Titel: De bekoring Auteur: Hans Münstermann Jaartal van eerste druk: 2006 Aantal bladzijden: 204 bladzijden Wat gebeurt er in het boek? Dit boek wordt in het verleden en in de toekomst verteld. Vanuit meerdere perspectieven: de architect Van Epen, de moeder Marianne en Andreas. De moeder van Andreas is overleden. Zijn 7 broers en zussen weten niet hoe te reageren. Andreas denkt terug aan vroeger, 1960. De dag dat zijn moeder van huis wegliep. Waarom? In 1960 kampt ook van Epen met dezelfde vraag. Hij heeft de huizen gebouwd, hij wil dat al de bewoners tevreden zijn. Marianne denkt terug aan haar slechte huwelijk, aan haar zelfmoord-poging die mislukte omdat haar dochter de kamer binnenliep. Ze zit in de tram, op weg naar haar minnaar Arie. Ze voelt zich vrij, gelukkig. Andreas vraagt zich af of zijn moeder ooit nog terugkomt. Hij zoekt haar, maar tevergeefs. Mariannes minnaar Arie blijkt toch niet van haar te houden. En zelfs de mentalist Cospetto, die precies kan zien wat er in haar omgaat wil niet met haar verder. Op de begrafenis beginnen de kinderen van Marianne te begrijpen waarom ze wegliep. Uiteindelijk maakt woede en verwarring plaats voor een regen aan tranen. Marianne heeft haar geluk niet gevonden. Uiteindelijk keert ze terug naar haar kinderen en man. Zo eindigt het boek. 197 woorden. Waar gaat het boek eigenlijk over? Thema Een moeder verlaat haar kinderen en man op zoek naar geluk en liefde.
Motieven Moeder en zoon relatie: Andreas hield veel van zijn moeder en kon het dan ook moeilijk begrijpen dat zijn moeder op zijn verjaardag wegliep. Hij vindt het vreselijk dat hij zijn moeder niet meer kan zien. Hun relatie verloopt heel stroef. “Alles in De bekoring draait om een enkele dag, lang geleden. Dat moet 16 juli 1960 geweest zijn. De radio meldde het overlijden van nazi-generaal Albert Kesselring. In Kongo was het niet pluis, daar werd de eerste leider van het pas onafhankelijk geworden land, Loemoemba, gearresteerd en mishandeld. Maar wat meer indruk maakte op het gezin Klein was dat op die dag de moeder haar huis verliet met de mededeling dat ze nooit meer terug zou komen. Die dag is voor Andreas altijd de sterfdag van zijn moeder gebleven, de dag - nota bene zijn verjaardag - waarop ze hem verried.” Bladzijde 69: “‘Dus ze komt nooit meer terug?’ ‘Nee.’ Kan ze alsjeblieft nog iets zeggen? Brunhilde, praat tegen me. Over mama. Dan is ze er een heel klein beetje. Praat over haar. Maar Brunhilde zegt niks meer. Hij moet zelf iets zeggen, het ergste wat hij kan bedenken. Dan zal ze hem vast en zeker tegenspreken. ‘Dus het is net alsof ze dood is.’ ‘Ja,’ zegt Brunhilde, ‘denk maar dat ze dood is.’” Verwarring: Van Epen is verward. Waarom gaat Marianne weg? Wat is er in godsnaam mis met zijn wijk? Waarom is ze ongelukkig hier? “Het gezin behoort niet tot de echte armen. Andreas' moeder wordt geacht het goed te hebben, ze moet tevreden zijn. Ze woont nota bene in een mooie straat van Amsterdam, grenzend aan het Harmoniehof, als onderdeel van Berlages Plan-Zuid gebouwd door de idealistische architect J.C. van Epen. De geest van deze bouwmeester van socialistische snit, gestorven in het jaar van moeders vlucht uit het stedenbouwkundige paradijs, wordt door Andreas opgeroepen om zijn moeder te volgen en haar te weerhouden van haar vlucht.” Bladzijde 50, 51: “Ik zal haar terughalen! Ik zal de baksten muren bezingen. Er is geen straat of huis zo goed toegedekt, zo strelend gemaakt, zo afgeschermd. Ze is vergeten dat we hier beschikken over een onuitputtelijk fortuin, van knusheid, romantiek en veiligheid. Lommerrijk, geheimzinnig, vredig als de laatste van augustus na een heerlijke zomer. I wil niet geschoffeerd worden. Ik wil ook niet dat het plantsoen op het Harmoniehof door de kinderen beschadigd en vervuild wordt. Ik wil hier met een hoge hoed in mijn mooie pak door de buurt kunnen wandelen onder dat men mij bespot. Misschien word ik nog lid van een rederijkerskamer en wandel ik hier om erover na te denken. Ik volg de gebeurtenissen op de voet. Weet u wat ik voor me zie? Het Harmoniehof uitgespreid als een koninklijk, weelderig bed. Een engel neerdal;end uit de hemel zou deze plek kiezen. Om te rusten. Ze is het vergeten. Maar ik zal haar geheugen opfrissen.” Liefde en vrijheid: Marianne is op zoek naar liefde en vrijheid. Haar man hield nooit van haar, hij mishandelde haar soms in bed. Ze wil niet meer in een sleur blijven hangen. Ze zoekt iemand die van haar houd. “Marianne wordt bekoord door de gedachte aan een ander leven, een swingend bestaan dat er voor haar echter niet in zit.” Bladzijde 43, 44: “De tram rijdt. Na de flauwte voelt ze zich weer veel beter. Het is alsof de wereld aan haar voeten ligt! U krijgt van mij de wereld, zegt het lachende gezicht van de conducteur. Ik maak geen voorbehoud. Zulke gezichten heeft vaak gezien in haar leven. Vanaf dit moment is alles mogelijk, hier in de tram: een balzaal, een swingende groep reizigers, een vrolijke safari, het woeste nachtleven van deze zomer. Het theater van de ware hartstocht. Nu alles vergeten. Voorwaarts.” …“Waar verlangt zij naar? Naar hém toe! Naar hém! Loskomen van de afschuwelijke beperkingen van het moederschap!” Waarheid en bedrog: Marrianne komt er uiteindelijk achter de waarheid. De twee mannen waar zij voor viel na het weglopen van huis blijken na een wilde nacht haar al beu te zijn en willen niet verder met haar. Uiteindelijk komt ze erachter dat ze dus veel gelukkiger was in haar oude huis, oude omgeving, met haar lieve kinderen en lieve Andreas. Bladzijde 205: “‘Hé, mama,’ zegt Andreas. Dan ziet hij hoe haar gezicht veranderd. Hoe snel ze op hem afkomt. Opeens haar ogen vol tranen. Haar uitgestrekt armen. Hoe ze met verstikte stem uitroept: ‘Mijn kind.’” Rouw en verdriet: De kinderen van Marianne waren in eerste instantie boos dat ze dood was gegaan maar toen ze eenmaal begonnen te begrijpen waarom ze van huis wegliep begon iedereen te huilen. Ze kregen toch een soort begrip voor haar. “Marianne wordt bekoord door de gedachte aan een ander leven, een swingend bestaan dat er voor haar echter niet in zit. Misschien voor haar kinderen. Aan haar sterfbed zijn ze haar weliswaar niet dankbaar voor wat ze die dag in 1960 deed, maar er is wel begrip. En de lezer brengt dat begrip ook op, zowel voor de moeder als voor de kinderen, de generatie die een paar jaar na haar vlucht massaal zou uitbreken.” Bladzijde 204: “Zij verdwijnt. De vrouw die wist hoe het werkelijk gegaan was. Zij is gegaan, zoals alle gestorven oude moeders gegaan zijn, met hun opgedroogde bron, gegaan met een ontroerde glimlach omdat ze zo graag wat langer zou blijven, of met bittere laatste woorden op hun lippen, miljarden moedertjes die met verbazing ondergingen hoe ze werden weggesleurd van het leven dat ze geschapen hadden, wegzonken in de verdampende beelden van het leven, niet meer in staat om hun kind te troosten, of het kind van hun kind, -en ineens begrepen ze.”
Titelverklaring: De bekoring: In het Wolters’ Woordenboek beschreven als: “sterke aantrekkingskracht; aanlokkelijkheid” Marianne voelt zich verleid door een ander, beter bestaan. Op zoek naar ultieme vrijheid, liefde. Maar naar een wilde nachtelijke bekoring wil Arie haar niet meer. Ze wordt dus uiteindelijk niet volledig bekoord. Hoofdpersonages Andreas Andreas’ relatie met zijn moeder verslechterd na het vertrek van haar. Marianne Ze zoekt naar geluk. Naar liefde. Van Epen Hij zoekt naar een reden waarom Marianne wegloopt. Bijpersonages Etter Rouw en verdriet: Eerst is Etter woedend, boos, vol onbegrip. Maar uiteindelijk wordt hij week, hij huilt op de begrafenis van zijn moeder. Brunhilde Rouw en verdriet: Brunhilde weet alles. Maar kan het niet vertellen. Ze voelt zich dan ook een beetje schuldig omdat ze het geheim bewaarde tot de dood van haar moeder. Wat vind je van het boek? Emotieve argumenten Medelijden. Medelijden met de moeder, die alleen op zoek gaat naar liefde, de liefde die ze niet kreeg van haar man. Medelijden met de zoon, Andreas, die liefde kreeg van zijn moeder, zoals elk kind dat verdient. Esthetische argumenten Ik vind de tekst ontzettend mooi geschreven. De zinnen zijn soms lang en vol van details. Maar soms lees je ook zinnen die een conclusie trekken, iets verduidelijken. Dat is ontzettend fijn. Er wordt ook in een zekere zin niet moeilijk geschreven. Er worden vaak voorbeelden gegeven en dat leest fijn omdat je zo een beter beeld krijgt van de huidige omstandigheden op het moment vroeger en hetgeen wat nu gebeurd. Morele argumenten De schrijver bekijkt dingen vanuit meerdere perspectieven en zo blijft het je een eerlijk beeld geven. Hij geeft nooit weer wat hij van iets denkt maar doet dat via de personages. Hij vindt in ieder personage iets wat hij ‘goed’ vind en schept zo duidelijkheid. Realistische argumenten Het boek is heel geloofwaardig geschreven. Dat komt weer doordat hij van perspectieven wisselt. Vanuit verschillende personages kan je zo precies zien hoe het zit. Het geeft een soort van werkelijk aangezien het in dit boek door meerdere mensen wordt meegemaakt. Ik kan me dus ook goed in de personages inleven omdat ze allemaal op een nuchtere wijze naar het onderwerp pijn/verlies kijken. Structurele argumenten Ik vind de opbouw van het boek fantastisch! Eerst was het wennen want ik ben deze schrijftechniek niet echt gewend. Natuurlijk heb ik ooit wel eens een boek van Carry Slee gelezen die ook vanuit meerdere perspectieven schrijven. Maar dit is toch anders en een stuk vernieuwender omdat de personages zo ontzettend in elkaar verschillen maar ook weer zo ontzettend gelijk aan elkaar zijn. Intentionele argumenten Het hele boek draait om geluk en pijn. Hij wil laten zien dat dingen ontzettend verwarrend kunnen zijn. Op het ene moment kijk je er anders na dan op het andere moment. Je moet nooit je emoties te ver laten gaan en ook op een eerlijke manier naar iets kijken. Objectief bijna.. Is het onderwerp nieuw voor je? Dit onderwerp is totaal nieuw voor me. Het is ook verwonderend dat dit in de 1960 afspeelt. Toen was het nog helemaal niet normaal om te “scheiden”. Weglopen van huis als vrouw was een schande. Ik heb wel een film gezien die over de rol van de vrouw in een gezin gaat: Mona Lisa Smile. Dit gaat over een lerares op een soort huishoudschool voor vrouwen. De vrouwen wordt in het hoofd gestampt dat ze moeten trouwen, dat ze goed moeten kunnen huishouden en studeren staat buiten kijf. De man moet werken en de vrouw moet voor de kinderen zorgen. De lerares wil dit patroon verbreken door hun te laten zien dat ze zoveel meer kunnen. Ook laat ze abstracte kunst zien en stimuleert ze enkele leerlingen om te gaan studeren. In dit boek word een patroon ook verbroken. Een verandering.