De blinde passagiers door Jan Brokken

Complete Titelbeschrijving:

Auteur: Jan Brokken
Titel: De Blinde Passagiers
Motto: -
Plaats van verschijnen: Amsterdam
Jaar van verschijnen: 1995

Verwachting:

Nadat ik de achterkant gelezen had en de titel en voorkant had gezien besloot ik het boek te lenen van de bibliotheek. Ik vind het behoorlijk moeilijk een leuk boek te vinden die je mag lezen voor je lijst. Dit boek leek mij echter wel leuk doordat er een spannend verhaal in zat. Tenminste, dat dacht ik na het lezen van de achterkanttekst. Twee verstekelingen en een affaire en dat op een schip dat de halve wereld rondvaart, dat leek me wel wat.

Delen en/of Hoofdstukken

Het boek is ingedeeld in drie delen, en deze drie delen zijn weer in hoofdstukken ingedeeld.

Deel 1:
- Het ruim
- De meester en de Maria
- De Straat van de Nieuwe Wereld
- Judy, Lippi en Fra Angelico
- Het kale eiland
- De regen van Lagos
- De magie van een naam

Deel 2:
- Tegen twee stromen in
- Buiten het Oosten en het Westen
- Slavische preludes
- De vrouw van de roerganger
- Het zwarte schip
- Buitenstaanders onder elkaar
- Lamento cubano
- De odalisk
- Koraal Specht
- De jacht met de mokerhamers

Deel 3:

- De loktroep van de tropen
- Het zware zwalpen na een storm
- Piano piano. Pianissimo
- De Orde van de Witte Olifant
- Tweemaal genade
- Dertigduizend dode pinguïns
- Hij was een van ons
- Winterval op zee

Epiloog
- De kan en de handen

Samenvatting

Het boek heeft eigenlijk drie hoofdpersonen. Buick & Humphrey, de twee verstekelingen en Maurice Schotel, de passagier. Alledrie bevinden ze zich op het schip de Maria Reygersbergen.
Buick & Humphrey komen illegaal aan boord en zoeken een plekje in de onderste ruimen. Een plek waar eigenlijk niemand het zou kunnen uithouden, maar zij wel. Ze willen naar Amerika, het land waar hun dromen zullen uitkomen. Tijdens de reis denken ze veel terug aan vroeger. Vooral aan Irri, een vriendin van hen die ze achter hebben gelaten. Ook denken ze veel aan de overleden moeder van Buick. Humphrey heeft iets met haar en Buick vindt het allemaal wel goed.
Voor de afleiding hebben ze een walkman meegenomen maar halverwege de reis zijn de batterijen op. Ze hebben nu niks meer behalve hun gedachten. Ze denken terug en de heimwee en pijn wordt alleen maar erger. Plots voelen ze dat het schip stil ligt en ze besluiten ’s avonds van boord te gaan omdat ze het niet meer uithouden. Als ze ’s avonds van boord willen gaan worden ze gepakt door de bemanning van het schip.
Maurice Schotel is een restaurateur van schilderijen. Hij heeft last van trillende handen waardoor hij zijn werk niet meer goed kan doen. Hij wil nu een reis over zee maken en hoopt dat dan deze vreemde ziekte verdwijnt.
Tijdens de reis denkt hij heel veel terug aan vroeger. Hij heeft geen fijne jeugd gehad. Hij zei altijd dat hij drie vaders had, eentje die zei dat het bedtijd was; eentje die dominee was en zijn vader die zaterdags met hem schepen keek.
Zijn vader had in een kamp gezeten en had drie jaar zijn zoons en vrouw niet gezien. Na de oorlog herkenden zijn zoons hem niet meer, Maurice moest dit goedmaken.
De leuke momenten met zijn vader zijn zaterdags aan de kade naar schepen kijken. Samen kunnen ze alle schepen herkennen en hun namen zeggen. Dat zijn goede herinneringen.
Zijn vader gaat pillen slikken. Verschillende keren komt Maurice thuis en vindt zijn vader onder de tafel. Hij legt hem dan op bed, en weet hoe laat het is. Hij vindt dat heel erg, en probeert er zo min mogelijk op uit te doen. De uitstapjes worden steeds minder en zijn vader gaat steeds meer slikken. Zijn moeder weet ook niet wat ze er tegen kan doen.
Maurice begint zijn vader te haten, waarom zou hij wel pillen slikken en zijn moeder niet? Zijn moeder had hetzelfde meegemaakt. Nadat hij niet van zijn ouders naar de kunstacademie mag krijgen ze ruzie en vertrekt hij naar Rotterdam.
Maurice vertrekt vandaar naar Frankrijk en Italië waar hij gaat studeren. Hij ontmoet Judy en samen met haar woont en werkt hij in Italië. Hij studeert en gaat dan aan een groot project werken. Judy en hij hebben de perfecte relatie vindt hij en hij is een tijd gelukkig. Totdat Judy plotseling vertrekt. Ze wordt verliefd op een Amerikaanse toerist en vertrekt met hem naar Amerika. Maurice blijft alleen achter.
Hij werkt verder en gaat terug naar Rotterdam, ook hier gaat hij gewoon verder met zijn leven. Zijn gedachten zijn vaak bij de tijd met Judy. Dan sterft zijn moeder en zijn vader moet in een bejaardentehuis. Zijn vader is kapot van de dood van zijn vrouw en doet niet veel meer dan lezen. Maurice gaat af en toe bij hem op bezoek, maar ze gaan nooit meer naar buiten totdat zijn vader vraagt of hij nog een keer mee wil schepen kijken op de kade. Ze gaan samen, en even is het zoals het vroeger was. Een week later sterft zijn vader. Deze geschiedenis beleeft hij op het schip weer helemaal opnieuw.
Tijdens de reis ontmoet hij Adriana, de vrouw van de roerganger, Wimpie. Ze krijgen een kortstondige affaire en Maurice denkt tijdens die vrijpartijen weer terug aan de tijd met Judy. Hij komt erachter dat Adriana ook pillen slikt en hij verafschuwt haar daarom. Na een ruzie praatten ze nauwelijks meer met elkaar en is het over tussen de twee.
Nadat de twee verstekelingen opgepakt zijn worden ze ondervraagd door de kapitein maar ze zeggen niets. Maurice moet met ze gaan praten en het blijkt dat hij het vertrouwen van de twee kan winnen. Ze praten en vooral Buick en Maurice worden bevriend. Tijdens de gesprekken wordt er besloten dat Humphrey en Buick op Curaçao aan de politie zullen worden overgeleverd. Humphrey en Buick zijn het daarmee eens, en vlak voor ze aan wal komen weten ze zich te verstoppen. Hierdoor kunnen ze aan wal komen zonder dat iemand dat gemerkt heeft. Later worden ze alsnog gepakt en in de gevangenis gezet. Zij worden teruggestuurd naar hun thuis en daar leven ze aan het eind nog steeds. Samen met Irri, een vriendin waar ze heel veel over hebben gepraat tijdens de reis.
Tijdens de hele reis gebeurt er van alles, behalve de twee bovenstaande verhaallijnen. Ze worden achtervolgd door piraten en er breekt brand uit. Tijdens die brand overlijdt Wimpie. Nadat het schip aangekomen is op de plek van bestemming blijkt dat het schip verkocht is. Iedereen vindt dit heel erg.
Maurice gaat na de tocht via New York terug naar huis, in New York gaat hij nog even langs Judy. Hij ziet dat ze gelukkig is en dat ze er goed uitziet en hij is tevreden. Hij gaat terug naar huis.

Uitwerking

Personages:
Er is één hoofdpersoon en meerdere belangrijke personages in dit boek.
Maurice Schotel is de hoofdpersoon. Het verhaal gaat erom dat hij zijn verleden tegenkomt en dit ook kan verwerken. Je leest alles over zijn verleden en zijn relaties met vrouwen, pillen, vaders en schepen.
Buick & Humphrey zijn de tweede verhaallijn en eigenlijk ook heel belangrijk. Door deze twee verstekelingen wordt Maurice ook weer geconfronteerd met zichzelf. Hij kan heel goed praten met Buick en weet het vertrouwen van de twee te winnen.
Adriana zorgt ervoor dat zijn liefdesleven weer terugkomt. En de relatie met pillen wordt ook duidelijk door haar. Het is zo dat zij ervoor zorgt dat hij weer aan Judy denkt, maar dit keer zonder alle pijn en zonder de teleurstelling toen ze hem verliet.
Judy heeft hem verlaten na een hele gelukkige periode. Daar zit hij nu nog meer, en hij weet niet goed hoe hij dit moet verwerken. Door Adriana leert hij dat er meer is dan alleen Judy en hun tijd samen.
De vader van Maurice speelt ook een hele grote rol, ondanks het feit dat hij al dood is. Hij heeft een traumatische jeugd gemaakt van de jeugd van Maurice en daar haat Maurice hem eigenlijk om, maar aan de andere kant hebben ze ook veel leuke dingen gedaan en dus weet Maurice hem aan het einde te vergeven.

Tijd:
Er zijn heel veel flashbacks. Dit komt omdat het verleden in dit boek een heel grote rol speelt. Het gaat erom dat het verleden wordt vergeten en de toekomst een rol gaat spelen. Alledrie de ‘passagiers’ op het schip worden hiermee geconfronteerd. De flashbacks zorgen dat je het verhaal begrijpt en dat je de karakters leert kennen.

Ruimte:

De ruimte is een heel belangrijk element in dit boek. De plaatsen waar ze komen worden uitgebreid beschreven en je kunt het voor je zien. Vooral de zee is een belangrijke plek, want dit is behalve het feit dat het schip erop vaart voor Humphrey en Buick de laatste stap naar het beloofde land en voor Maurice een stuk van vroeger.

Structuur:

Het boek bestaat voornamelijk uit flashbacks. Het gaat om de geschiedenis en die wordt heel duidelijk beschreven. Je leest voornamelijk gedachten en er zijn weinig gesprekken. Toch gebeurt er op het schip wel heel veel waardoor je ook daar je gedachten bij moet houden. Je bent dus constant bezig te switchen tussen het heden en verleden.

Perspectief:

Je leest het verhaal vanuit verschillende personages. Je leest vanuit Humphrey, Buick, Maurice en de vader van Maurice. Dit maakt het wel ingewikkeld omdat je steeds moet switchen maar het helpt wel om alles beter te begrijpen. Dat is wel handig omdat het best ingewikkeld in elkaar zit allemaal.

Thematiek:

Er zijn een heleboel thema’s in het boek. Natuurlijk de oorlog, trauma’s, het verleden, pillen, verstekelingen enzovoort. Het gaat vooral om het verleden te leren accepteren en verder te kijken naar de toekomst. En het gaat om vergeven en vergeten.

Eindoordeel

Verwachting:

Mijn verwachting is deels uitgekomen. Het was wel degelijk een spannend boek want er gebeurde veel in. Ik had alleen niet verwacht dat er zoveel flashbacks zouden zijn, ik denk dat ongeveer ¼ van het boek op het schip was en de rest erbuiten. Over het verleden van Maurice en zijn vader. Maar het was best een aardig boek om te lezen en ik vond het niet erg om te lezen.

Eindoordeel:

Ik vond het wel een spannend boek aangezien er steeds iets gebeurde. Ze werden achtervolgd door piraten en ze doen ongure havens aan. Ook breekt er brand uit en overlijdt Wimpie. Bovendien is het erg spannend om te lezen hoe dat met die verstekelingen gaat en hoe de bemanning een klopjacht begint op hen.
Het boek was ook een stuk langdradig. Vooral het middenstuk waarbij je de geschiedenis van de vader van Maurice leest vond ik niet echt boeiend. Het was beetje saai, maar ook de geschiedenis van Maurice was niet altijd even interessant. Er wordt soms wel 10x hetzelfde gezegd en dat was een beetje jammer.
Het was leuk dat de personages die hij op het schip ontmoette te vergelijken waren met personen uit zijn verleden. Zijn vader en Adriana slikte pillen, met Adriana had hij een kortstondige maar diepe relatie net als met Judy en zo zijn er meer overeenkomsten. Dat was leuk om te ontdekken.
Al met al vond ik het een aardig boek om te lezen. Het leuke was dat je merkte hoe de karakters veranderde. Je zag Buick en Humphrey van twee verstekelingen tot maatjes van de bemanning worden en Maurice zag je helemaal veranderen van iemand die met zichzelf in de knoop zat tot iemand die daaruit is gekomen. Dat vond ik erg leuk.
Ik raad het boek aan voor mensen die van lezen houden. Het is namelijk een behoorlijk dik boek en niet altijd even interessant. Je moet het leuk vinden om erdoor heen te lezen want anders stop je halverwege, en dat zou zonde zijn.