjes wonen. Er is een non die op hen past. Op haar achttiende gaat ze op kamers wonen in Haarlem. Nilgün is altijd op zoek naar liefde. Ze heeft vaak vriendjes. Meestal zijn deze vriendjes ouder dan zij. Waarschijnlijk omdat ze eigenlijk op zoek is naar vaderliefde. Ze ontvangt niet veel liefde van haar vader. Als de moeder van Nilgün is overleden, laat hij haar vrijwel helemaal in de steek. Nilgün is een erg vastberaden persoon. Ze voelt de plicht om een opleiding te volgen omdat haar moeder dat zo graag wilde. Ze gaat alleen in Nederland wonen als haar moeder is overleden om te kunnen studeren. Dit bewijst haar vastberadenheid. Familie is erg belangrijk voor Nilgün, met name haar moeder. Haar moeder geeft haar heel veel raad en geeft Nilgün antwoorden op vragen die ze heeft. Ze weet dat haar moeder graag wil dat het met iedereen goed gaat in de familie. Nilgün wil dat haar moeder gelukkig is en vindt mede daardoor dat het belangrijk is dat het goed gaat met haar familie. In Turkije gaat de familie van Nilgün erg veel met elkaar om. Tantes, ooms en grootouders wonen allemaal bij elkaar in de buurt. In Nederland komt er niet vaak bezoek over de vloer. Nilgün is niet erg zeker van zichzelf maar wanneer ze cabaretière en columniste wordt straalt ze van zelfvertrouwen. Naarmate Nilgün ouder wordt, gaat ze ook meer leven zoals ze dat zelf wil. Ze houdt vanaf dan de raad van haar moeder wel in haar achterhoofd maar neemt haar besluiten zelf. Güngör Baran-Yerli
Zij is de moeder van Nilgün Yerli. Ze houdt erg van haar kinderen en wil graag dat ze zelfstandig en gelukkig zijn. Ze wil dat Nilgün een goed opleiding krijgt zodat ze later een onafhankelijke vrouw kan zijn. Wanneer ze in Turkije woont kan ze niet weg bij haar man omdat ze financieel afhankelijk van hem is. Haar man mishandelt haar ook en hij neemt alle beslissingen binnen het gezin. Ze gaat vaak tegen zijn besluiten in maar ze wordt hier later meestal voor gestraft. In Nederland gaat ze niet weg bij haar man terwijl ze dat wel kan doen omdat ze een uitkering kan krijgen in Nederland. Waarschijnlijk doet ze dit niet omdat ze bij haar man wil blijven voor haar kinderen. Güngör pelt in Nederland nachtenlang garnalen om geld te verdienen dat ze opstuurt naar haar zoon die in een gevangenis in Turkije zit. Haar zoon heeft veel geld nodig om niet als slaaf zijn gevangenisstraf uit te zitten. De mensen zonder geld worden in de gevangenis misbruikt en mishandeld. In Nederland mist ze haar vaderland Turkije. Ze voelt zich erg alleen. In Turkije kwamen er elke dag buren en familie op bezoek. In Nederland is dit echter niet het geval. Haar man vindt dat ze zich niet moet aanstellen. Vader Yerli
Dit is de broer van Nilgün Yerli. Hij is 18 jaar als hij in Turkije wordt opgepakt worden geholpen. Hij rijdt met zijn ouders mee naar Nederland als ze onderweg een auto-ongeluk krijgen. Vanaf dat moment is Nusret spoorloos verdwenen. De zus van Nilgün
Zij heeft geen echt sterke band met Nilgün. Ze is net als Nusret en de andere broer, Nihat, een stuk ouder. Zij verhuist wel mee naar Nederland maar besluit om toch terug te gaan naar Turkije. Daar gaat ze bij haar vriend wonen en later trouwen ze zelfs nog. 4. Het verhaal en jouw oordeel: 1. mijn mening over het boek Mijn motivatie om dit boek te gaan lezen was omdat het thema mij aansprak en om te kijken of ik dit een literairisch boek vindt. De conclusie: ik vind het een boek dat behoort tot literatuur. Mijn eerste rede die ik hier voor wil geven is dat het niet zomaar een biografie is. Het is een unieke biografie. Dat is natuurlijk elke biografie. Maar de manier waarop Yerli haar leven omschrijft en hoe ze het opschrijft maakt dat ze de lezer bij haar biografie betrokken laat voelen: een uniek biografie wat betreft omschrijving. Ik heb wel haar manier van schrijven moeten leren waarderen. Ik vind het namelijk nooit leuk om van te voren iets te lezen over de schrijver van het boek maar deze keer had ik liever wat meer achtergrond informatie gehad. Ik viel pats boem binnen in haar leven en had geen enkele referentiekader van waaruit ik me iets kon voorstellen. Ik wist niet of ze rijk of arm waren, ik wist vaak niet hoe oud ze was of wanneer het zich afspeelde. Ik wilde eigenlijk ook graag zekerheid of alles in dit verhaal ook echt gebeurd is. Het leek namelijk niet altijd zo door de plotselinge gedetailleerde dialogen uit haar kindertijd. En goede voorstelling was soms moeilijk te maken. Ruimtebeschrijving is in dit verhaal weggelaten. Uiteindelijk kon ik dit meer waarderen en legde ik steeds meer de nadruk op de essentie van de gebeurtenis die al open en bloot voor me lag, maar wat ik dus niet gewend was. Ze kan ontzettend goed aangeven door taal hoe ze ook echt dacht. Ze omschrijft haar leven vanaf 5 jaar. Haar manier van taal paste ze aan haar leeftijdsniveau. Ze schreef precies op hoe ze dacht toen ze zo oud was ook al is ze nu dertig jaar. Haar tempo was heel snel, soms bijna gejaagd. Maar dat mocht ik wel. Ze was heel open in haar manier van schrijven. Ze pikt de juiste details eruit die precies aangeven hoe het op dat moment was voor haar. Heel deze biografie bestaat uit belangrijke momenten. Op de een of andere manier leek het alsof ze heel graag dit aan de lezer wilde vertellen. Er mist namelijk veel zoals achtergrondinformatie en goed lopende zinnen. Maar daar gaat het in dit verhaal niet om. Kortom: literatuur. Haar humor, volgens mij soms onbewust door haar rappe schrijfstijl, maakte het soms tot een grappig verhaal, ondanks de serieuze ondertoon. Een typische vorm van zelfspot. Het onderwerp van dit verhaal, een allochtoon die schrijft over zijn ervaringen met emigratie en moederland, vond ik buitengewoon interessant. Ze schreef een aantal dingen over de Islam, komt op voor het gedrag van Turken en beschrijft bepaalde miscommunicaties die autochtonen met allochtonen hebben. Ik heb nog niet zoveel gelezen over de ervaringen van Turken hier in Nederland. Waar ik soms een beetje moe van werd was het constant refereren naar haar ouders en dan vooral naar haar moeder. Ze bleef een beetje vaag in het omschrijven van haar ouders. Wat het precies voor mensen waren weet ik ook niet door slechte achtergrondinformatie. Ze heeft blijkbaar heel veel geleerd van haar moeder. Ik heb het boek met plezier gelezen en het heeft me meer aan het nadenken gezet over Turken in de Nederlandse samenleving. 2. het belangrijkst van dit boek Er is mij veel bij gebleven. Maar Yerli heeft een aantal goede situaties geschetst van treurige misverstanden tussen niet goed sprekende Turken en Nederlanders. Hier heb ik er eentje van uitgekozen: Mijn eerste schooldag in Nederland zal ik nooit vergeten. (..) Ik werd voorgesteld aan de leraar. Ik mocht meteen plaatsnemen en met de les meedoen. Ik dacht even dat ik geluk had omdat het tekenles was, maar toen wist ik nog niet hoe moeilijk communicatie kon zijn. Ik kreeg houtskool in mijn handen en moest daarmee tekenen. Tekenen met houtskool kenden we in Turkije ook. Ik begon heftig dat A-viertje in te kleuren. Ik zie nu nog de blik van die leraar voor me. Hij zie: nee, nee nee, Nou, dat woord kende ik al, dus ik begreep wat hij bedoelde, maar hoe moest ik hem uitleggen wat ik bedoelde? Ik pakte mijn gum en liet hem zien. Hij dacht waarschijnlijk dat ik alles wilde uitgummen en gaf me een nieuw vel wit papier. Ik begon weer heftig te kleuren, en hij werd boos. Ik wilde hem alleen maar mijn techniek laten zien, maar slaagde daar niet in, hij gaf me weer een nieuw vel papier. Ik dacht als ik weer ga kleuren dan wordt hij vast nog bozer en dan zit ik niet met de gebakken maar aangebakken peren. Die techniek die ik in Turkije had geleerd was eerst het tekenpapier volledig zwart maken met houtskool en vervolgens met een gummetje figuurtjes tekenen, een witte tekening op een zwarte achtergrond. Maar ik heb het niet uit kunnen leggen. (blz 24,25) Dit is een stukje dat door haar schrijfstijl heel treurig overkwam ondanks de vrij grappige situatie: typisch Yerli. 5. Verwerkingsopdracht Recensie 1: Margot Dijkgraaf Ik kan geen tweede recensie vinden. Via NRC en de bieb op school en in Pijnacker heb ik (veel) recensies gevonden, maar allemaal geschreven door Margot Dijkgraaf. De gelezen krantenartikel over Yerli heb ik ook niet meer kunnen achterhalen. Ik heb daarom besloten om alleen te reageren op de recensie van Margot Dijkgraaf. Een zin van Margot wil ik eruit lichten. Hij komt precies met mijn mening overeen: ‘Die wonderlijke aaneenschakeling van stukjes tekst vormen samen het onevenwichtige verhaal van een nog lang niet uigekristalliseerd leven.’ Bij mij was het ook opgevallen dat het verhaal onevenwichtig is. Het zijn vooral de pijnlijke jeugdherinneringen die, door haar manier van schrijven, ook nu nog pijnlijk voor haar lijken/zijn. De problemen van Yerli die Margot eruit licht zijn kenmerkende stukjes voor het verhaal. Ik vind dit goed gekozen voor een recensie. Het zijn de stukjes die sterk zijn geschreven en de cultuur-verwarringen goed in beeld brengen. Het zijn misschien kliches (‘de problemen zijn legio’) maar in het boek worden ze zeer goed beschreven door de humor van Yerli. Margot gaat ook in op de vele aandacht die Yerli aan haar moeder geeft. Ik ben bij ‘Mijn mening’ ook al neergezet dat ik het soms wat overdreven veel aanbod kwam. Telkens betrok ze haar moeder bij een stukje geschiedenis. ‘Haar moeder was een heilige.’ Margot geeft ook aan dat de dood van haar moeder bijna pathetisch werd. Daar ben ik het ook mee eens. Maar niet wanneer Margot zegt dat de lezer geen kans meer heeft om zelf nog enige emotie te ervaren. Ik vond het interessant dat ze haar moeder zo verheerlijkte. Het is gewoon een kenmerk van Yerli en dus van deze biografie. Voor de stukken die gaan over het verlies van haar moeder was ik zeker niet ongevoelig. Een goede omschrijving in deze recensie is het woord hagiografie i.p.v. autobiografie; de verheerlijking van haar moeder. Maar ik denk dat Margot dit meer als een negatief puntje beschouwt. Ik vind dat het nog steeds een biografie blijft en dat de verheerlijking er een onmisbaar onderdeel van is. Tenslotte heb ik gekeken naar de titel van de recensie: Grote gevoelens van verdriet. Als men wil weten wat voor indruk Yerli en haar verhaal het op mij heeft gemaakt, dan is dit een goede verwoording daarvoor. Mijn conclusie is dat de recensie de goede dingen eruit heeft gelicht. De mening over de pagina’s vol geschreven over haar moeder en het verdriet zouden wat overdreven zijn. Voor mij geldt dat niet.
data planning uitvoering
september Boek gekregen van Marloes Boek gehaald. Een deel gelezen. September Gevraagd of ik het boek mag lezen Ik heb het gevraagd. september Boek lezen Heb het boek uitgelezen
9 dec Boekverslag maken en inleveren Boekverslag gemaakt nog niet ingeleverd 7. Bibliografie www.scholieren.com
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
E.
E.
In dit boekverslag worden steeds heel hinderlijk de woorden Biografie en Autobiografie door elkaar gehaald.
Het boek De Garnalenpelster zou volgens deze scholier een Biografie zijn. Dit moet toch echt een autobiografie zijn!!! Tenzij ik zelf altijd verkeerd heb geleerd dat bij een Autobiografie de schrijver ZELF over zijn leven schrijft en dat een Biografie door IEMAND ANDERS wordt geschreven.
17 jaar geleden
AntwoordenE.
E.
Ik vind dit verslag heel uitgebreid, wat ik lekker handig vind! Ik kon dingen gewoon even aanpassen en een paar zinnen weghalen. Het is een super boekverslag geworden! Dankjewel anonieme! Ik heb er heel wat aan gehad! SUPER BEDANKT!
12 jaar geleden
AntwoordenB.
B.
In de eerste zin van de samenvatting staat toch het boek is een autobiografie ?!
12 jaar geleden
Antwoorden